Baby Bag

„ბავშვს სჭირდება ჩარჩოები, იმიტომ, რომ მას სჭირდება სიმყარე,“ - ფსიქოლოგი ნინო ელბაქიძე

​​ფსიქოლოგი ნინო ელბაქიძე გადაცემაში „ რა დროს ძილია“ ბავშვის სწორად აღზრდისა და განათლების შესახებ საუბრობს. ნინო ელბაქიძე ერთმანეთისგან განასხვავებს სწავლებასა და განათლებას:

​განათლება არის ის, რაც გადარჩება დასწავლილის დავიწყების შემდგომ. სწავლება არის განათლების შემადგენელი ნაწილი. ის სამი მიმართულებით ახდენს ზეგავლენას. პირველი ეს არის ცოდნა და განვითარება ადამიანის, მეორეა საკითხისადმი დამოკიდებულება, რაც არაცნობიერის საკითხია უფრო მეტად. მესამე არის ქცევა, რითაც ვლინდება ადამიანის ცოდნა და დამოკიდებულება. ამ სამი მიმართულებით გვაქვს ფოკუსი აღებული სწავლების პროცესში. სწავლება უნდა იყოს განათლების მიღებაზე ორიენტირებული. უახლოეს წარსულში აზროვნებაზე ორიენტირება ნაკლებად იყო სწავლების პროცესში. ჩვენ უნდა გვესწავლა სწორი ან არასწორი აზრი. პიროვნებებს ერთმანეთისგან განგვასხვავებს უნიკალური აზროვნების სტილი. დღეს საბედნიეროდ აქცენტი კეთდება პიროვნების ინდივიდუალური აზროვნების სტილის მიღებასა და აზროვნების პროცესის წახალისებაზე, შესაბამისად უნიკალურობის მიღებაზე.“

ნინო ელბაქიძის თქმით, სასკოლო ასაკის ბავშვის თვითშემასებაზე ყველაზე დიდ გავლენას მისი ცოდნის მასშტაბები და ხარისხი ახდენს:

​სასკოლო ასაკის ბავშვისთვის თვითშეფასების საფუძველი ხდება, თუ რა იცის მან. თუ მანამდე არის „რა გამომდის“ ახლა მთავარი ხდება „რა ვიცი.“ კულტურული ღირებულებების ათვისებასაც ამ პერიოდში სწავლობს ბავშვი. ამ დროს დიდი სიფრთხილეა საჭირო, რადგან უფროსებს გვაქვს პასუხისმგებლობა აღებული, რადგან ჩვენ ამ პროცესში შეგვაქვს წვლილი."

ნინო ელბაქიძე განმარტავს, რომ მასწავლებელი და მშობელი განმავითარებელ ობიექტებს წარმოადგენენ, რომლებიც ბავშვის ცხოვრებაში უმთავრეს როლს ასრულებენ:

​მასწავლებელიც და მშობელიც არიან განმავითარებელი ობიექტები. მათ უბრალოდ სხვადასხვა როლი აქვთ ბავშვის ცხოვრებაში. პოზიტიური აღზრდის საფუძველი არის კეთილგანწყობილი გარემოს შექმნა და ბავშვის პიროვნების მიღება. პოზიტიური აღზრდა არ გულისხმობს, რომ ბავშვს არ მივცე შენიშვნა, ბავშვს სჭირდება ჩარჩოები, იმიტომ, რომ მას სჭირდება სიმყარე. როდესაც ბავშვს ვაძლევთ შენიშვნას, ამის ფონი უნდა იყოს მისი პიროვნებისადმი კეთილგანწყობა და ფოკუსი მის ქცევაზე. პოზიტიური აღზრდის დროს დასჯის მაგალითი შემდეგია: „იმიტომ, რომ დღეს შენ ეს ასე გააკეთე, მაგრამ იცოდი, რომ არ უნდა გაგეკეთებინა, ჩვენ ვერ გავისეირნებთ.“ დასჯა არის ბავშვისთვის სასურველის მოკლება.“

„ჰიპერმზრუნველობა არის ძალადობის ერთ-ერთი ფორმა, როდესაც შენ არ უშვებ შენი მარწუხებიდან შვილს. ამ შემთხვევაში უფრო მშობლები არიან ხოლმე ამის განმახორციელებლები. მიზეზი თითქოს პოზიტიურია: ​„მე მასზე ვზრუნავ.“ აქ ზღვარის დაწესება ცალკე საკითხია. მაგ. არ აძლევ ბავშვს შესაძლებლობას, რომ თავად გადაჭრას რაღაც ამოცანები. ბავშვი პატარაა, არ იცის თასმის შეკვრა, წვალობს, ახლა სწავლობს ამას. დედა მიდის და ეუბნება: „მოიცადე, მე გავაკეთებ.“ ზოგჯერ ბავშვი ვერ ახერხებს დამოუკიდებლად მიირთვას საჭმელი, არ უსწავლია ჯერ და ამას დედა აკეთებს მის ნაცვლად. ამ დროს მშობელი ასუსტებს ბავშვის შესაძლებლობებს. ამ ქცევით მე გეუბნები: „იმას, რაც შენ არ შეგიძლია, მე ვაკეთებ შენ მაგივრად.“ აუცილებელია ბავშვს ვაჩვენოთ კონკრეტული საქმე როგორ კეთდება, შემდეგ მასთან ერთად ვცადოთ გაკეთება. მესამეა, რომ მე მას სრულად მივენდო, ვაღიარო მისი შესაძლებლობა და დავანახო ავტორიტეტმა, რომ მჯერა მისი. ამავდროულად მნიშვნელოვანია ვუთხრათ ბავშვს, რომ თუ დავჭირდებით, მასთან ვართ,“ - აცხადებს ნინო ელბაქიძე.

წყარო: ​რა დროს ძილია

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

რა არის პოზიტიური ყურადღება და რატომ არის ის ბავშვისთვის მნიშვნელოვანი?
​მშობელი შვილისადმი პოზიტიურ დამოკიდებულას სხვადასხვა ფორმით გამოხატავს. ის შვილს უღიმის, ნაზად უყურებს თვალებში, ეფერება, მას სასიამოვნო, დადებითი სიტყვებით ამხნევებს, მისი იდეების, აქტივობებისა და...

შეიძლება დაინტერესდეთ

,,ამ პროცესს ვერ შევამსუბუქებთ ვერაფრით, მანამ სანამ მშობლები კამათობენ, ერთმანეთს ებრძვიან და აქვთ კონფლიქტი'' - როგორ დავაძლევინოთ ბავშვს მშობლების დაშორების სტრესი

,,ამ პროცესს ვერ შევამსუბუქებთ ვერაფრით, მანამ სანამ მშობლები კამათობენ, ერთმანეთს ებრძვიან და აქვთ კონფლიქტი'' - როგორ დავაძლევინოთ ბავშვს მშობლების დაშორების სტრესი

ბავშვებისთვის მშობლების დაშორება სტრესულია. როგორ უნდა აუხსნან შვილს, რომ ისინი შორდებიან და რა უნდა გააკეთონ, რათა მდგომარეობა შეუმსუბუქონ? - ამ თემაზე, ​MomsEdu.ge-ის ესაუბრა ბავშვთა ადრეული განვითარების სპეციალისტი, მარი ჯოხარიძე.

- როდესაც მშობლები შორდებიან, რამდენად რთული გადასატანია ეს ბავშვებისთვის?

- განქორწინება სტრესულია მთელი ოჯახისთვის, მშობლების ემოციური მდგომარეობა კი აუცილებლად ახდენს გავლენას ბავშვებზე. ძირითად შემთხვევებში ისინი კარგავენ ყოველდღიურ კონტაქტს ერთ მშობელთან, ხშირად მამებთან, შედეგად კი ნაკლებ კავშირს, სიახლოვეს გრძნობენ მათთან. დედებისთვის რუტინა და შვილთან ურთიერთობა უფრო სტრესული ხდება ხოლმე. განქორწინების შემდეგ იცვლება საცხოვრებელი ადგილი, ყოველდღიურობა, რაც ასევე სტრესულია. ასეთ დროს, პატარები დაბნეულები და იმედგაცრუებულები არიან. განსაკუთრებით მცირეწლოვან ბავშვებს უჭირთ გაგება თუ რატომ აღარ ცხოვრობენ ერთად დედა და მამა. მიუხედავად ამ სირთულეებისა, მშობლებს შეუძლიათ შეამცირონ და მინიმუმამდე დაიყვანონ განქორწინების შემდგომი სტრესი და ნეგატიური ემოციური მდგომარეობა ბავშვებში. 
 
- როგორ მივაწოდოთ მათ ეს ინფორმაცია?

- მშობლებმა ბავშვებს ეს ინფორმაცია უნდა მიაწოდონ ძალიან მარტივი ენით. რა თქმა უნდა, მზად უნდა იყვნენ კითხვებისთვისაც. მნიშვნელოვანია გულახდილობა, მაგრამ ეს არ ნიშნავს იმას, რომ ზედმეტად ბევრ დეტალზე ისაუბრონ და დაშოდების მიზეზები საფუძვლიანად განიხილონ.

რა ინფორმაციას აწვდის მშობელი შვილს, ეს დამოკდებულია ბავშვის ასაკზე და იმ კითხვებზე, რასაც ბავშვი სვამს, ამ საკითხზე საუბრისას. ნებისმიერ შემთხვევაში პასუხები უნდა იყოს ძალიან მარტივი და მსუბუქად ნათქვამი. პატარებმა უნდა მოისმინონ, რომ მშობლებს ისინი ძალიან უყვართ და უწინდელივით გააგრძელებენ მათ სიყვარულს და ზრუნვას. ასევე უნდა დაანახონ, აგრძნობინონ, რომ მათი მშობლები მეგობრები არიან, პატივს სცემენ ერთმანეთს და ერთად იღებენ გადაწყვეტილებებს.

ბავშვებს ხშირად უჭირთ ამ ყველაფრის გააზრება, გრძნობების გამოხტვა. მშობლები უნდა დაეხმარონ მათ იმ გრძნობების გამოხატვაში, რაც ამ ინფორმაციის მიღების შემდეგ უჩნდებათ, მოუსმინონ შვილებს და უპასუხონ მათ კითხვებს.

- რაც არ უნდა ხშირი კონტაქტი ჰქონდეს ბავშვს ორივე მშობელთან, დაშორება მათთვის მაინც დიდი ტრავმაა, როგორ შევუმსუბუქოთ ეს პროცესი, რათა მათი ფსიქიკა არ დაზიანდეს?

- ორივე მშობელი მაქსიმალურად უნდა იყოს ჩართული ბავშვის ცხოვრებაში. თუ ყოველდღიურად ნახვა ვერ ხერხდება აუცილებლად დაურეკონ შვილს, ყოველ დღე. მიუხედავად იმისა, რომ დღეს კომუნიკაციის პრობლემა ნამდვილად არ არის, ხშირად რამდენიმე დღე ისე გადის, რომ ის მშობელი, რომელიც ბავშვთან არ ცხოვრობს არ რეკავს და არ ელაპარაკება მას. ყოველდღიური კონტაქტი კი ძალიან მნიშვნელოვანია.

ამ პროცესს ვერ შევამსუბუქებთ ვერაფრით, მანამ სანამ მშობლები კამათობენ, ერთმანეთს ებრძვიან და აქვთ კონფლიქტი. ეს ხშირად დაშორების შემდეგაც ხდება, რაც თავისთავად ნეგატიურად მოქმედებს. ძალიან გაუმარტივდება ბავშვს მშობლების განქორწინების გადატანა, თუ ნახავს რომ ისინი ერთმანეთს მხიარულად ესაუბრებიან. ნებისმიერი გაურკველობა თუ უთანხმოება უნდა განიხილონ ბავშვის გარეშე. როდესაც ერთი მშობელი, მეორე მშობელზე საუბრობს ბავშვის თანდასწრებით, ის უნდა მოიხსენიოს მხოლოდ დადებითად.

- ზოგადად, რას ურჩევდით მშობლებს, ასეთ ვითარებაში?

- მშობლებს ვურჩევ ყველაფერი გააკეთონ იმისთვის, რომ თავი მშვიდად და ბედნიერად იგრძნონ. პირველ რიგში, დაეხმარონ საკუთარ თავს ამ რთული პროცესის გადატანაში, მხოლოდ ასე შეძლებენ ბავშვების დახმარებას.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად