Baby Bag

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ ბავშვის განვითარებისთვის ჯანსაღი მიჯაჭვულობის მნიშვნელობაზე ისაუბრა:

„მიჯაჭვულობა უბრალოდ ის კი არ არის, რომ უბრალოდ მიწეპებული ხარ შენს გადამრჩენ დედიკოსა და მამიკოზე. მასთან რეციპროკული ურთიერთობა გასწავლის ნელ-ნელა შენი აფექტის რეგულაციას. ამ უსაფრთხო მიჯაჭვულობის საფუძველზე რეგულირდება ორგანიზმის ბიოლოგიური და ქცევითი სისტემები, ძლიერდება პოზიტიური ემოციები. ბავშვი სწავლობს, როგორ გაარჩიოს ერთმანეთისგან უსიამოვნო და სასიამოვნო გამოცდილება, როგორ მიხვდეს, რომ ჯილდო მოჰყვება ქცევას. ბავშვის კოგნიტური განვითარება თავისთავად არ ხდება. შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ არის.“

თამარ გაგოშიძემ მეტყველების განვითარებისთვის აუცილებელ წინაპირობებზე ისაუბრა:

„მეტყველების განვითარებამდე მარჯვენა ჰემისფეროს გააქტიურება ძალიან მნიშვნელოვანია. ბავშვი მარცვლებს ათი ან ზოგი რვა თვიდანაც იძახის. სიტყვის გამეორება, თქმა, სხვა ადამიანისთვის გაგებინება, მარცხენა ჰემიფეროს აქტიურ განვითარებასთან არის დაკავშირებული 1 წლის მერე. მანამდე ბავშვს ინტერაქცია აქვს გარემოსთან, ვითარდება მისი მეტყველებამდელი ინტელექტი. მას დამოკიდებულებებიც მშვენივრად უვითარდება. სიამოვნება-უსიამოვნების გარჩევა შეუძლია ბავშვს. 1-2 წლის განმავლობაში ხდება ჩვენს ემოციებზე პასუხისმგებელი სისტემის განვითარება.“

„დასწავლის პროცესს ხელს უწყობს პოზიტიური ემოციური ფონი, კორტიზოლის ნორმალური დონე. როდესაც შფოთვის დონე მაღალი გვაქვს, დასწავლას ეს ხელს ვერ უწყობს ვერანაირად. ახლის სწავლით მიღებული სიამოვნება იწვევს დაჯილდოვებაზე ორიენტირებული სისტემის აქტივაციას თავის ტვინში. რატომ არის კარგი სკოლა, კარგი საბავშვო ბაღი ზეიმი ბავშვისთვის?! ბავშვს კორტიზოლის დონე აქვს დაბალი, შფოთვა აქვს დაბალი, არ ეშინია შეცდომის დაშვების, წარუმატებლობის, უსაფრთხოდ გრძნობს თავს, მისთვის სწავლა და დასწავლაც კი არის ზეიმი. ბავშვს ჯერ აფექტური რეაგირება აქვს გარემოზე და შემდეგ ითვისებს ენობრივ კომპეტენციებს. ემოციური რეგულაცია ვითარდება გარედან შიგნით. დედა როდესაც გშია გაჭმევს, გცივა - გაცმევს, გარედან ხდება შენი აფექტის რეგულირება. როგორც კი მშობელზე ასეთი დამოკიდებულება აღარ მაქვს, თვითონაც შემიძლია ჩემი მოთხოვნების დაკმაყოფილება,“- აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

წყარო:​ კოალიცია ბავშვთა ადრეული განვითარებისთვის

შეიძლება დაინტერესდეთ

„37-38 კვირაზე საკეისრო კვეთით დაბადებული ახალშობილები 4-ჯერ უფრო ხშირად შეიძლება მოხვდნენ ახალშობილთა რეანიმაციაში, ვიდრე 39-40 კვირაზე დაბადებულები,“- მამუკა ნემსაძე

„37-38 კვირაზე საკეისრო კვეთით დაბადებული ახალშობილები 4-ჯერ უფრო ხშირად შეიძლება მოხვდნენ ახალშობილთა რეანიმაციაში, ვიდრე 39-40 კვირაზე დაბადებულები,“- მამუკა ნემსაძე

მეან-გინეკოლოგმა მამუკა ნემსაძემ საკეისრო კვეთით დაბადებული ახალშობილებში გავრცელებული პრობლემების შესახებ ისაუბრა:

„აღმოჩნდა, რომ 37-38 კვირაზე საკეისრო კვეთით დაბადებული ახალშობილები 4-ჯერ უფრო ხშირად შეიძლება მოხვდნენ ახალშობილთა რეანიმაციაში, ვიდრე 39-40 კვირაზე დაბადებულები. ვინც ცდილობს, რომ რაღაც თარიღს დაამთხვიოს ბავშვის დაბადება და არ ელოდება მშობიარობის დაწყებას, როდესაც ნაყოფი გადაწყვეტს ამას, მერე იწყება პრობლემები ახალშობილთან. საკეისრო კვეთის ერთ-ერთი კომპონენტი არის, როდესაც ახალშობილის მოთავსება ხდება ან დედის გულ-მკერდზე, ან მამის. ეს ორივესთან მისაღებია. კორონავირუსის დროს შეზღუდულობის გამო მამის კომპონენტი ბევრ კლინიკაში ამოვარდა და ახალშობილის დაწვენა შეუძლებელი გახდა. ამოვარდა სითბური ჯაჭვი, როდესაც ახალშობილი გამოდის თბილი გარემოდან. ახალშობილი დაბადების შემდეგ ხვდება გარემოში, სადაც არის 20-25 გრადუსი ტემპერატურა. ეს მისთვის სტრესია. ის სითბო, რომელიც შეიძლება ოპერაციის შემდგომ ვერ მიაწოდოს დედამ, ეს ბევრი ფაქტორი იძლევა ისეთ სიტუაციას, რომელიც იმ მომენტში ქმნის პრობლემას.

ამერიკაში იდება უკვე კვლევები, სადაც აღმოჩენილია, რომ საკეისრო კვეთით დაბადებული ახალშობილები რიგ კომპონენტებში ჩამორჩებიან თანატოლებს. პირველ რიგში, ეს არის გადაწყვეტილების მიღების უნარი, მოტივაცია. მას წაართვეს პირველი გადაწყვეტილების მიღების უფლება. ისინი ცხოვრებაში საკმაოდ ჭოჭმანობენ გადაწყვეტილების მიღების დროს. ისინი ინტელექტუალურ ტესტებშიც გაცილებით ნაკლებ ქულებს აჩვენებენ. დღეს მიმდინარეობს ინტენსიური კვლევები, თუ რა აკლია ახალშობილს საკეისრო კვეთის დროს,“- მოცემულ საკითხზე მამუკა ნემსაძემ რადიო „ფორტუნას“ ეთერში ისაუბრა.

წყარო: ​რადიო „ფორტუნა“

წაიკითხეთ სრულად