Baby Bag

„მშობლები ბავშვს ხშირად ისეთ რაღაცებს უკრძალავენ, რისი გაკეთებაც მას რეალურად შეუძლია, რისი უფლებაც აქვს,“ - მარიამ ხვადაგიანი

„მშობლები ბავშვს ხშირად ისეთ რაღაცებს უკრძალავენ, რისი გაკეთებაც მას რეალურად შეუძლია, რისი უფლებაც აქვს,“ - მარიამ ხვადაგიანი

​​ნეიროფსიქოლოგმა მარიამ ხვადაგიანმა ბავშვის განვითარებაში არსებული კრიტიკული ეტაპების შესახებ ისაუბრა. მან აღნიშნა, რომ 3 და 5 წლის ასაკი კრიზისულ პერიოდად ითვლება:

„ადამიანის განვითარებაში არის ეტაპები, როდესაც არის ე.წ. კრიზისული პერიოდები. ბავშვის განვითარებაში ეს პირველი არის სამი წლის ასაკში. შემდეგ არის 5 წლის ასაკში. 3 წლის ასაკში ბავშვს თვითდამკვიდრების სურვილი აქვს. ის ეგოცენტრულია და მოითხოვს, რომ ყველაფერი, რაც მას უნდა, შეუსრულონ. მას უნდა, რომ სამყარო შეიმეცნოს ისე, როგორც თვითონ უნდა და არა ისე, როგორც მშობელი ასწავლის. მეორე ასეთი ეტაპი არის 5 წლის ასაკში.“

მარიამ ხვადაგიანმა ბავშვის კაპრიზულობასთან გამკლავების ეფექტიანი მეთოდები გააცნო:

​ბავშვს თუ რაღაცის გაკეთება არ სურს, ამ შემთხვევაში სხვადასხვა ალტერნატივა არსებობს. უნდა ვუთხრათ, რომ თუ ამას არ გავაკეთებთ, ამ შემთხვევაში სხვა რაღაც, რაც მისთვის სასურველია, მასაც ვერ მივიღებთ ან პირიქით, თუ ამას გავაკეთებთ, რაღაც ჯილდო მოჰყვება. ზოგადად ჯილდო უფრო კარგი მეთოდია, ვიდრე დასჯა, მაგრამ ხანდახან სხვა გზა არ გვაქვს. შეპირება არ უნდა იყოს მხოლოდ საგნებსა და ობიექტებზე. ეს შეიძლება იყოს უბრალოდ აქტივობა, რომ მე და შენ საღამოს გავისეირნებთ. როდესაც ტკბილეულით აჯილდოვებენ ბავშვს, მთავარი შეცდომა არის, რომ დიდხანს ამ ეტაპზე არ უნდა გავჩერდეთ. მერე უკვე იმდენად ეჯაჭვება ბავშვი, რომ არაფერს აღარ აკეთებს, თუ ყოველ ნაბიჯზე არ მივცემთ ტკბილეულს. თუ ბავშვი ისტერიკაშია, ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ თვალით კონტაქტი არ იყოს. სანამ ბავშვს ყურადღებას არ აქცევთ, ეუბნებით, რომ მსგავსი ქცევით ვერ მიიღებს, რაც სურს. ბავშვი დაწოლილზე ხოხვით მოდის ხოლმე, რომ თვალით კონტაქტი ისევ დაამყაროს, იმიტომ, რომ თუ არ უყურებ, ხვდება, რომ არ გაინტერესებს. ორი წლიდან ბავშვს ძალიან კარგად შეუძლია მანიპულირება. იგნორი ამ შემთხვევაში არის საუკეთესო გამოსავალი.“

