Baby Bag

„ბავშვები უკვე ზღვარზე არიან, თუ ჩვენც მივემატეთ მათ, რა ვითარება შეიქმნება ოჯახში?! რომ არ გავგიჟდეთ, მოვნახოთ გამოსავალი,“ - შალვა ამონაშვილი

„ბავშვები უკვე ზღვარზე არიან, თუ ჩვენც მივემატეთ მათ, რა ვითარება შეიქმნება ოჯახში?! რომ არ გავგიჟდეთ, მოვნახოთ გამოსავალი,“ - შალვა ამონაშვილი

აკადემიკოსი შალვა ამონაშვილი პანდემიის პირობებში მშობლებსა და მასწავლებლებს ბავშვებთან ურთიერთობის გაუმჯობესებისთვის საინტერესო რჩევებს აძლევს. ის აღნიშნავს, რომ კორონავირუსის პანდემიის პირობებში მაქსიმალური სარგებლის მიღება უნდა შევძლოთ და პესიმიზმს არ მივეცეთ:

„ეს პერიოდი მართლაც უცნაურია ჩვენთვის, მოულოდნელია. ​გამოცდილება არ გვაქვს ამ საქმეში და იმდენად მოულოდნელი იყო, რომ ვერც შევემზადეთ. ყველაფერი, რაც ხდება ჩვენს ცხოვრებაში, უნდა მივიღოთ. ვეცადოთ, მოვძებნოთ ყველაზე ბრძნული გადაწყვეტილება, რას გამოვრჩეთ მისგან. ის მოვიდა, მოვლენა უკვე მოხდა, პანდემიაში უკვე ვართ, შეზღუდულები ვართ, ერთმანეთს ისე ვეღარ ვხვდებით. გვეშინია, რომ ვირუსი არ გადაგვედოს, სხვას არ გადავდოთ, ყველაფერი ეს უკვე არსებობს. რომ ვიწუხოთ, ეს რა მოხდა, რატომ მოხდა და ვინ არის დამნაშავეო, ეს მივანდოთ იმათ, ვინც მართლა გამოიკვლევს და გვიჩვენებს მერე, ვინ იყო დამნაშავე და რატომ მოხდა ეს ასე.“

შალვა ამონაშვილის თქმით, პანდემია ურთიერთობების განმტკიცებისა და შემოქმედებითი უნარების გამოსავლენად უნდა გამოვიყენოთ:

„ჩვენ როგორ მოვიქცეთ? მგონი, უნდა გამოვცადოთ ჩვენი თავი. ამ პირობებში რა შეგვიძლია, რომ ​ჩვენი შემოქმედება გამოვავლინოთ, ურთიერთობა განვამტკიცოთ ოჯახში, ერთმანეთთან. ღმერთმა ეს საოცარი ტექნიკა გამოგვიგზავნა. შეგვიძლია თუ არა, რომ ეს ტექნიკა სასიკეთოდ გამოვიყენოთ?! ამ ტექნიკას შეიძლება ბოროტადაც მოვექცეთ, ბოროტი საქმეებიც განვახორციელოთ, მაგრამ შეგვიძლია სასიკეთოდაც. ერთმანეთს ვესიყვარულოთ, ვესაუბროთ, გავუგზავნოთ საუკეთესო ცნობები, საუკეთესო გაკვეთილები ვაჩუქოთ ბავშვებს. უნდა დავაგროვოთ პირველი გამოცდილება. შეიძლება ბევრი რამ შეგვეშალოს, კიდევ გვეშლება ბევრი რა ახლა, ჯერ კიდევ ვერ ავითვისეთ ყველაფერი, მაგრამ ეს უნდა გამოვიყენოთ.“

შალვა ამონაშვილი პანდემიას ადამიანობის გამოცდად მიიჩნევს და აცხადებს, რომ თავადაც ამ გამოცდას აბარებს:

„ჩვენთვის და ჩვენი ოჯახისთვის ეს პანდემია გამოცდაა. ეს არის გამოცდა ადამიანობაში, მოქალაქეობაში, ჩვენი სიყვარულის გამოცდაც არის. იმაშიც არის გამოცდა, თუ როგორ შეგვიძლია ერთმანეთს გავუძლოთ. ერთია, როდესაც ხანდახან ხვდები ადამიანს და გიხარია, მერე ისევ დაცილდები და შეხვდები. როდესაც ხანგრძლივად ვართ ერთმანეთთან, შეიძლება ჩვენი ხასიათები ყოველმხრივ არ შეეწყოს ერთმანეთს. ამრიგად ეს არის ჩვენი გამოცდა. შეგვიძლია, რომ გამოცდა ჩავაბაროთ ადამიანურობაში? მე ამ გამოცდის პერიოდში ვარ. გირჩევთ, რომ ჩემზე უკეთესად ჩააბაროთ ეს გამოცდა.“

შალვა ამონაშვილი მასწავლებლებს ურჩევს ბავშვებთან დისტანციური სწავლებისას ეფექტიანი და საინტერესო მეთოდები გამოიყენონ:

„უცნაური გაკვეთილები გამოგვდის ჯერჯერობით. ჩვენი გამოცდა აქაც ჩასაბარებელი გვაქვს. ჩაჩურჩულება, თვალებში ჩახედვა, ხელის ჩამორთმევა უძლიერესი მეთოდიკური ხერხებია. ეკრანიდან ხელს ვერ გამოიწვდი, რომ ბავშვს მოეფერო, თვალებში ისე ჩახედო, რომ იგრძნო მისი თვალები, ეს ყველაფერი გამოირიცხა. ამ მხრივ ​ძალიან დასუსტდა განათლების საქმე. გვაქვს ეს ტექნიკა, მეტი გამოსავალი ხომ არ არის?! ჩვენ ყველანი გამოფენილები ვართ უკვე საზოგადოების წინაშე. საზოგადოებამ არ იცოდა, როგორები ვიყავით ჩვენ კლასში. ახლა ყველას შეუძლია უყუროს ჩვენს პედაგოგიურ პროცესს. იმ ხერხებს და არსენალს, რომელსაც ვიყენებდით, ვეღარ გამოვიყენებთ, მაგრამ ​არის სხვა ხერხები, რომლებიც შეიძლება გამოიყენო: ლამაზი პრეზენტაციები, ღიმილი. რა გვიჭირს, რომ გაუღიმოთ ბავშვს?!  მოვიკითხოთ ოჯახი, ბავშვები, თვალებში შევხედოთ, რაღაც მოვუწონოთ. ვუთხრათ ბავშვს, როგორ მინდა ახლა ხელი ჩამოგართვა, მოგეხვიო, თვალებში ჩაგხედო. ყველაფერ ამას რომ ვეტყვით, სიტყვასაც თავისი ძალა აქვს. ეს ყველაფერი გამოვაჩინოთ, რომ საზოგადოებამ დაგვინახოს, როგორი მოსიყვარულე, როგორი კეთილი მასწავლებლები ვართ.“

შალვა ამონაშვილი დედებს ამხსნევებს და ურჩევს, რომ ბავშვების მდგომარეობა მაქსიმალურად გაითვალისწინონ, მათი ემოციები გაიზიარონ:

„თუ ჩვეულებრივ დილით გაისტუმრებდნენ ხოლმე ქმარს, შვილებს და ქალები სახლში რჩებოდნენ. ისინი ოჯახის საქმეებს მართავდნენ და დღის განმავლობაში არ იყვნენ დაკავებული ბავშვებთან. ბავშვებთან დაკავებულობა სულ სხვა სფეროა ჩვენი საქმიანობისა და ცხოვრების. ბავშვი მთელს ჩვენს ძალებს ისრუტავს. ის ითხოვს, რომ მასთან ერთად ვიყოთ და მისი ცხოვრებით ვიცხოვროთ. რასაკვირველია, ეს გვიმძიმს, ჩვენ ჩვენი განცდები და საქმეები გვაქვს. რომ არ გავგიჟდეთ, მოვნახოთ გამოსავალი. ​თუ გავგიჟდებით, ბავშვებიც გადაგვერევიან. ისედაც ისინი უკვე ზღვარზე არიან, თუ ჩვენც მივემატეთ მათ, რა ვითარება შეიქმნება ოჯახში, ხომ?! ჩვენ უნდა შევხედოთ ჩვენს თავს, როგორც ნებისყოფის ადამიანს.“

