Baby Bag

„ქალების უმრავლესობა გადასულია ვეგეტარიანულ კვებაზე, აღარ ვლაპარაკობ მკაცრ ვეგანობაზე. ორსულობისას იწყება ტირილი: ბავშვს ხომ არ დაემართება რამე?“ - ნანა ლოლაშვილი

„ქალების უმრავლესობა გადასულია ვეგეტარიანულ კვებაზე, აღარ ვლაპარაკობ მკაცრ ვეგანობაზე. ორსულობისას იწყება ტირილი: ბავშვს ხომ არ დაემართება რამე?“ - ნანა ლოლაშვილი

ჰემატოლოგი ნანა ლოლაშვილი გადაცემაში „პირადი ექიმი“ ანემიის და ვიტამინების დეფიციტის პრობლემის შესახებ საუბრობს. მისი თქმით, ანემია უმეტესად ქალბატონებს აწუხებთ:

„ყველა ასაკობრივი ჯგუფისთვის, სხვადასხვა პათოლოგიისა თუ ფიზიოლოგიური მდგომარეობისთვის, როდესაც მომატებულია რკინაზე მოთხოვნილება, მხოლოდ კვებით ამ საკითხს ვერ გადავწყვეტთ. თუ უკვე არის დაავადება, აქ აუცილებლად პრეპარატებია საჭირო. ამ საკითხს დიდი სიფრთხილით უნდა მიდგომა. პირველ რიგში, პაციენტების დიდი ნაწილი არის ქალები, ანემია დაკავშირებულია სისხლის ჭარბად დაკარგვასთან. მამაკაცები ბუასილის კვანძებიდან სისხლის დენის დროს, სანამ არ წაიქცევიან, მანამდე არ მოდიან ჩვენთან. ამ დროს შეიძლება უბრალოდ აბების მიღება და პრობლემა გადაწყდება.“

ნანა ლოლაშვილის თქმით, ორსულებისთვის მნიშვნელოვანია ხორცის მიღება და ვეგეტარიანული კვება მათ ბევრ პრობლემას უქმნის:

„ორსულობა არის ფიზიოლოგიური პროცესი. თუ ქალი რკინის და ვიტამინ B 12-ის ნორმალური რაოდენობით შედის ორსულობაში, მას მთელი ორსულობის განმავლობაში ვიტამინებიც, რკინაც - ყველაფერი ეყოფა. მერე მას სჭირდება ორი წელიწადი, რომ ყველაფერი აღიდგინოს, მაგრამ რას ვხედავთ ჩვენ? ქალების უმრავლესობა გადასულია ვეგეტარიანულ კვებაზე, აღარ ვლაპარაკობ მკაცრ ვეგანობაზე. ეს არ არის სოციალურ პირობებთან დაკავშირებული. ქალები ხშირად ამბობენ: „ხორცი არ მიყვარს, არ ვჭამ.“ მერე იწყება ტირილი: „ბავშვს ხომ არ დაემართება რამე?“ ელემენტარული რამ მაინც არის საჭირო, რომ ორსულობამდე სისხლის საერთო ანალიზი მაინც გაკეთდეს. მივაღწიეთ იმას, რომ პირველი ტრიმესტრის შემდეგ კეთდება ანალიზები, რომ დრო დაგვრჩეს პრობლემის მოსაგვარებლად. ამას ერთ კვირაში ვერ გამოასწორებ. რკინადეფიციტური ანემია აქამდეც ხშირი იყო და დღემდე პრობლემად რჩება, მაგრამ ამას დაემატა B12. ადრე ითვლებოდა, რომ B12-ის დეფიციტი ასაკოვანი ადამიანების დაავადება იყო. ეს დაავადება რომ განვითარდეს, შვიდი წელი არ უნდა მიიღო ხორცი, კვერცხი, ცილა.“

ნანა ლოლაშვილი აცხადებს, რომ ორსულისთვის დაუშვებელია ვიტამინების თვითნებურად მიღება:

„ორსულებში არ არის პრობლემა B12-ის განსაზღვრა, რკინის განსაზღვრა. ახლა სრულებით შეცვლილია დამოკიდებულება ვიტამინების მიმართ. პირველ ტრიმესტრში B ჯგუფის ვიტამინები, ფოლიუმის მჟავის გარდა არ უნდა დაინიშნოს. მსოფლიო ჯანდაცვის ორგანიზაციის რეკომენდაციებში კატეგორიულად არის მითითებული, რომ თუ ორსულს ვიტამინის დეფიციტი არ აქვს, არ შეიძლება მისთვის ვიტამინების მიცემა. მხოლოდ ერთი ვიტამინი შეიძლება დაინიშნოს ყოველგვარი განსაზღვრის გარეშე მწეველებში. სამწუხაროდ, გვყავს ასეთი ორსულებიც. ამ დროს ბევრი C ვიტამინი იხარჯება. ბევრი ორსული ამბობს: „ვერ დავანებებ თავს მოწევას.“ ასეთი დედების ბავშვები ბრონქიალური ასთმის განვითარების საშიშროების წინაშე არიან. იმ რეგიონებში, სადაც D ვიტამინის ნაკლებობაა, ისიც შეიძლება დაინიშნოს. დანარჩენი ვიტამინები უნდა განისაზღვროს.“

ნანა ლოლაშვილის თქმით, ვიტამინ B12 -ის დეფიციტი ძალიან ბევრ ორსულს აწუხებს, რის გამოც მეცნიერები და ექიმები მცენარეულ კვებასთან შედარებით უკვე ხორცის მირთმევის უპირატესობებზე ღიად საუბრობენ:

„ფოლიუმის მჟავის დეფიციტი ასე თუ ისე დავძლიეთ. პირველი ტრიმესტრის განმავლობაში თითქმის ყველა ორსული იღებს ამას, თუმცა არის რეგიონები სადაც ეს დეფიციტი გამოხატულია. ეს ის რეგიონებია, სადაც ორსულები გვიან მიდიან მეანთან, უკვე სამი თვის ორსულობის შემდეგ. B12 ძალიან სერიოზული პრობლემაა. მოდიან და ამბობენ: „ერთი კვირაა უკვე ვჭამ ხორცს.“ ეს არ არის საკმარისი. სამწუხაროდ, იყო პერიოდი, როდესაც მეცნიერები და ექიმები წერდნენ, რომ გადავსულიყავით მცენარეულ საკვებზე. ბოლო წლების შრომები ისევ ხორცისკენ იხრება. B12 მარტო ხორცსა და კვერცხში შედის. ძალაუნებურად უნდა მიიღო ეს პროდუქტები, ამას დიდი კვლევები არ სჭირდება. ახლა წამოვიდა ნაშრომები, სადაც კატეგორიულად ამბობენ, რომ ცილის გარეშე დაორსულება კატეგორიულად არ შეიძლება.“

ნანა ლოლაშვილი იმ ძირითად სიმპტომს ასახელებს, რომელიც ანემიის უტყუარ ნიშანს წარმოადგენს და მისი გამოვლენის შემთხვევაში დიაგნოზის დასმა მარტივად შეიძლება:

„ის ორსულებიც კი, რომლებმაც იციან, რომ წინა ორსულობაზე ჰქონდათ ანემია, შემდეგი ორსულობის წინ ანალიზებს არ იკეთებენ. ანემიის ერთ-ერთი მთავარი სიმპტომი, რომელიც ქალებს და ბავშვებს ხშირად აქვთ, არის გაუკუღმართებული გემოვნება. ამას არ აქცევენ ხოლმე ყურადღებას. პაციენტები მიირთმევენ ყინულს, ქაღალდის ხელსახოცებს, ცარცს, ყავის მარცვლებს, შეუძლიან მთლიანი ფორთოხალი და ლიმონი კანიანად შეჭამონ, რომელიმე მწვანილი მიირთვან გაუთავებლად. არის ყნოსვის გაუკუღმართებაც, მაგრამ ამას სხვა დაავადებებიც იწვევს. თუ ეს სიმპტომი აქვს ვინმეს, უფრო ქალებს და ბავშვებს აწუხებთ, დიაგნოზიც არ სჭირდება ამას, ეს არის რკინადეფიციტური ანემია. ეს არის დაავადება, რომელიც ადვილად მოსარჩენია და სხვა ბევრი დაავადების განვითარებას უწყობს ხელს.“

