Baby Bag

„არცერთ ბავშვს არ უნდა სწავლის პროცესი. ყველას ურჩევნია წიგნი დახუროს და ინფორმაცია თავისით შევიდეს თავში,“ - მედეა ზირაქაშვილი

„არცერთ ბავშვს არ უნდა სწავლის პროცესი. ყველას ურჩევნია წიგნი დახუროს და ინფორმაცია თავისით შევიდეს თავში,“ - მედეა ზირაქაშვილი

ბავშვთა ნევროლოგმა მედეა ზირაქაშვილმა ბავშვის იმპულსური ქცევის დროს მასთან ურთიერთობის სტრატეგიებზე ისაუბრა. მისი თქმით, როდესაც ბავშვი ტირის, მას დახმარება სჭირდება:

„ბავშვი არ ტირის ტყუილად. ბავშვი ტირის იმიტომ, რომ მას სჭირდება შველა, მას სჭირდება დახმარება. ის სტერეოტიპი, რომ ბიჭმა არ უნდა იტიროს, არის მშობლის მხრიდან ერთგვარი ძალადობა. თუ ვტირი, ე.ი. მჭირდება დახმარება. ვტირი, მომეხმარე, დამამშვიდე, გამამხნევე. ერთად მივაღწიოთ შედეგს. რაც შეეხება იმპულსურობას, იმპულსურობას სჭირდება მართვა. ​არცერთ ბავშვს არ უნდა სწავლის პროცესი. ყველას ურჩევნია წიგნი დახუროს, ბალიშის ქვეშ ამოიდოს და ინფორმაცია თავისით შევიდეს თავში.“

მედეა ზირაქაშვილმა აღნიშნა, რომ დასწავლის უნარი ბავშვმა აუცილებლად უნდა გამოიმუშაოს:

​დასწავლა და მეცადინეობის პროცესი არის უნარი, რომელიც ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ ბავშვმა გამოიმუშაოს, ისევე, როგორც ვიმუშავებთ ტუალეტის ჩვევას, ისევე, როგორც ვიმუშავებთ საკვების მიღების უნარს და ა.შ. როდესაც იმპულსურია ბავშვი, იქ შეიძლება პარალელურად იყოს ყურადღების დეფიციტიც. კი, მშობელი ამბობს, რომ რაღაცები ადვილად გამოსდის, მაგრამ გააჩნია საგანს. ეს ძალიან მნიშვნელოვანია. არსებობს დასწავლის სპეციფიკური სირთულეები. შეიძლება მათემატიკა არაჩვეულებრივად გამოსდიოდეს ბავშვს, მაგრამ კითხვაში, გაგებაში ჰქონდეს პრობლემა.“

მედეა ზირაქაშვილის თქმით, მეცადინეობის პროცესში ბავშვის წასახალისებლად ძალიან კარგად მუშაობს ე.წ. საათის პრინციპი:

„ძალიან ხშირად მშობელს ვთავაზობთ საათის პრინციპს. ​ვთქვათ, არის მასალა, რომელიც მოიცავს ერთ ფურცელს, ეს ერთი ფურცელი შედგება 10 აბზაცისგან. ვთქვათ, რომ 10 წუთში ბავშვმა უნდა იმეცადინოს ორი აბზაცი. მივცეთ ბავშვს 5 წუთი იმისთვის, რომ გაირბინოს-გამოირბინოს. მან უნდა იცოდეს, რომ გავა თუ არა 10 წუთი, უნდა დაჯდეს მაგიდასთან და გააგრძელოს მეცადინეობის პროცესი.“

„როგორც ყველა უნარს სჭირდება ჩამოყალიბება და გამომუშავება, ასევე სჭირდება დასწავლის უნარს ჩამოყალიბება, რაშიც მშობელმა ძალიან დიდი როლი უნდა შეასრულოს.​ სამი წლის ასაკში ერთმნიშვნელოვნად მშობელი ბავშვს არ უნდა ეჯდეს. თუ პირველ კლასში ეს ძალიან აუცილებელია, მეორე კლასში ოთახის ირგვლივ უნდა იყოს მშობელი და ოთახში უნდა იტრიალოს, მესამე კლასში მშობელი სახლში უნდა იყოს და პერიოდულად უნდა აკონტროლებდეს ბავშვს. საუბარი იმაზე, რომ თავისით წავიდეს და იმეცადინოს, მესამე კლასელ ბავშვს რაღაც უნარები ჩამოყალიბებული აქვს, მაგრამ გაკონტროლება, მონიტორინგი და დახმარება მაინც სჭირდება,“ - აღნიშნულ საკითხზე მედეა ზირაქაშვილმა საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“ ისაუბრა.

წყარო: ​„პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

„ეს აგრესია ჰაერიდან არ მოდის, ბავშვი აკეთებს იმიტირებას ყველაფერი იმის, რაც ხდება სახლის...
​ბავშვთა ნევროლოგმა მედეა ზირაქაშვილმა ბავშვის ქცევაზე ტემპერამენტის უდიდესი გავლენის შესახებ ისაუბრა. მისი თქმით, ხშირად ოჯახში რამდენიმე ბავშვია, მაგრამ ისინი ერთმანეთისგან განსხვავდებიან, რადგან გა...

შეიძლება დაინტერესდეთ

​რა იწვევს სმენის დარღვევას ბავშვებში და რას უნდა მივაქციოთ ყურადღება? - თემაზე ოტორინოლარინგოლოგი შორენა წიკლაური საუბრობს

​რა იწვევს სმენის დარღვევას ბავშვებში და რას უნდა მივაქციოთ ყურადღება? - თემაზე ოტორინოლარინგოლოგი შორენა წიკლაური საუბრობს

რა იწვევს სმენის დარღვევას ბავშვებში და რას უნდა მივაქციოთ ყურადღება? - ამ და სხვა საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ოტორინოლარინგოლოგი შორენა წიკლაური.

- რა იწვევს სმენის დარღვევას ბავშვებში? (მიზეზებსა და რისკფაქტორებზე რომ ვისაუბროთ)

- ბავშვთა ასაკში სმენის დაქვეითება შესაძლებელია იყოს თანდაყოლილი ან შეძენილი. თანდაყოლილი ძირითადად ვითარდება მაშინ, როდესაც დედა ორსულობის დროს იღებს რაიმე მედიკამენტს, გადაიტანს ინფექციურ დაავადებას ან უშუალოდ მუცლადყოფნის პერიოდში მოხდება ნაყოფის დაინფიცირება, რაც იწვევს ნაყოფის სმენის ანალიზატორის განვითარების დარღვევას. ასეთ დროს, შესაძლოა ბავშვი დაიბადოს თანდაყოლილი სმენის დაქვეითებით ან სრული სიყრუით.

შეძენილი სმენის დაქვეითების შემთხვევაში, სმენის დაკარგვა ხდება დაბადების შემდეგ. სმენის დაქვეითება სრულ დაკარგვამდე შესაძლებელია იყოს მწვავე და ქრონიკული. ასევე შექცევადი ან შეუქცევადი. სმენის მწვავე, შექცევადი დაქვეითების დროს ძირითადი მიზეზებია - ყურში უცხო სხეული, გოგირდის საცობი, ცხვირ-ხახაში მიმდინარე ანთებითი პროცესი. სმენის ქორნიკული დაქვეითების ხშირი მიზეზია - ცხვირხახის ადენოიდების ჰიპერპლაზია ან მაღალი ალერგიული ფონი (ცხვირ-ხახაში შეშუპება), რის შედეგად შესაძლოა განვითარდეს სითხის დაგროვება შუა ყურში და გამოიწვიოს ქრონიკული ექსუდაციური ოტიტი. ზემოთ ჩამოთვლილი მიზეზებით სმენის დაქვეითება როგორც წელი ექვემდებარება მკურნალობას და შესაძლებელია სრული განკურნება.

გარდა ზემოთხსენებული მიზეზებისა, სმენის დაქვეითება შესაძლებელია იყოს გამოწვეული ყურის ან თავის ტრავმით, მორეციდივე შუაყურის ანთებებით, ინფექციური დაავადებებით. სმენის დაქვეითებისას შეფერხებულია ანბგერის გატარება სმენის ნერვამდე (ამ დროს მკურნალობა მეტნაკლებად ეფექტურია) ან ხდება ნერვის მიერ ბგერის აღქმის დარღვევა (სამწუხაროდ სმენის ნერვის დაზიანება პრაქტიკულად არ ინკურნება), არსებობს ასევევ შერეული შემთხვევებიც, როდესაც ორივე კომპონენტია ერთდროულად.

- რას უნდა მივაქციოთ ყურადღება, რათა არ გამოგვეპაროს პრობლემა?

- სმენა ერთერთი უმნიშვნელოვანესი ფაქტორია ბავშვის ნორმალური განვითარებისთვის. დაახლოებით 4 თვიდან ბავშვი უნდა რეაგირებდეს მშობლის ხმაზე, ხმაურზე, იხედებოდეს იმ მიმართულებით, საიდანაც მოდის ხმა. 1.5 წლიდან ბავშვი უკვე უნდა ცდილობდეს მარტივი სიტყვების წარმოთქმას. თუ აღნიშნული რეაგირებები და მეტყველების დაწყების შეფერხება გახანგრძლივებულია, მშობელმა ყურადღება უნდა მიაქციოს და შესაძლოა, იეჭვოს სმენის დაქვეითებაზე.

- როგორ შეიძლება ავიცილოთ თავიდან ეს პრობლემა?

- საქართველოში არსებობს ძალიან კარგი პროგრამა, რომლის ფარგლებშიც ხდება ყველა ახალშობილის შემოწმება სმენაზე. თუ ბავშვს აქვს თანდაყოლილი სმენის პრობლემა, ხდება დროული გამოვლენა და შესაბამისად, ჩარევაც დროულად მიმდინარეობს, აღნიშნული ეხმარება სმენადაქვეითებულ ბავშვს მაქსიმალურად ადაპტირდეს სოციუმთან.

პრობლემის თავიდან ასაცილებლად, ორსულობის პერიოდში, დედა უნდა ეცადოს რომ თავი დაიცვას სხვადასხვა ინფექციური დაავადებებისგან, თვითნებურად არ მიიღოს პრეპარატები, დროულად მოხდეს ახალშობილის სკრინინგი და ასევე, ძალიან მნიშვნელოვანია ბავშვის გეგმიური ვაქცინაცია. შუა ყურის მორეციდივე ინფექციების დროს დროულად უნდა მიმართოს ექიმს.

მშობლებს ვურჩევდი, რომ მოერიდონ ბავშვის თვითნებურად მკურნალობას. არსებობს ყურის დაავადებები, რომლის დროსაც გარკვეული პრეპარატების, მათ შორის ყურის წვეთების გამოყენება არ შეიძლება. შესაძლებელია, თვითნებური მკურნალობის დროს გამოიწვიოთ სმენის ნერვის დაზიანება. ხშირად, ყურის ტკივილის დროს ბავშვს ადებენ ცხელ მარილს, რაც დაუშვებელია. ასეთ დროს დიდია ალბათობა, რომ დაფის აპკი გასკდეს და შემდგომში გამოიწვიოს შუა ყურის ქრონიკული ანთება.

- რა შემთხვევებში უნდა მივმართოთ სპეციალისტს?

- მშობელს თუკი რაიმე ეჭვი გაუჩნდა ბავშვის სმენის დაქვეითებასთან დაკავშირებით, სასურველია, დროულად მიმართოს სპეციალისტს, რათა შესაბამისი მკურნალობით მივიღოთ მაქსიმალური შედეგი. სმენის დაქვეითება შესაძლოა მოხდეს, მანამ სანამ ბავშვი მეტყველებას დაიწყებს (თანდაყოლილი) ან როდესაც მეტყველება დაწყებული აქვს და შემდეგ გარკვეული მიზეზით ხდება დაქვეითება ან სრული დაკარგვა. როგორც უკვე აღვნიშნე, 4 თვიდან ბავშვი უნდა რეაგირებდეს ხმაზე, იყურებოდეს იმ მიმართულებით, საიდანაც ხმაური ესმის. თუკი ბავშვი უკვე ლაპარაკობს და მშობელმა შეამჩნია რომ საუბრისას ბავშვი სთხოვს რომ ნათქვამი გაუმეოროს, ან ახლოს მიდის ადამიანებთან საუბრის დროს, ან ტელევიზორს უსმენს ხმამაღლა... თუ ასეთი ქცევები ხშირად მეორდება, აუცილებლად მიმართეთ სპეციალისტს.

ყურადღება მიაქციეთ ცხვირით სუნთქვას, რადგან ყურის პრობლემები ხშირად მოდის ცხვირით სუნთქვის გაძნელებიდან. თუ ბავშვს გაუჭირდა ცხვირით სუნთქვა და ეს დიდხანს გრძელდება, დროულად გაიარეთ კონსულტაცია ექიმთან.

ცალკე უნდა გამოვყოთ მოზარდებში ყურსასმენების გადამეტებული მოხმარება. ხანგრძლივად ხმამაღლა მუსიკის მოსმენა, მითუმეტეს თუ ყურსასმენი მხოლოდ ერთ ყურზეა ან/და ღამით იძინებს ყურსასმენებით, დამაზიანებლად მოქმედებს სმენის ნერვზე და იწვევს სმენის შეუქცევად დაქვეითებას.

ესაურა მარიამ ჩოქური 

წაიკითხეთ სრულად