Baby Bag

თინეიჯერებს, რომლებიც ენერგეტიკულ სასმელებს რეგულარულად მოიხმარენ, ძილისა და სასწავლო მასალის ათვისების პრობლემები აქვთ

თინეიჯერებს, რომლებიც ენერგეტიკულ სასმელებს რეგულარულად მოიხმარენ, ძილისა და სასწავლო მასალის ათვისების პრობლემები აქვთ
უახლესი კვლევებით დგინდება, რომ 12-17 წლის ასაკის თინეიჯერების 1/3 რეგულარულად სვამს ენერგეტიკულ სასმელებს. ენერგეტიკული სასმელი დიდი რაოდენობით შაქარს, კოფეინს, დანამატებს: ლ-კარნიტინს, გოგირდის შემცველ ამინომჟავას და გუარანას შეიცავს. მართალია, მოცემული დანამატები მეხსიერების გაუმჯობესებას, ენერგიის მატებასა და კონცენტრაციის ზრდას უწყობს ხელს, მაგრამ აღნიშნული ინგრედიენტების ზეგავლენა ადამიანის ორგანიზმზე ჯერ ბოლომდე შესწავლილი არ არის.

თინეიჯერების დიდი ნაწილი ენერგეტიკულ სასმელს იმ მოტივით სვამს, რომ დროის მოკლე შუალედში თავი უფრო ენერგიულად და გამოცოცხლებულად იგრძნოს. ზოგიერთი მათგანი ღამის გათენებას ცდილობს, ზოგს კი სურს რომელიმე კონკურსში მონაწილეობისას თავი უენერგიოდ ან უმოტივაციოდ არ იგრძნოს.
ენერგეტიკული სასმელი ორი სახისაა:

