რა შემთხვევაშია შესაძლებელი ვაქცინის მეოთხე დოზის გაკეთება?

გახანგრძლივებულ და პოსტკოვიდურ სინდრომზე თერაპევტმა, პროფესორმა კახა ჭელიძემ ისაუბრა. მისი თქმით, გახანგრძლივებული სიმპტომების ერთი მიზეზი არის ან ადრე დაწყებული ჩარევა, ან პირიქით - დაგვიანებული:

„ჩივილების ერთგვარი ლოგიკა გახლავთ იმაში, რომ არ ხდება დროული თერაპიული ჩარევა იმ პერიოდში, როდესაც არის ჯერ ვირუსის გამრავლების ფაზა და შემდგომ კლინიკური გამოვლინების პულმონური ფაზები, როცა იწყება - ანუ ფილტვის დაზიანების და ზოგადად სისტემური დაზიანების ფაზები. ​სრულიად განსხვავებული მიდგომები და ჩარევებია, რომელთაც აქვთ თავისი დაწყების და დასრულების დრო. ადრე დაწყებული ვნების მომტანია, გვიან დაწყებული ეფექტური არ გახლავთ და დაავადებას ვერაფერს ვერ ვუშველით. აი, ამ მომენტის დაჭერა ხდება ხშირად პრობლემური და ეს არის ერთი მიზეზი გახანგრძლივებული სიმპტომების, მათ შორის, ხველის. მეორე გახლავთ ის, რომ ამ სიმპტომების დიდხანს არსებობა საერთოდ არ არის დამოკიდებული, თუ როგორ გადაიტანა პაციენტმა კოვიდი, რა სიმძიმით - მსუბუქად, საშუალოდ თუ მძიმედ. ვისაც მსუბუქად ან საშუალო სიმძიმით გადააქვს, გახანგრძლივებული ჩივილები მათში უფრო ხშირი გახლავთ, განსაკუთრებით ახალგაზრდებში, თუმცა ეს არ არის გამოკვეთილი ტენდენცია. ამდენი სიმპტომი პოსტ მწვავე პერიოდში არცერთ დაავადებას არ ჰქონია, ყოველ შემთხვევაში, ჩემი ექიმობის 22-წლიან პერიოდში. არ გადავყრივარ ფარშევანგის კუდივით მრავალფეროვან დაავადებას,“ - აღნიშნა კახა ჭელიძემ.

თერაპევტმა ყურადღება გაამახვილა გახანგრძლივებულ მშრალ ხველაზე და აღნიშნა, რომ პაციენტებმა თვითმკურნალობას არ უნდა მიმართონ:

„ხველასთან დაკავშირებით, გნებავთ მწვავე პერიოდში, გნებავთ პოსტ მწვავე პერიოდში, ამოსახველებელ, ხველის დამთრგუნველ საშუალებებს დიდი ეფექტი და ზეგავლენა არ აქვს, შესაძლებელია აქვს პლაცებო ეფექტი, მაგრამ რეალურად არ მოქმედებს და ვერცერთი ქვეყნის გაიდლაინში ვერ ნახავთ მედიკამენტების კონკრეტულ ჯგუფს, რომლებიც უშუალოდ ასეთი ხველის დათრგუნვაზეა ორიენტირებული. სამაგიეროდ არის რეკომენდაციები მუცელზე წოლის, როცა შეტევითი ხველაა, გარკვეულწილად ძალიან დიდ შეღავათს იძლევა და არამხოლოდ ფილტვების ვენტილაციის გასაუმჯობესებლად. ასევე არის რეკომენდაციები სუნთქვით ვარჯიშებზე. მე არ ვამბობ, რომ საერთოდ არცერთი ამოსახველებლი არ შეიძლება, მშრალი ხველისთვის განკუთვნილი ნებისმიერი შეიძლება გამოიყენოს პაციენტმა, თუმცა საეჭვოა მათი ეფექტურობა, დამტკიცებული არ გახლავთ. 

თუ გახანგრძლივდა მშრალი ხველა, პაციენტებმა არ უნდა მიმართონ თვითმკურნალობას, რადგან ეს შეიძლება იყოს ისეთი სახიფათო სიტუაციის გამომხატველი, როგორიცაა მაორგანიზებელი პნევმონია. მისი ერთ-ერთი ყველაზე წინ წამოწეული სიმპტომი გახლავთ სწორედ მშრალი ხველა. ექიმმა უნდა გადაწყვიტოს მკურნალობა“, - აღნიშნულ საკითხებზე თერაპევტმა კახა ჭელიძემ საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“ ისაუბრა.

წყარო: „პირადი ექიმი - მ​არი მალაზონია“