Baby Bag

,,ახლა ამ ახალი ტალღისა და ანტივაქსერთა უგუნურების ახალი შემოტევების გამო გავბედავ _ რაღაცებს გავიხსენებ იმ ბურუსიანი კოშმარიდან და ერთს შემოგძახებთ: რას სჩადით, ადამიანებო?''

,,ახლა ამ ახალი ტალღისა და ანტივაქსერთა უგუნურების ახალი შემოტევების გამო გავბედავ _ რაღაცებს გავიხსენებ იმ ბურუსიანი კოშმარიდან და ერთს შემოგძახებთ: რას სჩადით, ადამიანებო?''

ენათ­მეც­ნი­ე­რმა მა­რი­ნე ბე­რი­ძემ კორონავირუსი მძიმედ გადაიტანა. სწორედ ამ პერიოდს უძღვნის სოციალურ ქსელში გამოქვეყნებულ პოსტს, რომელსაც ​MomsEdu.ge უცვლელად გთავაზობთ:

,,წუთშესვენება უნდა გამოვიყენო და ეს დავწერო.

...

ჯერ მეგონა, რომ იმისთვის გადავრჩი, რომ ყველაფერი, ყველაფერი, რაც ვნახე და განვიცადე, მომეთხრო სხვებისთვის და თუნდაც ერთი ადამიანი გადამერჩინა...

იმდენად გრძელი აღმოჩნდა გზა რეანიმაციის "ზედა სართულიდან" ფეისბუკურ ოხშივრამდე, რომ ეს სურვილი შეგნებულად ჩავახშე ჩემში. არ იყო ადვილი მაშინ, მაგრამ ჯერ ალღომ, მერე გარემოზე დაკვირვებამ მიკარნახა. ბოლოს გადაწყვეტილებად ჩამოყალიბდა. ამ გადაწყვეტილების მიზეზებზეც ოდესმე იქნებ მოიტანოს სიტყვამ და ვთქვა.

ახლა ამ ახალი ტალღისა და ანტივაქსერთა უგუნურების ახალი შემოტევების გამო გავბედავ _ რაღაცებს გავიხსენებ იმ ბურუსიანი კოშმარიდან და ერთს შემოგძახებთ: რას სჩადით, ადამიანებო? რატომ დაემსგავსეთ საკუთარი ლეკვების მჭამელ იშვიათ ცხოველებს? ვისი სახელით? ვინც გითხრათ, რომ ადამიანი კი არ შეიქმნა შაბათისთვის, შაბათი შეიქმნა ადამიანისთვის?!

სინამდვილეში, თქვენ ის ხალხი ხართ, ვისთვისაც "ორშაბათიც შაბათია" ამ ქვეყანაზე!

მოკლედ, ვიწყებ აქა-იქა გახსენებას. თანმიმდევრული აღწერის არც დრო მაქვს, არც ძალა.

ვაგიფა

როცა ახალგაზრდა მოწყალების "ძმამ" ურიკით თეთრად გაკაშკაშებულ "დარბაზში" შემასრიალა, უკვე ისე ვიყავი უჟანგბადობით დაოსებული, კარგად ვერ ვარჩევდი რეალობას და შეგრძნებებს. ერთი პირობა, კინაღამ აფორიაქებულ ანგელოზთა ფარფატად მომეჩვენა ეს უცნაური, ზუზუნა და მოძრავი მდუმარება. პირველი შთაბეჭდილება არ მქონია, რადგან ერთდროულად რამდენიმე ათეული იყო ასეთი: კახი კავსაძე _ თეთრ ლოგინს მიჯაჭვული ამ სიტყვის ყველა ირიბი და პირდაპირი გაგებით, თავადაც მიტკალივით თეთრი; სახეზე შიშშეყინული ინტუბირებული პაციენტები _ უსიცოცხლო სხეულები (დიდხანს ვიფიქრე, ეს ევფემიზმი რომ გამომეყენებინა იმის ნაცვლად, რაც იქ ვიგრძენი), უფანჯრო ოთახის იისფერი შუქი, რომელიც კი არ ანათებს, მარად სიფხიზლედ ხმაურობს და სიკვდილ-სიცოცხლის საზღვარზე ბეწვის ბილიკს ოდნავ ხილვადობას აძლევს. სულ ოდნავს _ არც ბნელა, არც ნათელია; რეანიმაციის მუსიკა _ ჩაწერილი მაქვს მრავალი წუთი. ამ მუსიკას პაციენტების თავთით დაკიდებული აპარატურა გამოსცემს: წნევა, ტემპერატურა, სატურაცია, გული, თირკმელი.... სხვადასხვა ხმაზე ეხმიანება დიდი მინის ხუფის გადაღმა ჩასაფრებულ ექიმებს. ყური ეჩვევა გვიან. და მერე უკვე გრძნობს, რომ ახლა ჩამოგიდგამენ მწვანე შირმას მარცხნიდან ან მარჯვნიდან _ გააჩნია, ვისი მელოდია ჩაქრა სამუდამოდ აქეთა სამყაროში, ხმამაღლა იტყვიან შენს (ერთადერთი კონტაქტური ავადმყოფის) გასაგონად: წაიყვანეთ რენტგენზე... და გაუყენებენ აჭრიალებული ურიკით გზას. მისი "შემცვლელი" კი უკვე მოგორებულია კარებთან... რიგია რეანიმაციაშიც.

მოკლედ, გამიგრძელდა.

ვაგიფა 20-22 წლის აზერბაიჯანელი გოგონაა. ჩემ მარჯვნივ, კახის შემდეგ წევს, ფანჯარასთან. სიცოცხლის ნიშანწყალი ეტყობა, ამიტომაც ვაქცევ ყურადღებას. ჯერ არც ვიცი რომ ვაგიფაა... კვნესის. მაფხიზლებს და უცნაურ ძალას მაძლევს მისი კვნესა. მავიწყდება წუთით ჩემი გასაჭირი და მისკენაა მთელი ჩემი ყურადღება მობილიზებული. ფრაგმენტებად ვაგროვებ "მიხვედრებს": ახალნამშობიარებია, კოვიდიანი. ფილტვების მძიმე დაზიანებით. გინეკოლოგიური გართულებით. ბავშვი გადარჩა. ეს ძალიან მძიმე მდგომარეობაშია... იგუდება. ვერ სუნთქავს. ტირის. ქართული არ იცის. სულ ცოტა რუსული. ექთნებმა რუსული არ იციან. ვიღას ახსოვს საკუთარი ფილტვების 23 თუ 24 ქულიანი დაზიანება (ვინ გეტყვის მართალს): ვაგიფა! უნდა ჭამო! რაღაც მაინც უნდა შეჭამო, ასე თქვა ექიმმა! გავძახი რუსულად. _ არ შემიძლია! _ მპასუხობს , თან ხველა ახრჩობს! _ ცოტა, სულ ცოტა... აი, ეს... ექთანს ვატან რაღაცას, არც მახსოვს რას. ალბათ ხილს? ხაჭაპურს? _ ვერ ვიხსენებ. ერთ - ორ ლუკმას ჭამს. არ შეუძლია, ტირის. ისე ტრიალებენ, ისე შფოთავენ, ისე დასტრიალებენ, მგონი... ღმერთო! არა! _ვაგიფა! _ ვყვირი მთელი ხმით _ ისუნთქე, ღმად, ღრმად ისუნთქე, არ გაჩერდე!.. _არა, ვაგიფა! ბავშვს რა ჰქვია, რა დაარქვი გოგონას? _ გავყვირი ისევ (მაინც ვერავის გავაღვიძებ). _ არ ვიცი, ვერ მოვასწარი სახელის დარქმევა _ მპასუხობს ძალაგამოლეული, თითქოს ახლა გაახსენდა, რომ სახელი არ აქვს მის შვილს. ვხვდები, რომ გამოცოცხლდა. ლოყებზე ფერი დაეტყო. _ ვაგიფა, საყვარელო, ახლა ის მარტოა, შეშინებულია, მისთვის უნდა გადავრჩეთ, მეც და შენც. არ მიატოვო, არ მიატოვო, ვაგიფა! _ ყველა დაძახებაზე კრთება და თვალს ძალისძალად ახელს. _ ვაგიფა, ელაპარაკე, ელაპარაკე შენს შვილს. უთხარი რომ გიყვარს,. უთხარი, რომ გადარჩები, დამპირდი, რომ არ მოკვდები! ვაგიფა!

...

სამი, ოთხი, ხუთი... არ ვიცი, რამდენი დღის შემდეგ, ჩემს გვერდით კიდევ ერთხელ რომ ჩამოაფარეს შირმა და მერე ადგილი გათავისუფლდა, ვაგიფა ჩუმად, ხვეწნით ეუბნება ექთანს: ა მოჟნო მნე კ ეტოი ტიოტე...

აუხსნეს, რომ ამ ფანჯარასთან თურმე იმიტომ წევს, რომ გინეკოლოგმა, რომელიც ბლოკში ვერ შემოდის, ფანჯრიდან ნახოს და შეაფასოს მისი ჭრილობები. დანანაებით გადმომხედავს. სუსტი, იისფერი ღიმილით მიღიმის.

...

მალე გადაჰყავთ სხვა პალატაში.

მადლიერების მზერით მემშვიდობება. რა იცის, მე რა მადლიერი ვარ. რამხელა როლი აქვს ჩემს გადარჩენაში.

მაშინ არ მიტირია. ახლა ვწერ და ვტირი. მაქვს უფლება.''

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის შექმნა ახალი სივრცე. გაწევრიანდით ჯგუფში ჯანმრთე​ლობა

შეიძლება დაინტერესდეთ

„​ზოგადად, კოვიდი არ იწვევს „უცებ სიკვდილს“, ამას იწვევს კოვიდის გამო იზოლირება“ - ექიმი იაგო ფრანგიშვილი

„​ზოგადად, კოვიდი არ იწვევს „უცებ სიკვდილს“, ამას იწვევს კოვიდის გამო იზოლირება“ - ექიმი იაგო ფრანგიშვილი

გერმანიაში მომუშავე ქართველი ექიმი იაგო ფრანგიშვილი კორონავირუსის შესახებ დაროგვილ ახალ კითხვებთან დაკავშირებით სოციალურ ქსელში წერს. გთავაზობთ ​MomsEdu.ge მის პოსტს სიტყვა-სიტყვით:

„ძალიან ბევრი ახალი კითხვა დაგროვდა. პირველია - კორონათი რეინფიცირება.
გერმანიის წამყვანი ინფექციური სახელმწიფო ინსტიტუცია, რობერტ კოხის ინსტიტუტი, ასე განსაზღვრავს რეინფექციის ანუ მეორედ კორონათი ინფექციის აუცილებელ კრიტერიუმებს:
1. უნდა არსებობდეს ძველი ვირუსის გენეტიკური სექვენცები ანუ გენომი
2. უნდა განისაზღვროს ახალი ვირუსის გენომი
3. თუ ისინი არ ემთხვევა ერთმანეთს, არის ახალი კოვიდ ინფექცია

არც თუ იშვიათია დადებითი კოვიდ ტესტი ამ კრიტერიუმების გარეშე. ასეთ შემთხვევაში ადამიანს პრობლემა არა აქვს ხოლმე. არც ახალი ინფექციის დადასტურებისას არის მძიმე შემთხვევები, თუკი ადამიანი არაა მაღალი სარისკო ჯგუფის.
დაახლოებით 0,6%-ში არის ახალი კოვიდინფექცია და თუ ამ რიცხვს გამოვაკლებთ მძიმე ქრონიკულ პაციენტებს და მხოლოდ საშუალო და ნაკლები რისკისას დავტოვებთ, მეორედ კოვიდ ინფექცია 0,15%-მდეა.
კიდევ ერთხელ - ამ არმძიმე თანადაავადებების პაციენტებში მძიმე გართულების გარეშეა. მე პირადად ჩემი პრაქტიკიდან შემიძლია გითხრათ მაგალითი. 70 წლის საკმაოდ ჯანმრთელი მამაკაცი 2020 წლის ივნისში კოვიდი და იმ დროს რახან ბელგიის შატმზე იყო საუბარი, გაუკეთდა ძვირადღირებული გენეტიკური კვლევა ვირუსის გენომს.
2020 წლის ივლისი უარყოფითი. მერე ხან დადებითი და ხან უარყოფითი. ვირუსი იგივე 2021 წლის იანვარში, პირველი კოვიდიდან 7 თვის მერე გაუკეთდა ფაიზერის ერთი დოზა. 1 კვირის მერე დადებითი, მერე ისევ უარყოფითი კოვიდზე. ვირუსი იდენტური. დამტკიცებულად, 2021 წლის აპრილიდან უარყოფითი პსრ. და ახლა, სექტემბრის დასაწყისში, იმის გამო, რომ ბოლო დადებითი ტესტიდან გავიდა 6 თვე და აცრა სურდა, გაუკეთდა ანალიზი და არის ისევ დადებითი, ისევ იგივე შტამი.

