Baby Bag

როგორი იქნება მომავლის განათლება?

როგორი იქნება მომავლის განათლება?
დროის ცვლილებასთან ერთად იცვლება სამყაროც, ტექნოლოგიები ვითარდება, რაც ცხოვრების ყველა სფეროზე ახდენს გავლენას, მათ შორისაა განათლება. მეცნიერებს და განათლების ექსპერტებს კვლევების შედეგად გარკვეული დასკვნები გამოაქვთ, თუ როგორი შეიძლება იყოს განათლება 2050 წელს, რა შეიცვლება და როგორ. ყველაზე თვალშისაცემ და მნიშვნელოვ მიღწევად კი ტრადიციული სასწავლო სისტემის ინოვაციური მეთოდით/ტექნოლოგიებით ჩანაცვლება წარმოადგენს.

აღსანიშნავია ის ფაქტი, რომ ამერიკული და ევროპული სკოლების უმეტესობა დღეს სრულად არის აღჭურვილი თანამედროვე ნანო ტექნოლოგიებით, ისინი დღეს წარმატებით იყენებენ ხელოვნურ ინტელექტს სწავლების პროცესში. მათთვის პრიორიტეტს წარმოადგენს სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანი უნარების განვითარებაზე ფიქრი, ემოციური ინტელექტი აქ რელევანტურ ადგილს იკავებს, კრიტიკული აზროვნება, განსჯა, ანალიზი, პრობლემის გადაჭრისა და სწორი გადაწყვეტილების მიღების უნარი - ეს ითვლება აუცილებელ უნარებად.
როგორი იქნება მომავლის განათლება?
როგორც სპეციალისტები ამბობენ, სწავლების პროცესში აქტიურ როლს და ადგილს დაიკავებს თანამედროვე ტექნოლოგიები. დღესაც ბევრი სკოლა იყენებს მსგავს პრაქტიკას, მაგალითად, ვირტუალურ რეალობას, რომლის გამოყენება სწავლების უნიკალური გამოცდილებაა, ის გარკვეული შეგრძნებების სტიმულაციასა და ჩართულობას განაპირობებს, მისი დახმარებით მოსწავლეები დამკვირვებლები კი არ არიან მხოლოდ, არამედ ახლა მათ უკვე შეუძლიათ გახდნენ პროცესის მონაწილენი, ვირტუალურად აღმოაჩინონ წყალქვეშა სამყარო მათი შეგრძნების ორგანოების გამოყენებით.
ვირტუალურ რეალობას აქვს უნარი, მოსწავლეები პირდაპირ სიმულაციურ გარემოში მოახვედროს, ამიტომ თანამედროვე სწავლებაში იზრდება მისი, როგორც სასწავლო იარაღის გამოყენების პოპულარულობა. კვლევების შედეგად დადგინდა, რომ დასასწავლი მასალის 90%-ის ათვისება ტექნოლოგიების გამოყენებით ხდებოდა, დარჩენილი ნაწილის კი და ტრადიციული მეთოდით სწავლების დროს.
ამ სტატიით დაგანახებთ, როგორ შეიძლება გავაუმჯობესოთ სწავლების ხარისხი თუ ვირტუალური რეალობის ღრმა პოტენციალს აღმოვაჩენთ.
ექსპერტები გვეუბნებიან, რომ რამდენიმე წელიწადში დაფებს, ცარცს და მარკერს სრულიად ჩაანაცვლებს კომპიუტერული ტექნიკა, პროექტორები, ინტერაქტიული დაფები და ა.შ. შეიცვლება ასევე შეფასების სისტემები, ტესტირება სრულად გაუქმდება, რადგან ფსიქოლოგების თქმით, მოსწავლე ტესტირების ჩაბარების შემდეგ სრულად ივიწყებს შესწავლილ მასალას და ამიტომ ეს პრაქტიკა შედეგზე ორიენტირებული არ არის.
