Baby Bag

„ყველაზე მთავარი სათამაშო და განვითარება ბავშვისთვის არის მშობლებთან ურთიერთობა და ღია სივრცე,“ - ბაკურ კოტეტიშვილი

ბავშვთა ნევროლოგმა ბაკურ კოტეტშივილმა უფროსებისა და ბავშვების ყოველდღიურ ქცევას შორის არსებული განსხვავებების შესახებ ისაუბრა. მისი თქმით, ზრდასრულების ქმედებები მნიშვნელოვნად არის შეზღუდული, ბავშვი კი ბუნებით ლაღია:

„ჩვენი ქმედებები ძალიან შეზღუდულია კლიშეებით, სტერეოტიპებით, კანონებით, რომელიც ჩვენ თვითონ მოვიფიქრეთ. ​ძალიან მკაცრ ჩარჩოებში ვარსებობთ. ამას ვერ ვატყობთ, მაგრამ ეს ესეა. ბავშვი ამ ჩარჩოებისგან აბსოლუტურად თავისუფალია. მისი ქმედებები არის აბსოლუტურად ლაღი, ისევე როგორც უნდა ხდებოდეს ღია სისტემაში, ღია ბუნებაში. ჩვენ ნიღაბს ვატარებთ, დისკომფორტია, მაგრამ ვატარებთ თავდაცვის მიზნით. ზუსტად იმავეს ვეუბნებით ბავშვს, რომ არ შეიძლება იქ მისვლა, არ შეიძლება სტუმრად წასვლა, არ შეიძლება სათამაშოდ, არ შეიძლება ბაღში წასვლა. „არ შეიძლება“ არის მკაცრი აკრძალვა განმარტების გარეშე.“

ბაკურ კოტეტიშვილმა აღნიშნა, რომ ბავშვები უმეტესად ყურადღების მიქცევის მიზნით ჭირვეულობენ:

„ბავშვი თავდაცვითი მდგომარეობიდან გამომდინარე იწყებს სხვადასხვა ფორმით ყურადღების მიპყრობას. ამ ყურადღების მიპყრობა ჩვენ უკვე აღარ გვსიამოვნებს. როგორც კი ის გააკეთებს ისეთ ქმედებას, რომელიც ჩემი წინა ნათქვამის საწინააღმდეგოა, მე იმაზე შენიშვნას ვეუბნები. ​ეს შენიშვნა მას აწყ​ობს, იმიტომ, რომ ყურადღება მიიპყრო. ჩვენ ვბრაზდებით: „ორჯერ გითხარი, სამჯერ გითხარი, ათჯერ გითხარი, მაინც იმავეს აკეთებ.“ შენიშვნა ამ შემთხვევაში არის სწორედ ყურადღება.“

ბაკურ კოტეტიშვილის თქმით, ბავშვის განვითარებისთვის ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ ის ღია სივრცეში ხშირად იყოს:

„ღია სისტემა, სივრცე ბავშვის განვითარებისთვის ძალიან მნიშვნელოვანია. ჩვენთან გავრცელებულია აზრი: „გარეთ გაიყვანე, ჰაერზე.“ ეს მორიგი ტყუილია. ჰაერი თავისი აზოტისა და ჟანგბადის შემადგენლობით არაფერ შუაშია. ​გარეთ გასვლა სასიამოვნოა სივრცის აღქმის გამო. როდესაც ვიკეტებით სახლში, რა თქმა უნდა, ეს სივრცე შეზღუდულია. რა თქმა უნდა, ბავშვმა თითოეული ასაძრომი, თითოეული კუთხე-კუნჭული ზეპირად იცის. მისთვის სიახლე არაფერია. მით უმეტეს, როდესაც აძვრება, ეუბნებიან: „არ აძვრე,“ როდესაც შეძვრება: „არ შეძვრე,“ როდესაც დადებს, „არ დადო,“ როდესაც აიღებს „არ აიღო.“ მაშინ რა გააკეთოს ბავშვმა?!“

„თანამედროვე ტექნოლოგიებიდან ძალიან ხელსაყრელი გამოდგა ბავშვებისთვის გაჯეტების სისტემა, იმიტომ, რომ ეს არის კონტაქტი გარესამყაროსთან. თვითონ როგორც უნდა ისე მართავს ყველაფერს. ახლა აღმოჩნდა, რომ საზოგადოების მტერია გაჯეტი. ბევრი რამ დაბრალდა მას. არცერთ ბავშვს არ უყიდია გაჯეტი, ჩვენ ვუყიდეთ, ჩვენ მოვიტანეთ სახლში, ჩვენ მივეცით მაგალითი. ​ჩვენ რომ გავთავისუფლებულიყავით იმ წუთას ბავშვისგან, ამას მაგიტომ ვაძლევთ. ნებისმიერი სათამაშოს პრინციპი რა არის? სათამაშო შექმნა მოზრდილმა, რომ მისცეს ბავშვს და ბავშვი დაკავდეს. შემდეგ როგორ გავაფორმეთ?! ვთქვით: „სათამაშო საჭიროა ბავშვის განვითარებისთვის.“ ყველაზე მთავარი სათამაშო და განვითარება ბავშვისთვის არის მშობლებთან ურთიერთობა და ღია სივრცე,“- აღნიშნულ საკითხებზე ბაკურ კოტეტიშვილმა საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“ ისაუბრა.

წყარო: ​პირადი ექიმი - მარი მალაზონია

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, „ფასდაკლებები დედებისთვის“ (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „ფასდაკლებები დედებისთვის“)

„მთავარია ბავშვის დაცულობა. რაც უნდა საშინელება ტრიალებდეს გარშემო, ბავშვი დაცულად უნდა იყ...
​​ბავშვთა ნევროლოგი ბაკურ კოტეტიშვილი საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „დღის კოდი“ ბავშვებში რთული ქცევის გამოვლენისა და მისი სწორად მართვის შესახებ საუბრობს. ბაკურ კოტეტიშვილი აღნიშნავს, რომ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

როგორ ვმართოთ ბავშვებში უარით გამოწვეული აგრესიული ქცევა?

როგორ ვმართოთ ბავშვებში უარით გამოწვეული აგრესიული ქცევა?

ხშირად ბავშვები აგრესიულად იქცევიან, თუ გარკვეულ სურვილს არ შეუსრულებ. როგორ ვმართოთ მათი აგრესიული ქცევა? - ამ თემაზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი, ლელი ყიფიანი.

- ხშირად ბავშვები აგრესიულად იქცევიან, თუ გარკვეულ სურვილს არ შეუსრულებ. რა დროს უნდა ვუთხრათ უარი მათ?

- აგრესია ეს არის ქმედება ან მუქარა, რომელიც მიზნად ისახავს სხვა ადამიანისთვის ფიზიკური და ფსიქოლოგიურიზიანის მიყენებას. ის ბავშვებისა და მოზარდების მნშვნელოვან სოციალურ პრობლემას წარმოადგენს. ბავშვები, რომლებიც აგრესიულად იქცევიან, შესაძლოა ზიანი მიაყენონ არამარტო საკუთარ თავს, არამედ ოჯახს თანატოლებს და მთლიანად საზოგადოებას.

კვლევები აჩვენებს რომ ბავშვები, რომლებიც გამოირჩევიან აგრესიული ქცევებით, უფრო მეტად აღენიშნებათ ფსიქიკური ჯანმრთელობის პრობლემები და მომავალში შესაძლოა ადგილი ჰქონდეს ფსიქო აქტიური ნივთიერებების მოხმარებას და ჩართული იყვნენ ძალადობრივ ქმედებებში. ბავშვებში აგრესია შესაძლოა სხვადასხვა სახით გამოვლინდეს: ტირილი, ბრაზი, ჩქმეტა, კბენა, ყვირილი, ფეხების ბაკუნი დარტყმა, სხვების ან საკუთარი ნივთების დაზიანება, შეურაცხყოფისმიყენება, დაცინვა, მუქარადა ბულინგი .

აგრესიული ქცევა შესაძლებელია იყოს 2 სახის: ინსტრუმენტული და მტრული.

ინსტრუმენტულ აგრესიას ყოველთვის აქვს გარკვეული მიზანი და საკმაოდ გავრცელებულია მცირეწლოვან ბავშვებში. ინსტრუმენტული აგრესიის ერთ-ერთი ახსნა მდგომარეობს იმაში, რომ ამ ასაკის ბავშვებს არ აქვთ ენობრივი და სოციალური უნარები, ამიტომ მიმართავენ ინსტრუმენტულ აგრესიას საკუთარი თავის დამკვიდრებისთვის. ხოლო უფრო მოზრდილ ასაკში ინსტრუმენტული აგრესიული ქცევა შესაძლებელია აიხსნას მიზანდასახულობით, საკუთარი მიზნების მიღწევა, წარმატებისკენ მისწრაფებით და სირთულეების დაძლევით.ასეთ შემთვევაში, აღზრდა მიმართული უნდა იყოს იქითკენ რომ მოხდეს კონტროლი დამანგრეველი, დამაზიანებელი ფორმების და წახალისება იმ ასპექტებისა, როგორიცაა მიზანსწრაფულობა, საკუთარი აზრის დაცვა, არას თქმაიმაზე, რაც მას არ სურს ან არ სიამოვნებს. რაც შეეხება მტრულ აგრესიას, არ არსებობს რაიმე ერთი მიზეზი იმისა თუ რატომ იქცევიან ბავშვები აგრესიულად, თუმცა არსებობს გარკვეული მახასიათებლები, რამაც შესაძლებელია გამოიწვიოს ან გაზარდოს აგრესიული ქცევის გამოვლენა. ეს შესაძლოა იყოს ემოციების რეგულაციის სირთულე და სოციალური უნარების დეფიციტი. დაუკმაყოფილებელი მოთხოვნილებები, როდესაც ბავშვმა უკვე ამოწურა ყველა სხვა გზა მოთხოვნილებების დასაკმაყოფილებლად, რომლის დროსაც აგრესიის გამოვლენა შესაძლებელია იყოს ბრძოლა გადარჩენისთვის ან უკავშირდებოდეს მშობლის მიერ აკრძალვებს, შეზღუდვებს. გარდა ამისა, ის შეიძლება გამოიწვიოს ძლიერმა ფრუსტრაციამ, ან ტრავმულმა გამოცდილებამ. რისკ ფაქტორს ასევე წარმოადგენს დასწავლილი ქცევა, მაგალითად, როგორ ურთიერთობენ ოჯახის წევრები ერთმანეთთან, როგორ აგვარებენ პრობლემებს ერთამანეთში და ბავშვთან მიმართებაში. როგორი გარემოა ოჯახში: ზედმეტად მკაცრიმიდგომა ან უგულებელყოფა, არათანმიმდევრული მიდგომები, როდესაც ბავშვს არ აქვს ემოციური მხარდაჭერა, სითბო და სიყვარული მშობლებისგან. ასევე,მნიშვნელოვანია სოციალური, ეკონომიკურიგენეტიკური, ბიოლოგიური და ბიოქიმიური ფაქტორები.

იმისათვის რომ შეამციროთ ან აღმოფხვრათ აგრესიული ქცევის გამოვლენა, მნიშვნელოვანია: უფროსებმა დაამყარონ მყარი ურთიერთობები და შეუქმნან უსაფრთხო სტაბილური და სტრუქტურირებული გარემო.

- როგორ ვასწავლოთ უარის მშვიდად მიღება?

გთავაზობთ რამდენიმე რჩევას, როგორ მართოთ აგრესიული ქცევა:

  1. მკაფიოდ განსაზღვრული წესები და მოლოდინები;
  2. ბავშვი უნდა გრძნობდეს მხარდაჭერას და რომ მისი გესმით;
  3. შეაქეთ და წაახალისეთ მისი კარგი ქცევა;
  4. რაც შეიძლება მეტ აქტივობებში ჩართეთ, რომ მისი ენერგიები წარიმართოს სასარგებლო საქმიანობისკენ;
  5. პრობლემის გადაჭრა უნდა მოხდეს მაშინვე ,როგორც კი ის წარმოიშობა;
  6. მნიშვნელოვანია გამომწვევი მიზეზის დადგენა, რა სიტუაცია ან მოვლენები იწვევს ბავშვის აგრესიულ ქცევას;
  7. დაეხმარეთ ემოციების მართვაში და მისთვის აუციელებელი უნარჩვევების გამომუშავებაში;
  8. დაუწესეთ შეზღუდვები და სანქციები (მაგალითად, მისთვის ყველაზე სასურველი აქტივობის ან ნივთის აკრძალვა გარკვეული დროით) იმისათვის, რომ სასურველ ქცევას მიაღწიოთ. აუციელებელია დაიცვათ, ზედმიწევნით წინააღმდეგ შემთხვევაში ქცევა გახდება მანიპულატორული;
  9. მართეთ საკუთარი ემოციები, თუ აგრესიაზე აგრესიით უპასუხებთ ბავშვი/ მოზარდი ჩათვლის რომ სასურველს მიაღწია.

- რას ურჩევდით მშობლებს?

მიუხედავად ყველაფრისა აგრესიული ქცევის მართვის ყველაზე მნიშვნელოვანი გზაა ბავშვისთვის, უსაფრთხო, სტაბილური და მოსაიყვარულე გარემოს შექმნა. 

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად