რა უარყოფით ზეგავლენას ახდენს ბავშვზე ჯანჯღარით დაძინება და როგორი უნდა იყოს ძილის წინა რუტინა, რათა ბავშვს სწორი ძილის რეჟიმი ჩამოუყალიბდეს? - ამ თემაზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ბავშვთა ნევროლოგი ნინო თარხნიშვილი.
- ქალბატონო ნინო, ხშირად მშობლები პატარებს ჯანჯღარით აძინებენ, რამდენად მიზანშეწონილია ეს ბავშვის ჯანმრთელობისთვის?
- ბავშვების ჯანჯღარით, ზედმეტი რწევით დაძინება აბსოლუტურად მიუღებელია, განსაკუთრებით ჩვილ ბავშვთა ასაკში. აღნიშნულ ასაკში კისრის კუნთები სუსტია, ხოლო თავის ტვინი მყიფე. თუ ბავშვი ძლიერად ირყევა, მყიფე ტვინი იწყებს წინ და უკან მოძრაობას თავის ქალის შიგნით, რაც იწვევს სისხლჩაქცევის განვითარებას - ეს მდგომარეობა ცნობილია ე.წ. ნანჯღრევი ბავშვის სინდრომის სახელწოდებით ( Shaken baby syndrome). სამწუხაროდ, აღნიშნული მოქმედება ხორციელდება მშობლების ან/და აღმზრდელების მიერ, როდესაც ცდილობენ მტირალი ბავშვის გაჩუმებას და რეალურად წარმოადგენს ძალადობის ფაქტს. ამ ტიპის დაზიანება ვითარდება არა მხოლოდ მიზანმიმართული ნჯღრევა-რყევით, არამედ თავის დარტყმით ან მიჯახებით რაიმე მყარ ზედაპირზე. 6 თვემდე ასაკის ბავშვებში ტიპიურად ვითარდება სუბდურული ან/და სუბარაქნოიდული ჰემატომა და ბილატერალური რეტინული ჰემორაგია, შესაძლებელია თანხლებული იყოს სხვადასხვა ლულოვანი ძვლების მოტეხილობით.
- შესაძლოა თუ არა ჯანჯღარით დაძინებამ შეაფერხოს ბავშვის სწორი განვითარება და რაიმე დაუზიანოს?
- მშობლებს და აღმზრდელებს აუცილებლად უნდა ახსოვდეთ, რომ თუნდაც მცირე რყევამ შეიძლება გამოიწვიოს თავის ტვინის შეუქცევადი დაზიანება, შესაძლებელია ფატალური გამოსავალიც - ლეტალობა საშუალოდ 20-25 %-ია. ბავშვებს შესაძლებელია განუვითარდეთ ნაწილობრივი ან სრული სიბრმავე, ლეთარგია, აგზნება, რესპირაციული პრობლემები, ცნობიერების დათრგუნვა. საბოლოო გამოსავალი დამოკიდებულია ტვინის დაზიანების ხარისხზე და შემდგომში შესაძლებელია გამოიხატოს განვითარების შეფერხება, დასწავლისა და ქცევის პრობლემები, ეპილეფსიური გულყრები, მძიმე უნარშეზღუდულობა/ცერებრული დამბლა, ჰიდროცეფალია, სმენის დაკარგვა.
სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანია აღნიშნული საკითხის შესახებ ინფორმაციის ფართოდ გავრცელება, განსაკუთრებით ახალგაზრდა მშობლებმა აუცილებლად უნდა იცოდნენ ბავშვის ძლიერი რყევის რისკებისა და საფრთხის შესახებ.
- ეტლით რწევაზე რომ ვისაუბროთ...
- რაც შეეხება ძილის დროს ეტლით რწევას, მსუბუქი რწევა დასაშვებია, თუმცა აუცილებლად უნდა გვახსოვდეს რისკების შესახებ. ძილის სწორი რეჟიმის ჩამოყალიბება ძალიან მნიშვნელოვანია, განვახორციელოთ ჩვილობის ასაკიდან და შევეცადოთ მივაჩვიოთ თანდათანობით დამოუკიდებლად დაძინებას, ძილის შებრუნებას. სასურველია ძილის განრიგი იყოს რეგულარული, დავნერგოთ ე.წ. ძილის რუტინა - თანმიმდევრული მოქმედებები, ძილის წინა პერიოდში.
6 თვის ასაკიდან უნდა შევეცადოთ კვება ამოვიღოთ ძილის წინ რუტინული აქტივობებიდან;
საძინებელში უნდა იყოს ხელსაყრელი გარემო - სუსტი სინათლე, სიგრილე, სიმშვიდე;
ბავშვი დასაძინებლად უნდა დაწვეს მაშინ, როდესაც ეძინება, მაგრამ ფხიზელ მდგომარეობაში;
შევეცადოთ ბავშვმა დამოუკიდებლად დაიძინოს;
საჭიროა დილით დღის სინათლის შეღწევადობა საძინებელ ოთახში;
თუ მშობლისთვის რთულია ბავშვის ტირილისა და პროტესტის მიმართ იყოს ტოლერანტული, თანდათან უნდა შეაჩვიოს ბავშვი დამოუკიდებლად დაძინებას;
საჭიროების შემთხვევაში შესაძლებელია ფსიქოლოგის ჩართულობაც.
ესაუბრა მარიამ ჩოქური
გააზიარეთ პოსტი
არ დაგავიწყდეთ !!!
Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)
ნუ ისაუბრებთ ცუდად თქვენი შვილების მამაზე... უფლება მიეცით ბავშვებს უყვარდეთ საკუთარი მამა, მაშინაც კი, როდესაც მის მიმართ სიყვარულს აღარ გრძნობთ
უფლება მიეცით თქვენს შვილებს უყვარდეთ საკუთარი მამა, მაშინაც კი, თუ თავად მის მიმართ სიყვარულს აღარ გრძნობთ. ზრდასრულებმა საკუთარი უთანხმოებები და პრობლემები დამოუკიდებლად უნდა მოაგვარონ, ბავშვებს კი ამ ტვირთის ზიდვა არ უნდა უწევდეთ. თუ ამის შესაძლებლობა გაქვთ, ბავშვებს აარიდეთ თქვენს პრობლემებზე ფიქრი და ზრუნვა. თქვენს უმთავრეს პრიორიტეტს თქვენი შვილების კარგად ყოფნა უნდა წარმოადგენდეს. ბავშვებს მამისგან სიყვარული და სითბო ისევე სჭირდებათ, როგორც თქვენგან. მათ მამის მიმართ ისევე აქვთ სიყვარულის განცდა, როგორც თქვენ მიმართ. ამას ნუ დაივიწყებთ.
ნუ ისაუბრებთ ცუდად თქვენი შვილების მამაზე. როდესაც თქვენ ასე იქცევით, ბავშვებს განვითარების ფუნდამენტს აცლით. როდესაც ბავშვებს ეუბნებით, რომ მამას მათთან ყოფნა და მათთან ერთად დროის გატარება არ სურს, ისინი ვერ აცნობიერებენ, რომ ეს მათი ბრალი არ არის. ბავშვები თვლიან, რომ მამის მსგავსი დამოკიდებულება მათი დანაშაულია. ისინი იწყებენ ფიქრს, რომ მშობლებისთვის არასაკმარისად კარგები არიან და სიყვარულსა და სითბოს არ იმსახურებენ.
როდესაც ბავშვს ეუბნებით: „ყველაფერში მამაშენს ჰგავხარ,“ ან „მამაშენი უპასუხისმგებლო, ცუდი, საშინელი ადამიანია,“ ბავშვს ძალიან მძიმე მდგომარეობაში აგდებთ. ისინი თავს დამნაშავედ გრძნობენ, რადგან იძულებულები არიან რომელიმე მშობლის მხარე დაიჭირონ და მამისადმი სიყვარულის განცდის გამო თავს იდანაშაულებენ. ეს ყოველივე მათ პატარა სამყაროში უზარმაზარ ბზარს აჩენს. ბავშვები ვეღარ გრძნობენ სტაბილურობსა და სიმშვიდეს და ამ განცდებს სიძულვილისა და გაურკვევლობის განცდები ანაცვლებს.
შესაძლოა, თქვენ ფიქრობთ, რომ ბავშვებმა უნდა იცოდნენ, როგორი ადამიანია მათი მამა. ზოგიერთი დედა მიიჩნევს, რომ ბავშვი არ უნდა მოატყუოს. გარდა ამისა, ისინი ფიქრობენ, რომ ბავშვებს აქვთ უფლება, იცოდნენ სიმართლე მშობლის შესახებ. სინამდვილეში კი, ბავშვებს უფლება აქვთ იყვნენ ბავშვები და შეინარჩუნონ ბავშვურობა. მათ უფლება აქვთ იგრძნონ, რომ ისინი უყვართ, რომ მათ საფრთხე არ ემუქრებათ და უსაფრთხოდ არიან. ბავშვებს უფლება აქვთ, რომ არ შეეჭიდონ ზრდასრულების პრობლემებს.
როდესაც ბავშვები გაიზრდებიან, ისინი ცხოვრებას სხვა პერსპექტივით შეხედავენ და ყველაფერს გააანალიზებენ. ისინი გააცნობიერებენ, თუ ცხოვრების რა გზა გაიარეს და როგორი ადამიანები არიან მათი მშობლები, თუმცა მანამ, სანამ ეს ბუნებრივად მოხდება, შესაძლებლობა მიეცით თქვენს შვილებს, რომ გაიზარდონ და დასკვნები დამოუკიდებლად გააკეთონ. ნუ გაულანძღავთ შვილებს მამას. ბავშვებს ბავშვობა შეუნარჩუნეთ და მათი უფლებები და ინტერესები ყველაფერზე წინ დააყენეთ.