ასევე, საკლასო გარემო/ინფრასტრუქტურა 2050 სრულიად ახალ სახეს მიიღებს, კლასში შესვლისას, ბიომეტრიული სკანირებით იქნება შესაძლებელი დასწრების აღნიშვნა და რეგისტრაცია. ხელოვნურ ინტელექტს გამოიყენებენ მოსწავლეთა ნამუშევრების შემოწმებაში, ასევე მასწავლებელი ChatGPT-ის პროგრამის გამოყენებით შეძლებს პლაგიატიზმის გამოაშკარავებას, მოსწავლეები თავიანთი ნამუშევრების შესახებ მიიღებენ დროულ უკუკავშირს.
მეტავერსი, რომელიც ვირტუალური რეალობის დახვეწილი ვერსიაა, განათლების სისტემაში კარგად დაიმკვიდრებს თავს. ამ დროს მოსწავლეებიც და მასწავლებლების საკუთარი ციფრული ავატარის შექმნას შეძლებენ, ვირტუალური რეალობის ჩაფხუტის გაკეთების შემდეგ მოხვდებიან სამყაროში, სადაც ასევე შეეძლებათ სწავლასთან ერთად, ითამაშონ, გაერთონ, ადამიანები გაიცნონ, კონცერტს დაესწრონ, იშოპინგონ ან ბიზნესი აკეთონ.
სწორედ მეტავერსი გახდება განათლებაში ინტერაქტიული სასწავლო გარემოს შემქმნელი. შეიცვლება ასევე სასწავლო მასალაც, Kindle და e-books პოპულარობა გაიზრდება, რადგან ნებისმიერ ადგილას ნებისმიერი რამის წაკითხვის საშუალებას გვაძლევს და ასევე ტექსტში ორიენტირების სწრაფ საშუალებებს გვთავაზობს. ქაღალდის მოხმარება შემცირდება, თუმცა სრულიად არ გაქრება, განსაკუთრებით ხელოვნებისა და დიზაინის სფეროებიდან მათი სრულად ამოღება გაჭანურდება, ამიტომ გამოიყენებენ ეკო მეგობრულ ქაღალდს, რომელსაც გარემოსთვის ზიანი არ მოაქვს.
6 მიზეზი თუ რისთვის იყენებენ ვიარს (VR) ანუ ვირტუალურ რეალობას ამერიკულ სკოლებში
  • გეოგრაფიის სწავლებისას
ვიარის ტექნოლოგია უნიკალურ შესაძლებლობას სთავაზობს სტუდენტებს, რომ ვირტუალურად იმოგზაურონ სამყაროს გარშემო. გაჰყავს ისინი საკლასო ოთახებიდან მათთვის სასურველ დედამიწის ნებისმიერ კუთხეში - იქნება ეს ქვიშიანი სანაპირო თუ თოვლიანი მთები.
გეოგრაფიის მასწავლებლებს შეუძლიათ შექმნან ვირტუალური სამოგზაურო რუკა და მისცენ მოსწავლეებს შანსი, გამოცდილება მიიღონ იმის შესახებ, თუ როგორ ცხოვრობენ ადამიანები მსოფლიოს სხვადასხვა ადგილას. მაგალითად, რა ზეგავლენას ახდენს ბუნებრივი მოვლენები გეოგრაფიულ ლოკაციებზე, როგორ შეუძლიათ მიწისძვრებს ქალაქის ინფრასტრუქტურის მოშლა, როგორ ახდენს გავლენას ადამიანის საქმიანობა გარემოზე, რა როლს თამაშობენ ეკონომიკა და ვაჭრობა ამ ყველაფერში. ამისთვის არსებობს National Geographic-ის VR აპლიკაცია, რომელსაც იყენებენ მასწავლებლები საგაკვეთილო პროცესში.
  • ანატომიის სწავლებისას
ადამიანის სხეულის შესახებ ცოდნის მიღების საქმეში ვირტუალური რეალობა რევოლუციურ გზას წარმოადგენს. მოსწავლეები იკვლევენ და სხვადასხვა ორგანოს იდენტიფიკაციას ახდენენ, რაც მეტად საინტერესოს ხდის მეცნიერების სწავლებას. მოსწავლეები ვირტუალური ტურით ადამიანის გულ-სისხლძარღვთა სისტემას ათვალიერებენ და აკვირდებიან, თუ როგორ ფუნქციონირებენ ორგანოები, უკეთ იგებენ, თუ როგორ მუშაობს კუნთოვანი სისტემა და ა.შ.
  • ენის სწავლებისას
ვიარ ტექნოლოგია მასწავლებლებისა და მოსწავლეების მიერ ენობრივი უნარების განვითარებისთვისაც გამოიყენება, სადაც ხდება პირდაპირი გამოცდილების მიღება ანუ კომუნიკაციაში შესვლა ნამდვილ პიროვნებებთან, მიდიხარ რომელიმე დაწესებულებაში, სადაც საუბრობ ამ ენაზე, მაგ: კაფე, ბიბლიოთეკა და ა.შ.
  • სხვადასხვა უნარის ათვისებისთვის
კვლევები ადასტურებენ, რომ ამ ტიპის ექსპერიმენტული განათლება დიდი მნიშვნელობის მქონეა, რადგან გარემოსთან უშუალო ინტერაქცია მეტად დასამახსოვრებელს ხდის მიღებულ გამოცდილებას. ზოგიერთი კომპანია იყენებს ვიარ ტექნოლოგიას, რათა გაააქტიუროს თანამშრომლებში გარკვეული უნარები: კრიტიკული ანალიზისა და ლოგიკური განსჯის უნარი, ტრეინინგისთვის საჭირო ყოველგვარი დამატებითი რესურსის გარეშე.
  • ფიზიკური აღზრდის სწავლებისას
წარმოიდგინეთ ნებისმიერი სპორტის სახეობა - იქნება ეს ჩოგბურთი, კალათბურთი ან თუნდაც გოლფი, შეგიძლიათ ვირტუალურად ითამაშოთ და ამ პრაქტიკული გამოცდილებით შეისწავლოთ ახალი სპორტის შესახებ.
  • ხელოვნების სწავლებისას
რევოლუციური ტექნოლოგიის გამოყენებით, მოსწავლეს შეუძლია ნებისმიერ მუზეუმს ეწვიოს მსოფლიოს ნებისმიერ კუთხეში და ახლოდან დაათვალიეროს ცნობილი ხელოვნების ნიმუშები და დაკვირვებით მეტი შეისწავლოს მასზე. გუგლმა შექმნა Google’s Tilt Brush AiR program პროგრამა, რომელიც თავს უყრის ნიჭიერ ადამიანებს სხვადასხვა სფეროდან, რომ აღმოაჩინონ ვირტუალური რეალობის უსაზღვრო შესაძლებლობები ხელოვნებაში, მათ შორის არიან მოცეკვავეები, გრაფიტის შემქმნელები, ილუსტრატორები და ა.შ. 60-ზე მეტი არტისტი იყენებს გუგლის ამ საჩუქარს, რათა შექმნან თვალისმომჭრელი ხელოვნების ნიმუშები.
  • რთული საგნების ათვისებისას
ვიარ ტექნოლოგიები გამოიყენება ასევე რთული კონცეპტების უფრო ნათელი დემონსტრაციებისთვის, მაგალითად, როგორ მუშაობენ მოლეკულურ დონოზე საგნები ან როგორ ვრცელდება დროთა განმავლობაში გარკვეული ტიპის დაავადებები, მოსწავლეებისთვის ასეთ დროს მარტივია იმის გაგება, თუ როგორ პროგრესირებს ინფექცია ან როგორი გავლენა შეიძლება მოახდინოს მცენარის ზრდაზე სხვადასხვა გარემო ფაქტორმა.
ვიარ ტექნოლოგიების უპირატესობები
  • აუმჯობესებს მახსოვრობისა და მოპოვებული ცოდნის შენახვის უნარს
ინფორმაციის გარკვეული დროით დამახსოვრების უნარი მნიშვნელოვანია წარმატებული სწავლებისთვის. მუშა მეხსიერება საშუალებას გვაძლევს გამოვიყენოთ ის უნარები, რასაც ყოველდღიური ცხოვრებიდან ვითვისებთ, დაწყებული საბაზისო მათემატიკური ანგარიშებიდან, დამთავრებული კომპლექსური პრობლემის გადაჭრის უნარით.
  • ზრდის კლასში მოსწავლეთა მოტივაციას, ჩართულობას
მის უნარს მოახდინოს სიმულაცია რეალური ცხოვრებისეული მომენტებისა, შეუძლია ინტერაქტიული გახადოს სასწავლო პროცესი, რაც ასევე ზრდის მოტივაცის ნებისმიერი ასაკის მოსწავლეში.
  • ხელს უწყობს ემოციური ინტელექტის განვითარებას
ემოციური ინტელექტი არის ის ძალა, რომელსც შეუძლია დაგეხმაროს შენი მიზნების მიღწევასა და გეგმების განხორციელებაში. მისი დახმარებით შენ ეფექტურად გაუმკლავდები სტრესს, უკეთესი კომუნიკაცია გექნება სხვებთან, ააწყობ წარმატებულ პირად ურთიერთობებს სამსახურსა თუ სკოლაში, შეიცნობ საკუთარ თავს ემოციურ დონეზე, ის სიმულაციური სცენარები, რასაც ტექნოლოგია ქმნის, მოსწავლეებს მისცემს გადაწყვეტილებების მიღების საშუალებას და დაანახებს, თუ რა შედეგი მოაქვს მათ რომელიმე არჩევანს, ამ ტიპის ექსპერიმენტული სწავლება არის კრიტიკული აზროვნების წამახალისებელი, რაც ასე რელევანტურია თანამედროვე სამყაროში.
  • ხელმისაწვდომობა
ეს ტექნოლოგია ფლობს პოტენციალს, განათლება გახადოს ხელმისაწვდომი მათთვის, ვისაც არ შეუძლია ტრადიციულ საკლასო ოთახში იმყოფებოდეს განათლების მიღების მიზნით. ვირტუალური რეალობა ეხმარება იმ მოსწავლეებსაც, რომლებიც არიან შეზღუდული შესაძლებლობის მქონენი და რეგულარულ გაკვეთილებს ხშირად ვერ ესწრებიან. და ბოლოს, ის აძლევს საშუალებას მოსწავლეებს, მოინახულონ ის ადგილები, რომლის ნახვის შანსი სხვა შემთხვევაში არ ექნებოდათ.
რა მინუსები აქვს ვიარ ტექნოლოგიის გამოყენებას?
  • ღირებულება/ფასი
ამ ტექნოლოგიის ფლობა მისი ფასიდან გამომდინარე, ყველა სკოლას არ შეუძლია. ამიტომ ბევრი საგანმანათლებლო დაწესებულება ვირტუალური სასწავლო გარემოს შესაქმნელად მზად არ არის.
  • ტექნიკური მხარე
ეს ტექნოლოგია მოითხოვს თანამედროვე პროგრამულ და ასევე ტექნიკურ უზრუნველყოფას, უწყვეტ ინტერნეტკავშირს.
  • უსაფრთხოება

ვიარ მოწყობილობების დიდი ხნით გამოყენებამ შესაძლოა მიგვიყვანოს გარკვეულ პრობლემებთანაც, მაგ. თავის ტკივილი, თვალების შეშუპება/ტკივილი. ამიტომ, აუცილებელია ხშირად შევისვენოთ და განვსაზღვროთ სწორად დრო, თუ რამდენ ხანს გავატარებთ ამ მოწყობილობასთან.

ავტორი: უფროსი მასწავლებელი დიანა მაკალათია​

შეიძლება დაინტერესდეთ

„მას­წავ­ლე­ბე­ლი პრო­ფე­სი­უ­ლი სა­ჭი­რო­ე­ბის­თ­ვის გა­ივ­ლის რამ­დე­ნი­მე ტრე­ნინგს, ოღონდ ამა­ში კრე­დიტ­ქუ­ლებს აღარ მი­ი­ღებს...“

„მას­წავ­ლე­ბე­ლი პრო­ფე­სი­უ­ლი სა­ჭი­რო­ე­ბის­თ­ვის გა­ივ­ლის რამ­დე­ნი­მე ტრე­ნინგს, ოღონდ ამა­ში კრე­დიტ­ქუ­ლებს აღარ მი­ი­ღებს...“

„​მას­წავ­ლე­ბე­ლი პრო­ფე­სი­უ­ლი სა­ჭი­რო­ე­ბის­თ­ვის გა­ივ­ლის რამ­დე­ნი­მე ტრე­ნინგს, ოღონდ ამა­ში კრე­დიტ­ქუ­ლებს აღარ მი­ი­ღებს,“ - აღნიშულის შესახებ მასწავლებელთა პროფესიული განვითარების ეროვნული ცენ­ტ­რის ხელ­მ­ძღ­ვა­ნე­ლმა ბე­რი­კა შუ­კა­კი­ძემ ​„ახალ განათლებასთან“ ინტერვიუში განაცხადა. 

მისი თქმით, 2020 წლი­დან კრე­დიტ­ქუ­ლე­ბის დაგ­რო­ვე­ბის სის­ტე­მასა და გა­რე ­დაკ­ვირ­ვე­ბას მას­წავ­ლებ­ლის რე­გუ­ლი­რე­ბის წესი ჩაანაცვლებს. მას­წავ­ლებ­ლის რე­გუ­ლი­რე­ბის წე­სის მი­ხედ­ვი­თ, მას­წავ­ლებ­ლო­ბის მსურ­ვე­ლებს და მათ, ვი­საც სურ­ვი­ლი აქვთ გა­ი­უმ­ჯო­ბე­სონ მდგო­მა­რე­ო­ბა, გა­მოც­დის ჩა­ბა­რე­ბა მო­უ­წევთ, ხო­ლო პრო­ფე­სი­ულ სა­ჭი­რო­ე­ბას სკო­ლა და­ად­გენს:

„2020 წლი­დან აღარ იარ­სე­ბებს აღარც კრე­დიტ­ქუ­ლე­ბის დაგ­რო­ვე­ბის სის­ტე­მა და აღარც გა­რე ­დაკ­ვირ­ვე­ბა. მას ჩა­ა­ნაც­ვ­ლებს მას­წავ­ლებ­ლის რე­გუ­ლი­რე­ბის წე­სი, რომ­ლის მი­ხედ­ვი­თაც, მას­წავ­ლებ­ლო­ბის მსურ­ვე­ლებს და მათ, ვი­საც სურ­ვი­ლი აქვთ გა­ი­უმ­ჯო­ბე­სონ მდგო­მა­რე­ო­ბა, გა­მოც­დის ჩა­ბა­რე­ბა მო­უ­წევთ, ხო­ლო პრო­ფე­სი­ულ სა­ჭი­რო­ე­ბას სკო­ლა და­ად­გენს. მას­წავ­ლე­ბე­ლი პრო­ფე­სი­უ­ლი სა­ჭი­რო­ე­ბის­თ­ვის გა­ივ­ლის რამ­დე­ნი­მე ტრე­ნინგს, ოღონდ ამა­ში კრე­დიტ­ქუ­ლებს აღარ მი­ი­ღებს.

