რა უარყოფით ზეგავლენას ახდენს ბავშვზე ჯანჯღარით დაძინება და როგორი უნდა იყოს ძილის წინა რუტინა, რათა ბავშვს სწორი ძილის რეჟიმი ჩამოუყალიბდეს? - ამ თემაზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ბავშვთა ნევროლოგი ნინო თარხნიშვილი.
- ქალბატონო ნინო, ხშირად მშობლები პატარებს ჯანჯღარით აძინებენ, რამდენად მიზანშეწონილია ეს ბავშვის ჯანმრთელობისთვის?
- ბავშვების ჯანჯღარით, ზედმეტი რწევით დაძინება აბსოლუტურად მიუღებელია, განსაკუთრებით ჩვილ ბავშვთა ასაკში. აღნიშნულ ასაკში კისრის კუნთები სუსტია, ხოლო თავის ტვინი მყიფე. თუ ბავშვი ძლიერად ირყევა, მყიფე ტვინი იწყებს წინ და უკან მოძრაობას თავის ქალის შიგნით, რაც იწვევს სისხლჩაქცევის განვითარებას - ეს მდგომარეობა ცნობილია ე.წ. ნანჯღრევი ბავშვის სინდრომის სახელწოდებით ( Shaken baby syndrome). სამწუხაროდ, აღნიშნული მოქმედება ხორციელდება მშობლების ან/და აღმზრდელების მიერ, როდესაც ცდილობენ მტირალი ბავშვის გაჩუმებას და რეალურად წარმოადგენს ძალადობის ფაქტს. ამ ტიპის დაზიანება ვითარდება არა მხოლოდ მიზანმიმართული ნჯღრევა-რყევით, არამედ თავის დარტყმით ან მიჯახებით რაიმე მყარ ზედაპირზე. 6 თვემდე ასაკის ბავშვებში ტიპიურად ვითარდება სუბდურული ან/და სუბარაქნოიდული ჰემატომა და ბილატერალური რეტინული ჰემორაგია, შესაძლებელია თანხლებული იყოს სხვადასხვა ლულოვანი ძვლების მოტეხილობით.
- შესაძლოა თუ არა ჯანჯღარით დაძინებამ შეაფერხოს ბავშვის სწორი განვითარება და რაიმე დაუზიანოს?
- მშობლებს და აღმზრდელებს აუცილებლად უნდა ახსოვდეთ, რომ თუნდაც მცირე რყევამ შეიძლება გამოიწვიოს თავის ტვინის შეუქცევადი დაზიანება, შესაძლებელია ფატალური გამოსავალიც - ლეტალობა საშუალოდ 20-25 %-ია. ბავშვებს შესაძლებელია განუვითარდეთ ნაწილობრივი ან სრული სიბრმავე, ლეთარგია, აგზნება, რესპირაციული პრობლემები, ცნობიერების დათრგუნვა. საბოლოო გამოსავალი დამოკიდებულია ტვინის დაზიანების ხარისხზე და შემდგომში შესაძლებელია გამოიხატოს განვითარების შეფერხება, დასწავლისა და ქცევის პრობლემები, ეპილეფსიური გულყრები, მძიმე უნარშეზღუდულობა/ცერებრული დამბლა, ჰიდროცეფალია, სმენის დაკარგვა.
სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანია აღნიშნული საკითხის შესახებ ინფორმაციის ფართოდ გავრცელება, განსაკუთრებით ახალგაზრდა მშობლებმა აუცილებლად უნდა იცოდნენ ბავშვის ძლიერი რყევის რისკებისა და საფრთხის შესახებ.
- ეტლით რწევაზე რომ ვისაუბროთ...
- რაც შეეხება ძილის დროს ეტლით რწევას, მსუბუქი რწევა დასაშვებია, თუმცა აუცილებლად უნდა გვახსოვდეს რისკების შესახებ. ძილის სწორი რეჟიმის ჩამოყალიბება ძალიან მნიშვნელოვანია, განვახორციელოთ ჩვილობის ასაკიდან და შევეცადოთ მივაჩვიოთ თანდათანობით დამოუკიდებლად დაძინებას, ძილის შებრუნებას. სასურველია ძილის განრიგი იყოს რეგულარული, დავნერგოთ ე.წ. ძილის რუტინა - თანმიმდევრული მოქმედებები, ძილის წინა პერიოდში.
6 თვის ასაკიდან უნდა შევეცადოთ კვება ამოვიღოთ ძილის წინ რუტინული აქტივობებიდან;
საძინებელში უნდა იყოს ხელსაყრელი გარემო - სუსტი სინათლე, სიგრილე, სიმშვიდე;
ბავშვი დასაძინებლად უნდა დაწვეს მაშინ, როდესაც ეძინება, მაგრამ ფხიზელ მდგომარეობაში;
შევეცადოთ ბავშვმა დამოუკიდებლად დაიძინოს;
საჭიროა დილით დღის სინათლის შეღწევადობა საძინებელ ოთახში;
თუ მშობლისთვის რთულია ბავშვის ტირილისა და პროტესტის მიმართ იყოს ტოლერანტული, თანდათან უნდა შეაჩვიოს ბავშვი დამოუკიდებლად დაძინებას;
საჭიროების შემთხვევაში შესაძლებელია ფსიქოლოგის ჩართულობაც.
ესაუბრა მარიამ ჩოქური
გააზიარეთ პოსტი
არ დაგავიწყდეთ !!!
Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)
„არ არის საჭირო „წერომ მოგიყვანა,“ „კომბოსტოში გიპოვეთ“... ნებისმიერ რამეზე შეიძლება ყოველგვარი გაშარჟების გარეშე საუბარი,“- ფსიქოლოგი მარინა კაჭარავა
ფსიქოლოგმა მარინა კაჭარავამ ბავშვებთან ნებისმიერ საკითხზე გულახდილი საუბრის მნიშვნელობაზე ისაუბრა და მშობლებს მოუწოდა ბავშვს ასაკობრივი გაგების ზონის გათვალისწინებით ყოველთვის გულწრფელად ესაუბრონ:
„არ შეიძლება ის, რაც იყო ჩვენს თაობებში და ჩვენს შემდეგ, როდესაც იყო მინიშნება გენიტალიებზე. „აბა, მაჩვენე პასპორტი“ ან „ჩიტი.“ „ხელი არ მოიკიდო,“ ან პირიქით, როდესაც თვითონ ეფერებოდნენ და კოცნიდნენ. არ უნდა გამოარჩიოს ეს მშობელმა. ადამიანი არის ერთი მთლიანი ორგანიზმი. რა თქმა უნდა, ყოველთვის შეიძლება იმის ახსნა, რომ გენიტალიები დაფარულია, რომ ეს არის დაკავშირებული სოციალურ ნორმებთან, ეს არის დაკავშირებული მორალთან. მანამდე არის ჩვეულებრივი ჩვევა. ხედავს, რომ მშობელს აცვია. გარშემო ყველას აცვია და მასაც აცვია.
გახსნილობა და მეგობრობა არის აუცილებელი. ნებისმიერ კითხვაზე, რომელსაც ბავშვი დასვამს, მშობელმა პასუხი უნდა გასცეს ბავშვის ასაკობრივი გაგების ზონის გათვალისწინებით. არ არის საჭირო „წერომ მოგიყვანა,“ „კომბოსტოში გიპოვეთ.“ ადამიანებს აყვანილი შვილები ჰყავთ და იმას ვერ ეუბნებიან, რომ აყვანილები არიან. სამაგიეროდ ეუბნებიან, რომ კომბოსტოში იპოვეს. ჩვეულებრივ უნდა ეთქვას ბავშვს, რომ ის არის საჩუქარი, მივიდა სამშობიაროში და წამოიყვანა. თვითონ დედობილია, ან მამობილი. ასე სჯობს, რომ ბავშვმა სიმართლე იცოდეს. ნებისმიერ რამეზე შეიძლება ყოველგვარი გაშარჟების გარეშე საუბარი ნებისმიერ ასაკში.
ძალიან პატარები უყურებენ პორნოგრაფიას. არსებობს პროგრამები, რომ მშობელს შეუძლია მიიბას ბავშვის კონტენტი, გაიგოს რაშია ბავშვი ტელეფონში. ძალიან დააზიანებს ბავშვს მსგავსი სანახაობა, დააფრთხობს და შეაშინებს. რაც შეეხება მოზარდებს, მათ უკვე წვდომა აქვთ ყველაფერთან. რა თქმა უნდა. სწავლება უნდა იყოს მორალზე, ზნეობაზე, წესიერებაზე დაფუძნებული,“- მოცემულ საკითხზე მარინა კაჭარავამ ტელეკომპანია „იმედის“ გადაცემაში „იმედის დღე“ ისაუბრა.