Baby Bag

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ ბავშვის განვითარებისთვის ჯანსაღი მიჯაჭვულობის მნიშვნელობაზე ისაუბრა:

„მიჯაჭვულობა უბრალოდ ის კი არ არის, რომ უბრალოდ მიწეპებული ხარ შენს გადამრჩენ დედიკოსა და მამიკოზე. მასთან რეციპროკული ურთიერთობა გასწავლის ნელ-ნელა შენი აფექტის რეგულაციას. ამ უსაფრთხო მიჯაჭვულობის საფუძველზე რეგულირდება ორგანიზმის ბიოლოგიური და ქცევითი სისტემები, ძლიერდება პოზიტიური ემოციები. ბავშვი სწავლობს, როგორ გაარჩიოს ერთმანეთისგან უსიამოვნო და სასიამოვნო გამოცდილება, როგორ მიხვდეს, რომ ჯილდო მოჰყვება ქცევას. ბავშვის კოგნიტური განვითარება თავისთავად არ ხდება. შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ არის.“

თამარ გაგოშიძემ მეტყველების განვითარებისთვის აუცილებელ წინაპირობებზე ისაუბრა:

„მეტყველების განვითარებამდე მარჯვენა ჰემისფეროს გააქტიურება ძალიან მნიშვნელოვანია. ბავშვი მარცვლებს ათი ან ზოგი რვა თვიდანაც იძახის. სიტყვის გამეორება, თქმა, სხვა ადამიანისთვის გაგებინება, მარცხენა ჰემიფეროს აქტიურ განვითარებასთან არის დაკავშირებული 1 წლის მერე. მანამდე ბავშვს ინტერაქცია აქვს გარემოსთან, ვითარდება მისი მეტყველებამდელი ინტელექტი. მას დამოკიდებულებებიც მშვენივრად უვითარდება. სიამოვნება-უსიამოვნების გარჩევა შეუძლია ბავშვს. 1-2 წლის განმავლობაში ხდება ჩვენს ემოციებზე პასუხისმგებელი სისტემის განვითარება.“

„დასწავლის პროცესს ხელს უწყობს პოზიტიური ემოციური ფონი, კორტიზოლის ნორმალური დონე. როდესაც შფოთვის დონე მაღალი გვაქვს, დასწავლას ეს ხელს ვერ უწყობს ვერანაირად. ახლის სწავლით მიღებული სიამოვნება იწვევს დაჯილდოვებაზე ორიენტირებული სისტემის აქტივაციას თავის ტვინში. რატომ არის კარგი სკოლა, კარგი საბავშვო ბაღი ზეიმი ბავშვისთვის?! ბავშვს კორტიზოლის დონე აქვს დაბალი, შფოთვა აქვს დაბალი, არ ეშინია შეცდომის დაშვების, წარუმატებლობის, უსაფრთხოდ გრძნობს თავს, მისთვის სწავლა და დასწავლაც კი არის ზეიმი. ბავშვს ჯერ აფექტური რეაგირება აქვს გარემოზე და შემდეგ ითვისებს ენობრივ კომპეტენციებს. ემოციური რეგულაცია ვითარდება გარედან შიგნით. დედა როდესაც გშია გაჭმევს, გცივა - გაცმევს, გარედან ხდება შენი აფექტის რეგულირება. როგორც კი მშობელზე ასეთი დამოკიდებულება აღარ მაქვს, თვითონაც შემიძლია ჩემი მოთხოვნების დაკმაყოფილება,“- აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

წყარო:​ კოალიცია ბავშვთა ადრეული განვითარებისთვის

შეიძლება დაინტერესდეთ

„მშობელმა უნდა სთხოვოს ღმერთს: „ღმერთო, გთხოვ, ის სიტყვა მათქმევინე ჩემი შვილისთვის, რომ მას შევეწიო,“- დეკანოზ შალვა კეკელიას რჩევა მშობლებს

„მშობელმა უნდა სთხოვოს ღმერთს: „ღმერთო, გთხოვ, ის სიტყვა მათქმევინე ჩემი შვილისთვის, რომ მას შევეწიო,“- დეკანოზ შალვა კეკელიას რჩევა მშობლებს

დეკანოზმა შალვა კეკელიამ მშობლებს შვილებთან მეგობრობა და მათთან თბილი, ურთიერთგაგებაზე დაფუძნებული ურთიერთობის დამყარება ურჩია. დეკანოზის თქმით, ბავშვს უნდა ესმოდეს, რომ მშობელი მას საყვედურსაც მხოლოდ სიყვარულით ეუბნება და ამას მისი კეთილდღეობისთვის აკეთებს:

„ბავშვი უნდა ხვდებოდეს, რომ ის მშობელს ძალიან უყვარს. თუნდაც, როდესაც მშობელი საყვედურს აძლევს საკუთარ შვილს, შვილი უნდა აცნობიერებდეს, რომ ის საყვედურს იმიტომ აძლევს, რომ მას უყვარს შვილი და ეს მისთვის სარგებლის მოტანია. ძალიან კარგია, როდესაც მშობელსა და შვილს შორის არის მეგობრული ურთიერთობა, როდესაც შეუძლია შენს შვილს, რომ გაიხსნას შენთან და ყველაფერზე გესაუბროს. ეს ძალიან მნიშვნელოვანია. მშობელმა შვილთან ურთიერთობა ისე უნდა დაალაგო, რომ მან ყველაფერი გითხრას შენ, ყველაფერზე გესაუბრობს. მშობელი შეცდომის გამო კი არ უბრაზდება ბავშვს, ეუბნება: „მერე რა... ეს შეცდომა მეც მომსვლია, როდესაც შენს ასაკში ვიყავი.“ ის მერე მოგყვება ყველაფერში.

ეს მეგობრობა არ უნდა გასცდეს ზღვარს. მშობლისა და შვილის იერარქიის დარღვევა არ არის საჭირო. ძალიან მნიშვნელოვანია ამ იერარქიის შენარჩუნება. ეს არის ბეწვის ხიდზე სიარული. ამისთვის მნიშვნელოვანია ლოცვა. არ არსებობს დღე ისე გავიდეს, რომ მე ჩემი შვილებისთვის ლოცვა არ წავიკითხო. ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ ღმერთს მიაბარო ეს. შეიძლება შენ არც გამოცდილება გქონდეს იმდენი, არც ძალა გქონდეს. არის საღმრთო ძალა, რომელიც შენ ამ ყველაფერში გეხმარება. მშობელი უნდა სთხოვდეს ღმერთს დახმარებას. უნდა დადგეს და უთხრას: „ღმერთო, შენ გევედრები, იმიტომ, რომ მე არ მაქვს ეს გამოცდილება. ჩემს შვილს ახლა პრობლემები აქვს, აგრესიულია, არ მიჯერებს. ღმერთო, გთხოვ, ის სიტყვა მათქმევინე ჩემი შვილისთვის, რომ ჩემი შვილი დაწყნარდეს, რომ მას შევეწიო.“ ეს რომ შეძლო, უნდა ცხოვრობდე წმინდად, პატიოსნად, სუფთად. როდესაც შენ მონდომებული ხარ, ძალიან ბევრი პრობლემა ერთად ლაგდება და მარტივად გადის,“- მოცემულ საკითხზე მამა შალვა კეკელიამ საპატრიარქოს ტელევიზიის გადაცემაში „განთიადი“ ისაუბრა.

წყარო: ​„განთიადი“

წაიკითხეთ სრულად