როგორ გადავაჩვიოთ ბავშვი საფენს, რა ხერხებით არის შესაძლებელი, რომ მივაჩვიოთ ქოთანზე დასმას და რა ასაკიდან უნდა მივიჩნიოთ პრობლემად შარდის ან განავლის შეუკავებლობა? - ამ საკითხებზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა პედიატრი, ბავშვთა ნეფროლოგი ქეთევან ქვათაძე.
- ქალბატონო ქეთევან, მშობლებისთვის პრობლემას წარმოადგენს პატარას საფენისგან გადაჩვევა. რა ასაკიდან უნდა დავსვათ ბავშვი ქოთანზე?
- ყველა ბავშვის განვითარება ინდივიდუალურია. ამის გათვალისწინებით განსხვავდება საფენის გახდის და ტუალეტის უნარ-ჩვევების შესწავლის ასაკი. ზოგიერთი კვლევით დასტურდება, რომ ბავშვების უმეტესობა ტუალეტის უნარ-ჩვევების შესწავლისთვის მზად არის 18-24 თვის ასაკისთვის. მიუხედავად ამისა, ასაკი არ არის ერთადერთი გასათვალისწინებელი ფაქტორი.
- რა უნდა გაითვალისწინოს მშობელმა იმ დროს, როცა ქოთანზე დასმას გადაწყვეტს?
- წარმოგიდგენთ რამდენიმე ზოგად რჩევას და მითითებას, რომელიც შეიძლება გამოიყენოს ან გაითვალისწინოს მშობელმა.
პირველ რიგში, უნდა მოიმარაგოთ: კომფორტული დასაჯდომი ქოთანი და ტუალეტზე დასამაგრებელი რბილი ადაპტერი, დასადგომი სკამი ხელების დასაბანად, ილუსტრირებული წიგნი ან ვიდეორგოლები, სადაც არის გზამკვლევი ტუალეტის ტრენინგის შესახებ, პამპერსი ტრუსები, რამდენიმე ცალი ნაჭრის საცვალი, მატრასის დამცავი პამპერსი საფენი და წამახალისებელი სტიკერები.
ნაბიჯი პირველი:
ყურადღების მიპყრობა - ბავშვი მხოლოდ პამპერსით ან საცვლით ქოთანზე დასვით და წაუკითხეთ წიგნი ან აყურებინეთ ვიდეორგოლი, სადაც ტუალეტის ტრენინგის შესახებ არის მოთხრობილი.
ნაბიჯი მეორე:
შეარჩიეთ „კარგი დრო“ - სასურველია, იყოს თბილი ამინდები, რომ იოლად შეძლოთ ხშირად გამოცვლა. ოჯახის წევრები, რომლებიც ამ პროცესში მონაწილეობენ უნდა იყვნენ მაქსიმალურად ორიენტირებულები. არ დაამთხვიოთ მოგზაურობას ან საცხოვრებელი სახლის ცვლილებას.
ნაბიჯი მესამე:
დააწესეთ რუტინა - ბავშვი ქოთანზე ერთი და იმავე დროს დასვით, მაგალითად, სადილის ან ბანაობის შემდეგ, ძილის წინ. თავდაპირველად შესაძლებელია დაჯდეს ჩაცმული ან საფენით.
გახადე პერსონალური - შეეცადეთ პირადი პასუხისმგებლობა აუმაღლოთ. ქოთანში ან საფენში მოთავსებული ფეკალიები თქვენი დახმარებით გადააგდებინეთ ტუალეტში.
ნაბიჯი მეექვსე:
წაახალისეთ - მოტივაციის ამაღლებისთვის აუცილებელია წახალისება. ტუალეტის ჩვევებთან დაკავშირებით, ყოველი ახალი წინ გადადგმული ნაბიჯისთვის დააჯილდოვეთ, მაგალითად, აწარმოეთ დღიური, კალენდარი, სადაც ყოველდღიურად წებოვან ილუსტრირებულ სტიკერებს ბავშვი თავად ჩააკრავს.
ნაბიჯი მეშვიდე:
საცვალი - თავდაპირველად ადაპტაციამდე გამოიყენეთ პამპერსი ტრუსი, რომელსაც დამოუკიდებლად და იოლად თავად გაიხდის და ჩაიცვამს.
ნაბიჯი მერვე:
მარცხი - ჩასველებისას არ გაუბრაზდეთ და არ დასაჯოთ, შეხვდით ამას პოზიტიურად, გამოუცვალეთ და აუხსენით, რომ შემდეგ ჯერზე უფრო მეტად ყურადღება მიაქციოს მოშარდვის ან დეფეკაციის სურვილს.
ნაბიჯი მეცხრე:
ღამე - საწოლში დაუფინეთ დამცავი პამპერსი საფენი, რომელიც მატრასს დასველებისგან დაიცავს. თუ ღამით ტუალეტის ტრენინგის მცდელობა იქნება წარუმატებელი, არ იღელვოთ, ღამით ჩასველება 5 წლის ასაკამდე პათოლოგიასთან არ ასოცირდება.
