„პანდემიის და ზოგადი სტრესის პირობებში შეიძლება ჯანმრთელ ადამიანსაც ჰქონდეს ასეთი ჩივილები,“ - კარდიოქირურგი ზვიად ბახუტაშვილი

​ჩვენს სახლებში ჩუმი ტრაგედია მჟღავნდება, რომელიც ჩვენთვის ყველაზე ძვირფას საჩუქარს - შვილებს ეხება.

ჩვენი შვილები შიშისმომგვრელ ემოციურ მდგომარეობაში არიან. მკველვარები ბავშვებში ფსიქიკური დაავადებების გავრცელების მძაფრი და მდგრადი ზრდის შესახებ შემაშფოთებლად მზარდ სტატისტიკას გვაცნობენ, რომელიც უკვე ეპიდემიის მასშტაბებს აღწევს.

სტატისტიკა არ ცრუობს:

• ყოველი ხუთი ბავშვიდან ერთს მენტალური ჯანმრთელობის პრობლემები აქვს
• ყურადღების დეფიციტისა და ჰიპერაქტივობის სინდრომის გამოვლენის სიხშირე 43%-ით გაიზარდა
• მოზარდებში დეპრესიამ 37%-ით მოიმატა
• 10-14 წლის ბავშვებში სუიციდის შემთხვევები 200%-ით გაიზარდა

რა ხდება და რას ვაკეთებთ არასწორად?

თანამედროვე ბავშვები ჭარბად წახალისებულები არიან მატერიალური საგნებითა და საჩუქრებით, მაგრამ მათ აკლიათ ჯანსაღი ბავშვობის ისეთი ფუნდამენტი, როგორიცაა:

• ემოციურად ხელმისაწვდომი მშობლები
• ნათლად განსაზღვრული ჩარჩოები
• პასუხისმგებლობა
• ბალანსირებული კვება და ადეკვატური ძილი
• მოძრაობა (განსაკუთრებით სუფთა ჰაერზე გასვლა)
• კრეატიული თამაშები, სოციალური ინტერაქცია, არასტრუქტურირებული თამაშის შესაძლებლობა და მოწყენილობისთვის განსაზღვრული სივრცე

ნაცვლად ამისა, ბოლო წლებში ბავშვების ცხოვრება სავსეა:

• ციფრული ტექნიკით გატაცებული მშობლებით
• შემწყნარებელი და დამთმობი მშობლებით, რომლებიც ბავშვებს სამყაროს მართვის უფლებას აძლევენ
• განცდით, რომ ბავშვს უფლება აქვს ყველაფერი დამსახურების გარეშე მიიღოს და პასუხისმგებლობის გარეშე შეინარჩუნოს
• არაბალანსირებული კვებითა და არაადეკვატური ძილით
• ცხოვრების მჯდომარე წესით
• მუდმივი სტიმულაციით, ტექნოლოგიური ძიძებით, მოთხოვნების მყისიერი დაკმაყოფილებითა და მოსაწყენი წუთების არარსებობით

როგორ მოვიქცეთ?

თუ გვსურს, რომ ჩვენი შვილები ჯანმრთელი და ბედნიერი ადამიანები იყვნენ, უნდა გამოვფხიზლდეთ და საფუძვლებს დავუბრუნდეთ. ეს ჯერ კიდევ შესაძლებელია! ბევრი ოჯახი ამჩნევს ბავშვის მდგომარეობის დაუყოვნებლივ გამოსწორებას მას შემდეგ, რაც მოცემულ რეკომენდაციებს ითვალისწინებს:

• დაუწესეთ ბავშვს საზღვრები და გახსოვდეთ, რომ გემის კაპიტანი თქვენ ხართ. თქვენი შვილები გაცილებით თავდაჯერებულად იგრძნობენ თავს მას შემდეგ, რაც გააცნობიერებენ, რომ საჭეს თქვენ აკონტროლებთ.
• დააწესეთ ძილის თანმიმდევრული რეჟიმი, რათა ბავშვმა საკმარისად გამოიძინოს. განრიგის შედგენა განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია სკოლის ასაკის ბავშვებისთვის.
• ასწალეთ ბავშვს თავისუფლება და დამოუკიდებლობა. არ დაიცვათ ის ზედმეტად ფრუსტრაციისა და შეცდომებისგან. გაუგებრობა მათ გამძლეობას ჩამოუყალიბებს და ცხოვრებისეული სირთულეების დაძლევას ასწავლის.
• არ ატაროთ თქვენი შვილის ზურგჩანთა, არ გაუფცქვნათ მათ ბანანი და ფორთოხალი, თუ ამის გაკეთება თავადაც შეუძლიათ (4-5 წლის ასაკი). არ მისცეთ ბავშვს თევზი, ნაცვლად ამისა თევზაობა ასწავლეთ.
• ასწავლეთ ბავშვს ლოდინი და კმაყოფილების გადავადება.
• შექმენით პირობები „მოწყენილობისთვის.“ მოწყენილობა შემოქმედებითობას აღვიძებს. ნუ ჩათვლით თავს ვალდებულად, რომ ბავშვი ყოველთვის გაართოთ.
• მოწყენილობის დაძლევის საშუალებად ტექნოლოგიებს ნუ გამოიყენებთ, ნუ შესთავაზებთ მას ბავშვს პასიურობის პირველივე წუთებში.
• მოერიდეთ ტექნოლოგიების გამოყენებას მანქანებში, კვებისას, რესტორნებში, სავაჭრო ცენტრებში. ეს წუთები სოციალიზაციისთვის გამოიყენეთ. ასწავლეთ ტვინს როგორ იმოქმედოს მოწყენილობის წუთებში.
• მიაწოდეთ ბავშვს აქტივობების იდეები, როდესაც ისინი მოწყენილები არიან.
• იყავით ბავშვისთვის ემოციურად ხელმიმსაწვდომი, ასწავლეთ მათ თვითრეგულაცია და სოციალური უნარები.
• გამორთეთ ტელეფონები ღამით, როდესაც ბავშვები დასაძინებლად ემზადებიან. მოარიდეთ ისინი ციფრულ გასართობს.
• გახდით ბავშვის ემოციების მასწავლებელი. ასწავლეთ მას საკუთარი ფრუსტრაციისა და ბრაზის ამოცნობა-მართვა.
• ასწავლეთ ბავშვს მისალმება, რიგის დაცვა, გაზიარება ისე, რომ არ იგრძნონ დანაკლისი, ასწავლეთ შვილს „მადლობა,“ და „გთხოვ.“ ასწავლეთ მას შეცდომის აღიარება და მობოდიშება. იყავით მოდელი იმ ღირებულებებისა, რომელსაც ნერგავთ.
• გქონდეთ ბავშვთან ემოციური კავშირი: გაუღიმეთ, ჩაეხუტეთ, აკოცეთ, წაიკითხეთ იცეკვეთ, იხტუნავეთ, იხოხეთ და ითამაშეთ მათთან ერთად.

ავტორი: ფსიქიატრი ლუის როხას მარკოსი

წყარო: ​Mumsadvice.co.uk