Baby Bag

ნახშირწყლების ჯანსაღად მოხმარების წესები

ნახშირწყლების ჯანსაღად მოხმარების წესები

დღეს სამშაბათია და მედიაპორტალი MomsEdu.geტრადიციულ რუბრიკას - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. ამჯერად ენდოკრინოლოგ-ნუტრიციოლოგი თინათინ კაჭარავა მოგაწვდით კომპეტენტურ ინფორმაციას ნახშირწყლებზე.

რა არის ნახშირწყლები? ნახშირწყლები ორგანიზმისთვის წარმოადგენს ენერგიის წყაროს. ისინი საჭმლის მონელების დროს გარდაიქმნებიან გლუკოზად, რომელიც არის ძირითადი ენერგიის საწვავი თავის ტვინისთვის, რადგან თავის ტვინი ვერ იყენებს საწვავად გლუკოზის გარდა სხვა საწვავს (ცილას, ცხიმს). თუმცა ჩვენს ორგანიზმში ენერგიისთვის ნახშირწყლების მარაგი შეადგენს დაახლობით 2%-ს, ენერგიის ძირითადი წყაროს მარაგი მოდის: 80% ცხიმებზე და 18% კუნთებში არსებულ ცილებზე. ნახშირწყლები გვხვდება ხილში, მარცვლეულში, ბოსტნეულში და რძის პროდუქტებში.

ისინი ორი სახისაა: მარტივი (სწრაფად ათვისებადი ნახშირწყლები) და რთული ნახშირწყლები. მარტივი ნახშირწყლებია: სუფრის შაქარი, თაფლი, რძის პროდუქტები, ხილი და  ხილის წვენი. რთული ნახშირწყლებია: პური, მაკარონი, მარცვლეული, ზოგიერთი ბოსტნეული - სიმინდი, ბარდა, თეთრი და ტკბილი კარტოფილი და სხვა. რთული ნახშირწყლების გარდაქმნა ხდება მარტივ ნახშირწყლებად და შემდგომ ხდება მათი ათვისება. 

​მოსახლეობაში გავრცელებულია შემდეგი კითხვა: რას იყენებს ჩემი სხეული საწვავად, თუ საკმარისი ნახშირწყლები არ მაქვს? თუ დიეტის დროს არ იღებთ საკმარის ნახშირწყლებს, მაშინ თქვენმა ორგანიზმმა ენერგიისთვის ცხიმი და ცილა უნდა გამოიყენოს. სწორედ ამიტომ დიეტები ნახშირწყლების ამოღებით ამტკიცებენ, რომ ისინი შესანიშნავია წონის დაკლებისთვის, თუმცა აქვე უნდა აღვნიშნოთ, რომ არც ცილა და არც ცხიმი არ არის ენერგიის ეფექტური წყარო.

ცხიმის მონელება - ცხიმი მთლიანად არ მონელდება, როდესაც ის ენერგიის წყაროდ გამოიყენება. იქმნება ქვეპროდუქტები, რომლებსაც კეტონები ეწოდება. კეტონის დიდი რაოდენობით დაგროვება ორგანიზმში შესაძლოა, საზიანო იყოს ჯანმრთელობისთვის. 

​ცილების მონელება - მათი მთავარი საქმეა შენება, ამიტომ ენერგიისთვის ცილის გამოყენებამ შეიძლება, გამოიწვიოს კუნთური მასის შემცირება და განლევა. ამიტომ რაციონში ნახშირწყლების სრულად ამოღება რეკომენდებული არ არის. მათი სწორად გამოყენება საკვებ რაციონში არ ქმნის ზედმეტი კილოგრამების დაგროვების წინაპირობას, ხოლო ნახშირწლების სწორად გამოყენება გულისხმობს: 

  • ყოველდღიურად მიირთვით მრავალფეროვანი ხილი და ბოსტნეული
  • შეზღუდეთ რაფინირებული შაქრების რაოდენობა, მინიმუმამდე დაიყვანეთ რაციონში: ნამცხვრები, ფუნთუშები
  • აირჩიეთ მარცვლეული, მაგალითად, ყავისფერი ბრინჯი, შვრია, მაკარონი
  • მარცვლეულის შეძენისას გაითვალისწინეთ, რომ ეტიკეტზე იყოს წარწერა - 100% მარცვლეული. 

