Baby Bag

„არასწორად არის მიღებული ნორმა, რომ სასკოლოდ ვემზადებით 4-5 წლის შუალედში, ჭეშმარიტი სასკოლო მზადება ხდება 0-3 წლის კატეგორიაში,“ - დიანა ტარიელაშვილი

„არასწორად არის მიღებული ნორმა, რომ  სასკოლოდ  ვემზადებით 4-5 წლის შუალედში, ჭეშმარიტი სასკოლო მზადება ხდება 0-3 წლის კატეგორიაში,“ - დიანა ტარიელაშვილი

ადრეული და სკოლამდელი ბავშვის განვითარების სპეციალისტი დიანა ტარიელაშვილი ბავშვის ადრეული განვითარების შესახებ საუბრობს. მისი თქმით, მშობლებმა შვილის სასკოლო მზადება 0-3 წლის ასაკში უნდა დაიწყონ:

„ჩვენს საზოგადოებაში არასწორად არის მიღებული, სამწუხაროდ, ნორმა, რომ ვემზადებით სასკოლოდ 4-5 წლის შუალედში. ჭეშმარიტი სასკოლო მზადება ხდება ​0-3 წლის კატეგორიაში. აქ ხდება ფუნდამენტების ჩადება. აუცილებელია, ბავშვს სიყვარული წიგნებისადმი ჩავუნერგოთ მაშინ, როდესაც ის ჯერ კიდევ ხოხავს, ცოცავს ან ზის. როდესაც ბავშვი უკვე დაიწყებს სიარულს, მისი გაჩერება ერთ ადგილზე იქნება შეუძლებელი, მისი დაინტერესება სტატიკური გამოსახულებებით, გრაფიკული ნახატებით იქნება რთული.“

დიანა ტარიელაშვილი მშობლებს ურჩევს, ბავშვს წიგნები ექვსი თვის ასაკიდან აჩვენონ:

„ბავშვს ექვსი თვიდან ვაჩვენოთ წიგნები. სამ წლამდე ასაკში კონცენტრაციაზე მუშაობა ბავშვებს ძალიან უჭირთ. შევეცადოთ პირველ წიგნებში იყოს მინიმალისტური ნახატების ერთობლიობა. ვთქვათ, ფერებზეა წიგნები. წიგნში უნდა იყოს მაქსიმუმ სამი გამოსახულება ერთი ფერის. არ უნდა იყოს ძალიან ბევრი გამოსახულება, რადგან ბავშვს უჭირს რაღაც ერთზე კონცენტრირება. მერე ვზრდით, მრავალფეროვან ილუსტრაციებს ვთავაზობთ, მაგრამ თავიდან ბავშვებს უჭირთ კონცენტრაციაზე მუშაობა. ​ხმოვან წიგნებს რაც შეეხება, შევეცადოთ, რომ ხმოვანი წიგნები იყოს მინიმალური რაოდენობის, რადგან ბავშვი უნდა მიხვდეს, რომ წიგნი არის გამოსახულება და ტექსტი. არ უნდა ველოდო რაღაც ანიმაციებს, სიმღერებს და მუსიკას იმ წიგნიდან. უნდა ვიცოდე, რომ წიგნი არის სტატიკური გამოსახულება. წიგნში უნდა ჩავრთო ჩემი ტვინი, ჩემი აზროვნება, ჩემი შემოქმედებითობა, რომ წარმოვიდგინო ის ინფორმაცია, რასაც ვხედავ.“

დიანა ტარიელაშვილი მშობლებს ბავშვის სივრცითი უნარების გასავითარებელ პრაქტიკულ რჩევებსაც აძლევს:

„როგორ ხდება სივრცითი აზროვნების უნარის განვითარება? ვთქვათ, ბავშვი არის ექვსი თვის. ის ექვსი თვისთვის უკვე დაჯდა, დამოუკიდებლად ზის. ამ დროიდან უკვე ჩვენ მას ვთავაზობთ პირამიდას. ბავშვს ვთავაზობთ, რომ პირამიდიდან მოხსნას ერთ-ერთი რგოლი. ის ხედავს, რომ ხელის მანევრირებით ახერხებს რაღაც ღერძიდან მოხსნას და მოგვიანებით დასვას. ეს არის სივრცითი აზროვნების განვითარება. ​სწორი სათამაშოების შეთავაზებით ბავშვი გრძნობს, რომ ის ვითარდება.“

„წლამდე 30 წუთი საკმარისია, შემდეგ ვზრდით დროს. ​უკეთესი იქნება, თუ აქტიურ თამაშებს ლოგიკაზე, აზროვნებაზე, მეტყველებაზე გამოვიყენებთ დღის პირველ ნახევარში. დღის მეორე ნახევარში უფრო ვხატავთ, ვძერწავთ. მნიშვნელოვანია, რომ მშობელმა, როდესაც მიდის სათამაშოების მაღაზიაში, გაითვალისწინოს ის, რომ მისი შვილი არის ერთი წლის და რომელი სათამაშო სჭირდება მას, მიუხედავად იმისა, რომ იქ სათამაშოს, შესაძლოა, ეწეროს ექვსი წლიდან. თუ მშობელმა იცის, რომ ბავშვს სჭირდება ნატიფი მოტორიკის განვითარება, აუცილებლად სჭირდება წვრილი დეტალები. მან უნდა შეიძინოს პირამიდა, მოზაიკა, ლეგო და შესთავაზოს ბავშვს, აუცილებლად მეთვალყურეობის ქვეშ,“ - აღნიშნული საკითხების შესახებ დიანა ტარიელაშვილი ტელეკომპანია „ფორმულას“ გადაცემაში „დილა ფორმულაზე“ საუბრობს.