• ენერგეტიკული სასმელი, რომელიც ისეთ ქილაში ასხია, როგორშიც მსუბუქი ტკბილი სასმელები.
• ენერგეტიკული სასმელი, რომელიც პატარა ზომის ქილებშია ჩასხმული.
ორივე კატეგორიის ენერგეტიკული სასმელის მთავარ კომპონენტს კოფეინი წარმოადგენს. ამერიკის პედიატრთა აკადემიის ცნობით, ენერგეტიკული სასმელი მეტისმეტად დიდი რაოდენობის კოფეინს და ისეთ დანამატებს შეიცავს, რომელთა შეტანაა თინეიჯერთა რაციონში მიზანშეწონილი არ არის.
რატომ მოსწონთ თინეიჯერებს ენერგეტიკული სასმელები?
ენერგეტიკული სასმელები თინეიჯერებს სასურველი შედეგის მიღებაში ძალიან სწრაფად და მარტივად ეხმარება. ახალგაზრდა ათლეტები, რომლებიც ენერგეტიკულ სასმელს რეგულარულად მოიხმარენ, გაცილებით პროდუქტიულად ვარჯიშობენ, თუმცა კვლევებით დასტურდება, რომ მსგავსი ტიპის სასმელი მათ ჯანმრთელობაზე უარყოფითად მოქმედებს. ენერგეტიკული სასმელის დალევის შემდეგ ადამიანებს ენერგია ემატებათ და კონცენტრაციაც უუმჯობესდებათ, თუმცა აღნიშნული ეფექტი მოკლევადიანია. მათი ხშირი მიღება ჯანმრთელობისთვის სერიოზული საფრთხის მომტანიც შეიძლება აღმოჩნდეს. ენერგეტიკული სასმელის რეგულარული მოხმარებით გამოწვეული ზიანი მისგან მიღებულ სარგებელს მნიშვნელოვნად აღემატება.
დიდ ბრიტანეთში ჩატარებულმა კვლევამ, რომელიც ბავშვებსა და მოზარდებში ენერგეტიკული სასმელებისადმი დამოკიდებულების შესწავლას ისახავდა მიზნად, დაადგინა, რომ გემო, ფასი, რეკლამა, ხელმისაწვდომობა და ეფექტურობა ის ძირითადი ფაქტორებია, რომელთა გამოც თინეიჯერები მსგავსი ტიპის სასმელს აქტიურად ეტანებიან. მწარმოებლები პროდუქტს მაქსიმალურად ხელმისაწვდომ ფასს ადებენ და სპეციალური მარკეტინგული გათვლების გამოყენებით, მას მოზარდი თაობის თვალში მიმზიდველობას მატებენ.
მკვლევარებმა დაადგინეს, რომ ენერგეტიკული სასმელი მოზარდებს სხვადასხვა მიზეზის გამო იზიდავს. დომინანტი ფაქტორი, რომელიც პროდუქტის მიმზიდველობას აბსოლუტურად განსაზღვრავს, არ გამოიკვეთა. სხვადასხვა ფაქტორთა ეფექტური კომბინაცია თინეიჯერებს ენერგეტიკული სასმელისადმი მეტად მიდრეკილს ხდის. მისი ხელმისაწვდომობა კი პროდუქტის მოხმარების სიხშირეს აორმაგებს. მსგავსი ტიპის სასმელის მზარდი პოპულარობა მისასალმებელი ნამდვილად არ არის. მშობლებსა და თინეიჯერებს მეტი სიფრთხილის გამოჩენა მართებთ. აუცილებელია, რომ მათ ენერგეტიკული სასმელების გვერდითი ეფექტების შესახებ გარკვეული წარმოდგენა ჰქონდეთ, რათა მავნე პროდუქტის მიღებისგან თავის შეკავება შეძლონ.
ენერგეტიკული სასმელის გვერდითი ეფექტები
ენერგეტიკული სასმელის რეგულარული მიღება თინეიჯერების ჯანმრთელობაზე ნეგატიურად აისახება. კოფეინის მაღალი შემცველობისა და არაჯანსაღი დანამატების სიუხვის გამო აღნიშნული პროდუქტი ორგანიზმისთვის ზიანის მომტანია. ქვემოთ ენერგეტიკული სასმელის გვერდითი ეფექტების ნუსხას გთავაზობთ:
• კვლევებით დგინდება, რომ თინეიჯერებს, რომლებიც ენერგეტიკულ სასმელებს რეგულარულად მოიხმარენ, ძილის პრობლემები აქვთ, მათ სასწავლო მასალის ათვისება უძნელდებათ, გონებრივად ნაკლებად აქტიურები ხდებიან. არსებობს მაღალი რისკი, რომ ენერგეტიკულ სასმელზე მიჯაჭვული მოზარდები ნარკოტიკებს, ალკოჰოლს ან სიგარეტს მიეძალონ.
• ენერგეტიკულ სასმელს არანაირი კვებითი ღირებულება არ აქვს, ამასთან ის საკმაოდ დიდი რაოდენობით კოფეინს და შაქარს შეიცავს. მსგავსი ტიპის სასმელი მოზარდის ორგანიზმისთვის საზიანოა.
• ენერგეტიკული სასმელებით გატაცებული 13-19 წლის თინეიჯერების 40% უძილობას, გულისრევის შეგრძნებას, ღებინებას, გახშირებულ კანკალს, თავისა და მუცლის ტკივილს უჩივის. ექსტრემალურ შემთხვევაში ენერგეტიკული სასმელის ჭარბმა მიღებამ, შესაძლოა, კრუნჩხვების განვითარებას შეუწყოს ხელი.
• კვლევებით დგინდება, რომ თინეიჯერებს, რომლებიც ენერგეტიკულ სასმელებს რეგულარულად მოიხმარენ რისკის შემცველი ქმედებებისკენ მიდრეკილება უჩნდებათ. მათ ნარკოტიკების მოხმარება, ჩხუბი და დაპირისპირება იზიდავთ.
• ენერგეტიკულ სასმელში შემავალი კოფეინი, ვიტამინები, პროტეინები, ნახშირწყლები, ამინომჟავები, დანამატები და მინერალები, ისეთ კომბინაციას ქმნიან, რომელიც დეჰიდრატაციას უწყობს ხელს. კოფეინი ერთ-ერთი ყველაზე ძლიერი დიურეტიკია.
• ენერგეტიკული სასმელების უმრავლესობა 500 მილიგრამზე მეტ კოფეინს შეიცავს. ამ რაოდენობის კოფეინის ხშირი მიღება თინეიჯერების ორგანიზმისთვის მომწამვლელია.
• ზოგიერთი ნაირსახეობის ენერგეტიკული სასმელი ალკოჰოლსაც შეიცავს. როგორც წესი, მსგავსი ტიპის სასმელს დანამატის სახით კოფეინს და სხვა სტიმულატორებს აღარ ამატებენ. მიუხედავად ამისა, მას მაინც ენერგეტიკული სასმელის სახით ყიდიან. ალკოჰოლი თინეიჯერების ორგანიზმისთვის განსაკუთრებით საზიანოა.
რა რაოდენობის ენერგეტიკული სასმელის მიღებაა თინეიჯერებისთვის ნებადართული?
თინეიჯერებისთვის ენერგეტიკული სასმელების მიღება უსაფრთხო არ არის. არ არსებობს დოზა, რომელიც მათთვის სასურველად შეგვიძლია ჩავთვალოთ. ზოგიერთი თინეიჯერი ფიქრობს, რომ ენერგეტიკული სასმელის დახმარებით მას ენერგია ემატება, ფიზიკურად აქტიურდება და იზრდება კიდეც. თუმცა მსგავსი წარმოდგენები რეალობას ყოველთვის არ შეესაბამება. გარდა ამისა, არ არსებობს მეცნიერული მტკიცებულება იმისა, რომ ენერგეტიკული სასმელის მიღებით გამოწვეული დადებითი ეფექტები მოზარდის ორგანიზმისთვის სასარგებლოა. აუცილებელია თინეიჯერებმა კარგად გააცნობიერონ მსგავსი ტიპის სასმელების უარყოფითი ზეგავლენა ადამიანის ორგანიზმსა და ჯანმრთელობაზე. თქვენს შვილებს წყლის დიდი რაოდენობით მიღებისკენ მოუწოდეთ და ეცადეთ, მის ეფექტურობასა და სარგებლიანობაში დაარწმუნოთ. 
მომზადებულია ​momjunction.com-ის მიხედვით
თარგმნა ია ნაროუშვილმა

შეიძლება დაინტერესდეთ

ანევრიზმის უფასო კონსულტაციის შესაძლებლობა „ნიუ ჰოსპიტალსში“

ანევრიზმის უფასო კონსულტაციის შესაძლებლობა „ნიუ ჰოსპიტალსში“

მათ, ვისაც დიაგნოსტირებული აქვს ანევრიზმა, შესაძლებლობა ეძლევა უფასო კონსულტაცია გაიაროს ქეთევან მიქელაძესთან. ჩაწერა ხდება წინასწარ.

MomsEdu.ge „ნიუ ჰოსპიტალსის“ ნეიროქირურგ, ნეიროინტერვენციონისტ - ქეთევან მიქელაძეს ეწვია და ამ თემის ირგვლივ საინტერესო ინფორმაცია მოამზადა.

- ზოგადად, რა არის ანევრიზმა და რამდენად გავრცელებულია?

ქეთევან მიქელაძე: ანევრიზმა არის სისხლძარღვის პათოლოგიური გაგანიერება, ეს არის გენეტიკურად დეტერმინირებული სისხლძარღვის კედლის დეფექტის ადგილას გამოწვეულიცვლილება, რის შედეგადაც ფორმირდება ანევრიზმა.მისი სიმტკიცე არის დარღვეული, შესაბამისად, კედელი თხელია და მიდრეკილია გასკდომისკენ. ძირითადად მისი წარმოქმნის ადგილია აორტისა და თავის ტვინის არტერიები.

დაახლოებით, ანევრიზმის გავრცელება მოსახლეობაში არის 5%. რაც შეეხება, გამსკდარ ანევრიზმას, იქიდან გამომდინარე, რომ ჩვენს ქვეყანაში გამოკვლევების ჩატარების შემდეგ ხდება დიაგნოზის დასმა, გამსკდარი ანევრიზმის რიცხვი ბევრად დაბალია, ვიდრე გაუმსკდარი დაშეადგენს - 10/100000-ს.

- როგორ ჩნდება და რა ნიშნებით ვლინდება?

