Baby Bag

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ ბავშვის განვითარებისთვის ჯანსაღი მიჯაჭვულობის მნიშვნელობაზე ისაუბრა:

„მიჯაჭვულობა უბრალოდ ის კი არ არის, რომ უბრალოდ მიწეპებული ხარ შენს გადამრჩენ დედიკოსა და მამიკოზე. მასთან რეციპროკული ურთიერთობა გასწავლის ნელ-ნელა შენი აფექტის რეგულაციას. ამ უსაფრთხო მიჯაჭვულობის საფუძველზე რეგულირდება ორგანიზმის ბიოლოგიური და ქცევითი სისტემები, ძლიერდება პოზიტიური ემოციები. ბავშვი სწავლობს, როგორ გაარჩიოს ერთმანეთისგან უსიამოვნო და სასიამოვნო გამოცდილება, როგორ მიხვდეს, რომ ჯილდო მოჰყვება ქცევას. ბავშვის კოგნიტური განვითარება თავისთავად არ ხდება. შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ არის.“

თამარ გაგოშიძემ მეტყველების განვითარებისთვის აუცილებელ წინაპირობებზე ისაუბრა:

„მეტყველების განვითარებამდე მარჯვენა ჰემისფეროს გააქტიურება ძალიან მნიშვნელოვანია. ბავშვი მარცვლებს ათი ან ზოგი რვა თვიდანაც იძახის. სიტყვის გამეორება, თქმა, სხვა ადამიანისთვის გაგებინება, მარცხენა ჰემიფეროს აქტიურ განვითარებასთან არის დაკავშირებული 1 წლის მერე. მანამდე ბავშვს ინტერაქცია აქვს გარემოსთან, ვითარდება მისი მეტყველებამდელი ინტელექტი. მას დამოკიდებულებებიც მშვენივრად უვითარდება. სიამოვნება-უსიამოვნების გარჩევა შეუძლია ბავშვს. 1-2 წლის განმავლობაში ხდება ჩვენს ემოციებზე პასუხისმგებელი სისტემის განვითარება.“

„დასწავლის პროცესს ხელს უწყობს პოზიტიური ემოციური ფონი, კორტიზოლის ნორმალური დონე. როდესაც შფოთვის დონე მაღალი გვაქვს, დასწავლას ეს ხელს ვერ უწყობს ვერანაირად. ახლის სწავლით მიღებული სიამოვნება იწვევს დაჯილდოვებაზე ორიენტირებული სისტემის აქტივაციას თავის ტვინში. რატომ არის კარგი სკოლა, კარგი საბავშვო ბაღი ზეიმი ბავშვისთვის?! ბავშვს კორტიზოლის დონე აქვს დაბალი, შფოთვა აქვს დაბალი, არ ეშინია შეცდომის დაშვების, წარუმატებლობის, უსაფრთხოდ გრძნობს თავს, მისთვის სწავლა და დასწავლაც კი არის ზეიმი. ბავშვს ჯერ აფექტური რეაგირება აქვს გარემოზე და შემდეგ ითვისებს ენობრივ კომპეტენციებს. ემოციური რეგულაცია ვითარდება გარედან შიგნით. დედა როდესაც გშია გაჭმევს, გცივა - გაცმევს, გარედან ხდება შენი აფექტის რეგულირება. როგორც კი მშობელზე ასეთი დამოკიდებულება აღარ მაქვს, თვითონაც შემიძლია ჩემი მოთხოვნების დაკმაყოფილება,“- აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

წყარო:​ კოალიცია ბავშვთა ადრეული განვითარებისთვის

შეიძლება დაინტერესდეთ

„როდესაც დედის ბავშვზე მზრუნველობა გადაჭარბებულია, პარტნიორთან ურთიერთობაც იძაბება,“ - ფსიქოლოგი მერი გელაშვილი

„როდესაც დედის ბავშვზე მზრუნველობა გადაჭარბებულია, პარტნიორთან ურთიერთობაც იძაბება,“ - ფსიქოლოგი მერი გელაშვილი

ფსიქოლოგმა მერი გელაშვილმა მშობიარობის შემდგომ ქალის ცხოვრებაში არსებულ გამომწვევებსა და მეუღლესთან ურთიერთობაში შექმნილ პრობლემებზე ისაუბრა:

„ქალბატონები განსაკუთრებით მგრძნობიარეები არიან მეუღლის შენიშვნაზე, დაგვიანებაზე ამ დროს. გადანაწილებული მზრუნველობის პროცესი, ემოციური მხარდაჭერა არის ძალიან მნიშვნელოვანი. მამის ფუნქცია არის საზღვრის დადგენა. თუ დედას აქვს განცდა, რომ ის ბავშვმა შთანთქა მთლიანად და მას სხვა არანაირი როლი აღარ აქვს, მამა არის საზღვრის შემომტანი. მამის ფუნქცია, როგორც გამყოფის, რომ დედა ბავშვის მიერ არ იყოს შთანთქმული და ბავშვი დედის მიერ, არის მნიშვნელოვანი. როდესაც დედის ბავშვზე მზრუნველობა გადაჭარბებულია, პარტნიორთან ურთიერთობაც იძაბება. რატომ უჩნდებათ მეუღლეებს განცდა, რომ „მეც მომაქციე ყურადღება?!“ დედა შეიძლება იმდენად იყოს ორიენტირებული ბავშვზე, რომ მას არაფერი ავნოს, რომ საკუთარ ქალურ ფუნქციაზე უნებურად ამბობს უარს.“

„გაზიარებისა და მხარდაჭერისთვის ფსიქოთერაპია ერთ-ერთი საუკეთესო გზაა. ეს ორსულებისა და ახალნამშობიარები ქალბატონებისთვის ამ პრობლემებთან გამკლავების საუკეთესო საშუალებაა. ოჯახში მზრუნველობა და დრო ისე უნდა იყოს გადანაწილებული, რომ ქალმა საკუთარ თავს გამოუყოს დრო. ქალმა ყველა მოთხოვნილებაზე „არა“ არ უნდა უთხრას საკუთარ თავს. მნიშვნელოვანია დედამ გააცნობიეროს, რომ ამ ფუნქციაში მას არავინ ეცილება. ქალბატონებმა ანალიზის, ფიქრის საშუალებით უნდა აღმოაჩინონ, რომ ბავშვზე ზრუნვის გარდა მათ აქვთ უამრავი სხვა ფუნქცია, რომელიც ბავშვის გაჩენასთან ერთად არ ქრება. ისინი ისევ რჩებიან საყვარელ ქალებად მეუღლეებისთვის, ისინი კვლავ არიან თანამშრომლები, მეგობრები. ამ ფუნქციების წამოწევა დიდ დამხმარე როლს ასრულებს ამ შემთხვევაში,“- აღნიშნულ საკითხზე მერი გელაშვილმა ტელეკომპანია „რუსთავი 2“-ის გადაცემაში „სხვა შუადღე“ ისაუბრა.

წყარო:​ „სხვა შუადღე“

წაიკითხეთ სრულად