Baby Bag

„ცხოვრებაში რომ განვახლდეთ, უნდა გვეჩქარებოდეს. რა არის ცხოვრება? განუწყვეტელი განახლება. ის კი არა, რომ დღეს დავიძინე და ხვალ ისევ ისეთი ავდექი,“ - შალვა ამონაშვილი

აკადემიკოსი შალვა ამონაშვილი სულის მარადიული განახლების აუცილებლობაზე საუბრობს და აცხადებს, რომ ადამიანს ცხოვრებაში ყოველთვის უნდა ეჩქარებოდეს და ახალგაზრდობაზე ოცნებობდეს:

„წარმოიდგინეთ, რომ მანქანას მართავთ. თქვენზეა დამოკიდებული, როგორ დააჭერთ ფეხს სიჩქარის პედალს და როგორ შემატებთ ძალას მანქანას: დააჭერთ, ჩქარა გაიქცევა, აიღებთ, შეჩერდება. თუ გეჩქარება, დააჭერ ფეხს. ხანდახან გეშინია, რომ არ დაგეჭიროს, მაგრამ მაინც აჭერ, იმიტომ, რომ გეჩქარება. ამბობ: „იყოს ჯარიმები, მეჩქარება!“ გინდა, რომ მიუწსრო რაღაცას. ჩვენ უნდა გვეჩქარებოდეს ცხოვრებაში. რა გეჩქარებაო, შეიძლება თქვა სიკვდილზე. რა გეჩქარება სიკვდილი? რად იკლავ თავს? ცხოვრებაში რომ განვახლდეთ, უნდა გვეჩქარებოდეს. რა არის ცხოვრება? განუწყვეტელი განახლება. ის კი არა, რომ დღეს დავიძინე და ხვალ ისევ ისეთი ავდექი, ზეგაც ისეთივე ავდგები, მაზეგაც. უნდა განვახლდეთ! ჩვენს შინაგან ბუნებაში ორი მოძრაობაა, რომელიც ურთიერთსაპირისპიროა. ჩვენი ახალგაზრდა სხეული იზრდება და ნელ-ნელა ჩავა მიწაში, ჩვენი სული ახალგაზრდავდება და მიდის მაღლა. ჩვენ ურთიერთსაპირისპირო მოძრაობაში ვართ. რომელ მოძრაობას უნდა ავყვეთ? სულის მოძრაობა ახალგაზრდობას იწვევს. რაც უნდა მილიარდელი წელი ვიცოცხლოთ, განახლება ახალგაზრდობაა. როდესაც ერთ ადგილზე გაეჩხირები, ეს უკვე დაბერებაა.“

„სხეული ბერდება და კვდება, ის აღარ გვჭირდება. სული კი განუწყვეტლივ ახალგაზრდავდება. ეს გაახალგაზრდავება არ გეჩქარებათ? არ გინდა, რომ უფრო ახალგაზრდა იყო, სულით უფრო ლამაზი იყო? რატომ უნდა დაელოდო 10 წლის მერე პერიოდს, რომ სუფთა აზრის გოგო იყო?! ახლავე ივარჯიშე ამაში. რატომ უნდა დაელოდო იმას, რომ მტერი გიყვარდეს მერე? ახლა ივარჯიშე ამაში. ამრიგად გადმოიტანება ის პერიოდები, რომლებიც მომავალში შეიძლება მოხდეს, მაგრამ მე ახლა მოვახდენ. ამიტომ ჩვენ უნდა ვიჩქაროთ, რომ მომავალი გადმოვიტანოთ დღეს. ყველა მომავალს ესწრაფვის. ილია ჭავჭავაძე რაზე ონცებობდა? საქართველოს მომავალზე. აწმყო აი, ასეთია, მომავალი უკეთესი უნდა იყოს. უკეთესი მომავალი რატომ მივანდო თვითდინებას? მაშინ მე რაღა ვარ აქ? არ მივანდობ, იმიტომ, რომ მომავალი ჩემზეა დამოკიდებული. მე მას გადმოვქაჩავ. შენც მოგიშველიებ ამაში, ამომიდექი გვერდში. ამასაც ისე აღვზრდი, რომ ისიც ამას ესწრაფოდეს. გამოვა ისე, რომ რაც მომავალში კარგია, დღეს გვინდა იყოს. ამიტომაც ვამბობ, გვიყვარდეს მომავალი. როდესაც მომავალი გეყვარება, მაშინ ესწრაფვი მის დღევანდელ დღეში გადმოტანას. ეს ყველაზე კარგი ქრისტიანული ცხოვრებაა, უკეთესი ხდები. ვეფხისტყაოსნის ყველა გმირი ამას არ აკეთებს?! მომავლის გადმოტანა უნდათ დღევანდელ დღეს. სიკვდილსაც კი არ ერიდებიან იმისთვის, რომ მომავალი გადმოქაჩონ დღეს, მეგობრობა დღეს დაამკვიდრონ, ერთობა დღეს დაამკვიდრონ, სიყვარული გადმოიტანონ აქეთკენ. ყველაფერი, რაც კარგია, ახლა უნდათ. არ უნდათ, რომ ამას ხვალ ელოდონ,“ - აღნიშნავს შალვა ამონაშვილი.

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

„თუ საკუთარ თავს არ ზრდი, შვილს ვერასოდეს აღზრდი...“
„თუ საკუთარ თავს არ ზრდი, შვილს ვერასოდეს აღზრდი, რადგანაც აღზრდა ყველას გვაკლია. უნდა იფიქრო, როგორ გავხდე უკეთესი ხვალ ჩემი შვილისთვის. როგორ შევიკავო თავი, არ დავუყვირო, როგორ მოვეფერო, მშვიდად ვუთ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

როგორ ვასწავლოთ ბავშვს ბრაზის გამოხატვა უხეშობის გარეშე?

როგორ ვასწავლოთ ბავშვს ბრაზის გამოხატვა უხეშობის გარეშე?
გაბრაზებული პატარები ხშირად დაგროვილ აგრესიას ძალადობრივი ფორმებით გამოხატავენ, ისინი თავიანთ მეგობრებს, თანატოლებს და მშობლებს კბენით, ყვირილით, მუჯლუგუნების კვრით ან მსუბუქი საგნების სროლით ფიზიკურად უსწორდებიან. ბრაზის მსგავსი ფორმებით გამოხატვა მშობლებს სერიოზულ საფიქრალს ​უჩენს.

პატარებისთვის აგრესიის, რისხვის, აპათიის ან შიშის შეგრძნებები ძალიან ნაცნობია, თუმცა მათ საკუთარი ემოციების და განცდების გადმოსაცემად არასაკმარისი ლექსიკური მარაგი აქვთ. სწორედ ამიტომ ბავშვები დაგროვილ ბრაზს საკმაოდ უხეში ფორმებით გამოხატავენ. მშობლების ერთ-ერთი უმთავრესი მოვალეობაა საკუთარ შვილებს ემოციების სწორად გაგებასა და მართვაში დაეხმარონ. თუ ბავშვი საკუთარ განცდებს სწორად აღიქვამს და სრულყოფილად გააანალიზებს, ის ბრაზის გამოხატვის ნაკლებად აგრესიულ ფორმებს ადვილად გამოძებნის, რათა სხვებს ფიზიკური ტკივილი ან შეუარცხყოფა არ მიაყენოს.

გაბრაზება ნორმალური მოვლენაა

ბავშვებმა აუცილებლად უნდა იცოდნენ, რომ გაბრაზება ნორმალური მოვლენაა. ადამიანები ძალიან ხშირად განიცდიან შიშს, რისხვას, სევდას და ამაში ცუდი არაფერია. აუცილებლად უთხარით თქვენს შვილს, რომ საკუთარი განცდების არ უნდა ეშინოდეს, აუხსენით, რომ გუნება-განწყობის ცვლილებამ სხვების მიმართ აგრესიულად არ უნდა განაწყოს. ნუ წაუკითხავთ პატარებს მორალს. მათთან საუბრისას პრიმიტიული ფრაზებით შემოიფარგლეთ. თუ ბავშვის საქციელი მოსაწონია, უთხარით, რომ მისი ქცევა კარგია, ხოლო თუ ის სხვების მიმართ აგრესიას ავლენს, უთხარით, რომ ეს არ არის კარგი. ბავშვებს ზედმეტი ახსნა-განმარტების მოსმენა არ ხიბლავთ, მათ მარტივი ფრაზები ბევრად უკეთ ესმით. თუ აღმოაჩენთ, რომ თქვენი შვილი თავის ძმას კბენს ან სხვა სახის ფიზიკურ შეურაცხყოფას აყენებს, შემდეგი ფრაზით შემოიფარგლეთ: „სწორია, რომ შენს ძმაზე ბრაზდები, მაგრამ მისი კბენა არ არის კარგი საქციელი.“ ბავშვი თქვენს ნათქვამ სიტყვას აუცილებლად დაიმახსოვრებს.

