Baby Bag

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ ბავშვის განვითარებისთვის ჯანსაღი მიჯაჭვულობის მნიშვნელობაზე ისაუბრა:

„მიჯაჭვულობა უბრალოდ ის კი არ არის, რომ უბრალოდ მიწეპებული ხარ შენს გადამრჩენ დედიკოსა და მამიკოზე. მასთან რეციპროკული ურთიერთობა გასწავლის ნელ-ნელა შენი აფექტის რეგულაციას. ამ უსაფრთხო მიჯაჭვულობის საფუძველზე რეგულირდება ორგანიზმის ბიოლოგიური და ქცევითი სისტემები, ძლიერდება პოზიტიური ემოციები. ბავშვი სწავლობს, როგორ გაარჩიოს ერთმანეთისგან უსიამოვნო და სასიამოვნო გამოცდილება, როგორ მიხვდეს, რომ ჯილდო მოჰყვება ქცევას. ბავშვის კოგნიტური განვითარება თავისთავად არ ხდება. შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ არის.“

თამარ გაგოშიძემ მეტყველების განვითარებისთვის აუცილებელ წინაპირობებზე ისაუბრა:

„მეტყველების განვითარებამდე მარჯვენა ჰემისფეროს გააქტიურება ძალიან მნიშვნელოვანია. ბავშვი მარცვლებს ათი ან ზოგი რვა თვიდანაც იძახის. სიტყვის გამეორება, თქმა, სხვა ადამიანისთვის გაგებინება, მარცხენა ჰემიფეროს აქტიურ განვითარებასთან არის დაკავშირებული 1 წლის მერე. მანამდე ბავშვს ინტერაქცია აქვს გარემოსთან, ვითარდება მისი მეტყველებამდელი ინტელექტი. მას დამოკიდებულებებიც მშვენივრად უვითარდება. სიამოვნება-უსიამოვნების გარჩევა შეუძლია ბავშვს. 1-2 წლის განმავლობაში ხდება ჩვენს ემოციებზე პასუხისმგებელი სისტემის განვითარება.“

„დასწავლის პროცესს ხელს უწყობს პოზიტიური ემოციური ფონი, კორტიზოლის ნორმალური დონე. როდესაც შფოთვის დონე მაღალი გვაქვს, დასწავლას ეს ხელს ვერ უწყობს ვერანაირად. ახლის სწავლით მიღებული სიამოვნება იწვევს დაჯილდოვებაზე ორიენტირებული სისტემის აქტივაციას თავის ტვინში. რატომ არის კარგი სკოლა, კარგი საბავშვო ბაღი ზეიმი ბავშვისთვის?! ბავშვს კორტიზოლის დონე აქვს დაბალი, შფოთვა აქვს დაბალი, არ ეშინია შეცდომის დაშვების, წარუმატებლობის, უსაფრთხოდ გრძნობს თავს, მისთვის სწავლა და დასწავლაც კი არის ზეიმი. ბავშვს ჯერ აფექტური რეაგირება აქვს გარემოზე და შემდეგ ითვისებს ენობრივ კომპეტენციებს. ემოციური რეგულაცია ვითარდება გარედან შიგნით. დედა როდესაც გშია გაჭმევს, გცივა - გაცმევს, გარედან ხდება შენი აფექტის რეგულირება. როგორც კი მშობელზე ასეთი დამოკიდებულება აღარ მაქვს, თვითონაც შემიძლია ჩემი მოთხოვნების დაკმაყოფილება,“- აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

წყარო:​ კოალიცია ბავშვთა ადრეული განვითარებისთვის

შეიძლება დაინტერესდეთ

„მშობლებისგან ბავშვისთვის ხელში გაჯეტების მიჩეჩების პრობლემა რეალურად არის,“- ფსიქოლოგი ზურა მხეიძე

„მშობლებისგან ბავშვისთვის ხელში გაჯეტების მიჩეჩების პრობლემა რეალურად არის,“- ფსიქოლოგი ზურა მხეიძე

ფსიქოლოგმა ზურა მხეიძემ ბავშვების ეკრანდამოკიდებულების პრობლემასა და მის გამომწვევ მიზეზებზე ისაუბრა:

„გაჯეტი მუდმივად გახსნადია. აქ მუდმივად ახალი რაღაც არის. ბავშვს აინტერესებს და იტაცებს ფერები. ის მომენტი არის, რომ ამის მიმართ ბუნებრივი ინტერესი აქვს და თან ამოუწურავია. იმდენი რაღაც შეიძლება ნახო, რომ ერთ ნივთს მიეჯაჭვო. მეორე არის მშობლებისგან ხელში მიჩეჩება გაჯეტების, რომ თვითონ კარგად იყვნენ. ახალგაზრდა ქალთან რომ მიხვალ და ბავშვს გამოართმევ, თუ გენდობა, უკან კი არ იბრუნებს, ოღონდ ცოტა ხანი დაისვენოს. ეს პრობლემაც რეალურად არის.

თუ ბავშვი ურთიერთობაში მივიდა გაჯეტთან, მშობლებს ეწყებათ ეჭვები, აუტიზმი ხომ არ აქვს. გაჯეტი მიეცი შენ, შენ მოაშორე სოციალურ გარემოს და მერე რატომ გიკვირს ეს, რომ ბავშვს უჭირს საუბრის დაწყება?! თაობა შეიცვალა. თუ თქვენთვის აღმოჩენა იყო გაჯეტი, ამათთვის აღმოჩენა იქნება ურთიერთობა. ზიმბარდო წერდა, რომ თაობები კარგავენ სოციალური ურთიერთობების ჩვევას. ის, რაც ჩემი თაობისთვის კომფორტული იყო, ამათთვის პირიქით არის. სიცილაკებით უნდა გიგზავნო რა ემოციაა. ტექნიკური პროგრესი არ არის კულტურული პროგრესის თანმდევი, ხშირად მას ახლავს რეგრესი.

ჩემი შვილები მე არ დამისვამს გაჯეტებთან, არ მიჩვენებია, არ შემითავაზებია. ნორმის ფარგლებში ჩაიარა ამ პერიოდმა. ბავშვებს ვერ დაუშლით გაჯეტებთან ურთიერთობას. ამას აზრი არ აქვს. ბავშვს აქვს ქცევის შაბლონები. რასაც ხედავს სახლში, იმ ინტერესს გაუჩენ. ჩოგბურთზე შეიყვანე ბავშვი, რაღაც წრეზე მიიყვანე,“- მოცემულ საკითხზე ზურა მხეიძემ „ტელეკომპანია პირველის“ გადაცემაში „შუადღე Live“ ისაუბრა.

წყარო: ​„შუადღე Live”

წაიკითხეთ სრულად