Baby Bag

„სულ მხვდება ხოლმე ყურში: „ეს საშინელი ზღაპრები, ხოცვა-ჟლეტა, როგორ შეიძლება?!“ სულ არ ვფიქრობ ასე,“ - თამარ გაგოშიძე

„სულ მხვდება ხოლმე ყურში: „ეს საშინელი ზღაპრები, ხოცვა-ჟლეტა, როგორ შეიძლება?!“ სულ არ ვფიქრობ ასე,“ - თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ ბავშვის განვითარებისთვის ზღაპრების კითხვის მნიშვნელობაზე ისაუბრა. მან აღნიშნა, რომ არ ეთანხმება მოსაზრებას, თითქოს ზღაპრები, რომელთა სიუჟეტი საშიშად გვეჩვენება, ბავშვს არ უნდა წავუკითხოთ:

„ბოლო დროს სულ მხვდება ხოლმე ყურში: „ეს საშინელი ზღაპრები, ხოცვა-ჟლეტა, როგორ შეიძლება?!“ სულ არ ვფიქრობ ასე. ფსიქოანალიტიკოსები ფიქრობენ, რომ ზღაპარი კათარზისის საშუალებაა. პროპი, ძალიან ცნობილი ზღაპროლოგი, საერთოდ ფიქრობდა, რომ ზღაპრის საშუალებით შემოდის ჩვენში ცხოვრებისეული რეალობები, ​ბავშვი ადაპტირდება და რეალობებს ნელ-ნელა ეჩვევა. ზღაპარი არის ძალიან მნიშვნელოვანი რამ ბავშვის ცხოვრებაში წარმოსახვის განვითარებისთვის, მეტყველების განვითარებისთვის, ემოციური განვითარებისთვის, თამაშიც ხომ ასეა.“

თამარ გაგოშიძის თქმით, პატარა ბავშვების ემოციური რეგულაციისთვის ზღაპრის კითხვას ძალიან დიდი მნიშვნელობა აქვს:

„ეს ოცი წუთი ან ნახევარი საათი ერთობლივი კითხვა​ პატარა ბავშვების შემთხვევაში არის განუზომელი წვლილი ბავშვის ემოციურ რეგულაციაში. მეტი შეგიძლიათ არაფერი არ გააკეთოთ. ასე ერთად იკითხოთ, ოღონდ მობილურის გარეშე, აქეთ-იქით სირბილის და ოჯახის სხვა წევრებთან საუბრის გარეშე. ეს არის უებარი საშუალება მომავალი პიროვნების ჩამოყალიბებისთვის.“

თამარ გაგოშიძემ აღნიშნა, რომ ცუდი ზღაპრებიც კი ბავშვებს ამბივალენტურობის განცდას უჩენენ, რის გამოც მათი წაკითხვა პატარებისთვის სასარგებლოა:

„ცუდი ზღაპრებიც კი, რომ ვიღაცამ რაღაც შეჭამა, ვიღაცამ ვიღაცა მოკლა, გაიხსენეთ ბავშვობა, მათი კითხვისას ამბივალენტურობის განცდა. ​ეს არის აუცილებელი ეტაპი ემოციური რეგულაციისთვის. ეს ამბივალენტურობა, თან რომ მოკვდა ვიღაც, თან რომ ეცოდება და აღარ ეშინია ან ეშინია, ეს არის აუცილებელი პირობა ჯანმრთელი ემოციური განვითარებისთვის. რომ ეჭვიანობ შენს მშობლებზე, რომ შენი და ან ძმა უფრო უყვართ და ამის თქმა ძალიან ძნელია, რადგან სირცხვილია, გეშტალთ თერაპევტები ამას აკეთებენ ზუსტად, რომ ეს გამოაქვთ გარეთ და მისაღები გზით ნელ-ნელა ეხმარებიან ადამიანს, რომ ეს გამოხატოს. ზღაპარი ამას ჰგავს ძალიან, რომ გეხმარება დამოკიდებულებების ჩამოყალიბებაში.“

„მე ვთვლი, რომ ზღაპარი ორ საქმეს აკეთებს: თან ემოციების განვითარებაში ეხმარება ბავშვს და თან მშობელთან კარგი კომუნიკაციის დამყარებაში. ჩვენს პერიოდში, როდესაც ​მოუცლელი მშობლები არიან, დანაშაულის განცდა რომ აქვთ ამ საწყალ მშობლებს, დრო არ აქვთ, რომ ბავშვს დაუთმონ, ეს დრო არის სრულიად საკმარისი პატარა ბავშვის შემთხვევაში, რომ ნახევარი საათი ერთად იკითხონ და გაიარონ ეს ემოციები ერთად,“ - აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

წყარო: ​„აზროვნების აკადემია“

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

„სწავლაში ვართ ძალიან მკაცრები. მე ვფიქრობ, რომ ეს შესაცვლელი გვაქვს,“ - თამარ გაგოშიძე
​ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ იმ შეცდომების შესახებ ისაუბრა, რომლებსაც თანამედროვე მშობლები შვილებთან ურთიერთობისას უშვებენ. მისი თქმით, ისინი ბავშვის ქცევის მიმართ ძალიან ლოიალურები არიან:„შემჩნე...

