Baby Bag

„რა უნარები ვითარდება ბავშვებში? ის უნარები, რასაც მშობელი აღიარებს, მშობელი ეს არის კარი სამყაროსი,“ - ფსიქოლოგი ნინო ბუაძე

ფსიქოლოგი ნინო ბუაძე გადაცემაში „რა დროს ძილია“ მიჯაჭვულობის თეორიის შესახებ საუბრობს და აღნიშნავს, რომ მშობლის შვილისადმი დამოკიდებულება ბავშვის თვითშეფასებას მნიშვნელოვნად განსაზღვრავს:

„არსებობს მიჯაჭვულობის თეორია, რომელიც გულისხმობს, როგორ მექცევიან მე დაბადებიდან. მე მაქვს გარკვეული დაძაბულობები, ეს დაძაბულობები მოდის ჩემი მოთხოვნილებებიდან: კვების მოთხოვნილება, კონტაქტის მოთხოვნილება, რომ ვიყო ჩახუტებული თბილად და ფიზიოლოგიუირი მოთხოვნილება. ეს დაძაბულობა რამდენად სწრაფად მეხსნება და რამდენად დროულად შემოდის ჩემთან სიმშვიდე, სიამოვნების განცდა, ამაზეა დამოკიდებული, მე ვენდობი თუ არ ვენდობი სამყაროს. დიდი ზომის ინსტიტუციებში, სადაც ორი აღმზრდელი იყო და თხუთმეტი ბავშვი, თავისთავად, ბავშვებს მოთხოვნილებები დროულად არ დაუკმაყოფილდებოდათ. თუ მე რიგით მეთვრამეტე ვარ, როდესაც ყველას გვშია, თავისთავად დროულად არ მიკმაყოფილდება ჩემი მოთხოვნილება. თუ მოთხოვნილება ყოველთვის დროულად მიკმაყოფილდება და არა ხანდახან ან ზოგჯერ, ამას მოაქვს განცდა, რომ მე ვარ სასურველი, მე ვარ მისაღები, რომ მე მელოდებოდნენ.“

ნინო ბუაძის თქმით, ძალიან დიდი მნიშვნელობა აქვს ბავშვთან თვალებით კონტაქტს, ღიმილს და მისდამი სითბოს გამოხატვას:

„ასევე მნიშვნელოვანია კონტაქტის მოთხოვნილება. ხშირად მშობლები ამბობენ, რომ არ აქვს მნიშვნელობა, ვინ დაიჭერს რძის ბოთლს ხელში, მაგრამ არის კიდევ უმნიშვნელოვანესი თვალით კონტაქტი, ღიმილი, რითიც ბავშვს გადავცემ, რომ ის არის სასურველი, მიხარია, ბედნიერი ვარ, ველოდებოდი. ამიტომაც არის საუბარი იმაზე, რომ მშობელი ეს არის კარი სამყაროსი. ის გეუბნება, რომ ეს სამყარო სასურველია, გელოდება და ღიაა შენთვის. ან გეუბნება, რომ შენ არ ხარ სასურველი, ხან ხარ სასურველი, ხან არა. ძალიან ბევრი უნდა იშრომო იმისთვის, რომ ვიღაცამ გაღიაროს. აქედან იწყება ყველაფერი. ამას ეძახიან მიჯაჭვულობის თეორიას. ამას სხვაგვარად ეძახიან უსაფრთხო მიჯაჭვულობას. მე ვენდობი, აქტიური გავდივარ, შემოქმედებითი გავდივარ ამ სამყაროში, ან არ ვენდობი, მეშინია, კრიტიკის მოლოდინი მაქვს.“

ნინო ბუაძე აღნიშნავს, რომ ბავშვს უნდა ავუხსნათ ყველაფერი, რასაც ის ვერ იგებს, რადგან გაურკვევლობა ბავშვებში სერიოზულ ტრავმებსა და ტკივილს იწვევს:

„როდესაც ბავშვი ვერ იგებს რამეს და მას არ უხსნიან, ეს წარმოქმნის უფრო მძაფრ ემოციებს. კონფლიქტის შემთხვევაში, სჯობს ბავშვმა უყუროს, ვიდრე ტიპიურად ვუთხრათ: „გადი შენს ოთახში!“ რატომ? იმიტომ, რომ იქ ის ყველაფერს უფრო მძაფრად წარმოიდგენს. როდესაც მას ინფორმაციას არ ვაწვდით, ამან შეიძლება იმხელა შიშები გააჩინოს, იმხელა ტრავმები. შესაძლოა, გაჩნდეს თვითბრალდების განცდა. როდესაც ბავშვს არ ვუხსნით რაღაცას, ის ფიქრობს, რომ იყო არასასურველი, რაღაც გააკეთა არასწორად. შეიძლება ბავშვმა თავი დაიდანაშაულოს. იფიქროს, რომ არ ისწავლა, არ ჭამა და იწყებს თვითბრალდებას. რაც ბევრად მტკივნეული და მატრავმირებელია, ვიდრე სიმართლის თქმა.“

„როდესაც ბავშვი ინიციატივას გამოხატავს, „მე თვითონ“ როდესაც იწყება, ხშირად ხდება, რომ ის არ არის ისეთი სრულყოფილი, როგორი მოთხოვნილებაც მშობელს აქვს. ვთქვათ ბავშვმა დახატა რვაფეხა და მას რვა ფეხი არ აქვს, მშობელი ერევა, რომ არ აქვს რვაფეხას ყველა ფეხი. ამით ის ბავშვს ეუბნება, რომ მისგან სრულყოფილ პროდუქტს ვერ იღებს. ამით ბავშვს ვეუბნებით: „არ ხარ საკმარისი, მე გაგაკეთებინებ, მე დაგაწერინებ.“ თუნდაც ბავშვმა მოკიდა რაღაცას ხელი და გადააადგილა, მას უხარია, მაგრამ არ ხდება ამის აღიარება. რა უნარები ვითარდება ბავშვებში? ის უნარები, რასაც მშობელი აღიარებს,“ - აცხადებს ნინო ბუაძე.

