Baby Bag

რატომ უნდა წავუკითხოთ შვილებს ძილის წინ ზღაპრები?

რატომ უნდა წავუკითხოთ შვილებს ძილის წინ ზღაპრები?
ძილის წინ ზღაპრების კითხვა ბავშვს არამხოლოდ ძილისთვის ამზადებს, არამედ პატარას გონებრივ განვითარებაზე უდიდეს გავლენას ​ახდენს. გარდა ამისა, აღნიშნული რიტუალის წყალობით მშობლებსა და ბავშვს შორის არსებული ძლიერი კავშირი მეტად ღრმავდება და მტკიცდება. ბავშვთან ერთად ფერიების, ელფებისა და უძლეველი დევების სამყაროში მოგზაურობის დროს, თქვენ მას წარმოსახვის და აზროვნების უნარს უვითარებთ.

უახლესი კვლევებით დგინდება, რომ წიგნების კითხვა და პატარასთან ვერბალური კომუნიკაცია ბავშვის ნერვულ სისტემაზე დადებითად ზემოქმედებს. ზღაპრების კითხვისას ბავშვი უამრავ რამეს სწავლობს. მას ლოგიკისა და რაციონალური განსჯის უნარები უვითარდება. გარდა ამისა, პატარას გონება ზედმეტი სტრესისგანაც თავისუფლდება. თუმცა ყველაზე დიდი სარგებელი, რაც ძილის წინ ზღაპრების კითხვას თქვენი შვილისთვის მოაქვს ენობრივი უნარ-ჩვევების განვითარებაა. პატარები, რომლებსაც მშობლები რეგულარულად უკითხავენ წიგნებს, მშობლიურ ენას ადრეული ასაკიდანვე სრულყოფილად ეუფლებიან.

ბავშვებს, რომლებსაც ძილის წინ ზღაპრებს არ უკითხავენ, როგორც წესი, გაცილებით არამყარი ნერვული სისტემა აქვთ, ვიდრე იმ პატარებს, რომლებსაც მშობლები ყოველ საღამოს ახალ-ახალი ზღაპრული ისტორიებით ანებივრებენ. კვლევებით დასტურდება, რომ იმ ბავშვების ტვინი, რომლებსაც ზღაპრებს რეგულარულად უკითხავენ, ვერბალურ სიმბოლოებზე სწრაფად და ადეკვატურად რეაგირებს. როდესაც ბავშვს ზღაპარს უკითხავთ, მისი თავის ტვინის სმენით ზონას ააქტიურებთ. პატარა ფონემებს სწრაფად აღიქვამს და მათ შორის არსებულ განსხვავებებს მარტივად არჩევს. სასკოლო ასაკის ბავშვი, რომელიც ზღაპრების კითხვით ადრეული ასაკიდანვე გაანებივრეს, უცხო სიტყვების ათვისებას ადვილად შეძლებს.

ბავშვები, რომლებსაც ზღაპრებს რეგულარულად უკითხავენ, სიტყვების გაანალიზებას იწყებენ. ისინი სამეტყველო ბგერების აღქმას სწავლობენ.

ვერბალური მარაგის გამდიდრება

5 წლამდე ასაკის ბავშვს ზღაპრების კითხვისას რეგულარულად უნდა დაუსვათ კითხვები. თუ თქვენ მიერ წაკითხულ ისტორიაში ნახსენებია ძაღლი ან კატა, ჰკითხეთ თქვენს შვილს, მასაც ხომ არ ჰყავს ასეთი ცხოველი სახლში? როგორ გამოიყურება მისი საყვარელი კატა, რა ფერისაა? მსგავსი კითხვებით ბავშვს ყოველდღიურ მეტყველებაში სიტყვების სწორად გამოყენებას ასწავლით.

ბავშვებს ზღაპრების კითხვისას წარმოსახვა უვითარდებათ. წიგნებში ისეთ საგნებზეა საუბარი, რომლებიც პატარას რეალურ ცხოვრებაში არასდროს უნახავს, მაგ. კენგურუ, სელაპი და ა.შ. ბავშვი აუცილებლად დაიწყებს იმაზე ფიქრს, თუ როგორ გამოიყურება წიგნში ნახსენები ესა თუ ის ცხოველი, რომელიც მისთვის აბსოლუტურად უცხოა, რაც მის წარმოსახვის უნარს მნიშვნელოვნად განავითარებს.

ბავშვები ძილისთვის თავის არიდების მიზნით მშობლებს ხშირად ზღაპრის გამეორებით წაკითხვას სთხოვენ. თუ ბავშვს ერთსა და იმავე ზღაპარს რამდენჯერმე წაუკითხავთ, მას ლოგიკური უნარ-ჩვევების განვითარებაში დაეხმარებით. ბავშვები ზღაპრის გარკვეულ პასაჟებს დაიმახსოვრებენ, საკუთარ ცოდნაზე დაყრნობით ისინი ეცდებიან გამოიცნონ, რა მოხდება წიგნის მომდევნო გვერდზე. ზღაპრის შინაარსის გაანალიზება და მოვლენების თანმიმდევრობის გაცნობიერება, პატარებს სამომავლოდ მათემატიკური, მეცნიერული თუ ლიტერატურული უნარების განვითარებაში შეუწყობს ხელს. წიგნის კითხვისას ბავშვს ჰკითხეთ, როგორ დაასრულებდა ზღაპარს, თავად რომ ყოფილიყო მისი ავტორი. ამგვარად თქვენს შვილს შემოქმედებითი უნარების განვითარებაში დაეხმარებით.

