Baby Bag

„დღევანდელი ცოდნა არის ძალიან ზედაპირული, ბევრი ინფორმაციით გაჯერებული, რომლის გადამუშავებასაც ბავშვები ვერ ახერხებენ,“- თამარ გაგოშიძე

„დღევანდელი ცოდნა არის ძალიან ზედაპირული, ბევრი ინფორმაციით გაჯერებული, რომლის გადამუშავებასაც ბავშვები ვერ ახერხებენ,“- თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ თანამედროვე განათლების სისტემის პრობლემების შესახებ ისაუბრა და აღნიშნა, რომ დღევანდელი ცოდნა ზედაპირულია:

„როგორ იქნება ტკბილი და სასიამოვნო, როდესაც ამდენ დავალებას მაძლევს მასწავლებელი?! მე არ მახსოვს საბჭოთა სკოლაში დავალებებს როგორ ვაკეთებდი. კი იყო საბჭოთა სკოლა, მაგრამ არ მახსოვს როგორ ვმეცადინეობდი. ახლა რასაც ვუყურებ მე, პირველ-მეორე კლასის მოსწავლეებს იმდენი გამოსაწერი აქვთ, იმდენი სამეცადინო აქვთ და ვერაფრით ვერ ვიგებ, რატომ. რა უნდა გააკეთოს მშობელმა? ერთადერთი არის, რომ თავის შვილს უთხრას: „აქედან აქამდე გავაკეთოთ.“ პრიორიტეტები გამოვყოთ. მე ასე გავაკეთებდი, ამ ასაკის შვილი რომ მყავდეს. ვეტყოდი: „ამდენს ვერ მოვასწრებთ, გააკეთე აქედან აქამდე.“ არის კატეგორია პედაგოგების, რომლებიც თვლიან, რომ ბავშვის კარგი მომზადება ნიშნავს ბევრი დავალების მიცემას. ამის არგუმენტები მოსმენილი არ მაქვს, რატომ შეიძლება იყოს კარგი ცოდნის მიცემა კორელაციაში ბევრი დავალების მიცემასთან. ფსიქოლოგიურად ეს არ არის გამართლებული.

ჩვენ ძალიან ზომიერები უნდა ვიყოთ. რა გვინდა ჩვენ? ბავშვი არ არის ინფორმაციის დატევის წყარო. ზოგადად კონცეფციაა შესაცვლელი. მშობლების მომხრეები არიან ხოლმე, რომ ბავშვმა ბევრი ინფორმაცია იცოდეს. ინფორმაციის გაფილტვრას ვინმე გვასწავლის ჩვენ? ბავშვს ასწავლის ამას ვინმე? მე რომ ახალგაზრდა ვიყავი, არსებობდა ასეთი ტერმინი: „ინფორმაციული ნევროზი.“ შენ ვერ ახერხებ პრიორიტეტების გამოყოფას და ინფორმაციის ანალიზს. ეს უნდა ვასწავლოთ ბავშვებს ჩვენ. XXI საუკუნეა, ხალხო! ეს საზღვარგარეთაც პრობლემაა, თქვენ არ ინერვიულოთ. იქაც მე-19 საუკუნის სკოლაში ვართ. რეალობას ხომ უნდა გავუსწოროთ თვალი?! ჩემ დროს არ იყო საინფორმაციო ტექნოლოგიები და ჩვენი ცოდნა ზურგით უნდა გვეტარებინა. ბავშვმა დღეს სხვა რამე უნდა ისწავლოს. იმას არ ვასწავლით ჩვენ. დღევანდელი ცოდნა არის ძალიან ზედაპირული, ბევრი ინფორმაციით გაჯერებული, რომლის გადამუშავებასაც ბავშვები ვერ ახერხებენ და არის ზედაპირული კლიშე ფრაზებით ცოდნის გამოხატვა. არ შეგიმჩნევიათ ეს?!“- აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

წყარო:​ „მშობლები განათლებისთვის“

შეიძლება დაინტერესდეთ

რამ შეიძლება გამოიწვიოს ღამის შიშები ბავშვებში და როგორ დავეხმაროთ პატარებს - ინტერვიუ ნეიროფსიქოლოგ მარიამ ხვადაგიანთან

რამ შეიძლება გამოიწვიოს ღამის შიშები ბავშვებში და როგორ დავეხმაროთ პატარებს - ინტერვიუ ნეიროფსიქოლოგ მარიამ ხვადაგიანთან

ღამის შფოთვები, კოშმარები, სიბნელის და მარტო დარჩენის შიში არაერთ ბავშვს აწუხებს. როგორ უნდა დაეხმარონ მშობლები შვილებს ასეთ შემთხვევებში. ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა კლინიკური ნეიროფსიქოლოგი მარიამ ხვადაგიანი.

- ქალბატონო მარიამ, რამ შეიძლება გამოიწვიოს ღამის შიში ბავშვებში?

​- ღამის შიში, ერთი მხრივ, შესაძლოა, გამოწვეული იყოს კოშმარებისგან. 3-დან 6 წლამდე ბავშვებს ხშირად ახასიათებთ გამოღვიძება, რადგან ნახეს ცუდი სიზმარი და ითხოვენ მშობელთან გადასვლას. ამის მიზეზი, თუ რატომ ესიზმრებათ, ზუსტად არ არის ახსნილი, მაგრამ არის გზები, რითაც პრევენციას მოვახდენთ და დავეხმარებით. მსგავსი კოშმარები შესაძლოა, პროვოცირებული იყოს ტრავმით. ეს ტრავმა შეიძლება გამოიწვიოს, მარტივად რომ ვთქვათ, ფოიერვერკის ხმამაც, რომელსაც არ ელოდებოდა და შეეშინდა. ანუ, რაღაც ისეთი ფაქტორი, რამაც შეიძლება, მასში შიში ან სტრესი გამოიწვიოს.