მოკლედ რომ შევაჯამოთ, ნახშირწყლების ჯანსაღად მოხმარების წესები შემდეგნაირია:

1. გამორიცხეთ რაციონიდან სწრაფად ათვისებადი ნახშირწყლები: საკონდიტრო ნაწარმი 
2. დაიწყეთ დღე მთელი მარცვლეულით (ბურღულეული) 
3. პურეული გამოიყენეთ ლანჩზე და სადილზე მცირე ოდენობით 
4. აირჩიეთ ხილი და არა ხილის წვენი 
5. დღის მეორე ნახევარში ნუ დაიტვირთებით ნახშირწყლებით.

​გისურვებთ ჯანმრთელობას!

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედები​ს ჯგუფი“)

შეიძლება დაინტერესდეთ

თავის ტკივილის 3 ყველაზე გავრცელებული მიზეზი - გიორგი ღოღობერიძის რჩევები

თავის ტკივილის 3 ყველაზე გავრცელებული მიზეზი - გიორგი ღოღობერიძის რჩევები

ექიმმა გიორგი ღოღობერიძემ თავის ტკივილის ყველაზე გავრცელებულ მიზეზებზე ისაუბრა. მან აღნიშნა, რომ ადამიანებს თავი ყველაზე ხშირად დაძაბვის გამო სტკივათ:

„ძალიან ბევრი რამ იწვევს თავის ტკივილს. ყველაზე გავრცელებული არის დაძაბვის თავის ტკივილი. მეორე ყველაზე გავრცელებული მიზეზი არის შაკიკი, ხოლო მესამე კლასტერული ტკივილი.​ სტრესული თავის ტკივილის დროს ადამიანს აქვს შეგრძნება, რომ თითქოს რაღაც შემოეჭირა შუბლის მიდამოში. ეს ტკივილი ორმხრივია. მისი ხანგრძლივობა არის ნახევარი საათიდან ლამის მთელი კვირის განმავლობაში. ის დიდხანს გრძელდება საკმაოდ. მას უნდა ჰქონდეს აუცილებლად შემდეგი ნიშნები: უნდა გაგრძელდეს ნახევარ საათზე მეტს, უნდა იყოს ორმხრივი, უნდა იყოს ზეწოლის განცდა, ეს ტკივილი პულსირებადი არ უნდა იყოს. თუ ფეთქებადია, ეს ნიშნავს, რომ უნდა იყოს შაკიკი. ტკივილი სიმძიმით უნდა იყოს მსუბუქი ან საშუალო, ისე, რომ ადამიანს არ ურღვევდეს ცხოვრების სტილს. ის ფიზიკური აქტივობით არ უნდა მძიმდებოდეს. ტკივილს არ უნდა ახლდეს გულისრევა და ღებინება. თუ ადამიანს გულიც ერევა და ღებინებაც აქვს თავის ტკივილთან ერთად, ეს შეიძლება იყოს საკმაოდ მძიმე რაღაცის ნიშანი. ეს შეიძლება იყოს თავის ტვინის სიმსივნეც.“

გიორგი ღოღობერიძის თქმით, ერთ-ერთი ყველაზე გავრცელებული პრობლემაა შაკიკიც, რომელიც უფრო მეტად ქალბატონებში გვხვდება, ვიდრე მამაკაცებში:

​შაკიკი გვხვდება უფრო ქალებში. ეს ეტაპობრივი დაავადებაა. ტკივილი მაშინვე არ ვითარდება. ორი საათით ან ორი დღით ადრე მე უკვე მეწყება ნიშნები, რაც მეუბნება, რომ მოახლოებული არის თავის ტკივილის ფაზა. ხასიათი შემეცვლება უცებ, დეპრესიული ვხდები, ეიფორიული ვარ. შეიძლება შეკრულობა დამეწყოს, ან პირიქით ფაღარათის განცდა მქონდეს. შეიძლება ყნოსვა გამიმძაფრდეს, ან სმენა გამიმძაფრდეს. ეს წინმსწრები ნიშნებია. მერე იწყება საკუთრივ მწვავე ფაზა. არის ასეთი ტერმინი „აურა.“ აურა მხედველობითი ხასიათისაა. ადამიანი დგას და ხედავს, რომ საკუთარ მხედველობის ველში ზიგზაგისებური ხაზი ჩნდება, რომელიც იწყება ცენტრში და მიემართება კიდეებისკენ. ხაზი ან შავია, ან თეთრია. ზოგიერთს დაბუჟების, წვის შეგრძნება აქვს ხელებში, რომელიც მიემართება მაღლა, შეიძლება წავიდეს ყბისკენ. შაკიკის დროს ადამიანს აქვს ცალმხრივი ტკივილი შემთხვევათა 60 %-ში. ტკივილი მფეთქავი ხასიათისაა. შაკიკის მართვა ჩვენ შეგვიძლია. უამრავი მედიკამენტი გვაქვს მის წინააღმდეგ, საპრევენციოც და შეტევისთვის განკუთვნილი წამლებიც. მარტივი რჩევები შეიძლება იყოს დაღლილობისთვის თავის არიდება, თუ ფაღარათი გაწუხებთ, სითხეების მიღება, აკოჰოლისა და თამბაქოსთვის თავის არიდება, ძილი საკმარისი რაოდენობით.“

გიორგი ღოღობერიძემ კლასტერული თავის ტკივილის შესახებაც ისაუბრა, რომელსაც თვალბუდის მიდამოში გამოხატული ტკივილი ახასიათებს:

„არსებობს კლასტერული თავის ტკივილიც. ​ამ დროს ადამიანს აქვს თვალბუდის მიდამოში გამოხატული ტკივილი, რომელიც იმდენად ძლიერია, რომ ადამიანმა შეიძლება თვითმკვლელობაზე იფიქროს. მას ჰქვია სუიციდური ტკივილი. ეს ჩვენ გვხვდება თავის ტკივილი პათოლოგიის 0,1%-ში. შეიძლება ადამიანს ქუთუთო დაუვარდეს, ცრემლდენა დაეწყოს, სურდო იყოს გამოხატული, გამოხატულად დაუწითლდეს თვალები. როგორც წესი, ეს უკავშირდება თამბაქოს მოხმარებას. თუ გაწუხებთ თვალბუდის მიდამოში ტკივილი, თამბაქოს მოხმარებას თავი უნდა აარიდოთ.

„როგორც მაღალ წნევას შეუძლია გამოიწვიოს თავის ტკივილი, ასევე დაბალ წნევას. მაღალი წნევა უფრო სახიფათოა. ძალიან ბევრ ადამიანს შეიძლება ჰქონდეს ფარული ანევრიზმა. ​მაღალი წნევის ფონზე, თუ ის წნევას არ დააგდებს დროულად, ანევრიზმა შეიძლება უცებ გასკდეს, შემდეგ კი განვითარდეს საკმაოდ სერიოზული სისხლჩაქცევა,“ - აღნიშნულ საკითხებზე გიორგი ღოღობერიძემ ტელეკომპანია „რუსთავი 2“ - ის გადაცემაში „დილა მშვიდობისა საქართველო“ ისაუბრა.

წყარო: ​„დილა მშვიდობისა საქართველო“

წაიკითხეთ სრულად