„მოზარდებს უფრო მეტი რკინა სჭირდებათ, ვიდრე სხვა პერიოდში. რკინა იხარჯება კუნთების წარმოქმნაზე. ამით ვიყოლიებ ბავშვებს, ვეუბნები: „ხომ უნდა გაიზარდოთ.“ ამისთვის აუცილებელია რკინა,“ - აღნიშნავს ნანა ლოლაშვილი.

წყარო: ​პირადი ექიმი - მარი მალაზონია

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

​რა არის ვიტამინი B12 და როგორ ვლინდება მისი დეფიციტი?
დღეს სამშაბათია და მედიაპორტალი MomsEdu.ge ტრადიციულ რუბრიკას - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. ამჯერად ენდოკრინოლოგ-ნუტრიციოლოგი თინათინ კაჭარავა B12 ვიტამინის შესახებ მოგაწვდით კომპ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

​რა სიმპტომებით ვხვდებით, რომ ბავშვს ნუშურები, ე.წ. გლანდები აქვს ამოსაჭრელი? - MomsEdu.ge-ს ესაუბრა პედიატრი ნანა საპანაძე

​რა სიმპტომებით ვხვდებით, რომ ბავშვს ნუშურები, ე.წ. გლანდები აქვს ამოსაჭრელი? - MomsEdu.ge-ს ესაუბრა პედიატრი ნანა საპანაძე

რა სიმპტომებით ვხვდებით, რომ ბავშვს ნუშურები, ე.წ. გლანდები აქვს ამოსაჭრელი, როგორ უნდა მოვუაროთ ოპერაციის შემდეგ და როგორი უნდა იყოს ბავშვის კვება? - ამ თემებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა პედიატრი ნანა საპანაძე.

„თავდაპირველად განვიხილოთ რა არის გლანდები. სამედიცინო ტერმინოლოგიით ეს ნუშურებია. ნუშურები, იგივე ტონზილები, ხახის ცხვირის ნაწილის ლორწოვანის სისქეში, მის უკანა კედელზე და ლულის ხვრელის ირგვლივ არსებული კარგად განვითარებული ლიმფოიდური ქსოვილია. რაც შეეხება მოსახლეობაში ფართოდ გავრცელებული ტერმინს - „გლანდები“, იგი ნუშურების ლათინური სახელწოდებიდან - „გლანდულადან“ მომდინარეობს. „გლანდულა“ ჯირკვალს ნიშნავს, თუმცა ნუშურების მიმართ ეს სახელწოდება რამდენადმე არასწორია, რადგანაც ტონზილები არც სტრუქტურულად და არც ფუნქციურად ჯირკვლები არ არის (ისინი არც ენდოკრინული, ანუ შინაგანი სეკრეციის და არც ეგზოკრინული - სპეციალური მილის - სადინარის დახმარებით გარეთ გამომყოფი ჯირკვლები არაა)“ - ნანა საპანაძე.
- ზოგადად რომ ვისაუბროთ, რამდენად მნიშვნელოვანია ნუშურების, ე.წ. გლანდებისა და ადენოიდების არსებობა ადამიანისთვის?
- ნუშურები იმუნური სისტემის შემადგენელი უმნიშვნელოვანესი ნაწილი - ლიმფოიდური ქსოვილია. მათ დამცველობითი და გარკვეულწილად სისხლმბადი ფუნქციაც აქვთ (მათში ლიმფოციტები წარმოიქმნება).
ტონზილების იმუნოლოგიური როლი სრულად ჯერ კიდევ არ არის გაშიფრული, თუმცა დადგენილია, რომ ისინი ინფექციის გზაზე პირველი დამცავი რგოლი და მთავარი დარაჯია.
რაც შეეხება ადენოიდებს, ადენოიდები ცხვირის ძგიდესა და ხახის კედელს შორის არსებული ლიმფური ქსოვილია. სტრუქტურით ნუშურა ჯირკვლებს ჰგავს, თუმცა მათი დაავადებები განსხვავებულ პრობლემებს იწვევს. ადენოიდების ძირითადი დანიშნულება, ისევე როგორც ნუშურა ჯირკვლებისა, იმუნოგლობულინების წარმოქმნა და ადგილობრივი იმუნიტეტის ფორმირებაა. ისინი უცხო ანტიგენებისგან ორგანიზმის დაცვის პირველად რგოლს წარმოადგენენ, მარტივად რომ ვთქვათ, ინფექციას ზედა სასუნთქ გზებში აკავებენ და ქვედაში გადასვლის საშუალებას არ აძლევენ.
ერთობლიობაში რომ განვიხილოთ, ნუშურები და ადენოიდები წარმოადგენს ადამიანის იმუნურ დაცვაში მონაწილე და ინფექციისაგან დამცავ ერთიან რგოლს, თუმცა, ზოგჯერ, ტონზილებიც და ადენოიდებიც, თავად ხდებიან ინფექციის წყარო და იმდენად იმატებენ ზომაში, რომ აფერხებენ სუნთქვის პროცესსაც.
- რა ჩივილები ახლავს თან და რატომ შეიძლება გახდეს საჭირო მისი ამოჭრა?
- გადიდებული ადენოიდები უმეტესად ახშობს ჰაერგამტარ გზებს, რასაც მივყავართ სუნთქვის ძილისმიერ დარღვევამდე: ძილის ობსტრუქციულ აპნოემდე, ძილის ობსტრუქციულ ჰიპოპნოემდე და ზედა სასუნთქი გზების რეზისტენტობის სინდრომამდე. ამ მდგომარეობებს ძილის დროს სუნთქვის გაძნელება და/ან რამდენიმე წამით სუნთქვის შეწყვეტა ახასიათებს. აგრეთვე იწვევს შუა ყურის მორეციდივე ინფექციას, დამსკდარი ტუჩებისა და მშრალი პირის სინდრომს. შუა ყურის მორეციდივე ინფექცია, თავის მხრივ, სმენის დაქვეითებისა და დაკარგვის წინაპირობაა. მუდმივად პირით სუნთქვის გამო ფორმას იცვლის პირის ღრუ და სასა, წინ წამოიწევს და მიმართულებას იცვლის ზედა წინა კბილები. მედიცინაში ეს ადენოიდური სახის სახელით არის ცნობილი.
- რა სიმპტომებით ვხვდებით, რომ ბავშვს გლანდები აქვს ამოსაჭრელი?
- მწვავე ტონზილიტს ხალხში უფრო ანგინად იცნობენ. მწვავე ტონზილიტს უმეტესად ვირუსები იწვევს (დაახლოებით 80%), შედარებით იშვიათად - ბაქტერია, A ჯგუფის ბეტა-ჰემოლიზური სტრეპტოკოკი და სხვა სტრეპტოკოკები, ძალზე იშვიათად - მიკოპლაზმა და ქლამიდია. მწვავე ტონზილიტის საინკუბაციო პერიოდი რამდენიმე საათიდან 2-4 დღემდე გრძელდება. იწყება მწვავედ, ტემპერატურის 37,5-39 °C-მდე მომატებით, შემცივნებით, ზოგადი სისუსტით, თავის ტკივილით, ყელის და კუნთების ტკივილიც ერთვის. ბავშვი შესაძლოა, შეაწუხოს გულისრევამ, მუცლის ტკივილმა, ღებინებამ. გაურთულებელი მიმდინარეობისას დაავადების ძირითადი კლინიკური ნიშნები, როგორებიცაა: ცხელება, ინტოქსიკაცია, ანთებითი ცვლილებები ტონზილებში სწრაფად ქრება, ნორმალიზდება სისხლის სურათიც. ლიმფური კვანძების გადიდება შეიძლება 10-12 დღე გაგრძელდეს. საყოველთაოდ ცნობილია, რომ საშიშია არა თავად ანგინა, არამედ მისი შესაძლო გართულებები: გულის მუშაობის დარღვევა, ტკივილი გულის არეში და გულის რიტმთან დაკავშირებული პრობლემები, თირკმელების, ღვიძლის, სისხლძარღვთა სისტემის, კანის, ფარისებრი ჯირკვლის, სახსრების ფუნქციის მოშლა. ამ გართულებების თავიდან არიდება რომ მოხდეს, საჭიროა, დროულად მივმართოთ ექიმს და დავიწყოთ მკურნალობა, სანამ ანგინა საშიშ გართულებაში გადაიზრდება. რიგი ფაქტორების გამო, როგორებიცაა: ორგანიზმის სისუსტე, ძლიერი გამომწვევი, არასწორი მკურნალობა, დაავადების ნებაზე მიშვება, თანმხლები ქრონიკული დაავადებები მწვავე ტონზილიტი შესაძლოა ქრონიკულში გადაიზარდოს.