„ ჩვენ ხომ ვამბობთ ხოლმე: „ჩემი შვილისთვის ყველაფერს გავაკეთებ, ჩემი შვილისთვის თავსაც გავწირავ.“ გაწირეთ ახლა თავი, აი, ეს დრო მოვიდა ახლა. თავგანწირვა მარტო ის კი არ არის, რომ წყალში გადავეშვათ, ყელში დანა გამოვისვათ. როდესაც ბავშვს უნდა თქვენი ძალების უკანასკნელი წვეთი, ეს წვეთი უნდა გაიღოთ. ამისთვის დაგვჭირდება თავშეკავებულობა, მოთმინება. ეს თავშეკავებულობა და მოთმინება უნდა შეგვიმსუბუქოს სიყვარულისა და მოვალეობის განცდამ. ​ხშირად გავიდეთ ბუნებაში, გალაღდნენ ბავშვები, გაიქცნენ-გამოქიცნენ. იქ არ შეეყრებათ პანდემია, ასეთი რაღაცები არ მოხდება იქ. ჩვენც სუფთა ჰაერს ჩავისუნთავთ, ხეებს გავესაუბრებით. აკეთებთ ამას, ჩემო კარგებო? თუ აკეთებთ, გილოცავთ და კიდევ გაახშირეთ ეს. თუ არ აკეთებთ, უნდა გააკეთოთ,“ - აღნიშნულ საკითხებზე შალვა ამონაშვილმა ამონაშვილის აკადემიის პირდაპირ ეთერში ისაუბრა.

წყარო:​ ამონაშვილის აკადემია

„თუ თქვენ ღიზიანდებით, დაუყვირებთ ბავშვს, ძალიან გაგიჭირდებათ. საკუთარი თავი ხელში აიყვანე...
​აკადემიკოსმა შალვა ამონაშვილმა სოციალურ ქსელში მშობლების მიერ დასმულ კითხვებს უპასუხა და მათ ბავშვის აღზრდასთან დაკავშირებით საინტერესო რჩევები მისცა. მან მშობლებს ბავშვთან ურთიერთობისას თავშეკა...

შეიძლება დაინტერესდეთ

შაქრიანი დიაბეტის მართვა ბავშვებში - თემაზე ბავშვთა ენდოკრინოლოგი ნინო ხელაძე საუბრობს

შაქრიანი დიაბეტის მართვა ბავშვებში - თემაზე ბავშვთა ენდოკრინოლოგი ნინო ხელაძე საუბრობს

საახალწლო რეკომენდაციებზე შაქრიანი დიაბეტის დროს „პირადი ექიმი მარი მალაზონიას“ პირდაპირ ეთერში ბავშვთა ენდოკრინოლოგმა ნინო ხელაძემ ისაუბრა.

მისი თქმით, თუ ბავშვს შევუქმნით ძალიან სტრესულ გარემოს და ბევრ რამეს ავუკრძალავთ, შანსი იმისა, რომ ის არ დაემორჩილება წესებს, გაიზრდება. აუცილებელია ვიპოვოთ კომპრომისი და პირველ რიგში, დავიწყოთ შერჩევა პროდუქტებისა, რომელიც ჯანსაღად ჩაანაცვლებს რაფინირებულ ტკბილეულს. მაგალითად, ჩირი, ტყლაპი, ჩურჩხელა, თხილეული უკეთესი ალტერნატივაა, ვიდრე კრემიანი ნამცხვარი. 

,,ამ დროს, რა თქმა უნდა, ყველა ბავშვმა, მოზარდმა და მშობელმა უნდა იცოდეს, როგორ გაიკეთოს ინსულინი იმ მიღებული საკვების შესაბამისად (შაქრიანი დიაბეტის დროს). თუ მივიღებთ ტბილეულს, თუნდაც გოზინაყის ( მიუხედავად იმისა, რომ ფრუქტოზას შეიცავს, შემდეგ გლუკოზად გარდაიქმნება) სახით, მშობელმა სწორად უნდა დაითვალოს და სწორად გაუკეთოს ბავშვს ინსულინი, იმ საკვებზე გათვლით, რასაც იღებს. 

