Baby Bag

რამ შეიძლება გამოიწვიოს ღამის შიშები ბავშვებში და როგორ დავეხმაროთ პატარებს - ინტერვიუ ნეიროფსიქოლოგ მარიამ ხვადაგიანთან

რამ შეიძლება გამოიწვიოს ღამის შიშები ბავშვებში და როგორ დავეხმაროთ პატარებს - ინტერვიუ ნეიროფსიქოლოგ მარიამ ხვადაგიანთან

ღამის შფოთვები, კოშმარები, სიბნელის და მარტო დარჩენის შიში არაერთ ბავშვს აწუხებს. როგორ უნდა დაეხმარონ მშობლები შვილებს ასეთ შემთხვევებში. ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა კლინიკური ნეიროფსიქოლოგი მარიამ ხვადაგიანი.

- ქალბატონო მარიამ, რამ შეიძლება გამოიწვიოს ღამის შიში ბავშვებში?

​- ღამის შიში, ერთი მხრივ, შესაძლოა, გამოწვეული იყოს კოშმარებისგან. 3-დან 6 წლამდე ბავშვებს ხშირად ახასიათებთ გამოღვიძება, რადგან ნახეს ცუდი სიზმარი და ითხოვენ მშობელთან გადასვლას. ამის მიზეზი, თუ რატომ ესიზმრებათ, ზუსტად არ არის ახსნილი, მაგრამ არის გზები, რითაც პრევენციას მოვახდენთ და დავეხმარებით. მსგავსი კოშმარები შესაძლოა, პროვოცირებული იყოს ტრავმით. ეს ტრავმა შეიძლება გამოიწვიოს, მარტივად რომ ვთქვათ, ფოიერვერკის ხმამაც, რომელსაც არ ელოდებოდა და შეეშინდა. ანუ, რაღაც ისეთი ფაქტორი, რამაც შეიძლება, მასში შიში ან სტრესი გამოიწვიოს.

​- რა უნდა გააკეთოს მშობელმა და როგორ უნდა ესაუბროს ბავშვს, რომ დაეხმაროს ღამის შიშების დაძლევაში?

​- როდესაც ბავშვი მსგავსი ტიპის სიზმრებს ნახულობს და ეღვიძება, მშობლებს ეძახის ხოლმე დასახმარებლად, რომ დაამშვიდონ ჩახუტებით ან სიტყვიერად. თუმცა სასურველია, რომ შემდეგ ბავშვი დაბრუნდეს თავის საწოლში. ყოველთვის, როდესაც გაეღვიძება, თუ ის გადაწვება მშობელთან, დარჩება შთაბეჭდილება, რომ იქ ნაკლებად საშიშია, ვიდრე თავის საწოლში, სადაც უფრო შეეშინდება. ამ შემთხვევაში ზღვარია დასაცავი. თავდაპირველად, ვრწმუნდებით, რომ ის უსაფრთხოდ და კარგად გრძნობს თავს და შემდეგ ვუხსნით, რომ შეუძლია მშვიდად განაგრძოს ძილი თავის საძინებელ ოთახში. თუ ბავშვს ეშინია სიბნელის, არის ნათურები, რომლებმაც შეიძლება, დააბალანსოს სინათლე და დაბალ შუქზე იყოს დაყენებული. სასურველია, რომ კარი ღია დავტოვოთ, თუ ცალკე ოთახში სძინავს ბავშვს. ასეთ დროს, იყენებენ ხოლმე სათამაშოს, რომელსაც ბავშვი აირჩევს. მას შეგრძნება რჩება, რომ ამ სათამაშოსთან ერთად იძინებს. ასევე, კარგია აბაზანის მიღება, ოღონდ არა ძლიერი შხაპით, რომ აღგზნება არ მივიღოთ, არამედ უფრო მომადუნებელი პროცედურა.

​კარგი საშუალებაა დღის მანძილზე ვკითხოთ, თუ ახსოვს რა დაესიზმრა, ან ვთხოვოთ დახატოს სიზმარი. არის ერთ-ერთი მეთოდი, რომ შეიძლება თავისი დახატული დახიოს, გადააგდოს და ემოციურად გამოიტანოს შიშები. კიდევ არსებობს წიგნები, ასევე მულტფილმები იმასთან დაკავშირებით, თუ როგორ დავძლიოთ შიში. კარგი იქნება, მშობელმა ბავშვთან ერთად გაიაროს ეს, ოღონდ მარტივ ენაზე. მშობელს შეუძლია თავისი გამოცდილებაც გაუზიაროს, რომ მასაც ესიზმრებოდა ხოლმე, პატარა რომ იყო, თუმცა იცოდა, რომ ეს სიზმარი იყო და შემდეგ აგრძელებდა ხოლმე ძილს.

​- რა არ უნდა გააკეთოს მშობელმა, რომ უარესი შედეგი არ გამოიწვიოს?

​- პრევენციისთვის ბავშვებმა ძილის წინ არ უყურონ საშიში შინაარსის მულტფილმებს და ზოგადად, რეკომენდაცია არის, რომ დაძინებამდე მინიმუმ ორი საათით ადრე ტექნიკასთან ურთიერთობა აღარ ჰქონდეთ. მნიშვნელოვანია, არ მოხდეს იგნორირება, მაგალითად, როდესაც ბავშვი ამბობს, რომ ეშინია ძაღლის, არ უნდა ვუთხრათ, სისულელეა ძაღლის რომ ეშინია. პირველ რიგში, უნდა მივიღოთ ეს ემოცია და შემდეგ გავშალოთ. ზოგჯერ ძაღლი ყეფს და ეს არ ნიშნავს, რომ რამეს დაუშავებს მას, ადამიანები ლაპარაკობენ, ძაღლები ყეფენ.
მშობელმა ჰიპერმზრუნველობაც არ უნდა გამოიჩინოს, რადგან ხელს შეუშლის ბავშვს, რომ შეეჩვიოს მარტო დაძინებას.

​- როდიდან უნდა დაიძინოს პატარა მარტომ და როგორ მივაჩვიოთ ამას?

​- ასეთი სტანდარტი არ არსებობს. დიდ ქვეყნებში ჩვილობიდან აძინებდნენ, თუმცა შემდეგ თქვეს, რომ ჩვილისთვის კარგია ჩახუტება. კვლევებითაც დასტურდება, რომ მშობელთან ერთად ყოფნა მნიშვნელოვანია. ეს არის მშობლის გადასაწყვეტი, თუ ბავშვი უსაფრთხოდ გრძნობს თავს შესაძლოა, მანამდეც, მაგრამ ორი წლიდან უკვე ნამდვილად შეუძლია ბავშვს ცალკე ოთახში დაიძინოს, თუმცა აქაც მთავარია კომუნიკაცია, იმაში დასარწმუნებლად, რომ ის უსაფრთხოდ გრძნობს თავს. 

​ესაუბრა მარიამ ჩოქური

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დ​ედების ჯგუფი“)

„ყურადღების დეფიციტის მიზეზი ბავშვთან შეიძლება იყოს სტრესი, შფოთვა და გარემო,“ - ნეიროფსიქ...
​ნეიროფსიქოლოგი მარიამ ხვადაგიანი გადაცემაში „პოსტ ალიონი“ ბავშვებში ყურადღების დეფიციტის პრობლემის შესახებ საუბრობს და აღნიშნავს, რომ ბავშვს ყურადღების პრობლემა სხვადასხვა მიზეზით ექმნება:„ყურადღე...
„არავითარ შემთხვევაში არ არის რეკომენდებული, რომ ბავშვს ყველაფრის უფლება მივცეთ," - ნეიროფ...
​ნეიროფსიქოლოგი მარიამ ხვადაგიანი ბავშვთან ურთიერთობისას სიტყვა „არას“ გამოყენების შეზღუდვის საჭიროებაზე საუბრობს და მშობლებს ურჩევს, რომ არას სანაცვლოდ მათ ბავშვს სხვა ალტერნატივა შესთავაზონ:„ბავშვებ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

,,დიასახლისი, რომელიც საკვებთან მიახლოებისას იბანდა ხელს, ამ პერიოდში დაიბანს არა 10-ჯერ, არამედ 20-ჯერ, ეს არის ნორმაა'' - ფსიქიატრი ნინო ოკრიბელაშვილი იზოლაციით გამოწვეული ფსიქიკური პრობლემების შესახებ

ფსიქიატრი ნინო ოკრიბელაშვილი გადაცემაში „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“ იმ მნიშვნელოვან ფსიქიკურ პრობლემებზე საუბრობს, რომლებიც ადამიანებს იზოლაციაში ყოფნის დროს შეექმნათ:

„მინდა ავღნიშნო, რომ შფოთვა არ არის ავადმყოფობა, შფოთვა არის ნორმალური ცხოველმყოფელობის აუცილებელი ატრიბუტი. თუ არა შფოთვა, ჩვენ ვერასდროს მოვახდენთ სწორ და კარგ ადაპტაციას გარკვეულ მოვლენებთან. პათოლოგიური შფოთვის დროს შფოთვის რაციონალური საფუძველი არ მაქვს, ან მაქვს და მასზე ზედმეტ რეაქციას ვავლენ. მახსოვს, სტუდენტებისთვის მიმიცია ასეთი მაგალითი: როდესაც თქვენ გაურბიხართ ვეფხვს და გაქვთ განცდა, რომ გაკანკალებთ, გეშინიათ, ან პირიქით, ხევდებით ერთ ადგილას, ეს თავდაცვის ნორმალური რეაქციაა, რომელმაც გადაგვარჩინა. როდესაც ვეფხვს ვერ ვხედავ, მაგრამ ვარ ძალიან ემოციურად განწყობილი იმ ობიექტის ან მოვლენის მიმართ, რომელიც ჯერ არ მოსულა ჩემთან, ვავლენ გადაჭარბებულ შფოთვას. მაგ. ტელევიზორიდან გეუბნებიან, რომ არსებობს ასეთი ფენომენი, მაგრამ მაშინვე გაძლევენ ანკესს, გეუბნებიან, რომ თევზი უნდა დაიჭირო, ამისთვის აუცილებელია ხელების დაბანა, დისტანცირება, ინტერპერსონალური ურთიერთობების შეზღუდვა, თუმცა ეს არ ეხება ოჯახის წევრებს. გვეუბნებიან, რომ ასაკოვან ადამიანებს განსაკუთრებული მოფრთხილება სჭირდებათ, მაგრამ ამას ვერ ვიცავთ. ეს არის სწორედ ის გადაჭარბებული შფოთვა, რომელიც მოსახლეობის ორივე ჯგუფს, როგორც ფსიქიკურად ჯანმრთელ, ასევე ფსიქიკური აშლილობის პრობლემის მქონე ადამიანებს აწუხებთ.“

ნინო ოკრიბელაშვილი აკვიატებულ მდგომარეობათა ნევროზის შესახებაც საუბრობს, რომელიც პანდემიის პირობებში ადამიანებს განსაკუთრებით აწუხებთ:

„კიდევ ერთი პრობლემა არის აკვიატებულ მგომარეობათა ნევროზი, როდესაც ერთი რომელიმე აზრი აგვეკვიატება, რომ აუცილებლად ცუდი რამ მოხდება, რომ აუცილებლად ხელი თუ არ დავიბანე რაღაც მოხდება და ა.შ. აქაც არის განსხვავება. მაგ. დიასახლისი, რომელიც საკვებთან მიახლოებისას იბანდა ხელს, ამ პერიოდში დაიბანს არა 10-ჯერ, არამედ 20-ჯერ, ეს არის ნორმა. თუ ადამიანი 100-ჯერ იბანდა ხელს, თუ ხელები დაწყლულებული ჰქონა დასნებოვნების შიშიდან გამომდინარე, ამ შემთხვევაში ეს ადამიანი ხელს დაიბანს 150-ჯერ, 200-ჯერ. ეს არის მდგომარეობის გამწვავება.“

ქალბატონი ნინო შეთქმულების თეორიების პოპულარობასაც გამოეხმაურა:

„ალბათ, ეს ინტელექტუალიზაციის ერთ-ერთი მცდელობაა. მცდელობა იმისა, რომ ადამიანმა თავისი დამოკიდებულება გამოიმუშაოს ამ პროცესის მიმართ. გარკვეულწილად ეს არის ასევე ამრიდებლობაც. ადამიანს სურს თავიდან აიცილოს შფოთვა და შიში, ამიტომ ამბობს, რომ ეს ადამიანის ბრალი კი არ არის, არამედ რაღაც ორგანიზაციების და ა.შ.“

წაიკითხეთ სრულად