შეიძლება დაინტერესდეთ

​რა იწვევს სმენის დარღვევას ბავშვებში და რას უნდა მივაქციოთ ყურადღება? - თემაზე ოტორინოლარინგოლოგი შორენა წიკლაური საუბრობს

​რა იწვევს სმენის დარღვევას ბავშვებში და რას უნდა მივაქციოთ ყურადღება? - თემაზე ოტორინოლარინგოლოგი შორენა წიკლაური საუბრობს

რა იწვევს სმენის დარღვევას ბავშვებში და რას უნდა მივაქციოთ ყურადღება? - ამ და სხვა საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ოტორინოლარინგოლოგი შორენა წიკლაური.

- რა იწვევს სმენის დარღვევას ბავშვებში? (მიზეზებსა და რისკფაქტორებზე რომ ვისაუბროთ)

- ბავშვთა ასაკში სმენის დაქვეითება შესაძლებელია იყოს თანდაყოლილი ან შეძენილი. თანდაყოლილი ძირითადად ვითარდება მაშინ, როდესაც დედა ორსულობის დროს იღებს რაიმე მედიკამენტს, გადაიტანს ინფექციურ დაავადებას ან უშუალოდ მუცლადყოფნის პერიოდში მოხდება ნაყოფის დაინფიცირება, რაც იწვევს ნაყოფის სმენის ანალიზატორის განვითარების დარღვევას. ასეთ დროს, შესაძლოა ბავშვი დაიბადოს თანდაყოლილი სმენის დაქვეითებით ან სრული სიყრუით.

შეძენილი სმენის დაქვეითების შემთხვევაში, სმენის დაკარგვა ხდება დაბადების შემდეგ. სმენის დაქვეითება სრულ დაკარგვამდე შესაძლებელია იყოს მწვავე და ქრონიკული. ასევე შექცევადი ან შეუქცევადი. სმენის მწვავე, შექცევადი დაქვეითების დროს ძირითადი მიზეზებია - ყურში უცხო სხეული, გოგირდის საცობი, ცხვირ-ხახაში მიმდინარე ანთებითი პროცესი. სმენის ქორნიკული დაქვეითების ხშირი მიზეზია - ცხვირხახის ადენოიდების ჰიპერპლაზია ან მაღალი ალერგიული ფონი (ცხვირ-ხახაში შეშუპება), რის შედეგად შესაძლოა განვითარდეს სითხის დაგროვება შუა ყურში და გამოიწვიოს ქრონიკული ექსუდაციური ოტიტი. ზემოთ ჩამოთვლილი მიზეზებით სმენის დაქვეითება როგორც წელი ექვემდებარება მკურნალობას და შესაძლებელია სრული განკურნება.

გარდა ზემოთხსენებული მიზეზებისა, სმენის დაქვეითება შესაძლებელია იყოს გამოწვეული ყურის ან თავის ტრავმით, მორეციდივე შუაყურის ანთებებით, ინფექციური დაავადებებით. სმენის დაქვეითებისას შეფერხებულია ანბგერის გატარება სმენის ნერვამდე (ამ დროს მკურნალობა მეტნაკლებად ეფექტურია) ან ხდება ნერვის მიერ ბგერის აღქმის დარღვევა (სამწუხაროდ სმენის ნერვის დაზიანება პრაქტიკულად არ ინკურნება), არსებობს ასევევ შერეული შემთხვევებიც, როდესაც ორივე კომპონენტია ერთდროულად.

- რას უნდა მივაქციოთ ყურადღება, რათა არ გამოგვეპაროს პრობლემა?

