Baby Bag

ნარცისი დედა - დიდებული მანიპულატორი, რომელიც შვილების ცხოვრებას ანგრევს

ნარცისი დედა - დიდებული მანიპულატორი, რომელიც შვილების ცხოვრებას ანგრევს
მცოდნე დედები

​ბავშვები სამყაროს დედასთან ურთიერთობის გზით შეიმეცნებენ. დედის შვილისადმი დამოკიდებულება, მისი მზრუნველობა და ემპათია, პატარას გარესამყაროსადმი დადებითად განაწყობს. დედა ქმნის ბაზისს, რომელზეც შვილის მომავალი და მისი პიროვნული მახასიათებლები შენდება. თუ მშობელი შვილისადმი ვერბალურ, ფსიქოლოგიურ ან ფიზიკურ ძალადობას ახორციელებს, ბავშვი ასაკის მატებასთან ერთად დეპრესიულ, დაბალი თვითშეფასების მქონე, ნერვული აშლილობებით დატანჯულ ადამიანად ყალიბდება.

დედები, როგორც წესი, შვილის ზიანისგან დაცვას და მისი თვითშეფასების ამაღლებას ცდილობენ. ნარცისი დედები კი ყოველთვის საპირისპიროდ იქცევიან. მათი შვილები ეჭვით და უნდობლობით სავსე ადამიანები არიან, რომლებსაც სამყარო ძალიან აშინებთ.

ჩვენს სტატიაში ნარცისი დედებისთვის დამახასიათებელ თვისებებს გაგაცნობთ, რომელთა დახმარებით ისინი საკუთარი შვილების მომავალს ანგრევენ და მათ ემოციურ სტაბილურობასაც აკარგვინებენ.

  • ბავშვის გრძნობების გაუფასურება

ნარცისი დედა შვილს უხეში ქცევითა და სიტყვით გულს ატკენს, შემდეგ კი მისგან საყვედურს არ მოისმენს. ის ბავშვის განცდებს გააუფასურებს და მის სენტიმენტებს დასცინებს. თუ ბავშვი ატირდება, დედა მას მეტისმეტად მგრძნობიარედ ჩათვლის და შვილის ტკივილს სერიოზულად არ აღიქვამს. როდესაც სხვები ბავშვს კარგი ქცევისთვის აქებენ, ნარცისი დედა მას აუცილებლად შეახსენებს, რომ ის არც ისე კარგია, როგორც ეს სხვებს ჰგონიათ, რაც ბავშვის თვითშეფასებას ანადგურებს. ნარცისი დედები დიდებული მანიპულატორები არიან, რის გამოც ისინი ბავშვის გრძნობებს ყოველთვის აუფასურებენ, თუ შვილის ქცევა მათ მოთხოვნებს არ პასუხობს. ნარცისი დედის შვილებს საკუთარ გრძნობებში გარკვევა უჭირთ. ისინი ვერ იგებენ, როგორ მოიქცნენ ან რა გააკეთონ, რადგან ყველაფერში ეჭვი ეპარებათ. საბოლოოდ, ისინი ყველაფერს ისე აკეთებენ, როგორც ამას ნარცისი დედა მოისურვებს.

  • უკმაყოფილება და გამუდმებით შვილის ნაკლის ძიება

ნარცისი დედა შვილისგან ყოველთვის იმაზე მეტს ითხოვს, ვიდრე ეს ბავშვს შეუძლია. თუ შვილი მისი მოთხოვნისამებრ მოქმედებს და სკოლაში მაღალ ქულებს იღებს, ის ბავშვს მიღწევებისთვის არასდროს აქებს. ნარცისი დედა შვილს ეუბნება, რომ ეს საკმარისი არ არის. ნარცისი დედა არასდროს მოიწონებს შვილის მიერ შერჩეულ საჩუქარს. ის ბავშვს დაუფიქრებლად ატკენს გულს და ეტყვის, რომ ასეთი ნივთი მას უკვე აქვს. ნარცისი დედა არასდროს არის კმაყოფილი. ის შვილს ყოველთვის რაღაცაში ადანაშაულებს. ბავშვი გამუდმებით ეჭვებშია, ვერ იგებს, რატომ არის წარუმატებელი. ნარცისი დედა ბავშვის პიროვნულ ზრდას გამუდმებით აფერხებს და მას ხაფანგში აბამს, რათა შვილი ყოველთვის მის გავლენას დაემორჩილოს.

  • პარალელების გავლება და შედარებების გაკეთება

ნარცისი დედა შვილებს ყოველთვის ერთმანეთს ადარებს და მათ შორის შუღლს აღვივებს. ის ხან ერთი შვილის უპირატესობებს გამოკვეთს, ხან მეორეს მიიჩნევს უფრო წარმატებულად. ბავშვები ერთმანეთს ეჯიბრებიან და ცდილობენ დედის ყურადღება, მოწონება და სიყვარული დაიმსახურონ. სამომავლოდ ნარცისი დედის გაზრდილი შვილები ერთმანეთს შორდებიან და მათ ახლო ურთიერთობები არ აკავშირებთ. ნარცისი დედა საკუთარ შვილებს სხვების ბავშვებს ადარებს და ყოველთვის უკმაყოფილოა. მას არასდროს მოსწონს საკუთარი შვილების ქცევა და თვლის, რომ სხვა ბავშვები ყველაფერს უკეთ აკეთებენ, რითაც შვილების თვითშეფასებას ანადგურებს.

  • ნარცისი დედა მოითხოვს, რომ შვილების ფიქრები და განცდები მისას სრულად ემთხვეოდეს

ნარცისი დედა შვილს თავისუფლებას საერთოდ არ აძლევს. ის ცდილობს ბავშვი მისი ფიქრით ფიქრობდეს და ყველაფერს მის მსგავსად განიცდიდეს. მსგავსი დამოკიდებულების წყალობით, ნარცისი დედის შვილები თავისუფლად სუნთქვასაც ვერ ახერხებენ.

  • ნარცისი დედა საკუთარ შვილებს ეჯიბრება

არ აქვს მნიშვნელობა, როგორი მიღწევები აქვთ ნარცისი დედის შვილებს, ის თვლის, რომ თავად უფრო წარმატებულია. რა სირთულეებიც არ უნდა გაიაროს ნარცისი დედის შვილმა, მისი ცხოვრების გზა უფრო რთულია. ნარცისი დედები განსაკუთრებით ქალიშვილებს ეჯიბრებიან, მათ გარეგნობას აკრიტიკებენ და საკუთარ თავს უფრო ლამაზად წარმოაჩენენ. ნარცისი დედები შვილების ხარჯზე ცდილობენ თავად უფრო წარმატებულები, განსაკუთრებულები და ძლიერები წარმოჩინდნენ.

  • საჯაროდ ნარცისი დედა იდეალურია, ხოლო განცალკევებით - მოძალადე

ნარცის დედას საჯაროდ საოცნებო იმიჯი აქვს. ის იდეალური ცოლი, დედა და ქალია, რომელიც ყველაფერს უშეცდომოდ აკეთებს. მას აღმერთებენ და ეთაყვანებიან. ნარცისი დედა მეზობლებს, მეგობრებს და ნათესავებს თავს მარტივად აწონებს. ის მათ ყურადღებას და სითბოს არასდროს აკლებს, რითაც მათი გულის მოგებას მარტივად ახერხებს. სახლში ნარცისი დედა აგრესიული, უხეში, მოუთმენელი, მანიპულატორი და მკაცრია. ის ყოველთვის მართალია და არასდროს არაფერი ეშლება. იმიჯი და სტატუსი მისთვის ყველაფერს ნიშნავს. ნარცისი დედა ყოველთვის ზრუნავს იმაზე, რომ სხვებს თავი მოაწონოს. შვილებმა მისი საიდუმლო იციან. ისინი კარგად ხედავენ, რომ ნარცისი დედის მზრუნველობა და ყურადღება, რომელსაც ის სხვა ადამიანებისადმი ავლენს, მოჩვენებითია. ნარცისი ადამიანები ზურგს უკან ყოველთვის ჭორავენ მეგობრებსა და ახლობლებს, რომლებიც, ერთი შეხედვით, ძალიან უყვართ.

