Baby Bag

წითურა, წითელა, ყბაყურა, ქუნთრუშა - როგორ გადაეცემა და რა სიმპტომებით ხასიათდება თითოეული მათგანი?

წითურა, წითელა, ყბაყურა, ქუნთრუშა - როგორ გადაეცემა და რა სიმპტომებით ხასიათდება თითოეული მათგანი?
ამ პერიოდში, განსაკუთრებით - ბავშვებში მომრავლდა ვირუსული დაავადებები - წითურა, წითელა, ყბაყურა, ქუნთრუშა. როგორ გადაეცემა და რა სიმპტომებით ხასიათდება თითოეული მათგანი? - ამ თემაზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა პედიატრი ნანა საპანაძე.
- როგორ გადაეცემა და რა სიმპტომებით ხასიათდება ეს ვირუსული დაავადებები?

- ამჯერად მინდა გესაუბროთ ბავშვთა ასაკის ინფექციურ დაავადებებზე, რომლებიც მოსახლეობაში „ბატონების“ სახელით მოიხსენიება. წითელა, წითურა, ყბაყურა, მწვავე ვირუსული დაავადებებია, რომლებსაც იბონუკლეინის მჟავასთად დაკავშირებული ვირუსები, პარამიქსოვირუსები იწვევენ, ხოლო ქუნთრუშას გამომწვევი მიკრობია A ჯგუფის ბეტა ჰემოლიზური სტრეპტოკოკი.
ინფექცია ჰაერწვეთოვანი მექანიზმით გადაეცემა (ავადმყოფის ლაპარაკის, ხველისა თუ დაცემინებისას უმცირეს წვეთებს გარემოში გამოყოფს, იქ არსებული ვირუსები კი ჩასუნთქულ ჰაერთან ერთად მეორე ადამიანის ორგანიზში ხვდება).
ქუნთრუშას დროს მნიშვნელოვანია კონტაქტური გზაც (ამ შემთხვევაში, ინფექციის წყაროს ავადმყოფის ნახმარი ჭურჭელი, საყოფაცხოვრებო ნივთები, სათამაშოები წარმოადგენს). ამ ინფექციებს განსაკუთრებით მაღალი კონტაგიოზურობა, ანუ სხვა ადამიანების დასნებოვნების უნარი ახასიათებს. განსაკუთრებით სწრაფად დახურულ შენობაში ვრცელდება. ინფიცირების რისკი მაღალია საზოგადოებრივი თავშეყრის ადგილებში: საბავშვო ბაღებში, სკოლებში, ტრანსპორტში. ადამიანის გარეშე ვირუსი სწრაფად იღუპება, ამიტომ მესამე პირით ინფექციის გადატანა იშვიათია.
წითელა, წითურა, და ქუნთრუშა გამონაყარით მიმდინარე დაავადებებია, ხოლო ყბაყურა სანერწყვე ჯირკვლების შეშუპებით ხასიათდება.

​დაწვრილებით მოგითხრობთ თითოეული დაავადების შესახებ. დროის შუალედს, რომელიც ვირუსთან შეხვედრიდან და დაავადების გამოვლენამდე გადის, ექიმები ინკუბაციურ პერიოდს ვუწოდებთ. ეს პერიოდი ყველა ინფექციას სხვადასხვა აქვს. წითელას დროს საშუალოდ 9-10 დღეა, იშვიათად შეიძლება 21 დღემდეც გაგრძელდეს. მაგალითად, ბავშვებს, რომლებმაც ინკუბაციურ პერიოდში პროფილაქტიკის მიზნით იმუნოგლობულინი (სპეციფიკური ანტისხეულები) მიიღეს ან სისხლი თუ პლაზმა გადაესხათ, ეს დრო შესაძლოა 21 დღემდეც გაუხანგრძლივდეთ. წითურას ინკუბაციური პერიოდი საშუალოდ 15-18 დღეა, ქუნთრუშას ინკუბაციური პერიოდი 1-დან 7 დღემდე, ყბაყურას ინკუბაციური პერიოდი 14-24 დღე. დაავადების ხანგრძლივობა კავშირშია მის სიმძიმესთან. დაავადებები შესაძლებელია მიმდინარეობდეს მსუბუქად, საშუალო სიმძიმით და/ან მძიმედ. გადატანის შემდეგ ეს დაავადებები მყარ იმუნიტეტს ტოვებს (განმეორებით აღარ ემართებათ).

