Baby Bag

რამ შეიძლება გამოიწვიოს ღამის შიშები ბავშვებში და როგორ დავეხმაროთ პატარებს - ინტერვიუ ნეიროფსიქოლოგ მარიამ ხვადაგიანთან

რამ შეიძლება გამოიწვიოს ღამის შიშები ბავშვებში და როგორ დავეხმაროთ პატარებს - ინტერვიუ ნეიროფსიქოლოგ მარიამ ხვადაგიანთან

ღამის შფოთვები, კოშმარები, სიბნელის და მარტო დარჩენის შიში არაერთ ბავშვს აწუხებს. როგორ უნდა დაეხმარონ მშობლები შვილებს ასეთ შემთხვევებში. ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა კლინიკური ნეიროფსიქოლოგი მარიამ ხვადაგიანი.

- ქალბატონო მარიამ, რამ შეიძლება გამოიწვიოს ღამის შიში ბავშვებში?

​- ღამის შიში, ერთი მხრივ, შესაძლოა, გამოწვეული იყოს კოშმარებისგან. 3-დან 6 წლამდე ბავშვებს ხშირად ახასიათებთ გამოღვიძება, რადგან ნახეს ცუდი სიზმარი და ითხოვენ მშობელთან გადასვლას. ამის მიზეზი, თუ რატომ ესიზმრებათ, ზუსტად არ არის ახსნილი, მაგრამ არის გზები, რითაც პრევენციას მოვახდენთ და დავეხმარებით. მსგავსი კოშმარები შესაძლოა, პროვოცირებული იყოს ტრავმით. ეს ტრავმა შეიძლება გამოიწვიოს, მარტივად რომ ვთქვათ, ფოიერვერკის ხმამაც, რომელსაც არ ელოდებოდა და შეეშინდა. ანუ, რაღაც ისეთი ფაქტორი, რამაც შეიძლება, მასში შიში ან სტრესი გამოიწვიოს.

​- რა უნდა გააკეთოს მშობელმა და როგორ უნდა ესაუბროს ბავშვს, რომ დაეხმაროს ღამის შიშების დაძლევაში?

​- როდესაც ბავშვი მსგავსი ტიპის სიზმრებს ნახულობს და ეღვიძება, მშობლებს ეძახის ხოლმე დასახმარებლად, რომ დაამშვიდონ ჩახუტებით ან სიტყვიერად. თუმცა სასურველია, რომ შემდეგ ბავშვი დაბრუნდეს თავის საწოლში. ყოველთვის, როდესაც გაეღვიძება, თუ ის გადაწვება მშობელთან, დარჩება შთაბეჭდილება, რომ იქ ნაკლებად საშიშია, ვიდრე თავის საწოლში, სადაც უფრო შეეშინდება. ამ შემთხვევაში ზღვარია დასაცავი. თავდაპირველად, ვრწმუნდებით, რომ ის უსაფრთხოდ და კარგად გრძნობს თავს და შემდეგ ვუხსნით, რომ შეუძლია მშვიდად განაგრძოს ძილი თავის საძინებელ ოთახში. თუ ბავშვს ეშინია სიბნელის, არის ნათურები, რომლებმაც შეიძლება, დააბალანსოს სინათლე და დაბალ შუქზე იყოს დაყენებული. სასურველია, რომ კარი ღია დავტოვოთ, თუ ცალკე ოთახში სძინავს ბავშვს. ასეთ დროს, იყენებენ ხოლმე სათამაშოს, რომელსაც ბავშვი აირჩევს. მას შეგრძნება რჩება, რომ ამ სათამაშოსთან ერთად იძინებს. ასევე, კარგია აბაზანის მიღება, ოღონდ არა ძლიერი შხაპით, რომ აღგზნება არ მივიღოთ, არამედ უფრო მომადუნებელი პროცედურა.