„ყველა ბავშვი გადის ამ ეტაპებს. დამოუკიდებლობა ყველა ბავშვისთვის მნიშვნელოვანია. ცოტა სასაცილოა ხოლმე მშობლისთვის, როდესაც 3 წლის ბავშვი იწყებს რაღაცების გაპროტესტებას. სინამდვილეში ის უკვე გაიზარდა და მომწიფდა იმისთვის, რომ საკუთარი პოზიცია ჰქონდეს. შესაბამისად, მას არ ესმის, რატომ არ შეიძლება რაღაც, რაც შეიძლება უფროსისთვის. ეს უფრო მკვეთრად გამოხატულია ხუთი წლის ასაკში. ის არც დიდია, აღარც პატარა. ამბობს: „ დიდი ვარ და შემიძლია ამის გაკეთება.“ ​მშობლები ბავშვს ხშირად ისეთ რაღაცებს უკრძალავენ, რისი გაკეთებაც მას რეალურად შეუძლია, რისი უფლება და მოთხოვნილებაც აქვს,“- აღნიშნულ საკითხზე მარიამ ხვადაგიანმა ტელეკომპანია „იმედის“ გადაცემაში „ექიმები“ ისაუბრა.

წყარო: ​„ექიმები“

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

„არავითარ შემთხვევაში არ არის რეკომენდებული, რომ ბავშვს ყველაფრის უფლება მივცეთ," - ნეიროფ...
​ნეიროფსიქოლოგი მარიამ ხვადაგიანი ბავშვთან ურთიერთობისას სიტყვა „არას“ გამოყენების შეზღუდვის საჭიროებაზე საუბრობს და მშობლებს ურჩევს, რომ არას სანაცვლოდ მათ ბავშვს სხვა ალტერნატივა შესთავაზონ:„ბავშვებ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

​რა შეიძლება იყოს ბავშვის აგრესიული ქცევის გამომწვევი მიზეზი და რა რეაგირება უნდა ჰქონდეთ გარშემომყოფებს?

​რა შეიძლება იყოს ბავშვის აგრესიული ქცევის გამომწვევი მიზეზი და რა რეაგირება უნდა ჰქონდეთ გარშემომყოფებს?

რა შეიძლება იყოს ბავშვის აგრესიული ქცევის გამომწვევი მიზეზი და რა რეაგირება უნდა ჰქონდეთ გარშემომყოფებს? - ამ საკითხზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი, ქცევითი თერაპევტი მაკო გაგნიძე.

- რა შეიძლება იყოს ბავშვის აგრესიული ქცევის გამომწვევი მიზეზი?

- ბავშვები განვითარების სხვადასხვა ეტაპზე არც თუ ისე იშვიათად მიმართავენ აგრესიულ ქცევას. ხშირად გარშემომყოფთა ქცევაზე დაკვირვების შედეგად დაისწავლიან აგრესიულ ქცევას, შესაბამისად, მათ განვითარებაში მნიშვნელოვან როლს თამაშობს ოჯახის, სამეზობლოს, სკოლის, ზოგადად, სოციუმის ფაქტორი, რადგან სწორედ იქ და მათზე დაკვირვებით იღებს ქცევის პირველ გამოცდილებას. აგრესიით კომუნიკაცია შესაძლოა, ბევრად უფრო რთულ და სიღრმისეულ პრობლემებზე მიუთითებდეს, ვიდრე მხოლოდ დასწავლილი ქცევა, ის ხშირად სოციალური და ემოციური პრობლემების მანიშნებელია.

ასევე გარემოს სხვადასხვა მახასიათებელი, რომელშიც ადამიანი იმყოფება, ზრდის ან ამცირებს აგრესიული ქმედებების ალბათობას. გარდა ამისა, ადამიანის ინდივიდუალური მახასიათებლები მნიშვნელოვან როლს თამაშობს აგრესიული ქცევის გამოვლინებაში. ბავშვის აგრესიული ქცევის ჩამოყალიბებაზე შესაძლოა, გავლენა მოახდინოს უამრავმა ფაქტორმა, როგორც სამედიცინო დიაგნოზმა, ასევე სოციალურმა ფაქტორებმა.

აღსანიშნავია, რომ ბოლო დროს იზრდება იმ სამედიცინო კვლევების რაოდენობა, რომლებიც ადასტურებენ ტელეეკრანებზე ნანახი ძალადობის სცენების ხელშეწყობას და აუდიტორიის აგრესიის დონის ამაღლებას.

- რა ფორმებით შეიძლება გამოვლინდეს აგრესიული ქცევა?

- არსებობს აგრესიული ქცევის სხვადასხვა ფორმა, თუმცა ალბათ მნიშვნელოვანია ყურადღების გამახვილება ფიზიკურ და ვერბალურ აგრესიაზე. ფიზიკური აგრესია არის ფიზიკური ძალის გამოყენება სხვა ადამიანის მიმართ (მაგალითად, დარტყმა, საგნების სროლა). ვერბალური აგრესია, მაგალითად, ყვირილი, გინება, ლანძღვა, მუქარა, სიტყვიერი შეურაცხყოფა. პატარა, კერძოდ, სკოლამდელ ასაკში აგრესიულ ქცევას შესაძლოა ჰქონდეს გარკვეული ფუნქცია, იყოს არასასურველის არიდებით გამოწვეული, ან სასურველის მისაღებად განხორციელებული. ამ შემთხვევაში, მნიშვნელოვანია ურთიერთშეთანხმება და სწორი ფორმის სწავლება.

- რა უნდა იცოდეს გარშემომყოფმა იმისთვის, რომ სწორად გაუმკლავდეს გამოვლენილ აგრესიას?

- აბსოლუტურად გასაგებია, რომ „ბუნებრივი“ აგრესიული პოტენციალი არსად არ ქრება, უბრალოდ ბავშვმა უნდა ისწავლოს საკუთარი იმპულსების კონტროლი, ან მათი გამოხატვა საზოგადოებაში მისაღები ფორმით. სწორედ აქ, მნიშვნლოვანია სოციუმი, რაზეც ზემოთ ვისაუბრეთ - ოჯახი, აღზრდის ტიპი, მშობლის და შვილის ემოციური ფონი. გავიმეორებ და კიდევ ერთხელ აღვნიშნავ, რომ ბავშვისთვის ყველაზე მნიშვნელოვანი მაგალითი, მშობლის ქცევა და დამოკიდებულებაა, ამიტომ აგრესიული ქცევის პრევენციის ერთ-ერთი მთავარი პირობაა მშობლის სიზუსტე საკუთარ თავთან და შვილთან მიმართებაში. ის (მშობელი)  უნდა ეცადოს, რომ არა მხოლოდ შეგონებით, არამედ საკუთარი ქცევითი მაგალითით ბავშვი პატარა ასაკიდანვე მიაჩვიოს პრობლემების აგრესიული მეთოდების გარეშე გადაჭრას, გამოსავლის მშვიდად ძიებას და პოვნას. ყველა ბავშვი არის ინდივიდუალური, თუკი მშობლის ძალისხმევის მიუხედავად პრობლემა მაინც დაუძლეველია, დაიხმარეთ სპეციალისტი (ფსიქოლოგი, ქცევითი თერაპევტი). კომპეტენტური სპეციალისტის რეკომენდაციით, სხვადასხვა ტექნიკით შესაძლებელია აღმოვფხვრათ პრობლემა.

- რა შემთხვევაში შეიძლება გამწვავდეს მდგომარეობა?

- არავითარ შემთხვევაში არ შეიძლება აგრესიაზე აგრესიითვე პასუხი. ასეთ დროს მდგომარეობა ნამდვილად გამწვავდება, შესაძლოა გაჩნდეს დამატებითი სირთულეებიც. მშობელი-შვილის ურთიერთობის სირთულე, დამატებითი ქცევითი სირთულეები, ამიტომ თუკი მშობელი ვერ უმკლავდება გარკვეულ გამოწვევებს, სჯობს მიმართოს სპეციალისტს.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად