Baby Bag

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ ბავშვის განვითარებისთვის ჯანსაღი მიჯაჭვულობის მნიშვნელობაზე ისაუბრა:

„მიჯაჭვულობა უბრალოდ ის კი არ არის, რომ უბრალოდ მიწეპებული ხარ შენს გადამრჩენ დედიკოსა და მამიკოზე. მასთან რეციპროკული ურთიერთობა გასწავლის ნელ-ნელა შენი აფექტის რეგულაციას. ამ უსაფრთხო მიჯაჭვულობის საფუძველზე რეგულირდება ორგანიზმის ბიოლოგიური და ქცევითი სისტემები, ძლიერდება პოზიტიური ემოციები. ბავშვი სწავლობს, როგორ გაარჩიოს ერთმანეთისგან უსიამოვნო და სასიამოვნო გამოცდილება, როგორ მიხვდეს, რომ ჯილდო მოჰყვება ქცევას. ბავშვის კოგნიტური განვითარება თავისთავად არ ხდება. შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ არის.“

თამარ გაგოშიძემ მეტყველების განვითარებისთვის აუცილებელ წინაპირობებზე ისაუბრა:

„მეტყველების განვითარებამდე მარჯვენა ჰემისფეროს გააქტიურება ძალიან მნიშვნელოვანია. ბავშვი მარცვლებს ათი ან ზოგი რვა თვიდანაც იძახის. სიტყვის გამეორება, თქმა, სხვა ადამიანისთვის გაგებინება, მარცხენა ჰემიფეროს აქტიურ განვითარებასთან არის დაკავშირებული 1 წლის მერე. მანამდე ბავშვს ინტერაქცია აქვს გარემოსთან, ვითარდება მისი მეტყველებამდელი ინტელექტი. მას დამოკიდებულებებიც მშვენივრად უვითარდება. სიამოვნება-უსიამოვნების გარჩევა შეუძლია ბავშვს. 1-2 წლის განმავლობაში ხდება ჩვენს ემოციებზე პასუხისმგებელი სისტემის განვითარება.“

„დასწავლის პროცესს ხელს უწყობს პოზიტიური ემოციური ფონი, კორტიზოლის ნორმალური დონე. როდესაც შფოთვის დონე მაღალი გვაქვს, დასწავლას ეს ხელს ვერ უწყობს ვერანაირად. ახლის სწავლით მიღებული სიამოვნება იწვევს დაჯილდოვებაზე ორიენტირებული სისტემის აქტივაციას თავის ტვინში. რატომ არის კარგი სკოლა, კარგი საბავშვო ბაღი ზეიმი ბავშვისთვის?! ბავშვს კორტიზოლის დონე აქვს დაბალი, შფოთვა აქვს დაბალი, არ ეშინია შეცდომის დაშვების, წარუმატებლობის, უსაფრთხოდ გრძნობს თავს, მისთვის სწავლა და დასწავლაც კი არის ზეიმი. ბავშვს ჯერ აფექტური რეაგირება აქვს გარემოზე და შემდეგ ითვისებს ენობრივ კომპეტენციებს. ემოციური რეგულაცია ვითარდება გარედან შიგნით. დედა როდესაც გშია გაჭმევს, გცივა - გაცმევს, გარედან ხდება შენი აფექტის რეგულირება. როგორც კი მშობელზე ასეთი დამოკიდებულება აღარ მაქვს, თვითონაც შემიძლია ჩემი მოთხოვნების დაკმაყოფილება,“- აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

წყარო:​ კოალიცია ბავშვთა ადრეული განვითარებისთვის

შეიძლება დაინტერესდეთ

„იოდის ბადით რადიაციული საფრთხისგან თავის დაცვა არის შეუძლებელი,“- ქირურგი დავით ჯიქია

„იოდის ბადით რადიაციული საფრთხისგან თავის დაცვა არის შეუძლებელი,“- ქირურგი დავით ჯიქია

ქირურგმა დავით ჯიქიამ რადიაციული საფრთხის არსებობის შემთხვევაში იოდის ბადისა და კალიუმის იოდიდის გამოყენების შესახებ გავრცელებულ ცნობებზე ისაუბრა:

„თავიდანვე ვთქვათ, რომ იოდის ბადით იოდის მარაგი არ ივსება. იოდის ბადით რადიაციული საფრთხისგან თავის დაცვა არის შეუძლებელი. იოდი ძალიან კარგად ხსნადია სითხეში, ოფლში, ცხიმში. შესაბამისად კანის თავისებურებებიდან გამომდინარე ერთ ადამიანს უფრო მშრალი კანი აქვს, მეორეს უფრო ცხიმიანი. ერთთან ის უფრო სწრაფად გაიხსნება და ჩამოიშლება, მეორესთან უფრო ნაკლებ ვადაში. არანაირი კავშირი ამას არ აქვს იოდის დეფიციტთან, შეწოვასთან და პროფილაქტიკასთან. იოდი ქრება არა იმიტომ, რომ იოდი გვაკლია ორგანიზმში, არამედ იმიტომ, რომ ის ხსნადია და თქვენი კანის თავისებურებებია ასეთი.”

„თუ ბირთვულ კატასტროფასთან გვაქვს საქმე, ამ დროს მარტო რადიოაქტიური იოდ-131 არ გამოიყოფა. ასობით ახალი რადიოაქტიური ელემენტი წარმოიქმნება. ჩვენს ორგანიზმში მარტო იოდ-131 არ მოხვდება. არსებობს კალიუმის იოდიდის გამოყენებასთან დაკავშირებული ცნობები. რუსულ წყაროებში წარსულში არსებობდა რეკომენდაციები, რომ უშუალოდ რადიოაქტიური მტვერის ჩაყლაპვის და შესუნთქვის დროს, 8 დღის განმავლობაში დღეში ერთხელ კალიუმის იოდიდის განსაზღვრული დოზის მიღება იყო საჭირო. ეს უშუალოდ იმ ადამიანებისთვის არის განკუთვნილი, რომლებიც მრავალჯერადად შედიან დაბინძურებულ გარემოში. არავითარ შემთხვევაში ფართო საზოგადოებამ არ უნდა გამოიყენოს კალიუმის იოდიდი. ამას აზრიც არ აქვს. ეს დიდ ზიანს აყენებს კუჭ-ნაწლავის ტრაქტს. ეს იგივეა, რომ 500-კილოიანი ატომური ბომბისგან დავიცვა თავი ქოლგით,“- აღნიშნულ საკითხზე დავით ჯიქიამ საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“ ისაუბრა.

წყარო:​ „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“

წაიკითხეთ სრულად