  • ემოციური არასტაბილურობა

ნარცისი დედა გამუდმებით იცვლის ხასიათს. ერთი წუთის წინ ის კრიტიკის ქარცეცხლში გატარებდათ, რადგან უხასიათოდ იყო, მეორე წუთას კი სიყვარულის შემოტევა აქვს და კომპლიმენტებით გავსებთ. ნარცის დედას სტაბილური ხასიათი არ აქვს. მისი შვილები მუდმივ დაძაბულობაში ცხოვრობენ და დედის რისხვის ძალიან ეშინიათ.

  • უდანაშაულობის სინდრომი

ნარცისი დედა საკუთარ დანაშაულს არასდროს აღიარებს. ის საკუთარ იმიჯს იმდენად უფრთხილდება, რომ მას არასდროს დააზიანებს. თუ შვილი ნარცის დედას შეცდომაზე მიუთითებს, ის მისგან დაუნდობელ საყვედურებს მიიღებს. ბავშვს დედა უმადურ, უპატივცემულო და მიუღებელ ქცევაში დაადანაშაულებს. ნარცის დედას ეშინია, რომ შვილებზე აბსოლუტურ კონტროლს დაკარგავს, თუ საკუთარ შეცდომას აღიარებს.

მართალია, დედებს საკუთარი შვილები ყველაზე მეტად უყვართ, მაგრამ ისინიც ადამიანები არიან, რომლებსაც გარკვეული ნაკლოვანებები აქვთ. ნარცისი დედები გაუცნობიერებლად ანგრევენ შვილების მომავალს, რასაც ისინი, რა თქმა უნდა, არასდროს აღიარებენ.

მომზადებულია ​blogs.psychcentral.com - ის მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, დედებისთვის შექმნა ახალი სივრცე. მოიწონეთ გვერდი მცოდნე დედები

#ბავშვი #შვილი მცოდნე დედები #მშობელი ფსიქოლოგია #ბავშვისაღზრდა

შეიძლება დაინტერესდეთ

ფსიქოლოგია

„მიღწევის მოტივაციის თვალსაზრისით, მშობლის, ამ შემთხვევაში კი მამის წვლილი, განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია ბიჭის აღზრდაში“ - რა როლი აქვს მამას შვილების აღზრდის პროცესში?

„მიღწევის მოტივაციის თვალსაზრისით, მშობლის, ამ შემთხვევაში კი მამის წვლილი, განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია ბიჭის აღზრდაში“ - რა როლი აქვს მამას შვილების აღზრდის პროცესში?
რა როლი აქვს მამას შვილის/შვილების აღზრდის პროცესში, არის თუ არა განსხვავება ბიჭების და გოგონების შემთხვევებში? - ამ და სხვა საინტერესო საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ფსიქოლოგი ლელა ტყეშელაშვილი ესაუბრა. 

- ქალბატონო ლელა, ზოგადად, რომ ვისაუბროთ მამის როლზე შვილის აღზრდის პროცესში.

- ბოლო დროს სულ უფრო მეტს საუბრობენ მშობლების განსხვავებულ როლზე ოჯახში - ბავშვთა აღზრდის პროცესში. ამის ერთ-ერთი მთავარი მიზეზი ოჯახის დინამიკის შეცვლაა - ოჯახების სულ უფრო დიდი ნაწილია არასრული.

ბუნებრივია, იდეალურ შემთხვევაში ბავშვი უნდა იზრდებოდეს დედ-მამის გარემოცვაში, რადგან ტრადიციულად და ევოლუციურად ისინი ბავშვს განსხვავებული სახის სიყვარულს სჩუქნიან. არსებობს სიყვარულის გასხვავებული სახეობა - ე.წ. ​დედობრივი სიყვარული, რომელიც უპირობო სიყვარულის სახეობაა და უსიტყვოდ, უარგუმენტოდ, ყველაფრის მიუხედავად სიყვარულს გულისხმობს. დედას მაინც უყვარხარ, ყველა შემთხვევაში. განპირობებული, პირობადებული სიყვარული, რომელსაც დამსახურება და მოპოვება სჭირდება და რომელიც შესაძლოა, დაკარგო - ამ ტიპის სიყვარულს მამობრივს უწოდებენ. არა იმიტომ, რომ ასეთი სიყვარული მხოლოდ მამებს შეუძლიათ, უბრალოდ ის მამისათვის უფრო დამახასიათებელი და ტიპურია. მამობრივი სიყვარული ისეთივე ფასდაუდებელია, როგორც დედობრივი და მნიშვნელოვანი რესურსია ადამიანის ჰარმონიული პიროვნული განვითარების თვალსაზრისით.