ქეთევან მიქელაძე: გენეტიკური წინასწარგანწყობა -გასათვალისწინებელია, ჰქონია თუ არა რომელიმე პირველი ხაზის ნათესავს (მშობლები, და-ძმა) სისხლძარღვოვანი დაავადებების მიმართ მიდრეკილება, როგორებიცაა: შემაერთებელი ქსოვილების, თირკმლის პოლიკისტოზი, მარფანის სინდრომი და ა.შ.ის დროთა განმავლობაში ვითარდება, ამა თუ იმ მაპროვოცირებელი მიზეზების გავლენით.

ანევრიზმის გასკდომის უმთავრესი სიმპტომია ძლიერი თავისტკივილი და შემდეგ, შესაძლოა იყოს კრუნჩხვითი გულყრები, სისუსტე, დაბუჟება და ა.შ. დიდი რაოდენობით სისხლის ჩაღვრის შემთხვევაში შესაძლებელია განვითარდეს კომატოზური მდგომარეობა.

- რა რისკები ახლავს თან ანევრიზმას, რა საფრთხეს უქმნის ადამიანის სიცოცხლეს?

ქეთევან მიქელაძე: რისკი იმის მიხედვით არის მაღალი, თუ როგორი განლაგება აქვს ანევრიზმას, როგორი ფორმისა და ზომისაა. საძილე არტერიის - 3 მმ ანევრიზმისგასკდომის რისკი 1%-ზე ნაკლებია, ხოლო ბაზილარული ანევრიზმის შესაძლებელია 5%-საც მიუახლოვდეს. იქიდან გამომდინარე, რომ ხშირად უსიმპტომოდ მიმდინარეობს და ზოგჯერ, პაციენტები გასკდომის შემდეგ იგებენ დაავადების არსებობის შესახებ, რა თქმა უნდა, ადამიანის სიცოცხლისთვის საფრთხის შემცველია. თუმცა, მეორე მხრივ, შესაძლოა ისე იცხოვროს წლების მანძილზე, რომ არ გასკდეს. აუცილებელია, გადამოწმების მიზნით, პერიოდულად ჩატარდეს გამოკვლევები.

- როგორ ხდება ანევრიზმის დიაგნოსტირება და მკურნალობა „ნიუ- ჰოსპიტალსში“?

ქეთევან მიქელაძე: თავდაპირველად სისხლძარღვების მაგნიტურ-რეზონანსული ანგიოგრაფია, რის შემდეგაც ანატომიის დასაზუსტებლად კეთდება კომპიუტერული ტომოგრაფია. ანევრიზმის მკურნალობა ხდება ორი სახით - ენდოვასკულური მეთოდით და ქირურგიული ჩარევით. მკურნალობის მეთოდის შერჩევა დამოკიდებულია მდგომარეობაზე. კონკრეტულ შემთხვევაში ანევრიზმის განლაგების და ანატომიის მიხედვით, რაუფრო ოპტიმალური და უსაფრთხოა პაციენტისთვის.

- რა უპირატესობები აქვს ენდოვასკულური მეთოდით მკურნალობას?

ქეთევან მიქელაძე: როგორც უკვე აღვნიშნე, მეთოდის არჩევა ხდება ანევრიზმის ანატომიის და განლაგების მიხედვით და არა რომელიმე მეთოდის უპირატესობის გამო. თუმცა, ენდოვასკულური მეთოდი ძირითადად გამოიყენებოდა იმ შემთხვევაში, როდესაც ღია ქირურგიისთვის რთული იყო ანევრიზმის კლიპირება, შემდგომ მეთოდი დაიხვეწა და ამჟამად მეთოდის არჩევა ხდება პაციენტზე მორგებულად.

- რა პრევენციული ზომები შეგვიძლია მივიღოთ?

ქეთევან მიქელაძე: პირველი და უმთავრესი რჩევაა ჯანსაღი ცხოვრების წესის დაცვა, თამბაქოს მოხმარებისგან თავის შეკავება. მოგეხსენებათ, ნიკოტინისა და ალკოჰოლის მოხმარება ერთ-ერთი მაპროვოცირებელი ფაქტორია. ამასთან, დაკავდით სპორტით და აკონტროლეთ არტერიული წნევა.

R. 

წაიკითხეთ სრულად