წყარო: ​რა დროს ძილია

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

„საიდან მოდის რთული ქცევა? როდესაც მარწუხებშია ბავშვი, მან სადღაც უნდა გამოუშვას თავისი ენ...
​ფსიქოლოგი ნინო ბუაძე ბავშვის რთული ქცევის გამომწვევ მიზეზებზე საუბრობს და აღნიშნავს, რომ რთულ ქცევას რამდენიმე სხვადასხვა მიზეზი აქვს:„მინდა შევეხო რთულ ქცევას, რაზეც ხშირად ვსაუბრობთ. ბავშვის ქცევა...

შეიძლება დაინტერესდეთ

როგორ შევწყვიტოთ ყვირილი? – 5 გზა, რომელიც დაყვირებისგან თავის შეკავებაში დაგეხმარებათ

როგორ შევწყვიტოთ ყვირილი? – 5 გზა, რომელიც დაყვირებისგან თავის შეკავებაში დაგეხმარებათ

მშობლები შვილებთან ხმას ხშირად იმაღლებენ, რასაც თავადაც ძალიან განიცდიან. თუ ემოციების კონტროლი გიჭირთ და ბავშვს უყვირით, შეგიძლიათ თქვენს ქცევაში გარკვეული ცვილებები შეიტანოთ, რაც არც ისე რთულია, როგორც ერთი შეხედვით გეჩვენებათ.

1. გააცნობიერეთ ზიანი, რომელსაც ყვირილით ბავშვს აყენებთ

ყვირილის დამაზიანებელი გავლენა ჩვენი ხმის ხმამაღალი ტემბრით არ არის გამოწვეული. შესაძლოა, ადამიანს ყვირილით ვუთხრათ, რომ გვიყვარს, რაც მშვენიერია, თუმცა, როდესაც ბავშვებს ვუყვირით, უმეტესად გაბრაზებულები და განრისხებულები ვართ. ყვირილით ბავშვს ვასწავლით, რომ როდესაც ვბრაზდებით, საკუთარ თავზე კონტროლის დაკარგვა ნორმალური მოვლენაა. არცერთ მშობელს არ სურს, რომ შვილს მსგავი რამ ასწავლოს.

2. გააცნობიერეთ, რომ დასახული მიზნის მისაღწევად ყვირილს აზრი არ აქვს

ყვირილი მანიპულაციაა. ჩვენ ბავშვისგან გარკვეული ქმედების მიღება გვსურს, რისთვისაც ყვირილს ვიყენებთ. ემოციის ინტენსივობა ჩვენს ნათქვამს შინაარსს უკარგავს. სიტყვებს თავისი ძალა აქვს, ყვირილი კი მათ ამ ძალას უკარგავს. ჩვენ გვსურს ყვირილით შვილები დავარწმუნოთ: „გაიგონე, რასაც გეუბნები!“ თუმცა საპირისპირო შედეგს ვიღებთ.

3. გაიხსენეთ, რა როლი გაკისრიათ შვილებთან ურთიერთობაში

მშობელი შვილს სიმშვიდის, რაციონალიზმისა და ზრდასრულობის მაგალითს უნდა აძლევდეს. თუ გსურთ, რომ ბავშვებთან ყვირილი შეწყვიტოთ, როდესაც დაყვირებას გადაწყვეტთ, თქვენი და თქვენი შვილების ტემპერამენტი ერთმანეთს შეადარეთ. ნუ იყვირებთ ისე, როგორც ბავშვები ყვირიან. თქვენგან მათ სიმშვიდისა და გაწონასწორებულობის მაგალითი სჭირდებათ.

4. ნუ მიიყვანთ საქმეს გაბრაზებამდე

როდესაც ბავშვებს საშუალებას აძლევთ, რომ კამათში აგიყოლიოთ, მათ ვითარების ესკალაციის საშუალებას აძლევთ. მას შემდეგ, რაც ბავშვს ეტყვით, რომ მას შეუძლია დასვას კითხვები და გამოთქვას თავისი მოსაზრებები პრობლემურ საკითხზე, რომელზეც კამათობთ, ყურადღებით მოუსმინეთ და თუ გრძნობთ, რომ ემოციებს ჰყვებით, უთხარით, რომ დისკუსია დასრულებულია. თუ კამათს განაგრძობთ, არსებობს რისკი, რომ ბავშვს დაუყვიროთ.

5. ყოველთვის გქონდეთ ალტერნატიული გეგმა, რომელიც ყვირილის თავიდან აცილებაში დაგეხმარებათ

თუ თავს ცუდად გრძნობთ, მძიმე დღე გაქვთ და ყვირილისგან თავის შეკავებას ვერ ახერხებთ, ბავშვები მამასთან დატოვეთ და ცოტა ხნით სუფთა ჰაერზე გაისეირნეთ. თუ სეირნობისთვის დრო არ გყოფნით, ცოტა ხნით ოთახში განმარტოვდით, შეგიძლიათ შხაპი მიიღოთ, მუსიკას მოუსმინოთ. ეცადეთ, დამშვიდდეთ და ბავშვებთან დაბრუნებისას თავს უკეთ გრძნობდეთ, რათა ყვირილისგან თავის შეკავება შეძლოთ.

წყარო:​ imom.com

წაიკითხეთ სრულად