ზოგადად, კვლევების თანახმად, სრულ ოჯახებში აღზრდილი ბავშვები (სხვა ფაქტორების მხრივ განსხვავებას თუ არ მივიღებთ მხედველობაში) ნაკლებად ამჟღავნებენ ქცევით და თვითმართვის პრობლემებს ზოგადადაც და საკლასო ოთახშიც, ხოლო 10-11 წლისთვის დამატებით თავს იჩენს გენდერული უფსკრულიც. კერძოდ, მარტოხელა დედების გაზრდილ გოგონებს, ზემოაღნიშნული თვალსაზრისით, თითქმის ორჯერ ნაკლები პრობლემები ჰქონდათ, ვიდრე ანალოგიურ სიტუაციაში აღზრდილ ვაჟებს. ასე რომ, მიღწევის მოტივაციის თვალსაზრისით მშობლის, ამ შემთხვევაში კი მამის წვლილი განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია ბიჭის აღზრდაში.

ჩვენი ეს მტკიცება ეფუძნება კვლევებს და არავითარ შემთხვევაში არ ისახავს მიზნად მარტოხელა დედების სტიგმატიზებას. პირიქით, სწორი აღზრდის შემთხვევაში მარტოხელა დედას უწევს, გადავიდეს მამობრივი სიყვარულის და მომთხოვნელობის რეჟიმში, ამავე დროს, შეინარჩუნოს უპირობო სიყვარულიც, რათა არ დააზარალოს ბავშვის ემოციური სფერო და ამავე დროს დაეხმაროს ნებისყოფის გამომუშავებასა და თავდაჯერებულობის მოპოვებაში. კარგია, თუ დედა მოახერხებს, დაიხმაროს სანდო, გათვითცნობიერებული და კეთილგანწყობილი ადამიანი, ერთი ან მეორე ფუნქციის გადანაწილებაში. ამით ის ნაწილობრივ მოახერხებს პრობლემის დაბალანსებას, არაიშვიათად კი უკეთესად მოგვარებასაც, ვიდრე ეს არსებული, მაგრამ გულგრილი ან აგრესიული მამის არსებობის პირობებში იქნებოდა.

- რა ხდება ბავშვის ფსიქიკაში, თუ მამა დროის ძალიან მცირე ნაწილს უთმობს შვილთან ურთიერთობას და არის თუ არა სხვაობა ამ თვალსაზრისით ბიჭებისა და გოგონების აღზრდის შედეგებში?

- ბავშვობის დასასრულს თინეიჯერს გაცილებით უფრო ხშირად აქვს ეკრანი საძინებელში, ვიდრე ჰყავს მამა სახლში, ბოლო დროს კი ეს დედასაც შეეხება. მაშინაც კი, როცა მამა გვერდით არის, მასთან გატარებული ნახევარი საათის საპირწონედ ბავშვები ეკრანთან 44 საათს ატარებენ. ეს განსაკუთრებით ხშირად ბიჭებში შეინიშნება.

თანამედროვეობის ერთ-ერთი ავტორიტეტული ფსიქოლოგი ფილიპ ზიმბარდო აღნიშნავს, რომ ბიჭების უმრავლესობა (მათი დაახლოებით მესამედი) „ქალთა სამყაროში“ ცხოვრობს. მამა ან არ ცხოვრობს მათთან, ან იშვიათად და ცოტა დროით არის სახლში. ასეთი ოჯახების რაოდენობა, როგორც აღვნიშნეთ, სულ უფრო იმატებს.

დღეს, ბევრი იწერება ქალებისა და გოგონების მხარდაჭერაზე, გენდერული სტერეოტიპების მსხვრევისა და თანასწორობის პრინციპების დამკვიდრებაზე. ამ ფონზე და სხვა მიზეზებითაც შეიმჩნევა გოგონების მზარდი წინსვლა და განვითარება. ეს ამ სასიხარულო პროცესის მხოლოდ დასაწყისია და მთავარი შედეგები წინ გვაქვს, მაგრამ ტენდენცია აშკარად პოზიტიურია.

