Baby Bag

ნახშირწყლების ჯანსაღად მოხმარების წესები

ნახშირწყლების ჯანსაღად მოხმარების წესები

დღეს სამშაბათია და მედიაპორტალი MomsEdu.geტრადიციულ რუბრიკას - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. ამჯერად ენდოკრინოლოგ-ნუტრიციოლოგი თინათინ კაჭარავა მოგაწვდით კომპეტენტურ ინფორმაციას ნახშირწყლებზე.

რა არის ნახშირწყლები? ნახშირწყლები ორგანიზმისთვის წარმოადგენს ენერგიის წყაროს. ისინი საჭმლის მონელების დროს გარდაიქმნებიან გლუკოზად, რომელიც არის ძირითადი ენერგიის საწვავი თავის ტვინისთვის, რადგან თავის ტვინი ვერ იყენებს საწვავად გლუკოზის გარდა სხვა საწვავს (ცილას, ცხიმს). თუმცა ჩვენს ორგანიზმში ენერგიისთვის ნახშირწყლების მარაგი შეადგენს დაახლობით 2%-ს, ენერგიის ძირითადი წყაროს მარაგი მოდის: 80% ცხიმებზე და 18% კუნთებში არსებულ ცილებზე. ნახშირწყლები გვხვდება ხილში, მარცვლეულში, ბოსტნეულში და რძის პროდუქტებში.

ისინი ორი სახისაა: მარტივი (სწრაფად ათვისებადი ნახშირწყლები) და რთული ნახშირწყლები. მარტივი ნახშირწყლებია: სუფრის შაქარი, თაფლი, რძის პროდუქტები, ხილი და  ხილის წვენი. რთული ნახშირწყლებია: პური, მაკარონი, მარცვლეული, ზოგიერთი ბოსტნეული - სიმინდი, ბარდა, თეთრი და ტკბილი კარტოფილი და სხვა. რთული ნახშირწყლების გარდაქმნა ხდება მარტივ ნახშირწყლებად და შემდგომ ხდება მათი ათვისება. 

​მოსახლეობაში გავრცელებულია შემდეგი კითხვა: რას იყენებს ჩემი სხეული საწვავად, თუ საკმარისი ნახშირწყლები არ მაქვს? თუ დიეტის დროს არ იღებთ საკმარის ნახშირწყლებს, მაშინ თქვენმა ორგანიზმმა ენერგიისთვის ცხიმი და ცილა უნდა გამოიყენოს. სწორედ ამიტომ დიეტები ნახშირწყლების ამოღებით ამტკიცებენ, რომ ისინი შესანიშნავია წონის დაკლებისთვის, თუმცა აქვე უნდა აღვნიშნოთ, რომ არც ცილა და არც ცხიმი არ არის ენერგიის ეფექტური წყარო.

ცხიმის მონელება - ცხიმი მთლიანად არ მონელდება, როდესაც ის ენერგიის წყაროდ გამოიყენება. იქმნება ქვეპროდუქტები, რომლებსაც კეტონები ეწოდება. კეტონის დიდი რაოდენობით დაგროვება ორგანიზმში შესაძლოა, საზიანო იყოს ჯანმრთელობისთვის. 

​ცილების მონელება - მათი მთავარი საქმეა შენება, ამიტომ ენერგიისთვის ცილის გამოყენებამ შეიძლება, გამოიწვიოს კუნთური მასის შემცირება და განლევა. ამიტომ რაციონში ნახშირწყლების სრულად ამოღება რეკომენდებული არ არის. მათი სწორად გამოყენება საკვებ რაციონში არ ქმნის ზედმეტი კილოგრამების დაგროვების წინაპირობას, ხოლო ნახშირწლების სწორად გამოყენება გულისხმობს: 

  • ყოველდღიურად მიირთვით მრავალფეროვანი ხილი და ბოსტნეული
  • შეზღუდეთ რაფინირებული შაქრების რაოდენობა, მინიმუმამდე დაიყვანეთ რაციონში: ნამცხვრები, ფუნთუშები
  • აირჩიეთ მარცვლეული, მაგალითად, ყავისფერი ბრინჯი, შვრია, მაკარონი
  • მარცვლეულის შეძენისას გაითვალისწინეთ, რომ ეტიკეტზე იყოს წარწერა - 100% მარცვლეული. 

მოკლედ რომ შევაჯამოთ, ნახშირწყლების ჯანსაღად მოხმარების წესები შემდეგნაირია:

1. გამორიცხეთ რაციონიდან სწრაფად ათვისებადი ნახშირწყლები: საკონდიტრო ნაწარმი 
2. დაიწყეთ დღე მთელი მარცვლეულით (ბურღულეული) 
3. პურეული გამოიყენეთ ლანჩზე და სადილზე მცირე ოდენობით 
4. აირჩიეთ ხილი და არა ხილის წვენი 
5. დღის მეორე ნახევარში ნუ დაიტვირთებით ნახშირწყლებით.

​გისურვებთ ჯანმრთელობას!

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედები​ს ჯგუფი“)

შეიძლება დაინტერესდეთ

​რა სიმპტომები ახლავს თან ანემიას და როგორია დიაგნოსტირების მეთოდები „ნიუ-ჰოსპიტალსში“?

