Baby Bag

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ ბავშვის განვითარებისთვის ჯანსაღი მიჯაჭვულობის მნიშვნელობაზე ისაუბრა:

„მიჯაჭვულობა უბრალოდ ის კი არ არის, რომ უბრალოდ მიწეპებული ხარ შენს გადამრჩენ დედიკოსა და მამიკოზე. მასთან რეციპროკული ურთიერთობა გასწავლის ნელ-ნელა შენი აფექტის რეგულაციას. ამ უსაფრთხო მიჯაჭვულობის საფუძველზე რეგულირდება ორგანიზმის ბიოლოგიური და ქცევითი სისტემები, ძლიერდება პოზიტიური ემოციები. ბავშვი სწავლობს, როგორ გაარჩიოს ერთმანეთისგან უსიამოვნო და სასიამოვნო გამოცდილება, როგორ მიხვდეს, რომ ჯილდო მოჰყვება ქცევას. ბავშვის კოგნიტური განვითარება თავისთავად არ ხდება. შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ არის.“

თამარ გაგოშიძემ მეტყველების განვითარებისთვის აუცილებელ წინაპირობებზე ისაუბრა:

„მეტყველების განვითარებამდე მარჯვენა ჰემისფეროს გააქტიურება ძალიან მნიშვნელოვანია. ბავშვი მარცვლებს ათი ან ზოგი რვა თვიდანაც იძახის. სიტყვის გამეორება, თქმა, სხვა ადამიანისთვის გაგებინება, მარცხენა ჰემიფეროს აქტიურ განვითარებასთან არის დაკავშირებული 1 წლის მერე. მანამდე ბავშვს ინტერაქცია აქვს გარემოსთან, ვითარდება მისი მეტყველებამდელი ინტელექტი. მას დამოკიდებულებებიც მშვენივრად უვითარდება. სიამოვნება-უსიამოვნების გარჩევა შეუძლია ბავშვს. 1-2 წლის განმავლობაში ხდება ჩვენს ემოციებზე პასუხისმგებელი სისტემის განვითარება.“

„დასწავლის პროცესს ხელს უწყობს პოზიტიური ემოციური ფონი, კორტიზოლის ნორმალური დონე. როდესაც შფოთვის დონე მაღალი გვაქვს, დასწავლას ეს ხელს ვერ უწყობს ვერანაირად. ახლის სწავლით მიღებული სიამოვნება იწვევს დაჯილდოვებაზე ორიენტირებული სისტემის აქტივაციას თავის ტვინში. რატომ არის კარგი სკოლა, კარგი საბავშვო ბაღი ზეიმი ბავშვისთვის?! ბავშვს კორტიზოლის დონე აქვს დაბალი, შფოთვა აქვს დაბალი, არ ეშინია შეცდომის დაშვების, წარუმატებლობის, უსაფრთხოდ გრძნობს თავს, მისთვის სწავლა და დასწავლაც კი არის ზეიმი. ბავშვს ჯერ აფექტური რეაგირება აქვს გარემოზე და შემდეგ ითვისებს ენობრივ კომპეტენციებს. ემოციური რეგულაცია ვითარდება გარედან შიგნით. დედა როდესაც გშია გაჭმევს, გცივა - გაცმევს, გარედან ხდება შენი აფექტის რეგულირება. როგორც კი მშობელზე ასეთი დამოკიდებულება აღარ მაქვს, თვითონაც შემიძლია ჩემი მოთხოვნების დაკმაყოფილება,“- აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

წყარო:​ კოალიცია ბავშვთა ადრეული განვითარებისთვის

შეიძლება დაინტერესდეთ

„რა უნდა ჰქონდეთ ჩვენს შვილებს იმისთვის, რომ ბედნიერები იყვნენ?“ - შალვა ამონაშვილის პასუხი

„რა უნდა ჰქონდეთ ჩვენს შვილებს იმისთვის, რომ ბედნიერები იყვნენ?“ - შალვა ამონაშვილის პასუხი

აკადემიკოსმა შალვა ამონაშვილმა ბედნიერების შესახებ ისაუბრა და მშობლებს შვილების გასაბედნიერებლად საინტერესო რჩევები მისცა:

„მე არ მინდა ბედნიერებას გამოვთიშო სიტყვა „ბედი.“ ეს ორი ერთად შეერთებული ცნებაა. მე ხშირად მიკითხავს მშობლებისთვის, რას ისურვებდით თქვენი შვილებისთვის-მეთქი. მიპასუხებენ ხოლმე, ბედნიერები რომ იყვნენო. გვინდა ჩვენი შვილები ბედნიერები იყვნენ. რა უნდა ჰქონდეთ მათ?! ბევრი ქონება ჰქონდეთ, უზრუნველყოფილი იყვნენ, არაფერზე იფიქრონ?! ამას დავარქვათ ბედნიერება, თუ მუდმივ ბრძოლაში, შემოქმედებაში იყვნენ ჩართული, რაღაცას ეძებდნენ, პოულობდნენ, კარგავდნენ, მაგრამ წინ მიიწევდნენ?!“

„თუ ბედნიერებას იმას დავარქმევთ, რომ ყველაფერი გვაქვს და არაფერი არ გვინდა, ეს გაჩერებული ცხოვრებაა. ილიასი არ იყოს, არაგვს რომ ეუბნება, აბა, ერთი წუთით დადექი და ნახე თუ გველ-ბაყაყებით არ გაივსოო. ასეთი ამბავი შეიძლება მოხდეს ჩვენს ცხოვრებაში. ცუდი აზრები შემოგვესევა, ცუდ საქმეებს წამოვიწყებთ. თათქარიძის არ იყოს წამოვწვებით და ბუზების თვლას დავიწყებთ. ჩავთვალოთ „კაცია-ადამიანის“ გმირი ბედნიერ კაცად?! იმას თუ ვკითხავდით, გვეტყოდა ბედნიერი ვარ, დარეჯანი მყავს, თავადი ვარო. ბედი და ბედნიერება გასარკვევი ცნებებია. ხანდახან გვგონია, რომ ბედი გამოწერილი გვაქვს. ბედი არ მიწერიაო, ვიტყვით ხოლმე, ან ბედი გქონიაო. ბედი დაკავშირებულია მხოლოდ კარგ ამბავთან. თუ ბედი გვეწვია, ე.ი. რაღაც კარგი მოხდა ჩვენს ცხოვრებაში. რასაკვირველია, მომავალში თითოეულ ჩვენგანს ბედი უწერია. ეს იმიტომ კი არა, რომ ვიღაცამ ჩვენი წიგნი აიღო და ჩაგვიწერა, რა უნდა დაგვემართოს. ჩვენი გვერდების მწერლები ჩვენ ვართ. თითოეული ჩვენი ქცევა მიზეზია მომავალი შედეგების. გვინდა, რომ მომავლის წიგნში ჩვენი კარგი ბედი ჩაიწეროს? ეს რომ მოიახლოვო, უნდა იმოქმედო. უნდა შევქმნა მიზეზთა მთელი ჯგუფი, რომ რაღაც მოხდეს. ხომ უნდა გავიგოთ ცხოვრების კანონები, ხომ უნდა ურთიერთობა დავამყაროთ ადამიანებთან, ხომ უნდა გემოვნება და კულტურა გვქონდეს?! თუ ყველა ეს სიკეთე შევაგროვეთ, სად გაექცევა ამას ის სიკეთე, რომელიც კარს მოგვადგება,“- აღნიშნა შალვა ამონაშვილმა.

წყარო: ​„ამონაშვილის აკადემია“

წაიკითხეთ სრულად