ნაბიჯი მეათე:
ჯილდო - ტუალეტის ტრენინგის ყოველი მისი წარმატება სიხარულით აღნიშნეთ. სიტყვიერად შეაქეთ და დემონსტრაციულად აღნიშნეთ.
გაითვალისწინეთ, რომ თითოეული ნაბიჯის შესრულების და ადაპტაციისთვის შესაძლოა, მოგიწიოთ რამდენჯერმე განმეორება.
აუცილებელია გაითვალისწინოთ თქვენი ბავშვის სხვადასხვა ინდივიდუალური გარემოება და დეტალური ინფორმაციისთვის შეათანხმოთ ბავშვის პირად ექიმთან.
- რა ასაკიდან არის პრობლემა, თუ ბავშვს არ ჩამოუყალიბდა ეს ჩვევა და ვერ გადაეჩვია საფენს?
- როდესაც ბავშვი 4 წელზე მეტია და არ აქვს ჩამოყალიბებული დღისით ტუალეტის ჩვევები - აქვს შარდის და განავლის შეუკავებლობა, რეკომენდებულია, კონსულტაცია ექიმთან გაიაროთ.
Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)
ყველაზე მნიშვნელოვანია არა ის, რას აკეთებთ თქვენი შვილებისთვის, არამედ ის, თუ რას აკეთებთ მათთან ერთად
მშობლებს შვილებისთვის ყველაფერი საუკეთესო გვსურს. ექსპერტები ამტკიცებენ, რომ ყველაზე მნიშვნელოვანია არა ის, რას აკეთებთ თქვენი შვილებისთვის, არამედ ის, თუ რას აკეთებთ მათთან ერთად.
მშობლები შვილების მთავარი მასწავლებლები არიან. ისინი მშობლების დახმარებით სწავლობენ, როგორ ესაუბრონ სხვებს, როგორ გადაჭრან კონფლიქტები. როგორც წესი, ბავშვები ამ ყოველივეს მშობლებთან ურთიერთობით და მათთან ერთად განხორციელებული აქტივობებით სწავლობენ.
ბავშვის სოციალური, შემეცნებითი, ფიზიკური, ემოციური განვითარება დაკავშირებულია ბავშვის მშობლებთან ურთიერთობასთან. სწორედ ამიტომ მნიშვნელოვანია ბავშვს ესაუბროთ და რეგულარულად ეთამაშოთ. ისინი ამ გზით ივითარებენ უნარ-ჩვევებს, რომლებიც მათ ცხოვრებაში საკუთარი პოტენციალის გამოყენებისთვის სჭირდებათ.
როდესაც თქვენ თქვენი შვილისთვის რაღაცას აკეთებთ, ის ამით უნარებს ვერ ივითარებს. ბავშვი სწავლობს, რომ როდესაც რაღაცის გაკეთება სურს, მშობელს უნდა სთხოვოს დახმარება. მშობლებს სურთ, რომ დამოუკიდებელი შვილები აღზარდონ, რომლებიც ზრდასრულობისას ყველა მიზანს დამოუკიდებლად მიაღწევენ. ეს არ არის ერთადერთი მიზეზი, რის გამოც შვილებთან დრო ხარისხიანად უნდა გაატაროთ. კიდევ ერთი მიზეზი, რის გამოც ასე უნდა მოიქცეთ, მათი ჯანმრთელობაა.
ბავშვებთან დროის გატარება და მათთან ერთად აქტივობებით დაკავება დიდ გავლენას ახდენს მათ ფსიქიკურ ჯანმრთელობაზე. ამ დროს ისინი ავითარებენ თქვენთან უსაფრთხო მიჯაჭვულობას და ჯანსაღ ურთიერთობას. ეს ეხმარება მათ გახდნენ უფრო თავდაჯერებულები, აიმაღლონ თვითშეფასება და დაინახონ, რომ არიან მშობლებისთვის საყვარელი შვილები. ეს ყოველივე ამცირებს ბავშვის სტრესის დონეს, რაც, თავის მხრივ, ამცირებს დეპრესიისა და შფოთვის განვითარების რისკებს.
შვილებთან ერთად დროის ხარისხიანად გატარებით მათ ეხმარებით ჰქონდეთ უფრო მაღალი აკადემიური მოსწრება, ნაკლებად ჰქონდეთ პერფექციონისტული მისწრაფებები, ჰქონდეთ პრობლემური ქცევების დაბალი რისკი, მათ შორის, ნარკოტიკების მოხმარების. მართალია, დასაქმებული მშობლებისთვის შვილთან დროის ხანგრძლივად გატარება პრობლემაა, თუმცა ამაზე გაცილებით მნიშვნელოვანი მათთან დროის ხარისხიანად გატარებაა.