მშობლებმა შვილების წიგნიერებაზე ზრუნვა მოზრდილ ასაკშიც უნდა გააგრძელონ. შეურჩიეთ თქვენს თინეიჯერ შვილებს საინტერესო წიგნები, რომელთა დახმარებით ისინი თავიანთ ლექსიკონსა და სიტყვის მარაგს მნიშვნელოვნად გაამრავალფეროვნებენ. ბავშვებს ყოველთვის ისეთი წიგნები უნდა წაუკითხოთ, რომლებიც მათთვის სასიამოვნო მოსასმენი იქნება. პატარასთვის კითხვა სასიამოვნო ემოციებთან უნდა ასოცირდებოდეს. სხვაგვარად ისინი წიგნის შეყვარებას ვერ შეძლებენ. ნევროლოგები თვლიან, რომ მშობელთან ერთად სასიამოვნო წიგნის კითხვისას ბავშვი სტრესთან ბრძოლას წარმატებით ახერხებს. პატარებს, რომლებსაც ჰორმონ კორტიზოლის (სტრესის ჰორმონი) მაღალი მაჩვენებელი აქვთ, სწავლა უჭირთ. ზღაპრების კითხვით თქვენს შვილს სტრესის დაძლევაში მარტივად დაეხმარებით.

ძილის წინ ბავშვისთვის ზღაპრების კითხვა მშობლის ფსიქიკაზეც დადებითად აისახება. თუ თქვენს შვილს საღამოობით წიგნებს რეგულარულად უკითხავთ, ემოციების მართვას გაცილებით მარტივად შეძლებთ. თუ სტრესთან გამკლავება გიჭირთ, აუცილებლად გაატარეთ მეტი დრო შვილებთან ერთად, წაუკითხეთ მათ სასიამოვნო ზღაპრები. მალე დარწმუნდებით, რომ ზღაპრების დახმარებით სტრესთან გამკლავებას მარტივად ახერხებთ.

ავტორი: ია ნაროუშვილი

შეიძლება დაინტერესდეთ

„დედამთილებისგან ხშირად გვესმის ძალიან უსიამოვნო ფრაზა: დედა ერთია, ცოლი შეიძლება გყავდეს მრავალი,“ - ფსიქოლოგი თეა გოგოტიშვილი

„დედამთილებისგან ხშირად გვესმის ძალიან უსიამოვნო ფრაზა: დედა ერთია, ცოლი შეიძლება გყავდეს მრავალი,“ - ფსიქოლოგი თეა გოგოტიშვილი

ფსიქოლოგმა თეა გოგოტიშვილმა დედამთილის მხრიდან რძლის მიმართ მოსიყვარულე დამოკიდებულების გამოვლენის მნიშვნელობაზე ისაუბრა და აღნიშნა, რომ ამ მხრივ დიდი მნიშვნელობა აქვს, თავად დედამთილი რამდენად არის ოჯახურ ცხოვრებაში რეალიზებული:

„აღზრდასა და ბავშვობაში ჩამოყალიბებულ განწყობებს აქვს გადამწყვეტი მნიშვნელობა იმ მხრივ, ამა თუ იმ საკითხთან მიმართებაში რა დამოკიდებულება გვექნება. ​როდესაც დედამთილი ახერხებს იყოს თავისი რძლის მოსიყვარულე, არ შეეჯიბროს მას და მისცეს ავტონომია ახლად შექმნილ წყვილს, არ შეიჭრას უხეშად, არ შექმნას დისკომფორტი უტაქტო ჩარევისა და თავისი აზრების თავზე მოხვევის თვალსაზრისით, ამაში დიდ როლს თამაშობს, რამდენად არის ეს ადამიანი თავის ოჯახურ ცხოვრებაში რეალიზებული.“

თეა გოგოტიშვილის თქმით, დედები ხშირად რეალიზაციას მთლიანად ვაჟიშვილში დებენ:

„არის მარადიული ბავშვის თემა, როდესაც დედები რეალიზაციას მთლიანად ვაჟიშვილში დებენ. ამ დროს პარადოქსული ამბავი ხდება. როდესაც ვაჟი დაიბადება და ის ცალკე ორგანიზმია, გადაიჭრება ჭიპლარი ,ფსიქოლოგიური ჭიპლარი არ იჭრება. ​დედა ხშირად არაცნობიერად ვაჟს განიხილავს, როგორც თავის ნაწილს, თავისი სხეულის ნაწილს, თავისი მთელის ერთ შემადგენელს.“

„დედა ვერ ახერხებს, რომ ფსიქოლოგიურად გამიჯნოს ეს ადამიანი, როგორც პიროვნება, რომელსაც აქვს თავისი დამოუკიდებელი სოციალური უჯრედი, რომელსაც ოჯახი ჰქვია. ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ დედას თავიდანვე ჰქოდეს თავის განწყობებში ჩადებული ეს მიმართება, რომ როდესაც შვილი ითხოვს ცოლს, ის უნდა იყოს მისი მეუღლის მეორე ნახევარი ამ სიტყვის პირდაპირი და გადატანითი მნიშვნელობით. ჩვენ, სამწუხაროდ ხშირად გვესმის ჩვენს გარემოში ძალიან უსიამოვნო ფრაზა დედამთილებისგან: „დედა ერთია, ცოლი შეიძლება გყავდეს მრავალი.“ თითქოს ამ დროს ადამიანს ეშინია იმის, რომ მას წაართმევენ შვილს და მის სიყვარულს უყოფენ,“ - აღნიშნულ საკითხზე თეა გოგოტიშვილმა საქართველოს პირველი არხის ეთერში ისაუბრა.

წყარო: ​პირველი არხი

წაიკითხეთ სრულად