შეიძლება დაინტერესდეთ
შეიძენს თუ არა კორონავირუსი სეზონურ ხასიათს?
გადაგვარჩენს თუ არა გაზაფხული კორონავირუსისგან? - დონალდ ტრამპმა ერთ-ერთ საჯარო გამოსვლაში აღნიშნა, რომ სიცხე მსგავსი ტიპის ვირუსებს ანადგურებს. მაღალი ტემპერატურა გრიპსა და პოლიომიელიტს ნამდვილად ამარცხებს, რის გამოც მათ სეზონურ ვირუსებად მოვიხსენიებთ. როგორც წესი, მსგავსი ტიპის ვირუსები ზამთრის ცივ ამინდებში სწრაფად ვრცელდება.
ექსპერტების მტკიცებით, კორონავირუსის შესახებ სიღრმისეული ცოდნის არქონის გამო წინასწარი პროგნოზების გაკეთება შეცდომაა. არ არსებობს მტკიცებულება, რომელიც კორონავირუსის სეზონურობაში დაგვარწმუნებს. გარდა ამისა, ვირუსები ტემპერატურის მატებასთან ერთად არ ქრება. ვირუსით დაინფიცირების შემთხვევები ზაფხულში იკლებს, მაგრამ თუ კორონავირუსის საბოლოო დამარცხებას ვერ შევძლებთ, შემოდგომაზე დაინფიცირებულთა რიცხვი კვლავ გაიზრდება.
ფაქტორები, რომლებიც გარკვეულ ვირუსთა სეზონურობას განაპირობებენ საკმაოდ ბუნდოვანი და გაურკვეველია. სიცხე ვირუსის გავრცელებაში გარკვეულ როლს ნამდვილად ასრულებს. ვირუსები სიცივეში გაცილებით სწრაფად მრავლდებიან, ისევე როგორც ბაქტერიები - სიცხეში. სწორედ ამიტომ იმატებს ზაფხულში საკვებით მოწამვლის შემთხვევათა რიცხვი.
არ დაგავიწყდეთ !!!
Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)
როგორც აღმოჩნდა, ვირუსების გავრცელების სიხშირეზე ყველაზე დიდ გავლენას ჰაერის ტენიანობა ახდენს. გრიპი ადამიანიდან ადამიანს დაცემინების ან დახველების დროს გადაეცემა. ჰაერში მოხვედრილი დაინფიცირებული ლორწო დაავადების გავრცელების რისკებს ზრდის. ლორწოს სიცოცხლისუნარიანობა კი ჰაერის ტენიანობაზეა დამოკიდებული. თუ ვირუსი ჰაერში ხანგრძლივად ინარჩუნებს სიცოცხლეს, დაინფიცირების ალბათობა ძალიან მაღალია.
ცნობილია, რომ გრიპის ვირუსი მშრალი ჰავის პირობებში უფრო სწრაფად მრავლდება. სწორედ ამიტომ მიიჩნევა ზამთარი გრიპის სეზონად. მიუხედავად ამისა, გრიპის ვირუსები ტროპიკულ რეგიონებშიც ვრცელდება. ექსტრემალურად მაღალი ტენიანობის პირობებში ვირუსები დამცავი გარსით იფარება, რაც მათ აორთქლებისგან იცავს. შესაბამისად, ვირუსის გავრცელება ტენიანი ჰავის პირობებშიც არის შესაძლებელი. აღნიშნული დაკვირვებები გრიპის ვირუსების შესახებ გვაწვდის ინფორმაციას, თუმცა კორონავირუსთან დაკავშირებით ნებისმიერი სახის მოსაზრება მხოლოდ ვარაუდებს ემყარება. სურდო, რომელიც ძალიან ხშირად გვახსენებს თავს, შესაძლოა, კორონავირუსითაც იყოს გამოწვეული. სურდო, როგორც წესი, სეზონურობით არ ხასიათდება და გრიპთან შედარებით არაპროგნოზირებადი გავრცელება ახასიათებს. შესაბამისად, კორონავირუსის წინააღმდეგ ბრძოლაში სეზონური ცვალებადობის იმედად ყოფნა არაფერს გვარგებს.
მძიმე, მწვავე რესპირატორული სინდრომის გამომწვევი ვირუსი, რომელმაც მსოფლიო მოიცვა, მედიკოსების ძალისხმევით დამარცხდა. როგორც აღმოჩნდა, მას სეზონური მიმდინარეობა არ ახასიათებდა. მედიკოსები გვარწმუნებენ, რომ მწვავე რესპირატორული სინდრომის დამარცხება ძლიერი სამედიცინო ინტერვენციებისა და კონტროლის ეფექტური მექანიზმების გამოყენებით მოხერხდა. სუსტი მობილიზაციის შემთხვევაში კი SARS-ისგან თავის დაღწევას ვერ შევძლებდით.
ვირუსებს პანდემიის (სხვადასხვა რეგიონში ფართო გავრცელების) ან ენდემიის (ლოკალორ პოპულაციებში ცირკულაციის) გამოწვევა შეუძლია. ვირუსის გავრცელების თავიდან ასაცილებლად დაინციფირებულთა სწრაფი გამოვლენა, მათი იზოლაცია და ახალი შემთხვევების აღკვეთაზე ზრუნვა აუცილებელია. კონტროლის სათანადო მექანიზმების გარეშე ვირუსის განმეორების ალბათობა იზრდება. გრიპი ყოველ ზაფხულს ნამდვილად არ ქრება. ის შესაბამისი გარემო პირობების არსებობის შემთხვევაში კვლავ იფეთქებს. მძიმე, მწვავე რესპირატორული სინდრომის დამარცხებას, ადამიანების უდიდესი ძალისხმევის გარდა, ვირუსის გავრცელების გარვეული თავისებურებების გამოვლენამაც შეუწყო ხელი. აღნიშნული ვირუსი გადამდები მხოლოდ სიმპტომების გამოვლენის შემდეგ იყო.
COVID-19-ის გავრცელება სიმპტომების გამოვლენამდეც არის შესაძლებელი. პატინტების დიდ ნაწილში ახალ ვირუსს უსიმპტომო მიმდინარეობა ახასიათებს, რის გამოც ინფიცირებულთა იდენტიფიცირება საკმაოდ რთულდება. აღნიშნული მიზეზების გამო ჯანდაცვის სფეროს წარმომადგენლებს ვირუსის წინააღმდეგ ბრძოლა ძალიან უჭირთ. ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაცია იმედოვნებს, რომ კორონავირუსის გაკონტროლებას და დამარცხებას მალე შევძლებთ.
მომზადებულია fivethirtyeight.com-ის მიხედვით
თარგმნა ია ნაროუშვილმა
წაიკითხეთ სრულად