​წითელასა და წითურას მოწითალო ფერის მაკულურ-პაპულური (ლაქოვან-კვანძოვანი) გამონაყარი ახასიათებს, თუმცა თითოეულ ინფექციას თავისი დამახასიათებელი თავისებურებებიც აქვს. წითელას დროს უმეტესად კანიდან ოდნავ ამოწეული კვანძები გვხდება, რომლებიც ერთმანეთთან შერწყმის ტენდენციას ავლენს. წითურას გამონაყარი უფრო ლაქოვანია. წითელას დროს გამონაყარი დაავადების მე-4-მე-5 დღეს ვლინდება. პირველი ელემენტები ყურებს უკან, ცხვირზე, ლოყებზე ჩნდება, 24 საათში ვრცელდება მთელ სახეზე, კისერზე, გულმკერდის ზემო ნაწილზე, ხელებზე. შემდეგ გამონაყარი ჩნდება ზურგზე, მუცელსა და ფეხებზე, მესამე დღეს კი - ტერფებზეც. გამონაყარი იმავე თანმიმდევრობით ფერმკრთალდება და ქრება, რომლითაც გაჩნდა.

​წითურას დროს პირველი სიმპტომი, რომელსაც დედა ამჩნევს, ხშირად სწორედ გამონაყარია. ის ამ შემთხვევაშიც ზემოდან ქვემოთ ვრცელდება, მხოლოდ - წითელაზე გაცილებით სწრაფად. წითელა იწყება ტემპერატურის მომატებით, კონიუნქტივიტით (თვალის ლორწოვანი გარსის ანთებით), მშრალი შემაწუხებელი ხველით, ცხვირცემინებით, სურდოთი, გულმკერდის არეში ფხაჭნის შეგრძნებით. კანზე გამონაყარის გაჩენამდე ერთი-ორი დღით ადრე რბილსა და მაგარ სასაზე უსწორმასწორო წითელი ლაქები შეიმჩნევა. ეს წითელას სადიაგნოზო ნიშანიც კი გახლავთ. გარდა ამისა, ძირითადი კბილების დონეზე ღრძილებისა და ლოყის შიგნითა ზედაპირის ლორწოვანზე მონაცრისფრო-მოთეთრო ფერის წარმონაქმნები ჩნდება, ქუთუთოს კიდის გასწვრივ კი შემოფარგლული კონიუქტივიტი ყალიბდება.

​წითურას დროს ზოგადი მდგომარეობა დამაკმაყოფილებელია. ორგანიზმის საერთო ინტოქსიკაცია, რომელიც ცხელებით, თავის ტკივილით, უხასიათობით, უმადობით გამოიხატება, იშვიათია. კეფის, კისრის უკანა და სხვა ლიმფური კვანძები დიდდება და ორი კვირის განმავლობაში გადიდებული რჩება.

​ქუნთრუშისთვის დამახასიათებელი ძირითადი კლინიკური ნიშნებია: დაავადების დაწყება ყელის ტკივილით, რასაც ერთვის ცხელება და კანზე გამონაყარი. ობიექტურად აღინიშნება პირ-ხახის ლორწოვანის მკვეთრი ჰიპერემია, ე.წ. „ალისფერი ხახა“, რომელსაც თან ახლავს ყელის ძლიერი ტკივილი, ხშირ შემთხვევაში შესაძლებელია აღინიშნებოდეს ჩირქოვანი ტონზილიტი, ენა დაფარულია თეთრი ფერის ნადებით, ენის წვერი კი ჰიპერემიულია, დინამიკაში თეთრი ფერის ნადები სცილდება, დვრილები შიშვლდება და ენა ხდება „ჟოლოსებრი“, რაც ასევე პათოგნომურია ამ დაავადებისთვის. გადიდებულია ყბისქვეშა და კისრისწინა ლიმფური კვანძები, პალპაციით კი მტკივნეული. რაც შეეხება გამონაყარის თავისებურებას, ვითარდება წვრილწინწკლოვანი გამონაყარი ჰიმერემიულ კანზე, მთელი სხეულის უმეტესად კი ბუნებრივი ნაკეცების არეში, იწვევს თეთრ დერმოგრაფიზმს, სახეზე ჰიპერემიულ ფონზე შესამჩნევია ცხვირ-ტუჩის სამკუთხედის სიფერმკრთალე. გამონაყარის ალაგების შემდეგ ხდება კანის აქერცვლა, მეტი ინტენსივობით მტევნებისა და ტერფების არეში.

​ყბაყურას შემთხვევაში დაავადება იწყება შემცივნებით, თავის ტკივილით, უმადობით, ზოგადი სისუსტით და მსუბუქი ან საშუალო ცხელებით. 12-24 საათის შემდეგ ემატება სანერწყვე ჯირკვლების შეშუპება, რომელიც ყველაზე მეტადაა გამოხატული მეორე დღეს და გრძელდება 5-7 დღე. ზოგიერთ ბავშვს აქვს მხოლოდ სანერწყვე ჯირკვლის შესიება სხვა სიმპტომების გარეშე. შესიება იწვევს ტკივილს ღეჭვისა და ყლაპვის დროს, ძირითადად, მჟავე სითხეების მიღებისას, როგორიცაა ციტრუსების წვენები. ჯირკვალი მგრძნობიარეა შეხებისას. ამ სტადიაზე ტემპერატურა იმატებს (დაახლოებით 39,4-40°C) და გრძელდება 1-3 დღე.

​- რა ასაკობრივ კატეგორიაში და რა შემთხვევაში მიმდინარეობს ზემოთ ჩამოთვლილი დაავადებები მძიმედ?

​- ინფექცია შედარებით მძიმედ მიმდინარეობს ახალშობილებში და წლამდე ასაკის ბავშვებში, შემთხვევათა 30%-ში, ადგილი აქვს დაავადების ისეთ გართულებებს, როგორებიცაა: ოტიტი, პნევმონია, დიარეა და პოსტინფექციური ენცეფალიტი, მიოკარდიტი, თუმცა ამავდროულად ყბაყურას გართულება კიდევ შეიძლება ორქიტი, მწვავე პანკრეატიტი, პროსტატიტი იყოს. ხოლო ქუნთრუშას გადატანიდან დაახლოებით 2 კვირის შემდეგ, იშვიათად, თუმცა შეიძლება განვითარდეს მოგვიანებითი გართულებები - ნეფრიტის სახით.

​გართულებების თავიდან აცილების მიზნით, აუცილებელია არ სცადოთ თვითმკურნალობა, დაავადებების პირველი სიმპტომების გამოვლინებისთანავე მიმართოთ თქვენს პედიატრს, რომელიც ზუსტად შეაფასებს ბავშვის მდგომარეობას, შეგირჩევთ მკურნალობის სწორ გეგმას, ამით მნიშვნელოვნად შემცირდება გართულებების განვითარების რისკი.

​რაც შეეხება მკურნალობას, ქუნთრუშას, როგორც ბაქტერიული ინფექციის მკურნალობისთვის, აუცილებელია ანტიბიოტიკოთერაპია. წითელა, წითურა, ყბაყურა გაურთულებელ შემთხვევაში ანტიბიოტიკოთერაპიას არ საჭიროებს და ძირითადად სიმპტომურია, მკურნალობის სქემას და ტაქტიკას თქვენი მკურნალი ექიმი დაგინიშნავთ, დაავადებების კლინიკური სიმპტომებისა და მიმდინარეობის შესაბამისად.