ქრონიკული ტონზილიტის დროს ჩივილები, წესისამებრ, მკვეთრად გამოხატული არ არის. ყველაზე ხშირად აღინიშნება ხშირი ანგინა ანამნეზში. ავადმყოფი უჩივის არასასიამოვნო სუნს პირიდან, ყლაპვისას ყელში უსიამოვნო ან უცხო სხეულის შეგრძნებას, სიმშრალეს, ჩხვლეტას, თუმცა ეს არა მარტო ქრონიკული ტონზილიტის, არამედ სხვადასხვა ფორმის ფარინგიტის სიმპტომებიც არის. ხშირად უჩივიან ადვილად დაღლას, მოთენთილობას, თავის ტკივილს, შრომის უნარის დაქვეითებას, სუბფებრილურ ტემპერატურას, სახსრების ტკივილს, გულისცემის გახშირებას, ტკივილს გულის არეში. ასეთ შემთხვევებში საჭიროა რადიკალური ჩარევა.
ერთ-ერთი სერიოზული პრობლემა, რომელიც ტონზილიტებისა და ადენოიდების არსებობას ახლავს, არის გადაწყვეტილების მიღება, როდის უნდა ჩატარდეს ტონზილექტომია, იგივე, გლანდების ამოკვეთა ან ადენექტომია (ტონზილების და ადენოიდების ოპერაციული გზით მოშორება). ამ საკითხს წყვეტენ პედიატრი და ლარინგოლოგი, ურთიერთშეთანხმებით.
ადენოტონზილექტომის (ტონზილების და ადენოიდების ამოკვეთა) უნდა ჩატარდეს მხოლოდ იმ შემთხვევაში თუ:
მიმდინარე წელს, ბავშვს ჰქონდა ექიმის მიერ დადსტურებული, მწვავე ტონზილიტის 7 ეპიზოდი, წინა წელს 5 და მის წინა წელს 3 ეპიზოდი. ან ტონზილები და ადენოიდები იმ ზომისაა, რომ კეტავს სასულის შესასვლელს და ხელს უშლის სუნთქვას. ასეთ დროს, ხშირად ვითარდება ე.წ. ძილის აპნოე.
- ოპერაციის შემდეგ როგორ უნდა მოვუაროთ? სისხლდენის შემთხვევაში რა უნდა გავაკეთოთ?
- რაც შეეხება პოსტოპერაციულ მოვლას. ამ საკითხზე დაწვრილებით გესაუბრებათ ექიმი ოპერაციის შემდეგ, თუმცა ახლა შეიძლება რამდენიმე ზოგად საკითხზე შევჩერდეთ.
ტკივილი - პოსტოპერაციული ტკივილი ასაკის მიხედვით ინდივიდუალურია. ბავშვს ექიმის დანიშნულების შესაბამისად აძლევთ ტკივილგამაყუჩებელ საშუალებებს. აუცილებელია მკაცრად მიჰყვეთ დანიშნულებას, არ გადააჭარბოთ დანიშნულ დოზასა და მედიკამენტის მიცემის შუალედებს.
- როგორი უნდა იყოს ბავშვის კვება?
- კვება მნიშვნელოვანი საკითხია. აუცილებელია ზედმიწევნით მისდიოთ ექიმის რეკომენდაციებს. აქაც ზოგადი რჩევების სახით შემიძლია გითხრათ:

