Baby Bag

„შეზღუდვა ეს არის სტრესორების კასკადი, რომელიც მავნე ზეგავლენას ახდენს ბავშვის ფსიქიკაზე“ - ბავშვთა ფსიქიატრი მედეა ზირაქაშვილი

ბავშვთა ფსიქიატრი და ნევროლოგი მედეა ზირაქაშვილი გადაცემაში „პირადი ექიმი“ ბავშვის ფსიქიკაზე შეზღუდვების მავნე ზეგავლენის შესახებ საუბრობს:

„იმისთვის, რომ ბავშვს ჯანმრთელი ფსიქიკა ჰქონდეს, აუცილებელია, რომ შეზღუდვა, რომელსაც მას საზოგადოება, ოჯახი ან მისი პირადი პრობლემები უწესებს, არ იყოს გრძელვადიანი და იმდენად მძიმე, რომ ბავშვისთვის ადაპტაციის დარღვევები გამოიწვიოს. დღევანდელობასთან რომ გავავლოთ პარალელი, ერთი წუთით წარმოვიდგინოთ, როგორ იმოქმედა ამ ყველაფერმა ზრდასრულ ადამიანებზე. ჩვენ მუდმივად გვესმის, რომ მოგვემატა შფოთვა, გაღიზიანებადობა. ბავშვები კიდევ უფრო მეტ გაურკვევლობაში არიან, ვიდრე ჩვენ. გუშინდელი ბაღში მისვლა, სკოლაში სიარული, ემოციების ვენტილაცია, რომელიც ინტენსიურად მიმდინარეობდა თანატოლებთან, მას სრულად შეეზღუდა. შესაბამისად, გარკვეული კლინიკური, ტრანზიტორული ნიშნები, რომლებიც ბავშვებში გვხვდება ამ ყველაფერზე ადეკვატურ რეაგირებად უნდა ჩავთვალოთ.“

მედეა ზირაქაშვილმა პანდემიის დროს დაწესებული გრძელვადიანი შეზღუდვების ნეგატიურ მხარეებზეც ისაუბრა:

„შეზღუდვა ეს არის სტრესორების კასკადი, რომელიც მავნე ზეგავლენას ახდენს ბავშვის ფსიქიკაზე. მნიშვნელოვანია, რომ სხვადასხვა ჭრილში განვიხილოთ ამ სტრესორების ზემოქმედება. საზოგადოება და სოციუმი აბსოლუტურად სხვა შეზღუდვებს უწესებს ბავშვს, ოჯახს თავისი შეზღუდვები აქვს, ხოლო საკუთარი შინაგანი ნიშნები მას აბსოლუტურად განსხვავებულ შეზღუდვებს უწესებს. აუცილებლად უნდა შევეხო პანდემიის დროს სკოლებისა და ბაღების დახურვის საკითხს, რომელსაც სხვადასხვა ქვეყანაში სხვადასხვაგვარი დამოკიდებულება მოჰყვა. ერთი შეხედვით სწორი გადაწყვეტილება არ ვიცით საბოლოო ჯამში რამდენად სწორი იყო. თუ ამბობდნენ, რომ ბავშვები არიან ვირუსის აქტიური გამავრცელებლები და ისინი საფრთხეს უქმნიან, როგორც საკუთარ ჯანმრთელობას, ასევე ზრდასრულ ადამიანებსაც, აღმოჩნდა, რომ დღეს ბავშვები არცთუ ისე აქტიური გამავრცელებლები არიან. მეცნიერები ბევრს კამათობენ, თუ რამდენად სწორი იყო ეს გადაწყვეტილება, რომელმაც, შესაძლოა, საკმაოდ სერიოზული და გრძელვადიანი პრობლემები გამოიწვიოს ბავშვებში. გარდა იმისა, რომ სკოლებისა და ბაღების დახურვა ზღუდავს ბავშვების აკადემიურ უნარებს, მათ ეზღუდებათ ყველა მნიშვნელოვანი უნარი, ეს არის სოციალური ფუნქციონირება. სოციალური უნარების განვითარება უნდა მოხდეს იმ ასაკობრივ სოციუმში, რომელშიც ბავშვს უხდება ყოველდღიური ყოფა. მისი შესამაბისი ასაკობრივი სოციუმი არის სკოლისა და ბაღის გარემოში.“

