COVID-19 და კვლევები - ამ თემაზე ექიმი ზაზა თელია წერს. გთავაზობთ მის ნათქვამს სიტყვა-სიტყვით:
„როგორც მკურნალობის, ასევე გამოკვლევების კუთხით, COVID-19-თან დაკავშირებით, სამწუხაროდ, არ ხდება სამეცნიერო მტკიცებულებების გათვალისწინება.
სამწუხაროდ, უსიმპტომო პაციენტებთან ან მსუბუქი სიმპტომების შემთხვევაში უხშირესად ხდება გულმკერდის კომპიუტერული ტომოგრაფიის ჩატარება, რომლის დასხივების ხარისხი ანუ რადიაციული დოზა=7mSv გახლავთ ბუნებრივი დასხივების 2-წლიანი პერიოდის ტოლფასი (ანუ დასხივება, რასაც ადამიანი 2 წლის განმავლობაში ბუნებრივად იღებს). ხშირად კი COVID-19-ის დროს კტ-ს რამდენიმეჯერ უკეთებენ პაციენტებს - 2-ჯერ, 3-ჯერ, 4-ჯერ.
პოტენციურად კომპიუტერული ტომოგრაფიის ჩატარებით გამოწვეული ჯანმრთელობის პოტენციური საფრთხეები თავს მომავალში იჩენს.
კოქრეინის სისტემური მიმოხილვით დადგინდა, რომ გულმკერდის კომპიუტერული ტომოგრაფია არ არის ეფექტური გამოკვლევის საშუალება COVID-19 დიფერენცირებისათვის სხვა რესპირატორულ დაავადებებთან.
Fleischner Society - COVID-19-ის დროს გულმკერდის (ფილტვების) გამოსახვის პროტოკოლი
პაციენტები COVID-19-ის მსუბუქი სიმპტომებით (Patients with mild features of COVID-19)
გულმკერდის გამოსახვა (Imaging - რენტგენოგრაფია, კომპიუტერული ტომოგრაფია) რეკომენდებულია მხოლოდ პაციენტებში COVID-19-ის პროგრესირების რისკ-ფაქტორებით.
გამოსახვა არ არის რეკომენდებული ასიმპტომურ პაციენტებში ან მსუბუქად მიმდინარე COVID-19-ის დროს თუ ამ პაციენტებს არ აქვთ დაავადების პროგრესირების რისკები.
პაციენტები საშუალოდან-მძიმე ფორმის COVID-19-ით (Patients with moderate-to-severe features of COVID-19)
გამოსახვა მიზანშეწონილია COVID-19-ის ლაბორატორიული პასუხის გარეშე ან იმის მიუხედავად ხელმისაწვდომია თუ არა ვირუსზე ტესტირება - იმ პაციენტებში, რომლებსაც აქვთ საშუალოდან - მძიმე ფორმის სიმპტომები, რომლებიც მიუთითებს COVID-19-ზე და ინფექციის არსებობის პრე-ტესტური შესაძლებლობა (pre-test probability of infection)
გამოჯანმრთელებული პაციენტები (Patients recovered from COVID-19)
გამოსახვა რეკომენდებულია იმ პაციენტებში, რომლებსაც ჰქონდათ ჯანმრთელობის მნიშვნელოვანი ფუნქციური გაუარესება ინფექციის დროს და/ან ჰიპოქსია (სუნთქვის გაძნელება) მას შემდეგ, რაც ისინი გამოჯანმრთელდნენ.
სხვა სცენარი (Other scenarios)
ყოველდღიური გულმკერდის რენტგენოგრაფია არ არის რეკომენდებული სტაბილურ, ინტუბირებულ (აპარატზე მყოფ) პაციენტებში COVID-19-ით“, - წერს ექიმი ზაზა თელია.
„მშობლებს აფრთხილებენ, რომ ყურადღებით იყვნენ და არ გამორჩეთ ბავშვებში სიყვითლის გამოვლინება,“- მაია ბუწაშვილი ბავშვებში დაფიქსირებულ მწვავე ჰეპატიტის შემთხვევებზე
ინფექციონისტი მაია ბუწაშვილი სოციალურ ქსელში პოსტს აქვეყნებს, რომელშიც ბოლო ხანებში ბავშვებში დაფიქსირებული გაურკვეველი წარმოშობის მწვავე ჰეპატიტის შემთხვევებზე საუბრობს:
„ბოლო ხანებში დიდი ყურადღება ეთმობა ბავშვებში ახალი, გაურკვეველი წარმოშობის მწვავე ჰეპატიტის შემთხვევებს, რომლებიც დაფიქსირდა აშშ-ში და ევროპის რამდენიმე ქვეყანაში. შემთხვევათა რაოდენობა რამდენიმე ასეულს აღწევს. ასაკი 1-დან 16 წლამდე მერყეობს. სიმპტომები, ჩვეულებრივ, მწვავე ჰეპატიტისთვის დამახასიათებელია: კანის და თვალის სკლერების სიყვითლე, საჭმლის მომნელებელი სისტემის მხრივ სიმპტომები, ღვიძლის ფუნქციების მკვეთრი მომატება. ტემპერატურა, როგორც წესი, ნორმალურია. შემთხვევათა 90%-ზე მეტს ჭირდება ჰოსპიტალიზაცია. 10%-ზე მეტ შემთხვევებში დაავადება მძიმედ მიმდინარეობს და საჭირო ხდება ღვიძლის გადანერგვა. ნაწილი განკურნებით მთავრდება. ჰეპატიტის მქონე ბავშვებში არ დასტურდება აქამდე ცნობილი არც ერთი ჰეპატიტის ვირუსი (A,B,C,D,E). დიდ ნაწილში გამოვლინდა ადენოვირუსის ერთ-ერთი ტიპი (ტიპი 41), ხოლო გარკვეულ ნაწილს დაესვა კოვიდის დიაგნოზი, ან ჰქონდათ ახლად გადატანილი კოვიდი. ზოგიერთს ერთდროულად აღენიშნებოდა ადენოვირუსული ინფექცია და კოვიდი.
არსებობს მოსაზრება, რომ ჰეპატიტის ეს ახალი ფორმა, შესაძლოა, ბავშვებში კოვიდის აქამდე ცნობილი ერთ-ერთი გართულების, მულტისისტემური ანთებითი სინდრომის (MIS-C) ერთ-ერთი გამოვლინება იყოს. მოკლედ, ჯერ-ჯერობით ამ შემთხვევებთან დაკავშირებით ბევრი რამ უცნობია.
მშობლებს აფრთხილებენ, რომ ყურადღებით იყვნენ და არ გამორჩეთ ბავშვებში სიყვითლის გამოვლინება და ასეთის შემთხვევაში დროულად მიმართონ სამედიცინო დახმარებას,“- წერს მაია ბუწაშვილი.