  • აუცილებელია დიდი რაოდენობით სითხის მიღება;
  • საკვები არ უნდა ცხელი, თბილი, მჟავე, ცხარე და მყარი;
  • პირველ დღეებში რძის პროდუქტები, მაგალითად, ვანილის ნაყინი (შოკოლადის, ხილისა და ვაფლის გარეშე), იოგურტი, მაწონი, ცივი რძე. შემდეგ დღეებში ფაფა, პიურე და ა.შ.
თქვენ მკითხეთ სისხლდენის შესახებ. პოსტოპერაციული სისხლდენა იშვიათი, თუმცა მაინც შესაძლებელი გართულებაა, ამიტომ აუცილებელია მშობელმა ზუსტად დაიცვას მოვლის და კვების წესები. სისხლდენა უმეტესად გამოწვეულია პაციენტის უჭმელობით, დასუსტებით ან რეჟიმის დარღვევით. როცა ბავშვი ტკივილისა და უმადობის გამო დიეტის შესაბამისად არ იკვებება, სასის ტონზილარულ ნიშაში ჩნდება ნადები, რომელიც თანდათან სქელდება (ნორმალური კვების შემთხვევაში მას ლუკმები ჩამორეცხავს) და ხველების ან ჭამის დროს ერთბაშად სცილდება. ჭრილობა შიშვლდება და იწყება სისხლდენა. თუ ის უმნიშვნელოა, მცირედი ჩარევითაც შეჩერდება, მაგრამ თუ ძლიერია, ღებინება და საერთო სისუსტეც ერთვის, აუცილებელია სპეციალისტის დროული ჩარევა სტაციონარის პირობებში.
მშობელმა აუცილებლად უნდა იცოდეს პირველი დახმარების წესები:
უპირველეს ყოვლისა, უნდა წამოსვას ბავშვი და ნიკაპის ქვეშ ყინული მიადოს; აჭამოს ნაყინი; ყელში გამოავლოს მაცივარის წყალი, მერე კი აუცილებლად წაიყვანოს იმ კლინიკაში, სადაც ოპერაცია ჩაუტარდა; თუ პაციენტი მეტისმეტად სუსტადაა, ფეხზე დგომა უჭირს, თავბრუ ეხვევა და თვალთ უბნელდება, გვერდზე (აუცილებლად გვერდზე) უნდა დავაწვინოთ და მხოლოდ ღებინების შემთხვევაში წამოვაყენოთ.
ყოველივე ზემოაღნიშნულიდან გამომდინერე, აუცილებელია თქვენს ბავშვზე პედიატრისა და საჭიროების შემთხვევაში ლარინგოლოგის მეთვალყურეობა, რათა დროულად აღმოიფხვრას ადენოიდებთან და ნუშურებთან დაკავშირებული პრობლემები.
ესაუბრა მარიამ ჩოქური
წაიკითხეთ სრულად