​​ახლა ალბათ იკითხავთ, თუ რას ვერჩით ამ კაცს რომ ასე ხშირად ვტესტავთ? ორი მიზეზია და პირველია მისი პანიკა, ნებისმიერ დაცემინებაზე ტესტირება სურს. მეორე ისაა, რომ მეუღლე და ოჯახის კიდევ 2 წევრი ჯანდაცვის სისტემაში მუაშაობს. ახლა კოვიდ დადებითობასთან ერთად დაუდგინდა ინფლუენცაც. 15 წელია იცრიდა გრიპზე და შარშან არ ავუცერით კოვიდის გამო. კლინიკურად უპრობლემოა. მოკლედ, მეორედ კოვიდ დასაბუთებას საჭიროებს. ეს შემთხვევა არაა „ლონგ კოვიდ სინდრომი“, სადაც პაციენტი უარყოფითად იტესტება და თვეების მერეც აქვს კლინიკური პრობლემები და ჩივილები. მოკლედ, ყველაფერს უნდა დიფერენცირება და ადამიანებს ნუ დავაპანიკებთ იმით, რომ „არაფერი გიცავს, გამოიკეტეო“.
მეორე - დიდი კითხვების კორიანტელია: „ავიცერი და ერთ კვირაში კოვიდი დამემართა, და აი, ხომ ვამბობდი“... და ასე შემდეგ.

დიახ, ნებისმიერი აცრა, იქნება ეს კოვიდი თუ ინფლუენცა თუ ჩუტყვავილა ან ცოფი, იწვევს იმუნური სისტემის გადართვას ამ ახალი ვაქცინის შესაბამის ანტისხეულების წარმოებაზე და ამიტომაც ადამიანი ერთიდან ორ კვირამდე არის ინფექციების მიმართ მგრძნობიარე. ამიტომაც აიცერი და საკუთარ დაპლასტირებულ მკლავს აჩვენებ საახლობლოს და გადაეშვები „თავისუფალ ცხოვრებაში“ არაა ასე, ერთი კვირა მაინც უნდა დაიცვა ჰიგიენის უფრო მკაცრი წესები, ვიდრე ადრე. ერთხელ აცრილიც კი არის მძიმე გართულებისაგან დაცული და ასეთ ადამიანებს მოეშვას ეგრეთ წოდებული ჯანდაცვა, ასეთი ადამიანების გაჰოსპიტალებას უნდა მოეღოს ბოლო. 

ზოგადად, კოვიდი არ იწვევს „უცებ სიკვდილს“, ამას იწვევს კოვიდის გამო იზოლირება და უმოძრაობა თრომბოემბოლიური გართულების და მისი არმიხედვის გამო. ადამიანების დაპანიკება იწვევს იმ საშინელებას, რაც საქართველოში ხდება. 38 სიცხით და ხველით იძახებენ სასწრაფო დახმარებას და სურთ ჰოსპიტალიზაცია. ამ მდგომარეობაში და დაპანიკებულნი, წნევაარეულნი იზომავენ პერიფერიულად თითზე სატურაციას და კიდევ უფრო პანიკდებიან. 
აბსოლუტური გადაჭრით უნდა ითქვას, რომ კოვიდიანის გართულება არაა მყისიერი და არის საკმაოზე დიდი დრო რეაგირებისათვის. საავადმყოფო და იმობილიზება არის დიდი რისკი საშუალო სიმძიმის კოვიდის მიმდინარეობისას. ნაადრევი სისტემური სტეროიდებიც ასევეა. არსებობს ინჰალატიური, აეროზოლი სტეროიდები და თუკი ძალიან მშრალი ხველაა სუნთქვის პრობლემატიკით, ჯერ იმის გამოყენება ჯობია.

​და ბოლოს კი,

​როგორმე უნდა მოხდეს „სასწაული“, უნდა შეიგნონ მათ, ვისაც ეს ეხება, რომ ჭარბწონიანი პაციენტის მუცელზე წოლა და ცეპაპის თუ ბიპაპის აპარატით სუნთქვითი ვარჯიშები არის უხშირესად კონტრაპროდუქტიული, მუცელი აწვება დიაფრაგმას, ხდება ხელოვნურად სისხლის მიმოქცევის მარჯვენა წრეში შეგუბება, ფილტვის არტერიის წნევის გაზრდა და ადამიანის კიდევ უფრო დაპანიკება, სუნთქვის აპარატის და გულის კიდევ უფრო გადატვირთვა.

​ამიტომაც, იქნება და სცადოთ, რომ ჭარბწონიანი წამოაჯინოთ, ფეხები დაბლა, იდაყვები მაღალი სკამის საზურგეზე და ასე ავარჯიშოთ იმ სუნთქვისდამხმარე აპარატურით.
​ყველას, აბსოლუტურად ყველას, გისურვებთ ჯანმრთელობას არამარტო ფიზიკურად, არამედ ჯანმრთელ და ლოგიკურ განსჯას,“ - წერს ექიმი იაგო ფრანგიშვილი. 

წაიკითხეთ სრულად