Baby Bag

ამ უნებლიე შეცდომებით ბავშვის ჯანმრთელობას ვაზიანებთ

ამ უნებლიე შეცდომებით ბავშვის ჯანმრთელობას ვაზიანებთ

მშობლები შვილებს ხშირად უნებურად აყენებენ ზიანს. დროის გასვლასთან ერთად ბავშვის აღზრდის და მასზე ზრუნვის მეთოდები იცვლება. ფსიქოლოგები და ექიმები მშობლებისთვის ახალ-ახალ რეკომენდაციებს ქმნიან, რომლებიც მათ ჯანსაღი და ბედნიერი შვილების აღზრდაში ეხმარება. ჩვენს სტატიაში იმ შეცდომებზე გესაუბრებით, რომლებსაც მშობლები ბავშვზე ზრუნვისას უნებურად უშვებენ და შვილების ჯანმრთელობას ზიანს აყენებენ.

  • ღიტინი ბავშვის გაცინების მიზნით

უფროსები ბავშვებს გაცინების მიზნით ხშირად უღიტინებენ. კალიფორნიის უნივერსიტეტის კვლევებით დგინდება, რომ ღიტინი ბედნიერების იმავე განცდას არ იწვევს, როგორსაც კარგი ხუმრობა. ის მხიარული სიცილის ილუზიას ქმნის. ღიტინის დროს ბავშვი უკონტოლოდ იცინის და მისი ქმედება რეფლექსებით არის გამოწვეული. ამას პატარა მაშინაც კი აკეთებს, როდესაც მას ღიტინი ძალიან აღიზიანებს და მისგან თავის დაღწევა სურს.

  • ბავშვის თოჯინასთან ერთად დაძინება

ბავშვს ხარისხიანი ძილისთვის მოხერხებული მატრასი, რბილი თეთრეული და თბილი საბანი სჭირდება. გარკვეულ ასაკამდე პატარას ბალიშიც კი არ ესაჭიროება. ბავშვის საძინებლის დეკორაციებით გადატვირთვა საჭირო არ არის. მის საწოლში თოჯინას ნუ მოათავსებთ. რბილი სათამაშო ბავშვს სრულფასოვნად გამოძინებაში ხელს უშლის. ის პატარას ხშირად აღვიძებს. შესაძლოა, ბავშვმა სათამაშო სახესთან მეტისმეტად ახლოს მიიტანოს, რაც მას ნორმალურად სუნთქვის შესაძლებლობას არ მისცემს.

  • ბავშვის საძინებელში სპეციალური სანათის დადგმა

ბავშვის ოთახში მთელი ღამით სინათლის დატოვება ძალიან ცუდი გადაწყვეტილებაა. ზრდის ჰორმონი, რომელსაც ადამიანის ორგანიზმი ძილში გამოიმუშავებს, სიბნელეში უკეთ იწარმოება. მშობლები ბავშვის ოთახს სხვადასხვა მიზნით ანათებენ. მათ ნაწილს სანათის შუქზე საფენების გამოცვლა უმარტივდება, ზოგიერთი ცდილობს ბავშვი სიბნელის შიშისგან დაიცვას. თუ მშობლები ბავშვის ოთახში სანათის მოთავსების გადაწყვეტილებას მაინც მიიღებენ, უმჯობესია, თუ განათება წითელი ფერის იქნება. წითელი ფერის შუქზე ძილის ჰორმონი, მელატონინი უკეთ გამომუშავდება. თეთრი, მწვანე და ლურჯი ფერის განათება კი ძილის პროცესს და ზრდის ჰორმონის გამომუშავებას მნიშვნელოვნად აფერხებს.

  • ბავშვის ხელით რწევა

ყველა მშობელი ერთხელ მაინც გამხდარა იძულებული, რომ შვილი ხელით დაერწია, როდესაც მის დაძინებას ვერ ახერხებდა. ზოგჯერ ეს პროცესი საკმაოდ დიდხანს გრძელდება. პედიატრები თვლიან, რომ თუ ბავშვს ძილის რეჟიმს დაბადებიდანვე მოუწესრიგებთ, მას დროულად გამოკვებავთ, საფენის გამოცვლას არ დააგვიანებთ და კომფორტულ ტანსაცმელს ჩააცმევთ, მას ძილის პრობლემები არ შეექმნება. თუ თქვენი შვილი ჭირვეულობს, ეცადეთ ის ხელით დიდხანს არ არწიოთ. ბავშვის რწევისას ფაქიზი და ფრთხილი მოძრაობები უნდა შეასრულოთ.

  • ცრურწმენების გამო ბავშვისთვის სარკის დამალვა

ცნობილი ცრურწმენის მიხედვით, ბავშვი სარკეში თუ ჩაიხედავს, ის ავად გახდება. პედიატრები და ფსიქოლოგები აღნიშნულ ცრურწმენას აბსურდულს უწოდებენ. ისინი მშობლებს ურჩევენ, რომ ბავშვები სარკესთან ხშირად ათამაშონ. სარკის დახმარებით ბავშვი თავდაჯერებული ხდება. ის საკუთარ თავს უკეთ ეცნობა, რაც მის განვითარებას მნიშვნელოვნად უწყობს ხელს.

  • ბავშვისთვის სტერილური გარემოს შექმნა

მშობლები თვლიან, რომ სისუფთავე ძალიან მნიშვნელოვანია. მკვლევარები ასკვნიან, რომ მეტისმეტად სტერილური გარემო ბავშვის ჯანმრთელობისთვის სასარგებლო არ არის. მეტისმეტად სუფთა გარემოში გაზრდილი ბავშვის იმუნური სისტემა კარგად ვერ ვითარდება. ბავშვი ალერგიული რეაქციებისადმი მაღალ მიდრეკილებას ავლენს. მას, შესაძლოა, ასთმა, ალერგიული რინიტი და ატოპიური დერმატიტი აწუხებდეს. მშობლები შეცდომას უშვებენ, როდესაც სახლს დღეში რამდენჯერმე ალაგებენ და ბავშვს ცხოველებთან კონტაქტის შესაძლელბლობას არ აძლევენ. რაც უფრო მალე შეეხება თქვენი შვილი ალერგენს, მით ნაკლებად ალერგიული იქნება ის მომავალში.

  • ღამის ქოთნის ნაადრევი გამოყენება

ღამის ქოთნის გამოყენებამდე, კარგად დაფიქრდით, რამდენად კომპეტენტურია ის რჩევები, რომლებიც ახლობლებმა მოგცეს. ერთი წლის ან წლინახევრის ბავშვმა ჯერ კიდევ არ იცის, როგორ უპასუხოს სხეულიდან მიღებულ სიგნალებს. როდესაც ბავშვი საკუთარი ორგანიზმის მოთხოვნილებების აღქმას ისწავლის, ის ღამის ქოთნის გამოყენებასაც მარტივად შეძლებს.

  • იატაკზე ბავშვის შიშველი ფეხებით სიარული

ბავშვები სიარულს, დაახლოებით, ერთი წლის ასაკიდან იწყებენ. როდესაც ეს ხდება, მშობლები მათთვის კომფორტულ ფეხსაცმელებს ყიდულობენ. მშობლების ნაწილი კი ბავშვს იატაკზე შიშველი ფეხებით სიარულის უფლებას აძლევს. ბავშვისთვის ძალიან სასარგებლოა, თუ ის ქვიშაზე, ბალახზე ან მიწაზე შიშველი ფეხით გაივლის, თუმცა იატაკზე შიშველი ფეხებით სიარული ძალიან საზიანოა. ამ დროს მთელი დატვირთვა მყესებზე მოდის, ხოლო ფეხის კუნთები სათანადოდ არ იტვირთება, რაც ბავშვის ნორმალურ ფიზიკურ განვითარებას აფერხებს.