წყარო: ​„დილა ფორმულაზე“

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

5 გზა ბავშვის აზროვნების უნარის გასავითარებლად
​ბავშვის აზროვნების უნარის განვითარებაზე ზრუნვა პირველივე წლიდანვე უნდა დაიწყოთ. მნიშვნელოვანია, რომ პატარას დამოუკიდებლობისკენ სწრაფვაში ხელი შეუწყოთ და მისი მისწრაფებები წაახალისოთ. თქვენი შვილის აზ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

​შესაძლებელია თუ არა მეძუძური დედის კვებამ გამოიწვიოს ყაბზობა ჩვილებში? - თემაზე ექიმი-ნეონატოლოგი თინათინ ქურდაძე საუბრობს

​შესაძლებელია თუ არა მეძუძური დედის კვებამ გამოიწვიოს ყაბზობა ჩვილებში? - თემაზე ექიმი-ნეონატოლოგი თინათინ ქურდაძე საუბრობს

შესაძლებელია თუ არა მეძუძური დედის კვებამ გამოიწვიოს ყაბზობა ჩვილებში? -  თემაზე MomsEdu.ge-ს ექიმი-ნეონატოლოგი თინათინ ქურდაძე ესაუბრა.

- სტატისტიკურად რამდენად ხშირია ყაბზობა ჩვილებში?

კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის პრობლემებს შორის, ერთ წლამდე ასაკის ბავშვებში, დაახლოებით 20-30%-ში გვხვდება ყაბზობა.

- რა იწვევს ჩვილებში ყაბზობას?

ჩვილებში ყაბზობა უფრო იმით განისაზღვრება, როგორ გამოიყურება დეფეკატი, ვიდრე რამდენად ხშირია ნაწლავთა მოქმედება. ყაბზობად მიიჩნევა - თუ განავალი მკვრივია და მაგარი კონსისტენციის, დეფეკაციას თან ახლავს ჩვილის ჭირვეულობა, ძლიერი ჭინთვები და დეფეკატის გაძნელებული ევაკუაცია ნაწლავიდან. რბილი დეფეკატი არაა შეკრულობის ნიშანი.

გამომწვევი მიზეზი შესაძლოა მრავალი იყოს:

1) კვებითი დარღვევები (ძირითადად ეხება ხელოვნურ კვებაზე მყოფ ბავშვებს და როდესაც ბავშვი გადადის შერეულ კვებაზე);

2) ნევროგენული დარღვევები (მაგალითად, ჰირშპრუნგის დაავადება, ზურგის ტვინის დაზიანება);

3) სხვადასხვა მედიკამენტის ხანგრძლივი და არარაციონალური მოხმარება;

4) მეტაბოლურ-ენდოკრინული დარღვევები;

5) კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის სხვადასხვა ფუნქციური პათოლოგია;

მნიშვნელოვანია აღინიშნოს, რომ ჩვილები, რომლებიც იკვებებიან დედის რძით, იშვიათად აქვთ შეკრულობის პრობლემა, თუ რა თქმა უნდა, ჩვილს არ აქვს რომელიმე ზემოთ ჩამოთვლილი პათოლოგია.

- შესაძლებელია თუ არა შეკრულობა მეძუძური დედის კვებამ გამოიწვიოს?

არა, კვლევებით დასტურდება რომ დედის კვების რაციონი არ ახდენს გავლენას ჩვილის შეკრულობაზე. დედისთვის არ უნდა მოხდეს საკვები პროდუქტების არასაჭირო შეზღუდვა. თუ ჩვილს აქვს შებერილობა, დედა უნდა დააკვირდეს მის მიერ ბოსტნეულის შეზღუდვას (მაგალითად: კომბოსტო, ნიორი, ხახვი, პარკოსნები), თუ ექნება დადებითი გავლენა ჩვილის შებერილობაზე. თუმცა, ზოგადად ხილის ან ბოსტნეულის შეზღუდვა დედის საკვებ რაციონში არ არის რეკომენდებული.

რაც შეეხება ალერგიულ საკვებს, როგორიც არის ძროხის რძე, კვერცხი, თევზი, თხილეულობა, ციტრუსი საწყის ეტაპზე, ასევე, უნდა მოხდეს მათი მცირე რაოდენობით და უმჯობესია არაერთდროულად მიღება, რადგან მშობელი დააკვირდეს ჩვილს. კვლევებმა აჩვენა რომ ლაქტაციის პერიოდში რომელიმე საკვების (მათ შორის ალერგიულის) შეზღუდვას არ აქვს არსებითი გავლენა ჩვილის ჯანმრთელობაზე, თუმცა აღსანიშნია, რომ დედის დაბალანსებული და სასარგებლო კვება ძალიან მნიშვნელოვანია.