მას­წავ­ლებ­ლის პრო­ფე­სი­ულ სა­ჭი­რო­ე­ბას და­ად­გენს სკო­ლის ხა­რის­ხის გან­ვი­თა­რე­ბი­სა და თა­ნამ­შ­რომ­ლო­ბის ჯგუ­ფი — სკო­ლა­ზე იქ­ნე­ბა და­მო­კი­დე­ბუ­ლი იმის გარ­კ­ვე­ვა, თუ რა სა­ჭი­რო­ე­ბა აქვს პე­და­გოგს პრო­ფე­სი­უ­ლი გან­ვი­თა­რე­ბის­თ­ვის. ვფიქ­რობთ, პრაქ­ტი­კოს­მა მას­წავ­ლე­ბელ­მა მე­ტი სა­ა­თი უნ­და გა­ი­ა­როს პრო­ფე­სი­უ­ლი გან­ვი­თა­რე­ბის­თ­ვის, უფ­როს­მა, წამ­ყ­ვან­მა და მენ­ტორ­მა, შე­სა­ბა­მი­სად, ნაკ­ლე­ბი. თუმ­ცა, რა­ღაც ფორ­მით პრო­ფე­სი­უ­ლი გან­ვი­თა­რე­ბა ყვე­ლამ უნ­და გა­ი­ა­როს. ძი­რი­თა­დი აქ­ცენ­ტი გა­კეთ­დე­ბა სას­კო­ლო პრაქ­ტი­კის კვლე­ვა­ზე. რად­გან ბევ­რი სი­ახ­ლე იგეგ­მე­ბა ინ­კ­ლუ­ზი­ურ გა­ნათ­ლე­ბა­ში, ჩვე­ნი პო­ზი­ციაა, მას­წავ­ლებ­ლე­ბი გა­და­ემ­ზა­დონ ამ მი­მარ­თუ­ლე­ბით, ასე­ვე, სას­კო­ლო უსაფ­რ­თხო­ე­ბა­სა და პრო­ფე­სი­ულ უნა­რებ­ში. პრო­ფე­სი­უ­ლი გა­დამ­ზა­დე­ბა მუდ­მი­ვად სა­ჭი­როა, მაგ­რამ მას­წავ­ლებ­ლებ­ლებ­ზე აღარ იქ­ნე­ბა ზე­წო­ლა, რომ და­აგ­რო­ვონ კრე­დი­ტე­ბი. რაც შეე­ხე­ბა სა­ფე­ხუ­რებ­რივ წინ­ს­ვ­ლას, გა­მოც­დით გან­ხორ­ცი­ელ­დე­ბა. ვმუ­შა­ობთ გა­მოც­დის ასეთ ტიპ­ზე: მა­გა­ლი­თად, ვარ უფ­რო­სი მას­წავ­ლე­ბე­ლი და მინ­და გავ­ხ­დე წამ­ყ­ვა­ნი ან მენ­ტო­რი. ამის­თ­ვის მო­მი­წევს პრო­ფე­სი­უ­ლი უნა­რე­ბის რთუ­ლი კა­ტე­გო­რი­ის ტეს­ტის ჩა­ბა­რე­ბა. პრო­ფე­სი­ულ უნა­რებ­ში ტეს­ტი რამ­დე­ნი­მე კა­ტე­გო­რი­ად და­ი­ყო­ფა, საგ­ნის გა­მოც­და კი ერ­თი ტი­პის იქ­ნე­ბა. სა­გან­ში სა­შუ­ა­ლო ბა­რი­ე­რად გა­ნი­საზღ­ვ­რე­ბა 50 პრო­ცენ­ტი, იგი­ვე ბა­რი­ე­რი და­წეს­დე­ბა პრო­ფე­სი­ულ უნა­რებ­შიც.

ახა­ლი წე­სის მი­ხედ­ვით, გვექ­ნე­ბა ორი გა­მოც­და: საგ­ნის კომ­პე­ტენ­ცი­ის და­დას­ტუ­რე­ბა და პრო­ფე­სი­უ­ლი უნა­რე­ბი. პრო­ფე­სი­ულ უნა­რებ­ში სა­მი ტი­პის გა­მოც­და იგეგ­მე­ბა — პი­რო­ბი­თად, I -II -III კა­ტე­გო­რი­ის. რო­მელ კა­ტე­გო­რი­ა­საც ჩა­ა­ბა­რებს მას­წავ­ლე­ბე­ლი, იმ კა­ტე­გო­რი­ის შე­სა­ბა­მის სტა­ტუსს მი­ი­ღებს. მა­გა­ლი­თად, თუ უფ­რო­სი მას­წავ­ლე­ბე­ლი გა­დაწყ­ვეტს, რომ გახ­დეს პირ­და­პირ მენ­ტო­რი და აღარ სურს წამ­ყ­ვა­ნი მას­წავ­ლებ­ლო­ბა, ის აირ­ჩევს მენ­ტო­რის­თ­ვის გან­კუთ­ვ­ნილ ტესტს და აღარ მო­უ­წევს ლო­დი­ნი, რომ ჯერ გახ­დეს წამ­ყ­ვა­ნი და შემ­დეგ მენ­ტო­რი,“ - აღნიშნა ბერიკა შუკაკიძემ.
წაიკითხეთ სრულად