​- რომელ მათგანზე არ ტარდება აცრა? და ზოგადად, აცრებზე რომ ვისაუბროთ.

​- წითელა, წითურა, ყბაყურას საწინააღმდეგოდ არის აცრა, და პროფილაქტიკური აცრების ეროვნული კალენდარი ითვალისიწინებს წითელა-წითურა-ყბაყურას საწინააღმდეგო ორჯერად აცრებს 1 და 5 წლის ასაკში. ეს აცრები უფასოა და ხელმისაწვდომია ყველასათვის. რაც შეეხება ქუნთრუშას, სამწუხაროდ, ვაქცინა ამ დაავადებისგან დასაცავად არ არსებობს.

​ზოგადად, დაავადების თავიდან ასაცილებლად საჭიროა პირადი ჰიგიენის დაცვა, ხელების ხშირი დაბანა და დაავადებულთან კონტაქტისთვის თავის არიდება.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური​

შეიძლება დაინტერესდეთ

​„ნიუ ჰოსპიტალსისა“ და „საქართველოს ოფთალმოლოგიის განვითარების გაერთიანების“ ორგანიზებით, საერთაშორისო კონფერენცია გაიმართა

​„ნიუ ჰოსპიტალსისა“ და „საქართველოს ოფთალმოლოგიის განვითარების გაერთიანების“ ორგანიზებით, საერთაშორისო კონფერენცია გაიმართა

2 დეკემბერს, სასტუმრო „შერატონ მეტეხი პალასში“, „ნიუ ჰოსპიტალსისა“ და „საქართველოს ოფთალმოლოგიის განვითარების გაერთიანების“ ორგანიზებით, საერთაშორისო კონფერენცია გაიმართა. შეხვედრის თემას წარმოადგენდა ოფთალმოლოგიაში არსებული გამოწვევები და მკურნალობის თანამედროვე მიდგომები. კონფერენციის ფარგლებში, ქართველმა და უცხოელმა მომხსენებლებმა დარგში არსებულ საჭიროებებზე ისაუბრეს და ერთმანეთს საკუთარი გამოცდილება გაუზიარეს.

„ნიუ ჰოსპიტალსის“ წარმომადგენლის, ვიტრეორეტინალური ქირურგის, შოთა თადუმაძის შეფასებით, კონფერენცია მნიშვნელოვანია იმდენად, რამდენადაც სხვადასხვა ქვეყნის წარმომადგენლებმა ერთმანეთს დარგში არსებული, საკუთარი ხედვა გააცნეს.

„აღნიშნული კონფერენცია განსაკუთრებული მნიშვნელობისაა, რადგან, ერთი მხრივ, ვიზიარებთ ერთმანეთის გამოცდილებას, მეორე მხრივ კი, წარმოდგენილნი არიან წამყვანი სპეციალისტები სხვადასხვა ქვეყნიდან და ისინი გვიზიარებენ თანამედროვე მიდგომებს, საკუთარ ხედვას ამა თუ იმ დაავადების სამკურნალოდ. ამ მხრივ, ძალიან მნიშვნელოვანია, მუდმივად გვქონდეს საშუალება, თვალი ვადევნოთ სიახლეებს და გამოვიყენოთ ისინი პრაქტიკაში. სამწუხაროდ, საქართველოში ყველა ექიმს არ აქვს იმის საშუალება, რომ მონაწილეობა მიიღოს სხვადასხვა საერთაშორისო კონფერენციაში, ამიტომ, უაღრესად მნიშვნელოვანია სწორედ მოწვეული სპეციალისტების ვიზიტი ჩვენთან, რადგან მათ გაგვაცნონ თავიანთი თანამედროვე მიდგომები და ფეხიავუწყოთ არსებულ რეალობას.უმჯობესი იქნება, თუკი მსგავსი ტიპის შეხვედრები უფრო ხშირად გაიმართება“, - აღნიშნავს შოთა თადუმაძე.

კონფერენციას აფასებს ექიმი ოფთალმოლოგი, ოფთალმოქირურგი („ნიუ ჰოსპიტალსი“), გრიგოლ ქამუშაძე. მისი თქმით, სფეროში მუდმივად არსებული სიახლეების გამო, მსგავსი ტიპის შეხვედრები მნიშვნელოვანია.

„ჩატარდა ძალიან მნიშვნელოვანი კონფერენცია, სადაც მოწვეულნი იყვნენ უცხო ქვეყნების წამყვანი კლინიკების სპეციალისტები და მათ გაგვიზიარეს საკუთარი გამოცდილება, ჩვენ კი მათ ჩვენი გამოცდილება გავუზიარეთ. შედეგად, ჩვენ ვიღებთ გადაწყვეტილებებს, რომლებიც ხელს შეგვიწყობს საქართველოში ოფთალმოლოგიის განვითარებაში. ოფთალმოლოგია, დაახლოებით, რვა ნაწილად იყოფა. ამჯერად, საუბარი უშუალოდ იყო ოკულოპლასტიკაზე, გლაუკომის ქირურგიაზე, რაც გახლავთ საკმაოდ დინამიკური დარგი და ის ყოველწლიურად ვითარდება. იმის გამო. რომ მუდმივად სიახლეებთან გვაქვს საქმე, მსგავსი ტიპის შეხვედრები, რომლებიც უცხოეთშიც ტარდება, გვაძლევს შესაძლებლობას, ერთმანეთს გავუზიაროთ ცოდნა და გავცვალოთ საკუთარი გამოცდილება, რათა ქირურგიის განვითარების მხრივ მუშაობა იყოს წარმატებული“, - აცხადებს ქამუშაძე.

როგორც „ოფთალმოლოგიის განვითარების გაერთიანების ხელმძღვანელი“, ოლეგ გოლოვაჩოვი აღნიშნავს, კონფერენციაში ახალგაზრდების ასეთი მნიშვნელოვანი ჩართულობა სასიხარულოა.

„შეხვედრაზე განხილულ იქნა თანამედროვე, აქტუალური საკითხები, საქართველოში მათი დანერგვა და გადმოტანა ჩვენი ქვეყნის კლინიკურ პრაქტიკაში. სწორედ ეს იყო კონფერენციის მთავარი მიზანი. განსაკუთრებით, ხაზი გაესვა ისეთ მიმართულებებს, როგორიც არის ონკოლოპლასტიკა ოფთალმოლოგიაში.ამ მხრივ, აშშ-დან იყო ძალიან საინტერესო ლექცია. არაერთი სიახლე გაჟღერდა გლაუკომის მიმართულებით. ჩვენ ოფთალმოლოგიაში ყოველთვის გვჭირდება განახლება. მთავარი დევიზია - ყველაფერიუნდავაკეთოთსწორად. დღეს ყველა არის გადასული კატარაქტის ქირურგიაზე, სხვა მიმართულებები არანაკლებ აქტუალურია. რაც მთავარია, ჩვენ ბიძგს ვაძლევთ ახალგაზრდობას. ძალიან ბევრი ახალგაზრდა დაესწრო შეხვედრას. მე მიხარია, რომ ამ კონფერენციამ მათში ასეთ დიდი ინტერესი გამოიწვია. ეს ყველაფერი უნდა გაკეთდეს პრაქტიკული განხრით. ჩვენი კლინიკური გამოცდილებაც გავუზიარეთ დაინტერესებულ საზოგადოებას“ , - განაცხადა ოლეგ გოლოვაჩოვმა.

R. 

წაიკითხეთ სრულად