- როდის არის საშიში იშვიათი დეფეკაცია?

- ნაწლავთა მოქმედება, კონსისტენცია და ფერი ცვალებადია და დამოკიდებულია ბავშვის ასაკზე, კვების ტიპზე. სრულად ბუნებრივ კვებაზე მყოფ ბავშვებს ნაწლავთა მოქმედება შესაძლოა ყოველი კვების შემდეგ ჰქონდეთ, ან ძალიან იშვიათად, მაგალითად, 1-2 კვირაში ერთხელ. თუ ამ დროს ჩვილი არ ჭირვეულობს, მუცელი რბილია, შარდვა და წონის ნამატი - ნორმის ფარგლებში, დეფეკატი - რბილი, შეშფოთების საფუძველი არ გვაქვს. ზოგჯერ დედის რძე სრულად შეიწოვება, მისი შემადგენლობიდან გამომდინარე და მხოლოდ შარდის სახით გამოიყოფა. თუ ბავშვი იმყოფება შერეულ კვებაზე ან სრულად იღებს ფორმულას, დეფეკაცია შეიძლება ჰქონდეს 1-3-ჯერ დღეში, თუ დეფეკატი არაა მკვრივი და არ ახლავს ზემოთ ჩამოთვლილი სიმპტომატიკა არც ამ შემთხვევაში ვღელავთ, მაგრამ თუ ახალშობილს პირველი რამდენიმე დღის განმავლობაში არ აქვს ნაწლავთა მოქმედება (მეკონიუმი) ან დეფეკაციის აქტმა 48 საათს გადააჭარბა, დეფეკატის კონსიტენცია მკვრივია, ბავშვი ჭირვეულობს, დეფეკაციას თან ახლავს ტკივილი, მუცლის შებერილობა, ასეთ შემთხვევაში, აუცილებლად უნდა ჩავერიოთ და მივმართოთ ექიმს (პედიატრს/ნეონატოლოგს) დახმარებისთვის. არსებობს რამდენიმე სამედიცინო მდგომარეობა, რაც განსაკუთრებით საყურადღებოა და დროული ჩარევაა საჭირო.

პრევენციის გზებზე რომ ვისაუბროთ?

- ყაბზობა, პედიატრთან ვიზიტის ხშირი მიზეზია. შეკრულობის პრობლემის მოგვარება უმეტესად კვებით შეიძლება. ასევე, არსებობს გარკვეული ვარჯიშებიც (მაგალითად, „ველოსიპედი“). უპირატესობა უნდა მივანიჭოთ ძუძუთი კვებას, თუ რასაკვირველია დედის ფსიქო-ემოციური და სომატური მდგომარეობა გვიწყობს ხელს, რადგან ქალის რძე ბუნებრივ საფაღარათო საშუალებადაც კი ითვლება. თუ ახალშობილი სრულად ფორმულაზეა ან შერეულ კვებაზე და აღენიშნება ყაბზობა, ექიმმა ჩვილს უნდა შეურჩიოს სპეციალური კვება. როდესაც ბავშვი გადადის მყარ საკვებზე, რაციონი მდიდარი უნდა იყოს უჯრედისის შემცველი საკვებით. თუ აღნიშნული ღონისძიებების მიუხედავად ბავშვთან გამოხატული რჩება ყაბზობა, დაუყოვნებლად უნდა მიმართოთ ნეონატოლოგს/პედიატრს, რათა დაადგინოს გამომწვევი მიზეზი და სწორად შეირჩეს მკურნალობის ტაქტიკა.

- როგორ მოვაგვაროთ ეს პრობლემა და ზოგადად, რას ურჩევდით მშობლებს?

- როდესაც დადგებით მსგავსი გამოწვევის წინაშე, პირველ რიგში, შეინარჩუნეთ სიმშვიდე, განსაზღვრეთ რა შეიძლება ყოფილიყო ყაბზობის გამომწვევი მიზეზი. ვიდრე მიმართავთ პედიატრს, ერთჯერადად, შეგიძლიათ გამოიყენოთ საბავშვო გლიცერინის მიკროოყნა ან სანთელი (თუ ბავშვს არ აღენიშნება სწორი ნაწლავის ნახეთქი ან სისხლდენა) და შემდეგ აუცილებლად მიმართეთ ნეონატოლოგს/პედიატრს და რა თქმა უნდა, ყოველთვის გახსოვდეთ, რომ თქვენ ძალიან კარგი დედა ხართ, თქვენ არ ხართ „დამნაშავე“, როცა ბავშვი ჭირვეულობს, შეინარჩუნეთ სიმშვიდე, განსაზღვრეთ პრობლემები, გაითვალისწინეთ ზემოთ აღნიშნული რჩევები და იმოქმედეთ რაციონალურად.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად