Baby Bag

წითურა, წითელა, ყბაყურა, ქუნთრუშა - როგორ გადაეცემა და რა სიმპტომებით ხასიათდება თითოეული მათგანი?

წითურა, წითელა, ყბაყურა, ქუნთრუშა - როგორ გადაეცემა და რა სიმპტომებით ხასიათდება თითოეული მათგანი?
ამ პერიოდში, განსაკუთრებით - ბავშვებში მომრავლდა ვირუსული დაავადებები - წითურა, წითელა, ყბაყურა, ქუნთრუშა. როგორ გადაეცემა და რა სიმპტომებით ხასიათდება თითოეული მათგანი? - ამ თემაზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა პედიატრი ნანა საპანაძე.
- როგორ გადაეცემა და რა სიმპტომებით ხასიათდება ეს ვირუსული დაავადებები?

- ამჯერად მინდა გესაუბროთ ბავშვთა ასაკის ინფექციურ დაავადებებზე, რომლებიც მოსახლეობაში „ბატონების“ სახელით მოიხსენიება. წითელა, წითურა, ყბაყურა, მწვავე ვირუსული დაავადებებია, რომლებსაც იბონუკლეინის მჟავასთად დაკავშირებული ვირუსები, პარამიქსოვირუსები იწვევენ, ხოლო ქუნთრუშას გამომწვევი მიკრობია A ჯგუფის ბეტა ჰემოლიზური სტრეპტოკოკი.
ინფექცია ჰაერწვეთოვანი მექანიზმით გადაეცემა (ავადმყოფის ლაპარაკის, ხველისა თუ დაცემინებისას უმცირეს წვეთებს გარემოში გამოყოფს, იქ არსებული ვირუსები კი ჩასუნთქულ ჰაერთან ერთად მეორე ადამიანის ორგანიზში ხვდება).
ქუნთრუშას დროს მნიშვნელოვანია კონტაქტური გზაც (ამ შემთხვევაში, ინფექციის წყაროს ავადმყოფის ნახმარი ჭურჭელი, საყოფაცხოვრებო ნივთები, სათამაშოები წარმოადგენს). ამ ინფექციებს განსაკუთრებით მაღალი კონტაგიოზურობა, ანუ სხვა ადამიანების დასნებოვნების უნარი ახასიათებს. განსაკუთრებით სწრაფად დახურულ შენობაში ვრცელდება. ინფიცირების რისკი მაღალია საზოგადოებრივი თავშეყრის ადგილებში: საბავშვო ბაღებში, სკოლებში, ტრანსპორტში. ადამიანის გარეშე ვირუსი სწრაფად იღუპება, ამიტომ მესამე პირით ინფექციის გადატანა იშვიათია.
წითელა, წითურა, და ქუნთრუშა გამონაყარით მიმდინარე დაავადებებია, ხოლო ყბაყურა სანერწყვე ჯირკვლების შეშუპებით ხასიათდება.

​დაწვრილებით მოგითხრობთ თითოეული დაავადების შესახებ. დროის შუალედს, რომელიც ვირუსთან შეხვედრიდან და დაავადების გამოვლენამდე გადის, ექიმები ინკუბაციურ პერიოდს ვუწოდებთ. ეს პერიოდი ყველა ინფექციას სხვადასხვა აქვს. წითელას დროს საშუალოდ 9-10 დღეა, იშვიათად შეიძლება 21 დღემდეც გაგრძელდეს. მაგალითად, ბავშვებს, რომლებმაც ინკუბაციურ პერიოდში პროფილაქტიკის მიზნით იმუნოგლობულინი (სპეციფიკური ანტისხეულები) მიიღეს ან სისხლი თუ პლაზმა გადაესხათ, ეს დრო შესაძლოა 21 დღემდეც გაუხანგრძლივდეთ. წითურას ინკუბაციური პერიოდი საშუალოდ 15-18 დღეა, ქუნთრუშას ინკუბაციური პერიოდი 1-დან 7 დღემდე, ყბაყურას ინკუბაციური პერიოდი 14-24 დღე. დაავადების ხანგრძლივობა კავშირშია მის სიმძიმესთან. დაავადებები შესაძლებელია მიმდინარეობდეს მსუბუქად, საშუალო სიმძიმით და/ან მძიმედ. გადატანის შემდეგ ეს დაავადებები მყარ იმუნიტეტს ტოვებს (განმეორებით აღარ ემართებათ).

​წითელასა და წითურას მოწითალო ფერის მაკულურ-პაპულური (ლაქოვან-კვანძოვანი) გამონაყარი ახასიათებს, თუმცა თითოეულ ინფექციას თავისი დამახასიათებელი თავისებურებებიც აქვს. წითელას დროს უმეტესად კანიდან ოდნავ ამოწეული კვანძები გვხდება, რომლებიც ერთმანეთთან შერწყმის ტენდენციას ავლენს. წითურას გამონაყარი უფრო ლაქოვანია. წითელას დროს გამონაყარი დაავადების მე-4-მე-5 დღეს ვლინდება. პირველი ელემენტები ყურებს უკან, ცხვირზე, ლოყებზე ჩნდება, 24 საათში ვრცელდება მთელ სახეზე, კისერზე, გულმკერდის ზემო ნაწილზე, ხელებზე. შემდეგ გამონაყარი ჩნდება ზურგზე, მუცელსა და ფეხებზე, მესამე დღეს კი - ტერფებზეც. გამონაყარი იმავე თანმიმდევრობით ფერმკრთალდება და ქრება, რომლითაც გაჩნდა.

​წითურას დროს პირველი სიმპტომი, რომელსაც დედა ამჩნევს, ხშირად სწორედ გამონაყარია. ის ამ შემთხვევაშიც ზემოდან ქვემოთ ვრცელდება, მხოლოდ - წითელაზე გაცილებით სწრაფად. წითელა იწყება ტემპერატურის მომატებით, კონიუნქტივიტით (თვალის ლორწოვანი გარსის ანთებით), მშრალი შემაწუხებელი ხველით, ცხვირცემინებით, სურდოთი, გულმკერდის არეში ფხაჭნის შეგრძნებით. კანზე გამონაყარის გაჩენამდე ერთი-ორი დღით ადრე რბილსა და მაგარ სასაზე უსწორმასწორო წითელი ლაქები შეიმჩნევა. ეს წითელას სადიაგნოზო ნიშანიც კი გახლავთ. გარდა ამისა, ძირითადი კბილების დონეზე ღრძილებისა და ლოყის შიგნითა ზედაპირის ლორწოვანზე მონაცრისფრო-მოთეთრო ფერის წარმონაქმნები ჩნდება, ქუთუთოს კიდის გასწვრივ კი შემოფარგლული კონიუქტივიტი ყალიბდება.

​წითურას დროს ზოგადი მდგომარეობა დამაკმაყოფილებელია. ორგანიზმის საერთო ინტოქსიკაცია, რომელიც ცხელებით, თავის ტკივილით, უხასიათობით, უმადობით გამოიხატება, იშვიათია. კეფის, კისრის უკანა და სხვა ლიმფური კვანძები დიდდება და ორი კვირის განმავლობაში გადიდებული რჩება.

​ქუნთრუშისთვის დამახასიათებელი ძირითადი კლინიკური ნიშნებია: დაავადების დაწყება ყელის ტკივილით, რასაც ერთვის ცხელება და კანზე გამონაყარი. ობიექტურად აღინიშნება პირ-ხახის ლორწოვანის მკვეთრი ჰიპერემია, ე.წ. „ალისფერი ხახა“, რომელსაც თან ახლავს ყელის ძლიერი ტკივილი, ხშირ შემთხვევაში შესაძლებელია აღინიშნებოდეს ჩირქოვანი ტონზილიტი, ენა დაფარულია თეთრი ფერის ნადებით, ენის წვერი კი ჰიპერემიულია, დინამიკაში თეთრი ფერის ნადები სცილდება, დვრილები შიშვლდება და ენა ხდება „ჟოლოსებრი“, რაც ასევე პათოგნომურია ამ დაავადებისთვის. გადიდებულია ყბისქვეშა და კისრისწინა ლიმფური კვანძები, პალპაციით კი მტკივნეული. რაც შეეხება გამონაყარის თავისებურებას, ვითარდება წვრილწინწკლოვანი გამონაყარი ჰიმერემიულ კანზე, მთელი სხეულის უმეტესად კი ბუნებრივი ნაკეცების არეში, იწვევს თეთრ დერმოგრაფიზმს, სახეზე ჰიპერემიულ ფონზე შესამჩნევია ცხვირ-ტუჩის სამკუთხედის სიფერმკრთალე. გამონაყარის ალაგების შემდეგ ხდება კანის აქერცვლა, მეტი ინტენსივობით მტევნებისა და ტერფების არეში.

​ყბაყურას შემთხვევაში დაავადება იწყება შემცივნებით, თავის ტკივილით, უმადობით, ზოგადი სისუსტით და მსუბუქი ან საშუალო ცხელებით. 12-24 საათის შემდეგ ემატება სანერწყვე ჯირკვლების შეშუპება, რომელიც ყველაზე მეტადაა გამოხატული მეორე დღეს და გრძელდება 5-7 დღე. ზოგიერთ ბავშვს აქვს მხოლოდ სანერწყვე ჯირკვლის შესიება სხვა სიმპტომების გარეშე. შესიება იწვევს ტკივილს ღეჭვისა და ყლაპვის დროს, ძირითადად, მჟავე სითხეების მიღებისას, როგორიცაა ციტრუსების წვენები. ჯირკვალი მგრძნობიარეა შეხებისას. ამ სტადიაზე ტემპერატურა იმატებს (დაახლოებით 39,4-40°C) და გრძელდება 1-3 დღე.

​- რა ასაკობრივ კატეგორიაში და რა შემთხვევაში მიმდინარეობს ზემოთ ჩამოთვლილი დაავადებები მძიმედ?

​- ინფექცია შედარებით მძიმედ მიმდინარეობს ახალშობილებში და წლამდე ასაკის ბავშვებში, შემთხვევათა 30%-ში, ადგილი აქვს დაავადების ისეთ გართულებებს, როგორებიცაა: ოტიტი, პნევმონია, დიარეა და პოსტინფექციური ენცეფალიტი, მიოკარდიტი, თუმცა ამავდროულად ყბაყურას გართულება კიდევ შეიძლება ორქიტი, მწვავე პანკრეატიტი, პროსტატიტი იყოს. ხოლო ქუნთრუშას გადატანიდან დაახლოებით 2 კვირის შემდეგ, იშვიათად, თუმცა შეიძლება განვითარდეს მოგვიანებითი გართულებები - ნეფრიტის სახით.

​გართულებების თავიდან აცილების მიზნით, აუცილებელია არ სცადოთ თვითმკურნალობა, დაავადებების პირველი სიმპტომების გამოვლინებისთანავე მიმართოთ თქვენს პედიატრს, რომელიც ზუსტად შეაფასებს ბავშვის მდგომარეობას, შეგირჩევთ მკურნალობის სწორ გეგმას, ამით მნიშვნელოვნად შემცირდება გართულებების განვითარების რისკი.

​რაც შეეხება მკურნალობას, ქუნთრუშას, როგორც ბაქტერიული ინფექციის მკურნალობისთვის, აუცილებელია ანტიბიოტიკოთერაპია. წითელა, წითურა, ყბაყურა გაურთულებელ შემთხვევაში ანტიბიოტიკოთერაპიას არ საჭიროებს და ძირითადად სიმპტომურია, მკურნალობის სქემას და ტაქტიკას თქვენი მკურნალი ექიმი დაგინიშნავთ, დაავადებების კლინიკური სიმპტომებისა და მიმდინარეობის შესაბამისად.

​- რომელ მათგანზე არ ტარდება აცრა? და ზოგადად, აცრებზე რომ ვისაუბროთ.

​- წითელა, წითურა, ყბაყურას საწინააღმდეგოდ არის აცრა, და პროფილაქტიკური აცრების ეროვნული კალენდარი ითვალისიწინებს წითელა-წითურა-ყბაყურას საწინააღმდეგო ორჯერად აცრებს 1 და 5 წლის ასაკში. ეს აცრები უფასოა და ხელმისაწვდომია ყველასათვის. რაც შეეხება ქუნთრუშას, სამწუხაროდ, ვაქცინა ამ დაავადებისგან დასაცავად არ არსებობს.

​ზოგადად, დაავადების თავიდან ასაცილებლად საჭიროა პირადი ჰიგიენის დაცვა, ხელების ხშირი დაბანა და დაავადებულთან კონტაქტისთვის თავის არიდება.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური​

შეიძლება დაინტერესდეთ

​თავის ტვინის სრულყოფილი კვლევა ყველაზე მძლავრი მაგნიტურ-რეზონანსული ტომოგრაფით ,,ნიუ ჰოსპიტალსშია’’ ხელმისაწვდომი

​თავის ტვინის სრულყოფილი კვლევა ყველაზე მძლავრი მაგნიტურ-რეზონანსული ტომოგრაფით ,,ნიუ ჰოსპიტალსშია’’ ხელმისაწვდომი

,,ნიუ ჰოსპიტალსში’’ 3 ტესლა სიმძლავრის ულტრათანამედროვე მაგნიტურ-რეზონანსული ტომოგრაფის საშუალებით დროის მოკლე მონაკვეთში ტარდება თავის, ზურგის ტვინისა და ხერხემლის სვეტის დეტალური კვლევა, როგორც სტრუქტურული, ასევე ფუნქციური.

ამ თემაზე უფრო დეტალურად MomsEdu.ge-ს ნიუ ჰოსპიტალსის რადიოლოგი მაია გაგუა ესაუბრა.

  • რა უპირატესობები და მახასიათებლები აქვს 3 ტესლა სიმძლავრის ულტრათანამედროვე მაგნიტურ-რეზონანსულ ტომოგრაფს?

მაია გაგუა: „თუ შევადარებთ სხვა ტომოგრაფებს, აღნიშნული ტომოგრაფით კვლევა ბევრად უფრო კომფორტულია პაციენტებისთვის და პროგრამული თვალსაზრისით მეტად უზრუნველყოფილია, აქვს ახალი რეჟიმები, რაც ძალიან გვეხმარება სხვადასხვა დაავადების ადრეულ დიაგნოსტირებასა და წარმონაქმნების დროულ აღმოჩენაში, როცა მათი ზომა ჯერ კიდევ რამდენიმე მილიმეტრია.

პედიატრიულ პოპულაციაში განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია აღნიშნული აპარატით კვლევების ჩატარება, რადგან უფრო სწრაფი და ინფორმატიულია სხვა ტომოგრამებთან შედარებით. 6 წლამდე ასაკის ბავშვების გამოკვლევა ხდება დაძინებით, რომელიც გრძელდება მაქსიმუმ 20-30 წუთი, კვლევის დასრულებისთანავე ბავშვი იღვიძებს და 1-საათიანი ანესთეზიოლოგის მეთვალყურეობის შემდეგ მიდის სახლში“.

  • ულტრათანამედროვე მაგნიტურ-რეზონანსული ტომოგრაფიის საშუალებით შესაძლებელია სხვადასხვა დაავადების დიაგნოსტირება, მათშორის ნევროლოგიური დაავადებების. ხაზგასასმელია, რომაღნიშნული მაგნიტურ-რეზონანსული ტომოგრაფის საშუალებით საკმაოდ გამარტივებულია ნევროლოგიური დაავადებების დიაგნოსტირება.

მაია გაგუა: „დიახ, ულტრათანამედროვე მაგნიტურ-რეზონანსული ტომოგრაფი საშუალებას გვაძლევს დროის მოკლე მონაკვეთში მივიღოთ უმაღლესი ვიზუალიზაციის მქონე გამოსახულება, შევისწავლოთ თავის ტვინის სისხლძარღვები არაინვაზიურად - უკონტრასტოდ, სპეციალური რეჟიმების საშუალებით განვსაზღვროთ თავის ტვინის პერფუზია სხვადასხვა დაავადების დროს, შევისწავლოთ სხვადასხვა მეტაბოლიტი სხვადასხვა დაავადების დროს, რაც აუმჯობესებს დიაგნოსტიკას და მკვეთრად ამცირებს დიფერენციულ დიაგნოსტიკას. ნეიროქირურგებისთვის ძალიან ინფორმატიულია პრეოპერაციული დაგეგმარებისთვის და ოპერაციის მასშტაბის განსაზღვრისთვის, რათა თავიდან ავირიდოთ პოსტოპერაციული ნევროლოგიური დეფიციტი და გართულებები“.

  • როგორც აღნიშნეთ, ნევროლოგიური დაავადებების კვლევის პროცესი გამარტივებულია, რა დრო სჭირდება და რამდენად კომფორტულად გრძნობს თავს კვლევისას პაციენტი?

მაია გაგუა: „ახალი აპარატით კვლევის პროცედურა უფრო სწრაფია და გრძელდება 15-დან 30-წუთამდე. ნაკლები ხმაურია, პაციენტს შეუძლია კვლევის განმავლობაში სასურველი მუსიკის მოსმენა. აბსოლუტურად უსაფრთხოა ბავშვებისა და ორსულებისთვის, რადგან ამ გამოკვლევის დროს არ არის რენტგენული გამოსხივება, კვლევა დაფუძნებულია მაგნიტური ველის არსებობაზე, რომელიც საფრთხის შემცველი არ არის“.

  • ნევროლოგიური დაავადებების კვლევამდე რაიმე სახის მომზადება თუ სჭირდება პაციენტს, რა უნდა გაითვალისწინოს?

მაია გაგუა: „კვლევამდე პაციენტს არანაირი მომზადება არ ესაჭიროება. რაც შეეხება კვებას, არც აქ არის შეზღუდვა საჭირო“.

  • და ბოლოს, რამდენად მნიშვნელოვანია ზოგადად და კონკრეტულად ნევროლოგიური დაავადებების ადრეული დიაგნოსტირება?

მაია გაგუა: „ადრეული დიაგნოსტირება ნევროლოგიური დაავადების დროს ძალიან მნიშვნელოვანია, ისევე, როგორც სხვა დაავადებების დროს, რათა თავიდან ავიცილოთ შორსწასული შემთხვევები და მინიმუმამდე დავიყვანოთ გართულებები და ინვალიდობის რისკი.

ამ კვლევის ჩატარებას ვურჩევ ყველა ადამიანს. პირველ რიგში, მნიშვნელოვანია პროფილაქტიკის მიზნით, რათა არაინვაზიურად მოახდინოს თავის ტვინის ანევრიზმის სკრინინგი და თავიდან აიცილოს ის გართულებები, რაც ამ დაავადებას ახასიათებს ანევრიზმის გასკდომის შემთხვევაში; ასევე, აუცილებელია ამ კვლევის ჩატარება ნებისმიერი ნევროლოგიური დეფიციტის მქონე პაციენტებში, როგორიცაა: თავისა და ხერხემლის ტკივილი, კიდურების სისუსტე და დაბუჟება, მეტყველების პრობლემები, გულყრა და ა. შ“.

R. 

წაიკითხეთ სრულად