Baby Bag

„ემოციების გამოხატვისგან თავი არ უნდა შევიკავოთ“

„ემოციების გამოხატვისგან თავი არ უნდა  შევიკავოთ“

უნდა შევიკავოთ თუ არა თავი ემოციების გამოხატვისგან? - აღნიშნულ კითხვას ​ფსიქოთერ​აპიისა და კონსულტაციის სახლ „დიალოგის ფსიქოლოგმა ქეთი მესხსიშვილმა უპასუხა.

„ემოციების გამოხატვისგან თავი არ უნდა  შევიკავოთ. თუმცა მნიშვნელოვანია, რა ფორმით გამოვხატავთ ემოციას. ყოველი შეკავებული ემოცია დროთა განმავლობაში ძალიან ცუდად მოქმედებს თითოეულ ჩვენგანზე. ადამიანი ნელ-ნელა ივსება შეკავებული ემოციისგან და მერე, ვისაც რომელი ორგანო აქვს სუსტი, იმაზე ხდება ჩაჭიდება და პრობლემების გაჩენა. მაგალითად, ინსულტი, თრომბი...

გაბრაზება მოძრაობას, მოქმედებას ითხოვს. სტრესის, გაღიზიანების დროს სისხლძარღვებში დიდი რაოდენობით გამოიყოფა ადრენალინი, რომელიც სისხლძარღვებში მოძრაობს და „გამოსტყორცნა“ სჭირდება. ამ დროს სუნთქვა ხდება ზედაპირული, ადრენალინის ინტენსივობა ნელ-ნელა იკლებს, თუმცა აგრძელებს მოძრაობას და ჩერდება კუნთებში, რადგან ეს ის ორგანოა, რომელიც მუდმივად მოქმედებაშია და ადრენალინს კი როგორც უკვე აღვნიშნეთ, სწორედ მოძრაობა სჭირდება.

ბავშვები როდესაც ბრაზდებიან, ხელ-ფეხს აქნევენ, ყვირიან, კივიან... ეს კარგია. მთავარია, ამ დროს ბავშვი არ დაზიანდეს. ემოციებისგან განთავისუფება აუცილებელი და საჭიროა.

ჩვენი კულტურული და აღზრდის თავისებურებიდან გამომდინარე, გაბრაზება უმეტესად აკრძალულია, განსაკუთრებით მძაფრი ფორმებით (წივილ-კივილი, ჩხუბი). გაბრაზება კი ზუსტად ასეთი ძლიერი ემოციაა, რომლისგანაც ადამიანი აუცლებლად უნდა დაიცალოს. როცა ემოციების გამოხატვისგან თავს ვიკავებთ და გონებით ვაკონტროლებთ ამ ყველაფერს, ეს კი წლების განმავლობაში გრძელდება, მერე საკმაოდ ბევრ დაავადებას იწვევს. როგორც უკვე ვახსენე,  ნებისმიერი დაავადება შეიძლება იყოს ფსიქო-სომატური, ანუ ემოციების ფონზე გაჩენილი. თუნდაც დაავადებამდე სანამ მივალთ, უძილობა, ქრონიკული თავის ტკივილები, გადაღლიილობა, დაღლილი გაღვიძება. ეს ის მდგომარეობაა, როცა კუნთები ამდენი შეკავებული ემოციისგან ძალიან არის დაჭიმული, ვეღარ ხერხდება მოდუნება და შესაბამისად, თუ კუნთები არ მოდუნდა, ვერ ისვენებს ადამიანი.

რა არის გამოსავალი?