იმავეს ვერ ვიტყვით ბიჭებზე. ისინი სულ უფრო მეტად „გადიან“ კიბერსამყაროში. ალბათ ლოგიკურია, ვიკითხოთ, რას ეძებენ და რას იღებენ მისგან ისეთს, რომ არათუ უჭირთ თავის დანებება, მეტიც, სულ უფრო ეფლობიან მასში. რატომ არის ეს უფრო მეტად ბიჭების, ვიდრე გოგონების პრობლემა?

უმამობა და ფემინიზირებული სააღმზრდელო გარემო შინ და სკოლაში - აი რა განაპირობებს იმას, რომ ბიჭები ჩათრეულები არიან რეალობისგან მოწყვეტილ - პორნო და ვიდეოთამაშების ონლაინ სამყაროში. ამის უპირველესი მიზეზი არის ვირტუალურ უსაფრთხოებასა და მხარდაჭერასთან, ქცევის განმტკიცებასთან დაკავშირებული ემოციების ძიება, რადგან ამ ემოციებს ისინი სხვა გზით ვერსაიდან ვერ იღებენ. სკოლა და სასწავლო პროცესი ვერ იწვევს მათ სტიმულირებას, მასწავლებლების 90% ქალია, განსაკუთრებით დაწყებით საფეხურზე, როცა საფუძველი ეყრება ადამიანის პიროვნულ განვითარებას. ბიჭებს არ ჰყავთ საკუთარი სქესის/გენდერის შესაბამისი მიბაძვის მოდელი. დავალებები და მოსაწონ-მიუღებელი ქცევები სტერეოტიპულია. წახალისებულია ისეთი უნარები, რაც გოგონებისთვის მეტად მისაწვდომია, მაგალითად, წვრილ მოტორიკასთან დაკავშირებული - ლამაზად წერა, არ არის წახალისებული ფიზიკური აქტიურობა, რაც ბიჭებს მეტად უყვართ, ესსეების და პროექტების თემატიკაშიც ნაკლებად არის გათვალისწინებული ბიჭების ინტერესები.

ამას თუ დაემატება ის, რომ ბიჭებს ძალიან ხშირად არ ჰყავთ გვერდით მამა, რომელიც გაუძლიერებდა გარეგან მოტივაციას და თავდაჯერებულობას, არა აქვთ ჩვევები, რომლებიც შესძენდენ გამბედაობას რომანტიკულ ურთიერთობებში, მივხვდებით, რატომ ხდება, რომ ისინი ცდილობენ, აიცილონ თავიდან ზრდასრული ადამიანის ცხოვრება. შედეგად ისინი განმარტოვდებიან საძინებელში, სადაც ვირტუალურ სამყაროში საკუთარ თავს საწინააღმდეგოს უმტკიცებენ. ეს ბიჭების გაუცხოების, რეალური ცხოვრებიდან „ამორთვის“ ახალი სახეობაა.

ასე რომ, მაშინ, როდესაც ქალები სულ უფრო თავდადებით შრომობენ და წარმატებულები არიან სკოლებში და კარიერაში, მსოფლიოს მასშტაბით ჩატარებული კვლევების მონაცემების მიხედვით, ბიჭები სულ უფრო ხშირად ანებებენ თავს სწავლას.

ასე მომრავლდნენ ადამიანები, ბიჭები, რომლებიც არიან უფრო და უფრო ინფანტილურები, რაც გულისხმობს იმას, რომ მათ არა აქვთ ეკონომიკური მიზნები, აკლიათ ემოციური ინტელექტი, უგროვდებათ შეუსრულებელი მოვალეობები, ვერ ახერხებენ ეფექტიან კომუნიკაციას, რეალურ რომანტიკულ ურთიერთობებს.

რა ხდება გოგონებთან დაკავშირებით? - უმამოდ აღზრდის ზეგავლენა აქაც მნიშვნელოვანია, ზარალდება მათი ემოციური და ინტიმური სფერო, მაგრამ რაც შეეხება სწავლას და კარიერულ წინსვლას, გოგონები უფრო აგრესიულად მიზანდასახულები ხდებიან, აქვთ მისწრაფება, აჯობონ ბიჭებს და აღწევენ კიდეც ამას.

