Baby Bag

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ ბავშვის განვითარებისთვის ჯანსაღი მიჯაჭვულობის მნიშვნელობაზე ისაუბრა:

„მიჯაჭვულობა უბრალოდ ის კი არ არის, რომ უბრალოდ მიწეპებული ხარ შენს გადამრჩენ დედიკოსა და მამიკოზე. მასთან რეციპროკული ურთიერთობა გასწავლის ნელ-ნელა შენი აფექტის რეგულაციას. ამ უსაფრთხო მიჯაჭვულობის საფუძველზე რეგულირდება ორგანიზმის ბიოლოგიური და ქცევითი სისტემები, ძლიერდება პოზიტიური ემოციები. ბავშვი სწავლობს, როგორ გაარჩიოს ერთმანეთისგან უსიამოვნო და სასიამოვნო გამოცდილება, როგორ მიხვდეს, რომ ჯილდო მოჰყვება ქცევას. ბავშვის კოგნიტური განვითარება თავისთავად არ ხდება. შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ არის.“

თამარ გაგოშიძემ მეტყველების განვითარებისთვის აუცილებელ წინაპირობებზე ისაუბრა:

„მეტყველების განვითარებამდე მარჯვენა ჰემისფეროს გააქტიურება ძალიან მნიშვნელოვანია. ბავშვი მარცვლებს ათი ან ზოგი რვა თვიდანაც იძახის. სიტყვის გამეორება, თქმა, სხვა ადამიანისთვის გაგებინება, მარცხენა ჰემიფეროს აქტიურ განვითარებასთან არის დაკავშირებული 1 წლის მერე. მანამდე ბავშვს ინტერაქცია აქვს გარემოსთან, ვითარდება მისი მეტყველებამდელი ინტელექტი. მას დამოკიდებულებებიც მშვენივრად უვითარდება. სიამოვნება-უსიამოვნების გარჩევა შეუძლია ბავშვს. 1-2 წლის განმავლობაში ხდება ჩვენს ემოციებზე პასუხისმგებელი სისტემის განვითარება.“

„დასწავლის პროცესს ხელს უწყობს პოზიტიური ემოციური ფონი, კორტიზოლის ნორმალური დონე. როდესაც შფოთვის დონე მაღალი გვაქვს, დასწავლას ეს ხელს ვერ უწყობს ვერანაირად. ახლის სწავლით მიღებული სიამოვნება იწვევს დაჯილდოვებაზე ორიენტირებული სისტემის აქტივაციას თავის ტვინში. რატომ არის კარგი სკოლა, კარგი საბავშვო ბაღი ზეიმი ბავშვისთვის?! ბავშვს კორტიზოლის დონე აქვს დაბალი, შფოთვა აქვს დაბალი, არ ეშინია შეცდომის დაშვების, წარუმატებლობის, უსაფრთხოდ გრძნობს თავს, მისთვის სწავლა და დასწავლაც კი არის ზეიმი. ბავშვს ჯერ აფექტური რეაგირება აქვს გარემოზე და შემდეგ ითვისებს ენობრივ კომპეტენციებს. ემოციური რეგულაცია ვითარდება გარედან შიგნით. დედა როდესაც გშია გაჭმევს, გცივა - გაცმევს, გარედან ხდება შენი აფექტის რეგულირება. როგორც კი მშობელზე ასეთი დამოკიდებულება აღარ მაქვს, თვითონაც შემიძლია ჩემი მოთხოვნების დაკმაყოფილება,“- აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

წყარო:​ კოალიცია ბავშვთა ადრეული განვითარებისთვის

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ბავშვს არ უნდა ესმოდეს, რა არის ეპიდემია, რა არის ომი, ხანძარი, მიწისძვრა... არ სჭირდება მას ეს,“ - ბავშვთა ნევროლოგი ბაკურ კოტეტიშვილი

„ბავშვს არ უნდა ესმოდეს, რა არის ეპიდემია, რა არის ომი, ხანძარი, მიწისძვრა...  არ სჭირდება მას ეს,“ - ბავშვთა ნევროლოგი ბაკურ კოტეტიშვილი

ბავშვთა ნევროლოგმა ბაკურ კოტეტიშვილმა ბავშვის დაცულობისა და მის ირგვლივ დადებითი ატმოსფეროს შექმნის მნიშვნელობაზე ისაუბრა:

„ბავშვი მუდმივად დაცული უნდა იყოს. ბავშვს არ უნდა ესმოდეს, რა არის ეპიდემია, რა არის ომი, რა არის ხანძარი, რა არის მიწისძვრა. არ სჭირდება მას ეს. ეს ჩვენ უნდა მოვაგვაროთ, თუ მოვაგვარებთ. მას უნდა ჰქონდეს სულ სიკეთის, სილამაზის შეგრძნება. ბავშვობაში ხომ გიყურებიათ ღრუბლებისთვის? ის ღრუბელი ხან ფუმფულა ძაღლი იყო, ხან ბეკეკო იყო, ხან დათუნია იყო, ხან თოვლის გუნდა იყო. ზუსტად იგივე ღრუბლებია. აბა შეხედეთ ახლა! ზუსტად იგივეა ღრუბლები, უბრალოდ ჩვენ ვიცვლებით.

ბავშვი სულ დადებითი ემოციებითაა, ის ფანტაზიორობს. იქ ქმნის ოპტიმალურად დადებით და სასიამოვნო სამყაროს. სამწუხაროდ, ჩვენ ამას მერე ვსპობთ. ბავშვის ფანტაზიებს ხშირად ვეძახით ტყუილებს. ეს ტყუილი არ არის, ის ფანტაზიორობს.

მოზრდილმა ადამიანმა მოიფიქრა, რომ ბავშვის კბილის მოძრობა კატასტროფა კი არ არის, შენთან მოვიდა თაგუნია და თაგუნიამ წაიღო ის კბილი. ბავშვი ძალიან კმაყოფილია, რომ ტყუილად კი არ დახარჯა თავისი ნაწილი, ტყუილად კი არ მოძვრა, ტყუილად კი არ წაართვა ვინმემ, არამედ სიკეთემ წაიღო. რა თქმა უნდა, ისევ მოგიტანს თაგუნია კბილს. ბავშვი იმედიანადაა და რა თქმა უნდა, ახალი კბილიც ამოვა. ეს თაგვის ფენომენი ახლა უკვე კბილის ფერიით შეიცვალა, მაგრამ ერთი და იგივეა. ადამიანები, როდესაც ბავშვს ეუბნებიან, რომ არ არსებობს ფერია, ვუკლავთ მას იმ სილამაზეს, იმ სითბოს, იმ სისათუთეს, რომელზეც უნდა იყოს აწყობილი ბავშვის ქცევა,“- მოცემულ საკითხზე ბაკურ კოტეტიშვილმა ტელეკომპანია „პულსის“ ეთერში ისაუბრა.

წყარო: ​„პულსი“

წაიკითხეთ სრულად