​- რა უნდა გააკეთოს მშობელმა და როგორ უნდა ესაუბროს ბავშვს, რომ დაეხმაროს ღამის შიშების დაძლევაში?

​- როდესაც ბავშვი მსგავსი ტიპის სიზმრებს ნახულობს და ეღვიძება, მშობლებს ეძახის ხოლმე დასახმარებლად, რომ დაამშვიდონ ჩახუტებით ან სიტყვიერად. თუმცა სასურველია, რომ შემდეგ ბავშვი დაბრუნდეს თავის საწოლში. ყოველთვის, როდესაც გაეღვიძება, თუ ის გადაწვება მშობელთან, დარჩება შთაბეჭდილება, რომ იქ ნაკლებად საშიშია, ვიდრე თავის საწოლში, სადაც უფრო შეეშინდება. ამ შემთხვევაში ზღვარია დასაცავი. თავდაპირველად, ვრწმუნდებით, რომ ის უსაფრთხოდ და კარგად გრძნობს თავს და შემდეგ ვუხსნით, რომ შეუძლია მშვიდად განაგრძოს ძილი თავის საძინებელ ოთახში. თუ ბავშვს ეშინია სიბნელის, არის ნათურები, რომლებმაც შეიძლება, დააბალანსოს სინათლე და დაბალ შუქზე იყოს დაყენებული. სასურველია, რომ კარი ღია დავტოვოთ, თუ ცალკე ოთახში სძინავს ბავშვს. ასეთ დროს, იყენებენ ხოლმე სათამაშოს, რომელსაც ბავშვი აირჩევს. მას შეგრძნება რჩება, რომ ამ სათამაშოსთან ერთად იძინებს. ასევე, კარგია აბაზანის მიღება, ოღონდ არა ძლიერი შხაპით, რომ აღგზნება არ მივიღოთ, არამედ უფრო მომადუნებელი პროცედურა.

​კარგი საშუალებაა დღის მანძილზე ვკითხოთ, თუ ახსოვს რა დაესიზმრა, ან ვთხოვოთ დახატოს სიზმარი. არის ერთ-ერთი მეთოდი, რომ შეიძლება თავისი დახატული დახიოს, გადააგდოს და ემოციურად გამოიტანოს შიშები. კიდევ არსებობს წიგნები, ასევე მულტფილმები იმასთან დაკავშირებით, თუ როგორ დავძლიოთ შიში. კარგი იქნება, მშობელმა ბავშვთან ერთად გაიაროს ეს, ოღონდ მარტივ ენაზე. მშობელს შეუძლია თავისი გამოცდილებაც გაუზიაროს, რომ მასაც ესიზმრებოდა ხოლმე, პატარა რომ იყო, თუმცა იცოდა, რომ ეს სიზმარი იყო და შემდეგ აგრძელებდა ხოლმე ძილს.

​- რა არ უნდა გააკეთოს მშობელმა, რომ უარესი შედეგი არ გამოიწვიოს?

​- პრევენციისთვის ბავშვებმა ძილის წინ არ უყურონ საშიში შინაარსის მულტფილმებს და ზოგადად, რეკომენდაცია არის, რომ დაძინებამდე მინიმუმ ორი საათით ადრე ტექნიკასთან ურთიერთობა აღარ ჰქონდეთ. მნიშვნელოვანია, არ მოხდეს იგნორირება, მაგალითად, როდესაც ბავშვი ამბობს, რომ ეშინია ძაღლის, არ უნდა ვუთხრათ, სისულელეა ძაღლის რომ ეშინია. პირველ რიგში, უნდა მივიღოთ ეს ემოცია და შემდეგ გავშალოთ. ზოგჯერ ძაღლი ყეფს და ეს არ ნიშნავს, რომ რამეს დაუშავებს მას, ადამიანები ლაპარაკობენ, ძაღლები ყეფენ.
მშობელმა ჰიპერმზრუნველობაც არ უნდა გამოიჩინოს, რადგან ხელს შეუშლის ბავშვს, რომ შეეჩვიოს მარტო დაძინებას.

​- როდიდან უნდა დაიძინოს პატარა მარტომ და როგორ მივაჩვიოთ ამას?

​- ასეთი სტანდარტი არ არსებობს. დიდ ქვეყნებში ჩვილობიდან აძინებდნენ, თუმცა შემდეგ თქვეს, რომ ჩვილისთვის კარგია ჩახუტება. კვლევებითაც დასტურდება, რომ მშობელთან ერთად ყოფნა მნიშვნელოვანია. ეს არის მშობლის გადასაწყვეტი, თუ ბავშვი უსაფრთხოდ გრძნობს თავს შესაძლოა, მანამდეც, მაგრამ ორი წლიდან უკვე ნამდვილად შეუძლია ბავშვს ცალკე ოთახში დაიძინოს, თუმცა აქაც მთავარია კომუნიკაცია, იმაში დასარწმუნებლად, რომ ის უსაფრთხოდ გრძნობს თავს. 

​ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად