Baby Bag

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ ბავშვის განვითარებისთვის ჯანსაღი მიჯაჭვულობის მნიშვნელობაზე ისაუბრა:

„მიჯაჭვულობა უბრალოდ ის კი არ არის, რომ უბრალოდ მიწეპებული ხარ შენს გადამრჩენ დედიკოსა და მამიკოზე. მასთან რეციპროკული ურთიერთობა გასწავლის ნელ-ნელა შენი აფექტის რეგულაციას. ამ უსაფრთხო მიჯაჭვულობის საფუძველზე რეგულირდება ორგანიზმის ბიოლოგიური და ქცევითი სისტემები, ძლიერდება პოზიტიური ემოციები. ბავშვი სწავლობს, როგორ გაარჩიოს ერთმანეთისგან უსიამოვნო და სასიამოვნო გამოცდილება, როგორ მიხვდეს, რომ ჯილდო მოჰყვება ქცევას. ბავშვის კოგნიტური განვითარება თავისთავად არ ხდება. შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ არის.“

თამარ გაგოშიძემ მეტყველების განვითარებისთვის აუცილებელ წინაპირობებზე ისაუბრა:

„მეტყველების განვითარებამდე მარჯვენა ჰემისფეროს გააქტიურება ძალიან მნიშვნელოვანია. ბავშვი მარცვლებს ათი ან ზოგი რვა თვიდანაც იძახის. სიტყვის გამეორება, თქმა, სხვა ადამიანისთვის გაგებინება, მარცხენა ჰემიფეროს აქტიურ განვითარებასთან არის დაკავშირებული 1 წლის მერე. მანამდე ბავშვს ინტერაქცია აქვს გარემოსთან, ვითარდება მისი მეტყველებამდელი ინტელექტი. მას დამოკიდებულებებიც მშვენივრად უვითარდება. სიამოვნება-უსიამოვნების გარჩევა შეუძლია ბავშვს. 1-2 წლის განმავლობაში ხდება ჩვენს ემოციებზე პასუხისმგებელი სისტემის განვითარება.“

„დასწავლის პროცესს ხელს უწყობს პოზიტიური ემოციური ფონი, კორტიზოლის ნორმალური დონე. როდესაც შფოთვის დონე მაღალი გვაქვს, დასწავლას ეს ხელს ვერ უწყობს ვერანაირად. ახლის სწავლით მიღებული სიამოვნება იწვევს დაჯილდოვებაზე ორიენტირებული სისტემის აქტივაციას თავის ტვინში. რატომ არის კარგი სკოლა, კარგი საბავშვო ბაღი ზეიმი ბავშვისთვის?! ბავშვს კორტიზოლის დონე აქვს დაბალი, შფოთვა აქვს დაბალი, არ ეშინია შეცდომის დაშვების, წარუმატებლობის, უსაფრთხოდ გრძნობს თავს, მისთვის სწავლა და დასწავლაც კი არის ზეიმი. ბავშვს ჯერ აფექტური რეაგირება აქვს გარემოზე და შემდეგ ითვისებს ენობრივ კომპეტენციებს. ემოციური რეგულაცია ვითარდება გარედან შიგნით. დედა როდესაც გშია გაჭმევს, გცივა - გაცმევს, გარედან ხდება შენი აფექტის რეგულირება. როგორც კი მშობელზე ასეთი დამოკიდებულება აღარ მაქვს, თვითონაც შემიძლია ჩემი მოთხოვნების დაკმაყოფილება,“- აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

წყარო:​ კოალიცია ბავშვთა ადრეული განვითარებისთვის

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ბავშვის რაციონში წითელი ხორცი აუცილებლად უნდა იყოს კვირაში 4 დღე,“- ენდოკრინოლოგი ლაშა უჩავა

„ბავშვის რაციონში წითელი ხორცი აუცილებლად უნდა იყოს კვირაში 4 დღე,“- ენდოკრინოლოგი ლაშა უჩავა

ენდოკრინოლოგმა ლაშა უჩავამ ბავშვის რაციონში ხორცისა და თევზის ჩართვის აუცილებლობაზე ისაუბრა და მშობლებს განუმარტა, თუ რა სიხშირით უნდა ჩართონ შვილის რაციონში წითელი ხორცი, ფრინველის ხორცი და თევზი:

„წითელი ხორცი კვირის მანძილზე აუცილებლად უნდა იყოს 4 დღე, ფრინველის ხორცი შესაძლებელია იყოს ორი დღე, თევზი უნდა იყოს კვირაში 1 დღე. ეს შესაძლებელია შეიცვალოს ინდივიდუალურად იმის მიხედვით, თუ რა დამოკიდებულება აქვს ბავშვს თითოეულ პროდუქტთან. ეს არ შეიძლება სრულად იყოს ჩანაცვლებული მცენარეული ცილებით, თუმცა ერთი დღე შესაძლებელია დავუთმოთ მცენარეულ ცილებსაც. ბავშვთა ასაკში, როდესაც ჩვენ ვსაუბრობთ, რომ რკინა, B12 ვიტამინი მნიშვნელოვანია ზრდა-განვითარებისთვის, ასე ვერ ჩავანაცვლებთ მცენარეული ცილებით ცხოველურ ცილებს.

დაბადებიდან იმ ასაკამდე, სანამ ჩვენ გვისმენენ შვილები, მშობლის პასუხისმგებლობა უნდა იყოს, თუ რას მიირთმევს პატარა. ძალიან ხშირად ამბობენ მშობლები: „რა ვქნა? ტკბილ გაზირებულ სასმელს სვამს.“ ამ დროს ვკეითხები მშობლებს: „მუშაობს ბავშვი?“ ისინი გაკვირვებულები მიყურებენ. თუ ჩვენ არ ვუყიდით, ის არ შევა მაღაზიაში და არ მოიპარავს. აღზრდის კულტურას გადამწყვეტი მნიშვნელობა აქვს,“- მოცემულ საკითხზე ლაშა უჩავამ ტელეკომპანია „ფორმულას“ გადაცემაში „დილა ფორმულაზე“ ისაუბრა.

წყარო:​ „დილა ფორმულაზე“

წაიკითხეთ სრულად