სასწავლო მოსწრების თვალსაზრისით ცვლილებების მიმართ გოგონები უფრო მდგრადები არიან, ვიდრე ბიჭები, არა იმიტომ, რომ ეს მათი სქესით არის განპირობებული, არამედ იმ უბრალო მიზეზის გამო, რომ გოგონები თავიანთი სქესის უფროსების გარემოცვაში იზრდებიან, შექებას ან რაიმე სხვა სახის განმტკიცებას მათგან იღებენ, თუმცა აკლიათ განსხვავებული გენდერის მხრიდან აღიარება, რამაც, სამომავლოდ, შესაძლებელია, იმოქმედოს მათ ინტიმურ ცხოვრებაზე - გახდეს ზედმეტად ფრთხილი, უნდობი ან იყოს პარტნიორის მუდმივ ძიებაში. ეს შესაძლებელია მოზარდულ პრომისკუიტეტში (პარტნიორის ხშირი ცვლაში) აისახოს, რაც დევიაციურ ქცევადაც კი შეგვიძლია განვიხილოთ.

ასე რომ, შეიძლება თუ არა განსაზღვრული დარწმუნებულობით ვთქვათ, რომ უმამობა ნაკლებად აზიანებს გოგონების, ვიდრე ბიჭების ფსიქიკას? - ამას ცალსახად მაინც ვერ დავადასტურებთ.

- რა შეიძლება იყოს პრობლემიდან სავარაუდო გამოსავალი?

- პრობლემის გადაწყვეტა რთულია, მისი აღმოცენების მიზეზებსა და გამოწვეულ შედეგებს ერთდროულად უნდა მივხედოთ. ოჯახებმა უნდა განავითარონ კომუნიკაციისა და კონფლიქტების მართვის უნარები, გააკონტროლონ ინტერნეტსა და სოციალურ ქსელებში ყოფნის დრო (ეს სულ მცირე, პრობლემის გაცნობიერების საშუალებას მოგვცემს) და არჩევანი რეალურ ურთიერთობებზე გააკეთონ.

უარყონ აღზრდის პასიური მოდელი ოჯახსა და სკოლაში, რომელიც მორჩილებასა და შემსრულებლობაზეა აგებული, წარმატებულობისათვის კონცენტრაციის განსაკუთრებულ უნარებს მოითხოვს.

მამებმა უნდა იცოდნენ, რომ მათ მიერ მარტო მიტოვებული შვილები (განსაკუთრებით ვაჟები) იმყოფებიან ვირტუალურ სამყაროში გადაჩეხვისა და ინტიმური ცხოვრების თვალსაზრისით თვითიზოლაციის რისკის წინაშე.

ციფრული ხელსაწყოების გამო ტვინი მუდმივი აგზნების, მუდმივად ახალი ინფორმაციის პერმანენტული აღქმის მდგომარეობაშია, შესაბამისად, კი ტრადიციულ საქმიანობებში (სწავლა, შრომა, რომანტიკული და საყოფაცხოვრებო ურთიერთობები) აღინიშნება დესინქრონიზაცია და უუნარობა.

საბოლოოდ, მამის გარეშე ზრდასრულობამდე მიღწევა ბევრ პრობლემას აგროვებს. ამიტომაც არის, რომ სულ უფრო ხშირად საუბრობენ სპეციალისტები მამების და ზოგადად, მამაკაცების ჩართვაზე ბავშვების აღზრდის პროცესში, რათა ბავშვებს, განსაკუთრებით კი ვაჟებს, ჰყავდეთ დამმოძღვრავი, მხარდამჭერი მამაკაცები. არის და სასურველია მეტი იყოს ისეთი პროგრამები, რომლებიც დაეხმარება ოჯახებს, რომ შენარჩუნებული და ჩართული იყოს მამა საოჯახო სიტუაციაში, რაც, თავის მხრივ შვილების რეალურ ცხოვრებაში დაბრუნებას და ჯანსაღ, ზრდასრულად ჩამოყალიბებას შეუწყობს ხელს.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური


წაიკითხეთ სრულად
გასათიშად დააჭირეთ ESC.