გაბრაზებას სჭირდება კონკრეტული ადრესატი, მე თუ ვინმეზე ვარ გაბრაზებული, უნდა მივიდე და ვუთხრა. როგორ უნდა მოხდეს ეს? - კი არ უნდა უთხრათ, თუ როგორი უპასუხისმგებლო და უზრდელია, არამედ უნდა აუხსნათ, რას გრძნობთ. ეს შეგიძლიათ შემდეგი სიტყვებით გამოხატოთ - შენ რომ ასე მოიქეცი, მე გავბრაზდი, მე მეწყინა, მე გავღიზიანდი. აქცენტი უნდა გაკეთდეს „მეზე“. მე წინადადებებით ნათქვამს მეორე ადამიანი თავდასხმად არ აღიქვამს, გისმენს და შემდეგ მისი ნებაა, მიიღებს შენს ნათქვამს თუ არა. აქ ყველზე მნიშვნელოვანია, რომ მე ვთავისუფლდები შეკავებული ემოციისგან. იმის გაჟღერებაც კი, რომ „მე გაბრაზებული ვარ“, ზოგჯერ საკმარისია ემოციების დაცლისთვის. თუ ეს არ არის საკმარისი, მაშინ კარგია, განმარტოება და თუნდაც კედელს მიარტყა ხელი (თავი არ უნდა დაიზიანო), კალამი გადატეხო და თქვა - უხ, როგორი გაბრაზებული ვარ. საკუთარ თავთან გულახდილი ლაპარაკი ასევე საუკეთესო საშუალებაა ემოციებისგან დასაცლელად“, - აღნიშნა ​ფსიქოლოგმა ქეთი მესხიშვილმა.

შეიძლება დაინტერესდეთ

„როდესაც შვილს ეუბნები: „შენ გამო დავთმე კარიერა, შენ გამო არსად დავდიოდი,“ ამით ეუბნები, რომ შენ ხარ დამნაშავე,“- ფსიქოთერაპევტი იანა სალამაშვილი

„როდესაც შვილს ეუბნები: „შენ გამო დავთმე კარიერა, შენ გამო არსად დავდიოდი,“ ამით ეუბნები, რომ შენ ხარ დამნაშავე,“- ფსიქოთერაპევტი იანა სალამაშვილი

გეშტალტ ფსიქოთერაპევტმა იანა სალამაშვილმა მშობლების მხრიდან შვილის მიმართ დაყვედრების ნეგატიურ შედეგებზე ისაუბრა. მისი თქმით, ბავშვს დანაშაულის გრძნობა უჩნდება მშობლის მიმართ, როდესაც მას ეუბნებიან, რომ „მის გამო“ საკუთარ ცხოვრებაზე უარი თქვეს:

„წარმოიდგინეთ, ასეთი მშობლები შვილს ხშირად ეუბნებიან, რომ „შენ გამო მე დავთმე სამსახური, შენ გამო დავთმე კარიერა, შენ გამო მე არ გავდიოდი არსად.“ ეს როგორია შვილისთვის? ეს ძალიან მძიმეა ბავშვისთვის. ბავშვი ისედაც ხედავს ამას და ისედაც განიცდის ამას.

ჩემს კლიენტებთან ურთიერთობის დროს ეს ძალიან მყვირალა საკითხებია, რომ შვილებს აქვთ დანაშაულის განცდა მშობლების მიმართ. რეალურად მათ ეს დანაშაულის განცდა არ უნდა ჰქონდეთ. ის მისი მშობელია. მშობლის პასუხიმსგებლობაა შვილის აღზრდა.

მოვალეობაა, რომ მშობელმა გაზარდოს და აღზარდოს თავისი შვილი. შენ თვითონ აიღე ეს პასუხისმგებლობა, რომ ეს გააკეთო, მაგრამ ეს პასუხისმგებლობა გადაგაქვს შენს შვილზე. „შენ გამო“ როდესაც ეუბნები შვილს, აქ უკვე დამთავრებულია ყველაფერი. ამით ეუბნები, რომ შენ ხარ დამნაშავე ამაში. ეს ასე აღიქმება ბავშვის მიერ,“- მოცემულ საკითხზე იანა სალამაშვილმა რადიო „იმედის“ ეთერში ისაუბრა.

წყარო:​ რადიო „იმედი“ 

წაიკითხეთ სრულად