შესთავაზეთ ბავშვს ჯანსაღი ალტერნატივა

კარგი მასწავლებელი ბავშვს დერეფანში სირბილს შემდეგი სიტყვების თქმით უკრძალავს: „მოდი, ყველამ ერთად მშვიდად ვისეირნოთ.“ თუ ბავშვს ეტყვით, რომ მან სირბილი დაუყოვნებლივ უნდა შეწყვიტოს, ის თქვენს მოსმენას არ მოისურვებს. მიმართვის კატეგორიული ტონი ბავშვებში გაღიზიანებას იწვევს. ამა თუ იმ ქცევის აკრძალვის ნაცვლად პატარას უფრო ჯანსაღი ალტერნატივა უნდა შესთავაზოთ.

თუ გაბრაზებულ ბავშვს ეტყვით, რომ თავის ძმას არ დაარტყას, ის ვერაფერს გაიგებს. ბავშვი დაიბნევა და საკუთარი ემოციების მართვა უფრო გაუჭირდება, რადგან დაგროვილი ბრაზის გამოხატვის ერთადერთ საშუალებას წაართმევთ. აუცილებლად შესთავაზეთ ბავშვს აგრესიული ქცევის ჯანსაღი ალტერნატივა. პატარას ემოციების მართვაში ადვილად დაეხმარებით თუ შემდეგ რეკომენდაციებს მისცემთ:

  • ემოციები ვერბალურად გამოხატოს
  • რჩევისთვის უფროსს მიმართოს
  • დასამშვიდებლად სუნთქვითი ვარჯიშები შეასრულოს
  • მოთმინების გამომუშავების მიზნით იცეკვოს, იმღეროს, დაითვალოს მის ირგვლივ არსებული საგნები

გაბრაზებული ბავშვების დასამშვიდებლად სპეციალური აპლიკაციები არსებობს, რომლებიც პატარებს მხიარული სიმღერების დახმარებით ემოციების მართვას ასწავლის. მშობლებს ინტერნეტში მარტივად შეუძლიათ მსგავსი აპლიკაციების მოძიება.

ბავშვს ემპათიის უნარი განუვითარეთ

ბავშვს სხვების განცდებისა და ემოციების გაზიარება ადრეული ასაკიდანვე უნდა ასწავლოთ. თუ ხედავთ, რომ თქვენი შვილი თავის თანატოლს კბენს, ხელით ეხება ან ხმამაღლა უყვირის, აუცილებლად ესაუბრეთ მას ემპათიის შესახებ. როდესაც ბავშვი დამშვიდდება, აუხსენით მას, თუ როგორი ტკივილი მიაყენა თავის მეგობარს, როდესაც მწარედ უკბინა. უთხარით, რომ თავისი თანატოლის ადგილას საკუთარი თავი წარმოიდგინოს და დაფიქრდეს, მოეწონებოდა თუ არა მის მიმართ მსგავსი აგრესიის გამოვლენა. ბავშვი საკუთარი ქცევის შედეგების გაანალიზებას უნდა მიეჩვიოს და სხვა ადამიანების განცდებს პატივი სცეს.

ბავშვის აგრესიულ ქცევას ყოველთვის აქვს გარკვეული მიზეზი. მშობელმა უნდა გაარკვიოს, რა აწუხებს პატარას, ხომ არ ეძინება, ხომ არ გადაიღალა ან შია. შესაძლოა აგრესიული ქცევის მოტივი ეჭვიანობა ან შიშის განცდაც იყოს. ბავშვმა უნდა იგრძნოს, რომ მშობელი მისი განცდებითა და ემოციებით ინტერესდება, რომ ის მშობლის სიყვარულის მთავარი ობიექტია. თუ ბავშვისადმი სათანადო მზრუნველობას გამოიჩენთ, ის სხვებზე ზრუნვას გაცილებით მარტივად ისწავლის. 

ავტორი: ია ნაროუშვილი 
წაიკითხეთ სრულად