​რა სიმპტომები ახლავს თან ანემიას და როგორია დიაგნოსტირების მეთოდები „ნიუ-ჰოსპიტალსში“?

ჰემატოლოგიურ პრობლემათა შორის ერთ-ერთი ყველაზე გავრცელებული ანემიაა. იგი ვითარდება მაშინ, როდესაც სისხლის წითელი უჯრედების, ერითროციტების, რაოდენობა ან სისხლში ჰემოგლობინის კონცენტრაცია მცირდება. ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციის (WHO) მონაცემებით მსოფლიო მოსახლეობის დაახლოებით 30% ანემიით არის დაავადებული.

ამ თემაზე MomsEdu.ge-სუფრო დეტალურად „ნიუ ჰოსპიტალსის“ ჰემატოლოგი, კლინიკური ონკოლოგი, ​აიდა გოზალოვა​ ესაუბრა.

- როგორია ანემიის ტიპები და რა იწვევს დაავადებას?

- ანემიის გამომწვევი მიზეზები განსხვავდება დაავადების ტიპების მიხედვით. პრაქტიკაში გვხვდება:

  • რკინადეფიციტური ანემია;
  • ვიტამინდეფიციტური ანემია (ვიტამინ B12 და ვიტამინ B9 - ფოლიუმის მჟავა);
  • მწვავე და ქრონიკული ანთებითი დაავადებების ფონზე განვითარებული ანემია;
  • ონკოლოგიური დაავადებების დროს განვითარებული ანემია;
  • ძვლის ტვინის დაავადებებთან ასოცირებული ანემია.

- ვინ შედის დაავადების რისკ-ჯგუფში?

- გაზრდილი რისკის ქვეშ არიან: 65 წელს გადაცილებული ადამიანები, ნაწლავური პრობლემების მქონე ადამიანები (მაგალითად, კრონის დაავადება, ცელიაკია), ორსული ქალბატონები და სხვა ქრონიკული დაავადებების მქონე პირები.

რა სიმპტომები ახლავს თან ანემიას?

- ანემიის გავრცელებული სიმპტომებია: მარტივად დაღლა და საერთო სისუსტე, ძილიანობა, თავის ტკივილი, თავბრუსხვევა, კანისა და ლორწოვანი გარსის სიფერმკრთალე, გულის რიტმის დარღვევა, თმის ცვენა, ფრჩხილების მტვრევა და ა.შ.

- რა გართულებები შეიძლება მოჰყვეს დაავადებას?

- ორსულების შემთხვევაში შესაძლოა დაავადებას მოჰყვეს ნაადრევი მშობიარობა ან ნაყოფის თანდაყოლილი დეფექტები. ამასთანავე, გულთან დაკავშირებული პრობლემები (არითმია, გულისცემის სიხშირის გაზრდა).

არსებობს სიცოცხლისთვის საშიში ანემიის ტიპებიც, მაგალითად, ნამგლისებუჯრედოვანი ანემია.

- როგორია ანემიის დიაგნოსტირების მეთოდები „ნიუ-ჰოსპიტალსში“?

- პირველ რიგში, კეთდება სისხლის საერთო ანალიზი. ასევე, უნდა შეგროვდეს ანამნეზი და ჩატარდეს ლაბორატორიული კვლევები (იგულისხმება ფერიტინის, ვიტამინ B12-სა და ფოლიუმის მჟავის განსაზღვრა). დიაგნოზის დასმის შემდეგ თუ აღმოჩნდება, რომ პაციენტს ანემია აქვს, დაავადების გამომწვევი მიზეზის დასადგენად ინიშნება დამატებითი კვლევები, შემდეგ უკვე განვსაზღვრავთ მკურნალობის მეთოდებს.

თუ ანემია ანთებითი ქრონიკული დაავადებების ან ონკოლოგიური დაავადებების დროსაა განვითარებული, ფერიტინის კონტროლი არ არის მიზანშეწონილი. ამ შემთხვევაში ტარდება სხვა კვლევები რკინის დეფიციტის დადასტურებისთვის. იშვიათ შემთხვევაში, საჭიროა ძვლის ტვინის ნიმუშის აღება და მისი გამოკვლევა.

„ნიუ-ჰოსპიტალსი“ იძლევა ანემიის მკურნალობის შესაძლებლობას, როგორც ამბულატორიულ, ასევე სტაციონარულ რეჟიმში.

ამასთან ერთად, „ნიუ-ჰოსპიტალსში“ შესაძლებელია ჰემატოლოგიური დაავადებების სრული სპექტრით მკურნალობა.

- შესაძლებელია თუ არა დაავადების პრევენცია?

- ანემიის პრევენციისთვის ყველაზე მნიშვნელოვანია დაბალანსებული კვებითი რაციონი, რომელიც გამდიდრებულია რკინით, ფოლიუმის მჟავით და ვიტამინ B12-ით. რეკომენდებულია მივიღოთ ხორცი, პარკოსნები, რკინით გამდიდრებული მარცვლეული, მუქი მწვანე ფოთლოვანი ბოსტნეული, ხილი და ა.შ.

R. 

წაიკითხეთ სრულად