„გარდა იმისა, რომ აკადემიური თვალსაზრისით სერიოზული საფრთხის წინაშე დგას ჩვენი მომავალი თაობა, მას დიდი პრობლემები ექმნება სოციალური განვითარების თვალსაზრისით. სკოლა ეს არის გარემო, სადაც ბავშვმა უნდა ისწავლოს ბავშვებთან და ავტორიტეტულ ადამიანებთან ურთიერთობა, თამაში. პედაგოგმა ბავშვს პირველად უნდა დაუწესოს ყველაზე სერიოზული შეზღუდვები, როგორებიცაა: ყურადღების კონცენტრაცია, კლასში ჯდომა, რიგის დაცვა, აქტიურად მოსმენა, კომპრომისზე წასვლა. ეს ყოველივე კი ბავშვთან პირისპირ ურთიერთობის გარეშე წარმოუდგენელია,“ - აღნიშნა მედეა ზირაქაშვილმა.

შეიძლება დაინტერესდეთ

„რა მოხდა მერე, თუ ცუდი ნიშანი მიიღო, თუ რაღაც გააცდინა?! ამ მიდგომით ბავშვი წარმატების იოლად მიღწევას ეჩვევა,“- ფსიქოლოგი ზაზა ქოიავა

„რა მოხდა მერე, თუ ცუდი ნიშანი მიიღო, თუ რაღაც გააცდინა?! ამ მიდგომით ბავშვი წარმატების იოლად მიღწევას ეჩვევა,“- ფსიქოლოგი ზაზა ქოიავა

ფსიქოლოგმა ზაზა ქოიავამ ბავშვისთვის აბსოლუტური თავისუფლების მინიჭების ან მისი ზედმეტად შეზღუდვის მანკიერ მხარეებზე ისაუბრა:

„არის შემთხვევები, როდესაც აბსოლუტური თავისუფლება აქვს ბავშვს. ყველაფერზე ამბობენ: „რა მოხდა მერე?!“ რა მოხდა მერე, თუ ცუდი ნიშანი მიიღო?! რა მოხდა მერე, თუ რაღაც გააცდინა?! რა მოხდა მერე, თუ არ წაიკითხა?! ამ შემთხვევაში ბავშვი ეჩვევა იოლად წარმატების მიღწევას. არცერთი მათგანი აქედან წარმატება არ არის. წიგნს რომ არ კითხულობს, ეს ნამდვილად არ არის წარმატება. საბოლოოდ, როდესაც ის მართლა ეჯახება ცხოვრებისეულ პრობლემებს, მარცხი ძალიან მტკივნეულად აღიქმება.

ხუთ წლამდე ბავშვი არის მეფე. ყველაფერი უნდა გაუკეთო, ყველა სურვილი უნდა შეუსრულო. ის მეფეა ერთადერთი მიზეზის გამო. ჩვენ ორი შემაკავებელი ფაქტორი გვაქვს: ან გვეშინია და ამის გამო არ ვაკეთებთ რაღაცას, ან მორალი და ზნეობა არ გვაძლევს ამის გაკეთების უფლებას. ერთიც და მეორეც ყალიბდება 5 წლის შემდეგ. რაციონალური გონება განვითარებას იწყებს 5 წლის შემდეგ. 5 წლამდე ბავშვს რამდენიც გინდა იმდენი დაუშალეთ, აზრი არ აქვს. რამდენჯერ დღისით ეჩხუბები, იმდენჯერ ღამე დაესიზმრება, გაეღვიძება და წამოგაგდებს შენც.

ამის შემდგომ უკვე ნელ-ნელა იწყება დარიგებები. თუ ჩვენ მას უბრალოდ ავუკრძალავთ, ეს არასწორია. ბავშვს ყველაფერზე უნდა გასცე პასუხი. რამდენჯერაც მისწევ გვერდზე, ეტყვი, რომ არ გცალია და მოიშორებ, მასში იმდენჯერ იკარგება  ცნობისმოყვარეობის მარცვალი, რომელსაც მან პროფესია და პიროვნება უნდა აპოვნინოს. შესაბამისად, როდესაც ბავშვი კითხვების დასმას იწყებს და „მე გავაკეთებ“ განცდა აქვს, ეს არ უნდა დაუშალო. თუ უბრალოდ გაუწყრები, მას ეცოდინება, რომ ეს არ შეიძლება, მაგრამ არ ეცოდინება ,რატომ არ შეიძლება და სანაცვლოდ რა უნდა გააკეთოს,“- მოცემულ საკითხზე ზაზა ქოიავამ ტელეკომპანია „POSTV”-ის გადაცემაში „დღის პოსტი“ ისაუბრა.

წყარო: ​„დღის პოსტი“

წაიკითხეთ სრულად