Baby Bag

,,რკინის დეფიციტის განვითარების რისკ ჯგუფს განსაკუთრებით წარმოადგენენ ორსულები და მეძუძური ქალები, ბავშვები და მოზრდილები''

,,რკინის დეფიციტის განვითარების რისკ ჯგუფს განსაკუთრებით წარმოადგენენ ორსულები და მეძუძური ქალები, ბავშვები და მოზრდილები''

დღეს სამშაბათია და მედიაპორტალი Mo​msEdu.ge ტრადიციულ რუბრიკას - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. ამჯერად ენდოკრინოლოგი თინათინ კაჭარავა ორგანიზმში კინის როლის შემცველობის შესახებ მოგაწვდით კომპეტენტურ ინფორმაციას. რკინის დეფიციტის გამომწვევი მიზეზები, სიმპტომები, ვინ წარმოადგენს რკინის დეფიციტის განვითარების რისკ ჯგუფს, რომელი საკვებია რკინით მდიდარი - სწორედ ამ საკითხებს შეიტყობთ დღევანდელი სტატიიდან.

დღეს თქვენს ყურადღებას შევაჩერებ ესოდენ მნიშვნელოვან ელემენტ რკინაზე და მასთან ასოცირებულ ჯანმრთელობისთვის მნიშვნელოვან საკითხებზე.

რკინა არის ჩვენი ორგანიზმისთვის უმნიშვნელოვანესი ელემენტია. რკინა შედის ჰემოგლობინის სტრუქტურაში, რომელიც თავის მხრივ სისხლის წითელი უჯრედების შემადგენელი ნაწილია და მისი ძირითადი ფუნქციაა ჟანგბადის ტრანსპორტი მთელს ორგანიზმში. რკინის სათანადო რაოდენობა ორგანიზმში იმუნიტეტის, ფარისებრი ჯირკვლის და სხვადასხვა ორგანოთა სისტემის გამართული ფუნქციონირების გარანტიაა. ასევე ბავშვთა მენტალური განვითარება გარკვეულწილად დამოკიდეულია ორგანიზმის რკინით ადექვატურ გაჯერებაზე.

რკინადეფიციტური ანემიის (რკინის დეფიციტის) ძირითადი მიზეზებია: სისხლდენები, ნაწლავებიდან შეწოვის პრობლემები, რკინის ტრანსპორტირების დარღვევა (ორგანიზმში რკინის მეტაბოლიზმის გზების დარღვევა), ალიმენტური უკმარისობა ( კვებითი უკმარისობა) და რკინაზე გაზრდილი მოთხოვნილება (ორსულობა, ლაქტაცია, ბავშვთა და მოზარდთა ასაკი.

რკინადეფიციტური ანემიის ძირითადი სიმპტომებია: ქრონიკული დაღლილობა, საერთო სისუსტე, თმის ცვენა, ფრჩხილების მტვრევადობა, კანის სიმშრალე, თავბრუსხვევა, გულისცემის აჩქარება, ყურებში შუილი, ხშირი თავის ტკივილი,გაუკუღმართებული ყნოსვა და გემოვნება (აქვე მინდა ხაზი გავუსვა,რომ ხშირია შემთხვევები, როდესაც ტკბილეულისადმი ადამიანის გაძლიერებული სურვილი კავშირშია რკინის დეფიციტთან, რკინის დეფიციტის აღმოფხვრის შემდეგ ეს განსაკუთრებული ლტოლვა ტკილეულისადმი რეგულირდება, რაც იმით აიხსნება რომ ორგანიზმი განიცდის ჟანგბადოვან შიმშილს მის „კომპენსირებას“ კი შაქრის ჭარბი მოხმარებით ცდილობს), ხშირი ავადობა დაქვეითებული იმუნიტეტის ფონზე, ნერვული აღგზნებადობა, ძილიანობა და სხვა.

რკინის დეფიციტის განვითარების რისკ ჯგუფს განსაკუთრებით წარმოადგენენ ორსულები და მეძუძური ქალები, ბავშვთა და მოზარდთა ასაკი, კუჭნაწლავის და სხვა ქრონიკული დაავადებების მქონე ადამიანები.

ბოლოს განვიხილოთ პროდუქტების ჩამონათვალი, რომლებიც მდიდარია რკინით:
  • საქონლის ხორცი და ღვიძლი, 
  • ზღვის პროდუქტები, 
  • ლობიო, 
  • ისპანახი, 
  • კვერცხი, 
  • რძის ნაწარმი, 
  • ქლიავი, ბროწეული, 
  • ფინიკი, 
  • გარგარი,
  • ვაშლი, 
  • ნიგოზი, 
  • ქიშმიში და სხვა. 
აღსანიშნავია, რომ ორგანიზმი ცხოველური საკვებიდან უფრო ითვისებს რკინას ვიდრე მცენარეული საკვებიდან. რკინის შეწოვას ხელს უწყობს C ვიტამინი, რომლითაც მდიდარია განსაკუთებით ციტრუსები, გარდა C ვიტამინისა რკინის შეწოვისთვის საჭიროა B ჯგუფის ვიტამინები, მათ წყაროს წარმოადგენს: მარცვლეული, სოკო, მწვანე ბოსტნეულები, ავოკადო, სტაფილო, ზღვის წყალმცენარეები. რაც შეეხება რკინის პრეპარატის თვითნებურ მიღებას - კატეგორიულად დაუშვებელია ექიმის რეკომენდაციის გარეშე.

გისურვებთ ჯანმრთელობას!

ენდოკრინოლოგ-ნუტრიციოლოგი თინათინ კაჭარავა

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯ​გუ​ფი“)

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ხშირად მეუბნებიან მშობლები, რომ ბავშვი ოფლიანობს და ამას მიაწერენ ხოლმე D ვიტამინის ნაკლებობას. აღმოჩნდება, რომ ბავშვი უბრალოდ თბილად არის ჩაცმული და ამიტომ ოფლიანობს“ - ინგა მამუჩიშვილი

„ხშირად მეუბნებიან მშობლები, რომ ბავშვი ოფლიანობს და ამას მიაწერენ ხოლმე D ვიტამინის ნაკლებობას. აღმოჩნდება, რომ ბავშვი უბრალოდ თბილად არის ჩაცმული და ამიტომ ოფლიანობს“ - ინგა მამუჩიშვილი

შემოდგომის სუსხიანი დღეების დადგომისთანავე მშობლები იწყებენ ბავშების ჩაფუთვას როგორც სახლში, ასევე გარეთ გაყვანისას. როგორ ჩავაცვათ პატარებს ამ სეზონზე და რა აუცილებელი რეკომენდაციები უნდა გავითვალისწინოთ? - ამ და სხვა აქტუალურ თემებზე Momsedu.ge-ს ცნობილი პედიატრი, მედიცინის მეცნიერებათა დოქტორი ინგა მამუჩიშვილი ესაუბრა.

- ქალბატონო ინგა, რამდენად სწორია ბავშვების ჩაფუთვნა? როგორ უნდა ეცვას ბავშვს ამ სეზონზე სახლში და გარეთ?

- ზოგადად, როგორც ბავშვი, ისე მოზრდილი უნდა იყოს ჩაცმული სეზონის შესაბამისად, მაგრამ არავითარ შემთხვევაში არ შეიძლება ბავშვების ჩაფუთვნა. მშობელმა ეს ყოველთვის უნდა აკონტროლოს, გარეთ გაყვანის შემთხვევაშიც და სახლშიც. ხშირად სახლშიც ჩაფუთნულები ჰყავთ. თუ ბავშვი სახლშია, ტემპერატურა უნდა იყოს 20-22 გრადუსამდე, მეტი არ შეიძლება. ხშირად მეუბნებიან მშობლები, რომ ბავშვი ოფლიანობს და ამას მიაწერენ ხოლმე D ვიტამინის ნაკლებობას და აღმოჩნდება, რომ ბავშვი უბრალოდ თბილად არის ჩაცმული და აქედან გამომდინარეა ეს ოფლიანობაც. როგორც კი შესაბამისად ჩააცმევ, ეს პრობლემა გვარდება. ბავშვის ჩაფუთვნა ხელს უშლის ნორმალურ თერმორეგულაციას და აქედან გამომდინარე, თავისთავად ცხადია, ნორმალური იმუნური სისტემის ჩამოყალიბებასაც, მოქმედებს ნერვულ სისტემაზეც. უნდა ვეცადოთ, რომ ბავშვს ასაკის და სეზონის შესაბამისად ჩავაცვათ, ზოგადად, როგორც ჩვენ ვიცმევთ, როგორც ჩვენ გვესიამოვნებოდა ჩაცმა, ასე უნდა ჩავაცვათ ბავშვსაც. ასევე, არ სჭირდება ბავშვს შალის წინდები, განსაკუთრებით, შიშველ ფეხზე, რეიტუზები შემდეგ შარვალი... ეს შეიძლება იყო ძალიან სერიოზული ყინვების დროს, როცა ბავშვი გაგვყავს გარეთ, მაგრამ ჩვენს ქვეყანაში არ არის ის ტემპერატურა, რომ ბავშვს ასეთი ჩაფუთვნა დასჭირდეს, ჩვენ არ ვართ ჩრდიოლოეთის ქვეყანა.
- ახალშობილის ჩაცმულობასთან დაკავშირებითაც რომ გვითხრათ.
რა თქმა უნდა, ამინდისა და ტემპერატურის შესაბამისად. სახლში ხშირად ჰყავთ ბავშვები ძალიან თბილად ჩაცმულები. მოკლემკლავიანი, გრძელმკლავიანი შემდეგ შალი, თავზე ქუდი და ასე შემდეგ, რომლებიც არავითარ შემთხვევაში საჭირო არ არის. 1 წლამდე ბავშვს დაბანვის შემდეგ 2 საათის განმავლობაში (თუ ოთახის ტემპერატურა არის 20-22 გრადუსი), შეგვიძლია დავახუროთ ქუდი, შემდეგ კი მოვხადოთ. ხშირად 3 თვემდე პატარებს ცხვირზე ადებენ ხოლმე ხელს, ასევე ხელებსა და ფეხებზე და ამ ზონების მოყინვით განსაზღვრავენ ხოლმე, სცივა თუ არა პატარას. ეს არ არის სწორი, რადგან ამ პერიოდში ორგანიზმში სისხლის მიმოქცევა არ არის ბოლომდე ჩამოყალიბებული და შეიძლება ცხვირის წვერი ცივი ჰქოდეს ბავშვს. უნდა შეეხოთ ხოლმე მუცელზე, თუ მუცელი თბილი აქვს, ე.ი. იქ პრობლემა არ არის. თავიდანვე როგორც შევაჩვევთ ბავშვს, ისე გაიზრდება, ისეთივე მოთხოვნილებები ექნება მის ორგანიზმს და მის თერმორეგულაციის ცენტრებს და იმუნურ სისტემას. ამიტომ შევეცადოთ, რომ ყოველთვის სეზონის შესაბამისად ჩავაცვათ ბავშვებს.
- რადგან ახალშობილებზე ვსაუბრობთ, გკითხავთ, რომელი კვირიდან გავიყვანოთ გარეთ სასეირნოდ და რამდენი ხნით? ქარიან ამინდში თუ შეიძლება ახალშობილის გასეირნება?

​- ახალშობილი ბავშვი სასეირნოდ გარეთ უნდა გავიყვანოთ უკვე სამშობიაროდან გამოსვლიდან მეორე დღესვე. თუ ჰაერის ტემპერატურა - 5 გრადუსზე დაბალია, ასეთ შემთხვევაში არ გაგვყავს, რა თქმა უნდა, და თუ ქარი და წვიმაა. დანარჩენ შემთხვევაში გაგვყავს სასეირნოდ. ვიწყებთ 15 წუთიდან და თანდათან ვუმატებთ დროს (თუ არ არის ქარი, წვიმა და არის მშვიდი ამინდი), აუცილებლად უნდა გავიყვანოთ ყოველდღიურად და ასევე ყოველდღიურად მოვუმატოთ 15-15 წუთი ისე, რომ სადღაც უკვე 1 თვის თავზე 1 საათი გვყავდეს ბავშვი გარეთ. აი, ამ პირობებში და ამ სეზონზე ბავშვი შეგვიძლია გვყავდეს გარეთ, მზეზე და შევაფიცხოთ შუადღის მზეს, ეს ძალიან კარგია, რადგან ამით ხელს ვუწყობთ D ვიტამინის გამომუშავებას. მე ძალიან მიხარია, რომ ჩვენი თანამედროვე ახალგაზრდა მშობლები ძალიან კარგად იცავენ ამ წესებს, აი ჩაცმასთან დაკავშირებითაც, არ უყვართ ბევრი ტანსაცმლის ჩაცმა და ბავშვების გადახურება. გარდა ამისა, ჰაერზეც გაჰყავთ და საკმაოდ დიდ ხანსაც. თუმცა შევეცადოთ, რომ ეპიდსიტუაციის გამო არავინ შევახოთ ბავშვს, დავიცვათ დისტანცია, ​არ მოვაკიდინოთ უცხოებს ხელი ლოყებზე, ხელებზე... ზოგადადაც საჭიროა დისტანცირება.

​ქარიან ამინდშიც შეიძლება რატომაც არა, თუმცა ქარიან ამინდში მეტია შანსი, რომ მტვერი მოხვდეს ბავშვს თვალებზე და ამან ალერგიული რეაქცია გამოიწვიოს, გადაციების შანსიც არის. ამიტომ ქარსაც გააჩნია, ნიავზე შეიძლება, მაგრამ თუ ქარი ძლიერია, რა თქმა უნდა, არ შეიძლება.

​- საინტერესოა, არის თუ არა პრობლემა, როდესაც ბავშვები უარს ამბობენ ოთახის ჩუსტების ჩაცმაზე?

​- არანაირი პრობლემა არ არის, სხვათა შორის, ორთოპედები რეკომენდაციასაც უწევენ ტერფის ჩამოყალიბებისთვის ფეხშიშველი სიარულს ოთახში. ძალადობა არ გვინდა, თუ ბავშვი არ იცვამს ფეხზე, ეს არანაირ პრობლემას არ წარმოადგენს, იაროს ფეხშიშველმა. ფეხშიშველი სიარული სჯობია უხარისხო ოთახის ჩუსტებით სიარულს, რომლებიც იწვევს ბავშვის ტერფის გაოფლიანებას, გადახურებას. ამას სჯობს, ამოვაცვათ ბავშვებს წინდა ფეხზე და ასე იაროს. ისიც შეიძლება, რომ, სადაც ბავშვია, იქ შევქმნათ პირობა, რომ იატაკი ცივი არ იყოს, რომ არ მოხდეს ფეხების გადაციება, თორემ სხვა მხრივ ტერფის ჩამოყალიბების თვალსაზრისით ფეხშიშველი სიარული ძალიან კარგია და მივესალმები.

​ესაუბრა თამთა შერმაზანაშვილი

წაიკითხეთ სრულად