Baby Bag

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ ბავშვის განვითარებისთვის ჯანსაღი მიჯაჭვულობის მნიშვნელობაზე ისაუბრა:

„მიჯაჭვულობა უბრალოდ ის კი არ არის, რომ უბრალოდ მიწეპებული ხარ შენს გადამრჩენ დედიკოსა და მამიკოზე. მასთან რეციპროკული ურთიერთობა გასწავლის ნელ-ნელა შენი აფექტის რეგულაციას. ამ უსაფრთხო მიჯაჭვულობის საფუძველზე რეგულირდება ორგანიზმის ბიოლოგიური და ქცევითი სისტემები, ძლიერდება პოზიტიური ემოციები. ბავშვი სწავლობს, როგორ გაარჩიოს ერთმანეთისგან უსიამოვნო და სასიამოვნო გამოცდილება, როგორ მიხვდეს, რომ ჯილდო მოჰყვება ქცევას. ბავშვის კოგნიტური განვითარება თავისთავად არ ხდება. შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ არის.“

თამარ გაგოშიძემ მეტყველების განვითარებისთვის აუცილებელ წინაპირობებზე ისაუბრა:

„მეტყველების განვითარებამდე მარჯვენა ჰემისფეროს გააქტიურება ძალიან მნიშვნელოვანია. ბავშვი მარცვლებს ათი ან ზოგი რვა თვიდანაც იძახის. სიტყვის გამეორება, თქმა, სხვა ადამიანისთვის გაგებინება, მარცხენა ჰემიფეროს აქტიურ განვითარებასთან არის დაკავშირებული 1 წლის მერე. მანამდე ბავშვს ინტერაქცია აქვს გარემოსთან, ვითარდება მისი მეტყველებამდელი ინტელექტი. მას დამოკიდებულებებიც მშვენივრად უვითარდება. სიამოვნება-უსიამოვნების გარჩევა შეუძლია ბავშვს. 1-2 წლის განმავლობაში ხდება ჩვენს ემოციებზე პასუხისმგებელი სისტემის განვითარება.“

„დასწავლის პროცესს ხელს უწყობს პოზიტიური ემოციური ფონი, კორტიზოლის ნორმალური დონე. როდესაც შფოთვის დონე მაღალი გვაქვს, დასწავლას ეს ხელს ვერ უწყობს ვერანაირად. ახლის სწავლით მიღებული სიამოვნება იწვევს დაჯილდოვებაზე ორიენტირებული სისტემის აქტივაციას თავის ტვინში. რატომ არის კარგი სკოლა, კარგი საბავშვო ბაღი ზეიმი ბავშვისთვის?! ბავშვს კორტიზოლის დონე აქვს დაბალი, შფოთვა აქვს დაბალი, არ ეშინია შეცდომის დაშვების, წარუმატებლობის, უსაფრთხოდ გრძნობს თავს, მისთვის სწავლა და დასწავლაც კი არის ზეიმი. ბავშვს ჯერ აფექტური რეაგირება აქვს გარემოზე და შემდეგ ითვისებს ენობრივ კომპეტენციებს. ემოციური რეგულაცია ვითარდება გარედან შიგნით. დედა როდესაც გშია გაჭმევს, გცივა - გაცმევს, გარედან ხდება შენი აფექტის რეგულირება. როგორც კი მშობელზე ასეთი დამოკიდებულება აღარ მაქვს, თვითონაც შემიძლია ჩემი მოთხოვნების დაკმაყოფილება,“- აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

წყარო:​ კოალიცია ბავშვთა ადრეული განვითარებისთვის

შეიძლება დაინტერესდეთ

„რატომ უნდა დავისვენო შვილის გარეშე? რატომ მოვაკლო მას ეს ბედნიერება?“ - ფსიქოლოგი თინათინ ზენაიშვილი

„რატომ უნდა დავისვენო შვილის გარეშე? რატომ მოვაკლო მას ეს ბედნიერება?“ - ფსიქოლოგი თინათინ ზენაიშვილი

ფსიქოლოგმა თინათინ ზენაიშვილმა მშობლების მხრიდან დასასვენებლად მარტო წასვლის სურვილსა და წესზე ისაუბრა. მისი თქმით, მსგავსი ქმედება და სურვილი მშობლის მხირდან გასაოცარია:

„ბავშვი მთელი წელი ელოდება ნანატრ დროს, როდესაც დედა და მამა იქნება მხოლოდ მისი და არ იქნება არც სამსახურის, არც მეგობრების, არც არავისი. ძალიან სცოდავენ მშობლები ამ შემთხვევაში, თუ ასე ფიქრობენ. რატომ ფიქრობენ ასე, მე მაოცებს და მაკვირვებს. მე თვითონ ოთხი შვილის დედა ვარ და არ გამჩენია სურვილი არასდროს, რომ დამესვენა მარტო. ბავშვებს 9-10 საათზე რომ დააძინებ, ის ორი საათი დაჯდები და ან ფილმს უყურებ, ან წიგნს წაიკითხავ, ესეც განტვირთვაა და მგონი, სრულებით საკმარისია. შვილის გარეშე რომ სურთ დასვენება, ე.ი. რაღაცას ვერ უგებენ შვილს. ეს არის პრობლემა ჩემთვის. რატომ უნდა დავისვენო შვილის გარეშე? რატომ მოვაკლო ჩემს შვილს ეს ბედნიერება? ეს მისთვის არის ბედნიერება.

თუ მშობელი მუშაობს და ბავშვს უშვებს დასასვენებლად, მან იცის, გაცნობიერებული აქვს, რატომ არ არის დედა მასთან. თუმცა ის ყოველთვის დაელოდება მშობლის ჩასვლას და მის ნახვას. ბავშვი ამას შეგუებულია, თუ წინასწარ უხსნის ვინმე. ხშირ შემთხვევაში არ ვუხსნით ხოლმე და ეს არის ძალიან მნიშვნელოვანი. წინასწარ ავუხსნათ, ვუთხრათ, თუ მასთან არ ვარ, რატომ? რას ვუთმობ დროს,“- მოცემულ საკითხზე თინათინ ზენაიშვილმა საპატრიარქოს ტელევიზიის გადაცემაში „განთიადი“ ისაუბრა.

წყარო:​ „განთიადი“ 

წაიკითხეთ სრულად