​კარგი საშუალებაა დღის მანძილზე ვკითხოთ, თუ ახსოვს რა დაესიზმრა, ან ვთხოვოთ დახატოს სიზმარი. არის ერთ-ერთი მეთოდი, რომ შეიძლება თავისი დახატული დახიოს, გადააგდოს და ემოციურად გამოიტანოს შიშები. კიდევ არსებობს წიგნები, ასევე მულტფილმები იმასთან დაკავშირებით, თუ როგორ დავძლიოთ შიში. კარგი იქნება, მშობელმა ბავშვთან ერთად გაიაროს ეს, ოღონდ მარტივ ენაზე. მშობელს შეუძლია თავისი გამოცდილებაც გაუზიაროს, რომ მასაც ესიზმრებოდა ხოლმე, პატარა რომ იყო, თუმცა იცოდა, რომ ეს სიზმარი იყო და შემდეგ აგრძელებდა ხოლმე ძილს.

​- რა არ უნდა გააკეთოს მშობელმა, რომ უარესი შედეგი არ გამოიწვიოს?

​- პრევენციისთვის ბავშვებმა ძილის წინ არ უყურონ საშიში შინაარსის მულტფილმებს და ზოგადად, რეკომენდაცია არის, რომ დაძინებამდე მინიმუმ ორი საათით ადრე ტექნიკასთან ურთიერთობა აღარ ჰქონდეთ. მნიშვნელოვანია, არ მოხდეს იგნორირება, მაგალითად, როდესაც ბავშვი ამბობს, რომ ეშინია ძაღლის, არ უნდა ვუთხრათ, სისულელეა ძაღლის რომ ეშინია. პირველ რიგში, უნდა მივიღოთ ეს ემოცია და შემდეგ გავშალოთ. ზოგჯერ ძაღლი ყეფს და ეს არ ნიშნავს, რომ რამეს დაუშავებს მას, ადამიანები ლაპარაკობენ, ძაღლები ყეფენ.
მშობელმა ჰიპერმზრუნველობაც არ უნდა გამოიჩინოს, რადგან ხელს შეუშლის ბავშვს, რომ შეეჩვიოს მარტო დაძინებას.

​- როდიდან უნდა დაიძინოს პატარა მარტომ და როგორ მივაჩვიოთ ამას?

​- ასეთი სტანდარტი არ არსებობს. დიდ ქვეყნებში ჩვილობიდან აძინებდნენ, თუმცა შემდეგ თქვეს, რომ ჩვილისთვის კარგია ჩახუტება. კვლევებითაც დასტურდება, რომ მშობელთან ერთად ყოფნა მნიშვნელოვანია. ეს არის მშობლის გადასაწყვეტი, თუ ბავშვი უსაფრთხოდ გრძნობს თავს შესაძლოა, მანამდეც, მაგრამ ორი წლიდან უკვე ნამდვილად შეუძლია ბავშვს ცალკე ოთახში დაიძინოს, თუმცა აქაც მთავარია კომუნიკაცია, იმაში დასარწმუნებლად, რომ ის უსაფრთხოდ გრძნობს თავს. 

​ესაუბრა მარიამ ჩოქური

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დ​ედების ჯგუფი“)

„ყურადღების დეფიციტის მიზეზი ბავშვთან შეიძლება იყოს სტრესი, შფოთვა და გარემო,“ - ნეიროფსიქ...
​ნეიროფსიქოლოგი მარიამ ხვადაგიანი გადაცემაში „პოსტ ალიონი“ ბავშვებში ყურადღების დეფიციტის პრობლემის შესახებ საუბრობს და აღნიშნავს, რომ ბავშვს ყურადღების პრობლემა სხვადასხვა მიზეზით ექმნება:„ყურადღე...
„არავითარ შემთხვევაში არ არის რეკომენდებული, რომ ბავშვს ყველაფრის უფლება მივცეთ," - ნეიროფ...
​ნეიროფსიქოლოგი მარიამ ხვადაგიანი ბავშვთან ურთიერთობისას სიტყვა „არას“ გამოყენების შეზღუდვის საჭიროებაზე საუბრობს და მშობლებს ურჩევს, რომ არას სანაცვლოდ მათ ბავშვს სხვა ალტერნატივა შესთავაზონ:„ბავშვებ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

„დისტანციური სწავლების დროს მთლიანად გამოთიშულია სოციალური კომპონენტი, როგორც კომპენსაციის საშუალება,“- ბავშვთა ნევროლოგი თამარ ედიბერიძე

„დისტანციური სწავლების დროს მთლიანად გამოთიშულია სოციალური კომპონენტი, როგორც კომპენსაციის საშუალება,“- ბავშვთა ნევროლოგი თამარ ედიბერიძე

ბავშვთა ნევროლოგმა თამარ ედიბერიძემ ბავშევბზე ხანგრძლივი დროის განმავლობაში დისტანციური სწავლების ნეგატიური ზეგავლენის შესახებ ისაუბრა:

„ონლაინ სწავლება ვერაფრით ვერ იქნება მუდმივი და სტაბილური. ეს ნემისმიერ შემთხვევაში გამოუვალ ვითარებაში უნდა იყოს გამოსავალი. ამაზე ყველა ვთანხმდებით, განათლების სპეციალისტებიც და ჯანმრთელობის სპეციალისტებიც. სამედიცინო თვალსაზრისით რომ განვიხილოთ, პირველ რიგში, ეს არის შეზღუდული ფიზიკური აქტივობა, რომელიც ეკრანთან ურთიერთობისა და ონლაინ სწავლების შემთხვევაში კიდევ უფრო შეზღუდულია, ვიდრე საკლასო ოთახში. მოტორული აქტივობა და მობილიზება მაინც განსხვავებულია. ბავშვი იძულებულია ერთ სკამზე იჯდეს და ერთ პატარა ჩარჩოში იყოს ფოკუსირებული.“

თამარ ედიბერიძის თქმით, პასუხისმგებლიანი მოსწავლეები ონლაინ სწავლების დროს ორმაგად ისტრესებიან:

„პასუხისმგებლიანი მოსწავლე ამ შემთხვევაში ორმაგად ისტრესება, რომ შემთხევით ყურადღება არ გაეფანტოს. იქ ტექნიკური სირთულეებია, მასწავლების ხმა ბოლომდე არ ისმის. პატარა ბავშვს ვერ მოსთხოვ, რომ თემაზე, რომელიც მისთვის სრულიად ახალია, ისე შეინარჩუნოს ყურადღება, რომ არ გაეფანტოს. მონიტორთან თვალებს ნაკლებად ახამხამებს ბავშვი, სხეულის პოზა უფრო არაკომფორტულია. როდესაც ამას სისტემატური ხასიათი აქვს, სათანადოდ განწყობილ ბავშვებში, ვისაც რა სუსტი მხარე აქვს, შეიძლება მხედველობის პრობლემა გაღრმავდეს, მშრალი თვალის სინდრომისგანაც არავინაა დაზღვეული. ხერხემალთან დაკავშირებული პრობლემები ამ შემთხვევაში უფრო აქტუალურია, ვიდრე საკლასო ოთახში იქნებოდა. ყურსასმენების ხანგრძლივად მოხმარებამ შეიძლება სმენის პრობლემა შექმნას.“

„ასე იძულებით გაჩერებულ ბავშვებში ყურადღების დეფიციტისა და იმპულსების კონტროლის პრობლემა კიდევ უფრო რთულად მიდის. თუ ჩვენ მოვახერხეთ და ონლაინ გაკვეთილზე ბავშვი გავაჩერეთ, მერე ეს დაგუბებული ენერგია სად წაიღოს აღარ იცის. მასწავლებელი 20 წუთში უნდა ჩაეტიოს. ის აბსოლუტურად ვერ აკონტროლებს, რომელი მოსწავლე უკეთ უსმენს, რომელი უფრო დაიღალა, რომელს სჭირდება გახალისება და წახალისება. აქ მთლიანად გამოთიშულია სოციალური კომპონენტი, როგორც კომპენსაციის საშუალება,“ - აღნიშნულ საკითხზე თამარ ედიბერიძემ რადიო „კომერსანტის“ ეთერში ისაუბრა.

წყარო:​ რადიო „კომერსანტი“ 

წაიკითხეთ სრულად