Baby Bag

,,თუ გინდათ, რომ პანდემია მალე დასრულდეს, როცა ვაქცინაციის შანსი გექნებათ არ გაუშვათ ხელიდან!''

,,თუ გინდათ, რომ პანდემია მალე დასრულდეს, როცა ვაქცინაციის შანსი გექნებათ არ გაუშვათ ხელიდან!''

კალიფორნიის უნივერსიტეტის დოქტორანტი ცოტნე ჩიტიაშვილი, რომელმაც კორონავირუსის საწინააღმდეგო ვაქცინაცია ჩაიტარა, სოციალურ ქსელში ვაქცინის შესახებ პოსტს აქვეყნებს. ​​MomsEdu.ge​ მას უცვლელად გთავაზობთ:

,,დავიწყებ იმით, რომ დღეს მე ძალიან გამიმართლა კოვიდის ვაქცინა რომ შემხვდა. ერთადერთი მიზეზი,თუ რატომ მოხდა ეს, არის ის, რომ ჩვენი დეპარტამენტი UCLA-ს სამედიცინო სკოლის ნაწილია. უნივერსიტეტის დიდი ნაწილი ისევ ელოდება თავის რიგს.

მოკლე შინაარსი: თუ გინდათ, რომ პანდემია მალე დასრულდეს, როცა ვაქცინაციის შანსი გექნებათ არ გაუშვათ ხელიდან!

ახლა ცოტა გრძლად:

ეს ვაქცინები ისე სწრაფად გააკეთეს, საშიში ხომ არ იქნება გამოყენება?

- ჩვენ რომ ვიყოთ 2000-იანი წლების დასაწყისში, ეს ნამდვილად იქნებოდა სამართლიანი კითხვა, თუმცა ხშირად მედიაში არ ლაპარაკობენ იმაზე, რომ დღევანდელი მოლეკულური ბიოლოგიის და ბიომედიცინის მიღწევები საშუალებას გვაძლევს მაგ.

1) გავშიფროთ ადამიანის (ან ვირუსის) გენომი 24 საათზე ნაკლებ დროში, რასაც 10 წელზე მეტი დაჭირდა 90-იანების ბოლოდან 2000-იანების დასაწყისში, როცა ადამიანის გენომის პროექტი მიმდინარეობდა და მილიარდობით დოლარი დაჯდა. დღეს ადამიანის სრული გენომის გაშიფრვა შეიძლება ~$800 ღირდეს.

2) მოლეკულური კლონირება (ვირუსული ვექტორების შესაქმნელად) და თუნდაც რნმ-ის სინთეზი ბევრად სწრაფად და იაფად არის შესაძლებელი დღეს ვიდრე 5-10 წლის წინ.

3) კომუნიკაცია სამეცნიერო წრეებს შორის, ვირუსული გენომების გაშფრვა და გამოქვეყნება ხდება ძალიან სწრაფად და თითქმის ყველას აქვს წვდომა ამ ყველაფერზე.

ეს ძალიან მარტივი მაგალითები და სხვა ფაქტები განაპირობებს ამ ვაქცინების წარმატებით შექმნას წელიწადზე ნაკლებ დროში. ასე რომ, სისწრაფე ცუდი არ არის ამ შემთხვევაში. ეს მიღწევები, რომლებზეც სამეცნიერო წრეები წლობით მუშოაბენ, ტყუილად არ იკარგება.

რომელი ვაქცინა გავიკეთე? და მქონდა თუ არა არჩევანის საშუალება?

- მე დღეს შემხვდა მოდერნას ვაქცინა ანუ რნმ ვაქცინა. ამჟამად არჩევანის საშუალება არ არის და კიდევ დიდი ხანი ვერ იქნება, რადგან ჯერ ვაქცინების რაოდენობა ძალიან მცირეა.

რა ხდება ახლა ჩემს ორგანიზმში?

-რნმ მოლეკულები, რომლებიც ვაქცინაციისას მოხვდა ჩემს ორგანიზმში, აღწევს კუნთის უჯრედებში, რომლებიც რნმ-ს "გადათარგმნიან" ცილად, კერძოდ, "სპაიკ" ცილად, რომელსაც კორონავირუსი იყენებს ჩვენი უჯდრედის რეცეპტორებთან დასაკავშირებლად. შესაბამისად, ჩემი ორგანიზმი ამ ცილას აღიქვამს, როგორც "უცხოს" და წამოქმნის ანტისხეულებს, რომ მერე დამიცვას თუ ვირუსი შემეყრება.

გვერდითი ეფექტები თუ აქვს და გრძელვადიანი რა ეფექტი შეიძლება ჰქონდეს? შემიცვლის გენომს ეს ვაქცინა?

- ვაქცინის მიღებიდან 12 საათზე მეტი გავიდა დღეს, არ მაქვს თავის ტკივილი, არც სიცხე; უბრალოდ ვგრძნობ ნანემსარ ადგილს და კუნთი არის ოდნავ შეშუპებული. თუმცა გამაფრთხილეს, რომ დაბალი სიცხე, თავის ტკივილი ან დაღლილობა შეიძლება გამოიწვიოს.

- რნმ ვაქცინა გენომს ვერანაირად ვერ შეგვიცვლის. რნმ ვერ ინტეგრირდება ჩვენს გენომში. ადამიანებს უბრალოდ არ გვაქვს ისეთი ცილები, რომლებიც რნმ მოლეკულას გადათარგმნის დნმ-ად და მერე კიდევ გენომში მოხდეს ინტეგრაცია. იგივე შეიძლება ითქვას ადენოვირუსულ ვაქცინებზე (მაგ. ასტრაზენეკა და ჯონსონ&ჯონსონი). ეს ადენოვირუსული ვაქცინები ისეა შეცვლილი, რომ ადენოვირუსი ვერ გამრავლდება ჩვენს უჯრედში და ვერც ინტეგრირდება გენომში.

- მედიაში ბევრგან დაიწერა, რომ ვაქცინაციამ რამდენიმე ადამიანში გამოიწვია ალერგიული რეაქცია და ანაფილაქსიური შოკი. ჟურნალისტებმა ოღონდ პროვოკაციული რამე დაწერონ მეტი არაფერი უნდათ. ბევრი სტატიის სათაურის მეტს არაფერს კითხულობს. ყველაზე მნიშვნელოვანია სიხშირე ამ ანაფილაქსიური შოკის, თორემ ბევრ ადამიანში მას მიწისთხილის კარაქიც იწვევს.

- 19 იანვრის მონაცემებით ამერიკაში მოდერნას ვაქცინისგან ანაფილაქსიური შოკის შანსი არის 2.1/1 მილიონში და პფაიზერის 6.2/1 მილიონში. სულ დაფიქსირებული 60 ანაფილაქსიური შოკის შემთხვევიდან (ორივე ვაქცინის ერთად) არავინ გარდაცვლილა. თუმცა, სიფრთხილიდან გამომდინარე, CDC რეკომენდაციაა დღეს, რომ თუ ძლიერი ალერგიის ისტორია აქვს ადამიანს, განსაკუთრებით, ვაქცინებზე არ უნდა აიცრან!


რომელი ვაქცინა ჯობია? რომელი ფირმის?

- დღეს დედამიწის სხვადასხვა კუთხეში სხვადასხვა ვაქცინაა დამტკიცებული. მაგ. ამერიკაში მხოლოდ პფაიზერის (რნმ ვაქცინა) და მოდერნას (რნმ ვაქცინა) ვაქცინებია დამტკციცებული. ინგლისში: პფაიზერი, მოდერნა და ასტრაზენეკა (ადენოვირუსული). ამ სამი კომპანიის ვაქცინების ეფექტურობა და კლინიკური გამოცდის შედაგები გამოქვეყნებულია რეცენზირებულ ჟურნალებში და ყველას შეუძლია ნახოს.

- დღეს გამოქვეყნდა კიდევ ნოვავაქსის ინგლისში ჩატარებული კლინიკური გამოცდების შედეგი და, სავარაუდოდ, მასაც მალე დაამტკიცებენ.

- ჩასწორება: დღეს გამოაქვეყნა ჯონსონ&ჯონსომაც კლინიკური გამოცდების შედეგი, სადაც 40000 ადამიანზე მეტი აცრეს და 85% ეფექტურობის დონე, რაც ძალიან კარგი მაჩვენებელია. კიდევ ამ ვაქცინის მთვარი უპირატესობა არის ის, რომ მხოლოდ ერთი აცრაა საჭირო; ყველა დანარჩენი პფაიზერი, მოდერნა და ასტრაზენეკა 2 აცრაა 3-4 კვირის ინტერვალით. ჯონსონ & ჯონსოსნის ვაქცნიაც ადენოვირუსულ ტექნოლოგიაზეა დაყრდნობილი და შესაძლებელია ძალიან ბევრი დოზის სწრაფად წარმოება.

წყარო მარტივი ენით: https://www.sciencemag.org/.../one-dose-covid-19-vaccine...

,,ნიუ იორკ ტაიმს”-ს აქვს მარტივი ენით და ილუსტრაციებით კარგად შეჯამებული სხვადასხვა ვაქცინები და მათი მოქმედების პრინციპები


 არჩევანი რომ მქონდეს, რომელ ვაქცინას გავიკეთებდი?

- ყველა სამეცნიერო თუ არასამეცნიერო ინფორმაციაზე დაყრდნობით, რაზეც მაქვს წვდომა, დღეს რომ მქონოდა არჩევანი გავიკეთებდი: პფაიზერის, მოდერნას ან ასტრაზენეკას ვაქცინებს. ასევე როცა ჯონსონ & ჯონსონის და ნოვავაქსის შედეგები გამოქვეყნდება და ავტორიზაციას გაივლის ამათაც გავიკეთებდი. დღეს, მაგალითად, არჩევანის საშუალება ამერიკაში არ არის და ეს ასე იქნება ბევრ ქვეყანაში დიდი ხნის განმავლობაში სანამ ვაქცინის დოზების რაოდენობა არ გაიზრდება.

უკვე მაკონტროლებს თუ არა ბილ გეითსი?

- ჯერ ვერ ვიჭერ სიგნალს,  მაგრამ ეს კითხვა თუ სერიოზულად ვინმეს უჩნდება, ჩემი კონტროლი თუ ვინმეს უნდა ისედაც მაკონტროლებს ტელეფონით ან კომპიუტერით, და არა მგონია ჩიპის დახარჯვად ვღირდე...

- რომ დავიცვა ჩემი თავი, ჩემთვის საყვარელი ადამიანები და ყველა ადამიანი ჩემს ირგვლივ ვინც მაღაზიაში, სამსახურში, ქუჩაში შემხვდება და რომ მალე მორჩეს პანდემია!

რა შეიძლება მოხდეს თუ ბევრი ადამიანი უარს იტყვის აცრაზე?

- რაც უფრო მეტ ხალხს შეეყრება ვირუსი, მეტი შანსია რომ მოხდეს მისი მუტირება. უკვე ვხედავთ, რომ არის შტამები ინგლისიდან, სამხრეთ აფრიკიდან, ბრაზილიიდან, რომლებიც კიდევ უფრო მარტივად ვრცელდება. ინფიცირების დონე თუ არ შემცირდა, შტამების რიცხვიც გაიზრდება და არის შანსი იმისა, რომ დღევანდელი ვაქცინებიც დაკარგავს ეფექტურობას. ამიტომ არის აუცილებელი პირბადის ტარება, ჰიგიენის დაცვა, დისტანცირება და გრძელვადიანი დაცვისთვის ვაქცინაცია.

რატომ ვწერ ამ ყველაფერს აქ?

- ძირითადად მინდა იმ ხალხმა, ვინც ჯერ ვერ ჩამოყალიბდა, ნახოს, რომ მე როგორც ადამიანს, რომელსაც პირდაპირი ყოველდღიური შეხება მაქვს იმ ტექნოლოგიებთან, რომლებმაც განაპირობა ამ ვაქცინების სწრაფი შექმნა, სამეცნიერო წრესთან და წვდომა მაქვს ინფორმაციასთან (რომელთანაც ასევე ყველა ადამიანს აქვს), ვენდობი ამ ყველაფერს და დღეს როცა მომივიდა წერილი ყველაფერი დავყარე და გავიქეცი ასაცრელად.

პ.ს. ხო სურათში სამი პირბადე მიკეთია, უცნაური რეგულაციები აქვს ჩვენს ჰოსპიტალს,'' - აღნიშნავს ცოტნე ჩიტიაშვილი.

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)

შეიძლება დაინტერესდეთ

15 თებერვლიდან მოსწავლეების საკლასო ოთახებში დაბრუნებასთან დაკავშირებით განათლების მინისტრის მოადგილე დეტალებზე საუბრობს

15 თებერვლიდან მოსწავლეების საკლასო ოთახებში დაბრუნებასთან დაკავშირებით განათლების მინისტრის მოადგილე დეტალებზე საუბრობს

15 თებერვლიდან მოსწავლეები, მთელი ქვეყნის მასშტაბით, საკლასო ოთახებში ბრუნდებიან, სადაც მათთვის უსაფრთხო საგანმანათლებლო გარემოა უზრუნველყოფილი. აღნიშნულ თემაზე საქართველოს განათლების, მეცნიერების, კულტურისა და სპორტის მინისტრის პირველმა მოადგილე ეკატერინე დგებუაძემ სამინისტროში ბრიფინგი გამართა და აქტუალურ შეკითხვებს უპასუხა.

ეკატერინე დგებუაძემ აღნიშნა, რომ სამინისტრომ განახლებული რეკომენდაციები ყველა ზოგადსაგანმანათლებლო დაწესებულების ადმინისტრაციას უკვე მიაწოდა. სკოლები კი, თავის მხრივ, უზრუნველყოფენ მოსწავლეთა მშობლების ინფორმირებას, როგორც სასწავლო პროცესის ორგანიზებასთან, ასევე სკოლაში არსებულ სანიტარულ-ჰიგიენურ ნორმებთან დაკავშირებით.

მინისტრის პირველმა მოადგილემ ყურადღება გაამახვილა სკოლებში უსაფრთხო გარემოს უზრუნველყოფის მიზნით სახელმწიფოს მხრიდან გადადგმულ ნაბიჯებზე და განსაკუთრებით გამოყო საკოორდინაციო საბჭოს გადაწყვეტილება, V-XII კლასის მოსწავლეებისთვის სკოლის ტერიტორიაზე პირბადეების ტარების აუცილებლობის შესახებ. ეკატერინე დგებუაძის თქმით, პირბადეების მოხმარებასთან დაკავშირებით განსხვავებული რეკომენდაციაა სპეციალური საგანმანათლებლო საჭიროების მქონე მოსწავლეებისთვის. კერძოდ, სსსმ მოსწავლეს, რომელსაც ჯანმრთელობის მდგომარეობიდან გამომდინარე არ შეუძლია პირბადის ტარება, ეძლევა შესაძლებლობა, სკოლის ტერიტორიაზე პირბადის გარეშე გადაადგილდეს. აღნიშნულთან დაკავშირებით მოსწავლის მშობელმა განცხადებით უნდა მიმართოს სკოლის დირექციას.

დასწრებითი სწავლების პირობებში სამინისტრომ სპეციალური საგანმანათლებლო საჭიროების მქონე მოსწავლეთა ხელშეწყობის მიზნით, სკოლებისთვის შესაბამისი რეკომენდაციები შეიმუშავა. განახლებული რეკომენდაციები ზოგადსაგანმანათლებლო დაწესებულების ადმინისტრაციას დაეხმარება, სასწავლო პროცესი სსსმ მოსწავლეებისთვის ინდივიდუალური საჭიროებებისა და სანიტარულ-ჰიგიენური სტანდარტების გათვალისწინებით დაგეგმოს.

რაც შეეხება, სკოლის მასწავლებლებისა და ადმინისტრაციული პერსონალის სავალდებულო სისტემურ ტესტირებას, მინისტრის პირველმა მოადგილემ განაცხადა, რომ აღნიშნული პროცესი საჯარო და კერძო სკოლებში უკვე აქტიურად მიმდინარეობს.

ეკატერინე დგებუაძის თქმით, ზოგადსაგანმანათლებლო დაწესებულებები აღჭურვილია ვირუსის პრევენციისთვის საჭირო რესურსებისა და ინვენტარის მარაგით, სკოლებში მოწესრიგებული და გამართულია სველი წერტილები, ზედმიწევნით არის დაცული სანიტარულ-ჰიგიენური ნორმები და სამინისტროს რეკომენდაციები. შესაბამისად, სკოლებს მოსწავლეების უსაფრთხო საგანმანათლებლო გარემოში მისაღებად სრული მზაობა აქვთ. ამ მიმართულებით საგანმანათლებლო რესურსცენტრები სკოლებში სისტემატურ მონიტორინგის ახორციელებენ და ადგილზე ეცნობიან ზოგადსაგანმანათლებლო დაწესებულებებში არსებულ მდგომარეობას.

მინისტრის პირველმა მოადგილემ მშობლებისთვისა და მასწავლებლებისთვის შეთავაზებულ დამატებით შესაძლებლობაზეც ისაუბრა. კერძოდ, მან აღნიშნა, რომ თბილისის, ქუთაისის, რუსთავის, ზუგდიდის, თელავის, ზესტაფონის, გარდაბნის, ფოთის, მარნეულის, ბათუმის, ქობულეთისა და გორის საჯარო სკოლების მოსწავლეთა მშობლებს შესაძლებლობა აქვთ, გააკეთონ არჩევანი დასწრებით სწავლებასა და დისტანციური სწავლების ფორმას შორის. მნიშვნელოვანია, რომ ამავე შესაძლებლობით სარგებლობენ სპეციალური საგანმანათლებლო საჭიროების მქონე მოსწავლეები მთელი ქვეყნის მასშტაბით.

ამასთან, საქართველოს მთელ ტერიტორიაზე, სამინისტრო შესაძლებლობას აძლევს რისკჯგუფში მყოფ მასწავლებლებს, შესაბამისი სამედიცინო დასკვნის საფუძველზე, მიმართონ სკოლის ადმინისტრაციას მუშაობის დისტანციურ ფორმატში გაგრძელების თაობაზე.

შეგახსენებთ, რომ სკოლებში კორონავირუსის შემთხვევების დადასტურების შემთხვევაში გაგრძელდება მიდგომა წერტილოვანი შეზღუდვების შესახებ. ასეთ დროს სკოლა მიმართავს ადგილობრივი ჯანდაცვის ცენტრს, რომელიც იღებს გადაწყვეტილებას, კონკრეტული კლასი გადავიდეს დისტანციურ რეჟიმში თუ მთლიანად სკოლა.

წაიკითხეთ სრულად