კიდევ ერთი კარგი ღონისძიება იქნება, რომ ბავშვმა მეტი ივარჯიშოს, ფეხით ისეირნოს, იცეკვოს და რაც მიირთვა ფიზიკური დატვირთვის სახით გამოიყენოს. დღესდღეობით, მეტნაკლებად ხელმისაწვდომია სხვადასხვა ხელოვნური დამატკბობლები, რომლითაც შესაძლებელია ტკბილეულის მომზადება. აქაც გასათვალისწინებელია, რომ მშობელმა იცოდეს რომელი დამატკბობელია უსაფრთხო ბავშვისთვის და არ გადააჭარბოს გამოყენების ლიმიტს“- აღნიშნა ნინო ხელაძემ. 

ენდოკრინოლოგმა ჰიპოგლიკემიის შესახებაც ისაუბრა. მისი თქმით, ჰიპოგლიკემია არის მდგომარეობა, რომლის დროსაც სისხლში გლუკოზის დონე ნორმაზე დაბალია. ,,შაქრიანი დიაბეტის დროს ჰიპოგლიკემიის მიზეზი შეიძლება გახდეს: მედიკამენტის დოზის გადაჭარბება, კვების რეჟიმის დარღვევა, საკვების არაადეკვატური ულუფა, გადაჭარბებული ფიზიკური აქტივობა,'' - დასძინა ნინო ხელაძემ. 

ჰიპოგლიკემიის შესაძლო ნიშნებია: ოფლიანობა, გულის ფრიალი, კანკალი, წამოცხელება, სიწითლე ან გაფითრება, მხედველობის გაორება, ტუჩების დაბუჟება. მსუბუქი ჰიპოგლიკემიის დროს, უმჯობესია გამოიყენოთ პურის პატარა ნაჭერი, ნაკლებად ტკბილი ხილი (ვაშლი), ცილოვანი საკვები (რძე ან რძის ნაწარმი). 

დაიმახსოვრეთ! - შაქრის ფხვნილი, თაფლი და საკონდიტრო ნაწარმი გამოიყენეთ მხოლოდ მძიმე შემთხვევაში და მაქსიმალური სიფრთხილით, სისხლში გლუკოზის დონის მკვეთრი მატების თავიდან ასაცილებლად - აღნიშნული რეკომენდაცია გაიცა საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში ,,პირადი ექიმი - მარი მალაზონია''. 

„ახალი წლის პერიოდში, როდესაც ყველა ოჯახში სტუმრიანობაა და მშობლებმა შესაძლოა დიდი დრო ვერ დაუთმონ ბავშვებს. თუმცა, ფიზიკური აქტივობა ძალიან მნიშვნელოვანი ნაწილია შაქრიანი დიაბეტის მქონე ბავშვების ცხოვრებაში, ამიტომ ყველა ოჯახმა უნდა გაითვალისწინოს და ყურადღება მიაქციონ ამ საკითხს. თუ დაგეგმილია ფიზიკური აქტივობა, უნდა გაკეთდეს ნაკლები ინსულინი. ჰიპოგლიკემია შესაძლოა, განვითარდეს უშუალოდ ვარჯიშის დროსაც და ვარჯიშიდან 2 საათის მანძილზეც კი (გააჩნია ვარჯიშის ტიპს). თუ მას არ გაუკეთებია ნაკლები ინსულინი, მაშინ მეტი საკვები უნდა მიიღოს (კომბინირებული ნახშირწყლის სახით), რათა ვარჯიში დაიფაროს ნახშირწყლოვანი დატვირთვით (მაგალითად, მჭადი და ყველი ან ნადუღი). განსაკუთრებით საყურადღებოა, თუ აქტივობა მოხდა ღამე, ძილის წინ. არსებობს თანამედროვე მეთოდები, რომელიც ჰიპოგლიკემიას ხსნის, მაგალითად, ინსულინის ტუმბო, გლუკოზის მონიტორინგის სისტემა - ეს საშუალებები ძალიან დაგეხმარებათ“ - აღნიშნა ნინო ხელაძემ.

წყარო: ​,,პირადი ექიმი - მარი მალაზონია''

წაიკითხეთ სრულად