- სმენა ერთერთი უმნიშვნელოვანესი ფაქტორია ბავშვის ნორმალური განვითარებისთვის. დაახლოებით 4 თვიდან ბავშვი უნდა რეაგირებდეს მშობლის ხმაზე, ხმაურზე, იხედებოდეს იმ მიმართულებით, საიდანაც მოდის ხმა. 1.5 წლიდან ბავშვი უკვე უნდა ცდილობდეს მარტივი სიტყვების წარმოთქმას. თუ აღნიშნული რეაგირებები და მეტყველების დაწყების შეფერხება გახანგრძლივებულია, მშობელმა ყურადღება უნდა მიაქციოს და შესაძლოა, იეჭვოს სმენის დაქვეითებაზე.

- როგორ შეიძლება ავიცილოთ თავიდან ეს პრობლემა?

- საქართველოში არსებობს ძალიან კარგი პროგრამა, რომლის ფარგლებშიც ხდება ყველა ახალშობილის შემოწმება სმენაზე. თუ ბავშვს აქვს თანდაყოლილი სმენის პრობლემა, ხდება დროული გამოვლენა და შესაბამისად, ჩარევაც დროულად მიმდინარეობს, აღნიშნული ეხმარება სმენადაქვეითებულ ბავშვს მაქსიმალურად ადაპტირდეს სოციუმთან.

პრობლემის თავიდან ასაცილებლად, ორსულობის პერიოდში, დედა უნდა ეცადოს რომ თავი დაიცვას სხვადასხვა ინფექციური დაავადებებისგან, თვითნებურად არ მიიღოს პრეპარატები, დროულად მოხდეს ახალშობილის სკრინინგი და ასევე, ძალიან მნიშვნელოვანია ბავშვის გეგმიური ვაქცინაცია. შუა ყურის მორეციდივე ინფექციების დროს დროულად უნდა მიმართოს ექიმს.

მშობლებს ვურჩევდი, რომ მოერიდონ ბავშვის თვითნებურად მკურნალობას. არსებობს ყურის დაავადებები, რომლის დროსაც გარკვეული პრეპარატების, მათ შორის ყურის წვეთების გამოყენება არ შეიძლება. შესაძლებელია, თვითნებური მკურნალობის დროს გამოიწვიოთ სმენის ნერვის დაზიანება. ხშირად, ყურის ტკივილის დროს ბავშვს ადებენ ცხელ მარილს, რაც დაუშვებელია. ასეთ დროს დიდია ალბათობა, რომ დაფის აპკი გასკდეს და შემდგომში გამოიწვიოს შუა ყურის ქრონიკული ანთება.

- რა შემთხვევებში უნდა მივმართოთ სპეციალისტს?

- მშობელს თუკი რაიმე ეჭვი გაუჩნდა ბავშვის სმენის დაქვეითებასთან დაკავშირებით, სასურველია, დროულად მიმართოს სპეციალისტს, რათა შესაბამისი მკურნალობით მივიღოთ მაქსიმალური შედეგი. სმენის დაქვეითება შესაძლოა მოხდეს, მანამ სანამ ბავშვი მეტყველებას დაიწყებს (თანდაყოლილი) ან როდესაც მეტყველება დაწყებული აქვს და შემდეგ გარკვეული მიზეზით ხდება დაქვეითება ან სრული დაკარგვა. როგორც უკვე აღვნიშნე, 4 თვიდან ბავშვი უნდა რეაგირებდეს ხმაზე, იყურებოდეს იმ მიმართულებით, საიდანაც ხმაური ესმის. თუკი ბავშვი უკვე ლაპარაკობს და მშობელმა შეამჩნია რომ საუბრისას ბავშვი სთხოვს რომ ნათქვამი გაუმეოროს, ან ახლოს მიდის ადამიანებთან საუბრის დროს, ან ტელევიზორს უსმენს ხმამაღლა... თუ ასეთი ქცევები ხშირად მეორდება, აუცილებლად მიმართეთ სპეციალისტს.

ყურადღება მიაქციეთ ცხვირით სუნთქვას, რადგან ყურის პრობლემები ხშირად მოდის ცხვირით სუნთქვის გაძნელებიდან. თუ ბავშვს გაუჭირდა ცხვირით სუნთქვა და ეს დიდხანს გრძელდება, დროულად გაიარეთ კონსულტაცია ექიმთან.

ცალკე უნდა გამოვყოთ მოზარდებში ყურსასმენების გადამეტებული მოხმარება. ხანგრძლივად ხმამაღლა მუსიკის მოსმენა, მითუმეტეს თუ ყურსასმენი მხოლოდ ერთ ყურზეა ან/და ღამით იძინებს ყურსასმენებით, დამაზიანებლად მოქმედებს სმენის ნერვზე და იწვევს სმენის შეუქცევად დაქვეითებას.

ესაურა მარიამ ჩოქური 

წაიკითხეთ სრულად