  • ბავშვისთვის საკვების დაძალება

მშობლები და ბებიები ძალიან განიცდიან, როდესაც ბავშვი სადილს სრულად არ მიირთმევს. ისინი მას ართობენ, ახალისებენ, უბრაზდებიან და მიზანს მაინც აღწევენ. საბოლოოდ ამ გადაწყვეტილებით კმაყოფილი მხოლოდ მშობლები და ბებიები არიან. მშობლების მსგავსი ქცევა ბავშვს საკუთარ სხეულზე კონტროლს აკარგვინებს. პატარები ვერ ხვდებიან, რამდენი უნდა მიირთვან და მათ ჭარბწონიანობის პრობლემა ხშირად ექმნებათ.

  • ბავშვის კოვზით გამოკვება

მშობლები, რომლებიც შვილებს კოვზით დიდხანს კვებავენ, მათ ჯანმრთელობას საფრთხეს უქმნიან. როდესაც ბავშვს მშობელი აჭმევს, ის ვერ ხვდება, დანაყრებულია თუ არა, რაც ბავშვს ჭარბწონიანობის პრობლემას უქმნის. ბავშვს შესაძლებლობა მიეცით, დამოუკდებლად მიირვას და კერძებიც საკუთარი გემოვნებით დააგემოვნოს.

  • ბავშვის ალერგენებისგან დაცვა

მშობლები ალერგიების შიშით ბავშვებს გარკვეული პროდუქტების მიღებას უკრძალავენ. პედიატრები თვლიან, რომ ალერგიული პროდუქტების ბავშვისთვის მიწოდება მის ჯანმრთელობას ზიანს არ აყენებს. იმუნური სისტემა ამ გზით უფრო ძლიერდება და ალერგენებზე შესაბამის რეაქციასაც ავლენს. სწორედ ამიტომ, ბევრი პედიატრი მშობლებს ურჩევს ჩვილებს თევზი ოთხი თვის ასაკიდან მიაწოდონ. ისრაელისა და დიდი ბრიტანეთის მკვლევარები აღნიშნული მოსაზრების სისწორეს ადასტურებენ. ისრაელში მშობლები შვილებს არაქისის კარაქს ერთი წლიდან აძლევენ, დიდ ბრიტანეთში კი - გაცილებით გვიან. როგორც აღმოჩნდა დიდ ბრიტანეთში ბავშვები უფრო ალერგიულები არიან.

  • ბავშვის იძულება, რომ მეგობარს ყველაფერი გაუზიაროს

ორი წლის ასაკიდან ბავშვი თავს პიროვნებად აღიქვამს. მან იცის, რომ გარკვეული ნივთები მის საკუთრებაშია. ბავშვი ნებისმიერ ადამიანს პოტენციურ მოძალადედ აღიქვამს, თუ ის მისი ნივთის აღებას შეეცდება. მშობლებს ამის გაგება უჭირთ. ისინი თვლიან, რომ მათი შვილი ძუნწია. თუ ბავშვს საკუთარი ნივთების სხვებისთვის გაზიარებას აიძულებთ, მას სუსტი ნებისყოფის ადამიანად გაზრდით, რომელსაც არას თქმის უნარი არ გააჩნია და რომელიც ყოველთვის საკუთარი სურვილის წინააღმდეგ მოქმედებს.

  • ბავშვის შეფუთვა ტანსაცმელში, როდესაც მას კიდურები ცივი აქვს

ბავშვს ხელები, ფეხები და ცხვირი ცივი თუ აქვს, ეს იმას არ ნიშნავს, რომ მას ცივა. სისხლის ცირკულაციის თავისებურებების გამო, ბავშვის კიდურები სხეულის სხვა ზონებთან შედარებით უფრო ცივია. ბავშვს ოთახში ხელთათმანები, ქუდი და წინდები არ სჭირდება, თუ ტემპერატურა დაბალი არ არის. მის კანს სუნთქვის შესაძლებლობა უნდა მისცეთ. ბავშვის ჯანმრთელობისთვის გადახურება უფრო საზიანოა, ვიდრე სიცივე. თუ პატარა ოფლიანობს და მას კანი გაუწითლდა, ეს იმას ნიშნავს, რომ ბავშვს სცხელა. მსგავს შემთხვევაში მას ზედმეტი ტანსაცმელი უნდა გახადოთ.

მომზადებულია ​brightside.me- ს მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, დედებისთვის შექმნა ახალი სივრცე. მოიწონეთ გვერდი მცოდნე დედები

შეიძლება დაინტერესდეთ

ყველაფერი ახალშობილის მოვლის შესახებ

ყველაფერი ახალშობილის მოვლის შესახებ

ახალშობილის მოვლასთან დაკავშირებით  MomsEdu.ge-ს ექიმი-ნეონატოლოგი თინათინ ქურდაძე ესაუბრა. 

მისი თქმით, მშობლები უცილებლად წინასწარ უნდა მოემზადონ ბავშვის დაბადებისთვის. განსაკუთრებით რთულია ე.წ. ადაპტაციის პერიოდი. დედას სჭირდება გარკვეული დრო, რომ მისი ფიზიკური და ფსიქიკური მდგომარეობა ნორმას დაუბრუნდეს.

- როგორ უნდა ეძინოს ახალშობილს?

- ახალშობილები დროის უდიდეს ნაწილს ძილში ატარებენ, ამიტომ მნიშვნელოვანია პატარას ჰქონდეს ცალკე სივრცე ძილისთვის.

გაითვალისიწინეთ, რომ მშობლებისა და ახალშობილის ღამით ერთად ძილი რეკომენდებული არ არის.

ახალშობილს უნდა ეძინოს საკუთარ საწოლში, ნახევრად მყარ მატრასზე. არ ვიყენებთ ბალიშს, ზეწარი უნდა იყოს რეზინის ბოლოებით, რათა კარგად გადაიჭიმოს ლეიბზე და ახალშობილს მოძრაობისას არ შეექმნას დისკომფორტი. ვაძინებთ საძილე ტომრით, საწოლის გარშემო არ უნდა იყოს ე.წ. ,,ბამპერები" (საწოლის შიდა მხარეს დასამაგრებელი რბილი დამცავები). საწოლში პატარას არ უნდა ჰქონდეს ფუმფულა სათამაშოები, რადგან ახალშობილს ძილის დროს ჰაერი უნდა მიეწოდებოდეს თავისუფლად. (SIDS-ის პრევენცია) ოთახში უნდა ვაკონტროლოთ ჰაერის ტემპერატურა, რომელიც უნდა შევინარჩუნოთ 18-20 გრადუსი ცელსიუსის ფარგლებში. ვინარჩუნებთ უფრო მეტად სიგრილეს SIDS-ის თავიდან აცილების მიზნით (Sudden infant death syndrome - ახალშობილის უეცარი სიკვდილი), ასევე, საყურადღებოა ჰაერის ტენიანობა. ყოველივე ამას ვარეგულირებთ სეზონის მიხედვით.

ბავშვის ოთახი თავისუფალი უნდა იყოს ხალიჩების, წიგნებისა და სხვა ალერგენებისგან. ხშირად უნდა მოხდეს ახალშობილის ოთახის განიავება და სველი წესით დალაგება.

- როგორ უნდა ჩავაცვათ ახალშობილს?

- ახალშობილის ორგანოთა სისტემები ჯერ კიდევ არის მომწიფების ფაზაში და არ არის განვითარებული თერმორეგულაცია. შესაბამისად, არსებობს ახალშობილის გადახურების ან გადაციების საფრთხე.

უნდა ვაკონტროლოთ ახალშობილის სხეულის ტემპერატურა, იზომება ანალურად. ახალშობილობის პერიოდში ნორმად ითვლება 36.5 -37,5 ცელსიუს გრადუსამდე. ახალშობილს უნდა ჩავაცვათ ზომიერად, ბუნებრივი ქსოვილის ტანსაცმელი, სეზონის შესაბამისად.

რეკომენდირებულია თუ არა ახალშობილის გასეირნება?

- ახალშობილის გასეირნება შეიძლება და აუცილებელიცაა სამშობიაროდან გაყვანიდან მესამე-მეოთხე დღეს. სასურველია, დილის საათებში (10-11 საათამდე), როდესაც ჰაერი განსაკუთრებით სუფთაა. არ არის შეზღუდული სეირნობის დრო (მხოლოდ ძლიერი ყინვისას) საწყის ეტაპზე ვიწყებთ 30 წუთით და ყოველდღიურად ვზრდით დროს, შესაძლებლობების მიხედვით.

პატარას ვასეირნებთ სპეციალურად მოწყობილ პარკებსა და სკვერებში. ახალშობილის სეირნობა რეკომენდებულია ყველანაირი ამინდის პირობებში, გარდა ქარისა.

- როდის უნდა დავბანოთ ახალშობილი?

- ახალშობილისთვის დაბანა ძალიან სასიამოვნო პროცესია, თუმცა წყალთან პირველი კონტაქტი ზოგისთვის შეიძლება არაკომფორტული იყოს და იტიროს. დაბანა არ არის რეკომენდებული ჭიპლარის მოცილებამდე, ინფიცირების რისკის გამო. ვბანთ ყოველ დღე, ჭამამდე ან ჭამიდან 1 საათის შემდეგ, თბილ წყალში, აბაზანის სახით. კვირაში ერთხელ საბავშვო გელით და შამპუნით (ყოველდღიური მოხმარება აშრობს კანს). არა არის რეკომენდებული სუნიანი და ქაფიანი დასაბანი საშუალებები.

ბანაობისას წყალი უნდა ფარავდეს ახალშობილის ბეჭებს. მშობელს ერთი ხელით უნდა ეჭიროს ბავშვის თავი და მხრები, მეორე ხელით სხეული ჩამობანოს ნაზად.

წყალი არ უნდა იყოს გადადუღებული ან სტერილური. ტემპერატურა უნდა მერყეობდეს 37-38 ცელსიუს გრადუსამდე. აუცილებელია, რომ ნაკლებად გამოვიყენოთ ე.წ. სველი ხელსახოცები, გოგონებს ვბანთ წინიდან უკან მიმართულებით, ბიჭუნებს პირიქით. ჩაბანის ტექნიკა მნიშვნელოვანია ინფექციის განვითარების პრევენციისთვის. უსაფრთხოების მიზნით, საბავშვო აბაზანა უნდა იდგას მყარ ზედაპირზე და ბავშვი არასდროს უნდა დავტოვოთ უყურადღებოდ.

- როგორ უნდა მოვუაროთ ახალშობილის კანს?

ჩვეულებრივ შემთხვევაში ახალშობილის კანს სპეციალური კოსმეტიკური საშუალებები არ სჭირდება. თუ კანი არ არის გამომშრალი, ყოველდღიურად დამატენიანებელი კრემების გამოყენება რეკომენდებული არ არის.

მნიშვნელოვანია, რომ ბანაობის შემდეგ ახალშობილი გავამშრალოთ კარგად, განსაკუთრებით კანის ნაკეცებში. კანის სიწითლის ან დაზიანების შემთხვევაში, არ ვიყენეთ სპირტს და პუდრას. ვიყენებთ მხოლოდ სპეციალურ საცხს, იქნება ეს საფენის ქვეშ თუ კანის ნაკეცები.

- როგორ უნდა მოვუაროთ ახალშობილის ყურს, ცხვირს და თვალებს?

- ყოველი აბაზანის შემდეგ, ახალშობილს ყურები და ცხვირი უნდა გავუმშრალოთ გარედან, სუფთა პირსახოცით. შეგვიძლია აღნიშნული არეები ზედაპირულად გავწმინდოთ სპეციალური, საბავშვო ბამბის ჩხირით.

თვალებუდის არეებს ყოველდღიური დამუშავება არ სჭირდება, უნდა გამშრალდეს ჩვეულებრივ. საჭიროების შემთხვევაში, თუ ატყობთ მცირე გამონადენს/სეკრეტს, ბამბის დისკს ვასველებთ სუფთა, გაგრილებულ-გადადუღებულ წყალში ან ფიზიოლოგიურ ხსნარში და ნაზად, ზედაპირულად ვწმენდთ თვალბუდის არეს, ცხვირის შიდა კუთხიდან - გარეთ მიმართულებით. ახალშობილის საცრემლე არხის დაინფიცირება მარტივად ხდება და დამუშავების ტექნიკას დიდი მნიშნელობა აქვს.

არავითარ შემთხვევაში არ გამოიყენოთ ერთი ბამბის დისკი ორივე თვალზე. თუ თვალის გარშემო ატყობთ სიწითლეს, შეშუპებას, უხვი რაოდენობით გამონადენს და ქუთუთოები დაწებებულია, მიმართავთ პედიატრს/ნეონატოლოგს.

- როგორ უნდა მოვუაროთ ახალშობილის ჭიპლარს?

ახალშობილის ჭიპლარის ტაკვს განსაკუთრებული მოვლა არ სჭირდება. ვიდრე ტაკვი მომჭერშია ან არაა შეხორცებული, არ უნდა მოვაქციოთ პამპერსში, საფენი უნდა შევკრათ ჭიპის ქვემოთ, რათა არ მოხდეს დაინფიცირება. დაბანის დროს, არ არის რეკომენდებული ჭიპის ტაკვის შეხვევა ან რაიმეს დაკვრა, ვამშრალებთ ჩვეულებრივ. არ საჭიროებს ყოველდღიურად დამუშავებას სპეციალური ანტისეპტიკური ხსნარებით. ჭიპლარის ტაკვის გასუფთავების მიზნით უნდა გამოვიყენოთ უალკოჰოლო ხსნარები.

- როდის უნდა მოცილდეს ახალშობილს ჭიპლარი?

ჭიპლარის მუმიფიცირების და მოცილების დრო ინდივიდუალურია. ჩვეულებრივ შემთხვევაში, პროცესი, დაახლოებით, გრძელდება 4 დღიდან 10 დღემდე.  ჭრილობა ხორცდება 4 კვირამდე.

- რა გართულებები შეიძლება მოჰყვეს?

- სანამ ჭრილობა ღიაა, ჭიპლარის ტაკვიდან შეიძლება მოხდეს ინფიცირება და განვითარდეს ადგილობრივი ან სისტემური ინფექციური პროცესი.

- რა საშუალებები შეიძლება გამოვიყენოთ ჭიპლარის სწორად მოვლისთვის?

ახალშობილის ჭიპლარი სპეციალურ მოვლის საშუალებებს არ საჭიროებს. გასუფთავებისთვის შეგვიძლია გამოვიყენოთ ოქტენისეპტის უალკოჰოლო ხსნარი, ანფიზიოლოგიური ხსნარი. აღარაა რეკომენდებული ფერადი ანტისეპტიკური საშუალებების (ბეტადინის ხსნარი ან ბრილიანტის მწვანე), სპირტის (არც 70%-იანი), ქლორჰექსიდინის გამოყენება. დასაშვებია მხოლოდ საჭიროებისას, ექიმის დანიშნულებით.

- რა ნიშნების შემთხვევაში უნდა მივმართოდ პედიატრს?

თუ ჭიპლარის ტაკვის გარშემო ატყობთ სიწითლეს ან სისველეს და სუნიან გამონადენს აუცილებლად უნდა მიმართოთ ნეონატოლოგს/პედიატრს.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად