Baby Bag

​წიგნის წაკითხვისთვის საჭირო წინარე და შემდგომი აქტივობები

​წიგნის წაკითხვისთვის საჭირო წინარე და შემდგომი აქტივობები

წიგნის კითხვამდელი, წინარე მოსამზადებელი აქტივობა აუცილებელია, რადგან მოზარდს კითხვის მოტივაციას კიდევ უფრო უძლიერებს.

გარეკანი და სათაური

კარგი სათაური ტექსტის შინაარსზე მიგვანიშნებს. სათაური შეიძლება იყოს საინტერესო, დამაინტრიგებელი, ეპატაჟური და გვაძლევდეს მინიშნებას თუ რაზე შეიძლება იყოს ტექსტი, ამიტომ წარუდგინეთ მოზარდს ჯერ სათაური და მიეცით მსჯელობისთვის დრო.

თარიღი

იმის ცოდნა თუ როდის დაიწერა ტექსტი დაგვეხმარება ისტორიული რაკურსის დანახვაში, პარალელების გავლებაში, იმასაც გაგვახსენებს თუ რა მნიშვნელოვანი მოვლენა მოხდა ამ დროს და ა.შ

ავტორის შესახებ

გსმენიათ ავტორზე რამე? თუ არ გსმენიათ შეგიძლიათ იპივოთ მოკლე ისტორია და გააცნოთ მოსწავლეს წიგნის წაკითხვამდე. ასევე არ უნდა გამოგვრჩეს წინასიტყვაობების წაკითხვაც, რადგან ის არის მთელი ტექსტის გასაღები, ასევე მისგან ვიგებთ წიგნის სტრუქტურის შესახებ თუ რამდენ თავად ან ქვეთავად არის დაყოფილი ამბავი. შეგიძლიათ გამოიყენოთ ასოციაციური რუკა, ბრეინშტორმინგი, ინტერაქტიული კითხვები და სხვა მეთოდები.

ფოტომასალა

წიგნში შეიძლება წარმოდგენილი იყოს ისეთი საინფორმაციო წყაროები, როგორიცაა: ფოტო, გრაფიკი, დიაგრამა, სქემა, რუკა, ილუსტრაცია, რაც ასევე საყურადღებოა და წინასწარ გვამზადებს, მინიშნებებს გვაძლევს ამბის განვითარების შესახებ.

ვიდეოთრეილერი

ანახეთ ვიდეოთრეილერი წიგნის შესახებ ან ამ წიგნზე გადაღებული ფილმის თრეილერი, დასვით სადისკუსიოდ შეკითხვები და იმსჯელეთ ამის შესახებ.

წიგნის წაკითხვის შემდგომი აქტივობები

მოსწავლეები ხშირად წიგნს კითხვის დასრულებისთანავე დახურავენ, გვერდზე გადადებენ და აღარ ფიქრობენ მიუბრუნდნენ მას. წარმოდგენილი აქტივობები დაეხმარება მოზარდებს წაკითხულის ანალიზში, რეფლექსიის გაკეთებასა და შეჯამებაში.

გრაფიკული ორგანაიზერები: ორი იდეის შედარება

ეს ასოციაციურ რუკას გავს, სადაც ვახდენთ სხვადასხვა კონცეპტის ვიზუალიზაციას და ვპოულობთ საკვანძო კავშირებს იდეებს შორის, ეს მეთოდი შეგვიძლია გამოვიყენოთ მას შემდეგ, რაც მოსწავლე დაასრულებს კითხვას და გვსურს გავაკეთოთ წაკითხული ტექსტის გახსენება საკლასო დისკუსიისთვის.

კარგი იქნება თუ წინასწარ აჩვენებთ სტუდენტებს გრაფიკული ცხრილების რამდენიმე სხვადასხვა ვარიანტს და აუხსნით თუ როგორ შეიძლება მათი საუკეთესოდ გამოყენება.

წიგნზე რეფლექსია

წაკითხულის უკეთ გაგებაში დაგეხმარებათ წიგნზე რეფლექსია ქვიზების და ტესტების გამოყენებით, თავად შეგიძლიათ შეადგინოთ მარტივი კითხვარები, რომელსაც ექნება ქვიზის სახე ან ტესტირების, ამის გაკეთება ონლაინაც შეგიძლიათ კომპიუტერის დახმარებით ან ჩვეულებრივ ფურცელზე.

კარგი იქნება ასევე თუ გაკვეთილში ჩართავთ სოკრატულ მეთოდს, რაც კრიტიკული აზროვნების განვითარებას უწყობს ხელს და გულისხმობს სწავლებას, სადაც მოსწავლე პასიური მსმენელი კი არ არის, არამედ აქტიური მოსაუბრეა და უძღვება დიალოგს, კითხვა-პასუხის რეჟიმშია ჩართული. აქ მთავრია რაღაც კონკრეტულ წამოწრილ რობლემაზე მსჯელობა და ანალიზი, გადაწყვეტილების მიღება და ა.შ მასწავ;ებელმა შეიძლება თავდაპირველად წარმოგვიდგინოთ ფოტო ტექსტიდან, რომელზეც წარმოდგენილია რაღაც პრობლემური ან დილემური სიტუაცია და მოსწავლეები თანამშრომლობის გზით უნდა ეცადნონ ამის მოგვარებას. სოკრატულ მეთოდს აქტიურად იყენებენ ევროპის წამყვანი სკოლები, აღსანიშნავია ისიც, რომ საკლასო ოთახები ინფრასტრუქტურულად ისე აქვთ მოწყობილი, რომ ეს მეთოდი უფრო შედეგიანი ხდება, წრიულად განლაგებული კომფორტული, სკამები/პუფები, შესაფერისი ავეჯი სწავლებისთვის ხელისშემწყობი ფაქტორებია.

რეცენზიის დაწერა

წიგნის წაკითხვის შემდეგ შეგვიძლია მოსწავლეს დავაწერინოთ რეცენზია, თავდაპირველად ავუხსნათ თუ რა ტიპის ტექსტია ეს და ვანახოთ ნიმუში რეცენზიის, მაგალითად წავუკითხოთ ცნობილი ფილმის ან თუნდაც სტატიის, წიგნის რეცენზია და მივცეთ საშუალება თავადაც შექმნას მსგავსი ფორმატის ტექსტი, ამ აქტივობას შეგვიძლია სისტემატური ხასიათიც მივცეთ.

წიგნის მიხედვით კრეატიული ნაკეთობების დამზადება

მოსწავლეს მოტივაციის ამაღლებაში ძალიან ეხმარება ისეთი აქტივობები, რომლებიც ხელოვნებასთანაცაა კავშირში, ამასთანავე ამ ყველაფერს თერაპიული სახეც აქვს. შეგიძლიათ დაამზადოთ საყვარელი წიგნისთვის სპეციალური გამოსახულებით სანიშნე ან შექმნათ წიგნის ახალი გარეკანი, დახატოთ ილუსტრაცია წიგნისთვის ან შექმნათ პოსტერი, წიგნის კოლაჟი. ეს დაეხმარება მას შემოქმედებითობის განვითარებაშიც, რაც ასევე მნიშვნელოვან უნარს წარმოადგენს.

ავტორი: უფროსი მასწავლებელი დიანა მაკალათია

შეიძლება დაინტერესდეთ

​მასწავლებლის წერილი მასწავლებლებს

​მასწავლებლის წერილი მასწავლებლებს

დემოკრატიული კულტურის, ღირებულების, პრინციპისა და ფასეულობის გადაფასებას მოქალაქე ადრეული ასაკიდან უნდა იწყებდეს. სწორედ ესაა განვითარებული სამყაროს მთავარი თეზა, რომელზეც ღია, ტოლერანტული, მრავალფეროვნებასა და თანასწორობაზე დაფუძნებული საზოგადოებები დგანან. 

ამგვარ დღის წესრიგში მნიშვნელოვანია ვიცოდეთ, სად არის ჩვენი ადგილი და რა ფუნქციებით ვიყოთ შეიარაღებულნი. რადგან სწორედ ამ გზით შევძლებთ პასუხისმგებელ, ანგარიშგასაწევ, მოქალაქის ფორმირებას, რომელსაც აქვს შესაძლებლობა შეცვალოს უკეთესისკენ.

სწორედ რომ ჩვენზე, მასწავლებლებზეა დამოკიდებული როგორ საზოგადოებაში ვიცხოვრებთ და რა მოცემულობას შევქმნით. ჩვენ ხომ შეგვიძლია მნიშვნელოვანი წვლილი შევიტანოთ, პიროვნების ჯანსაღი ფორმირების პროცესში, ეს კი მეტად სახელმწიფოებრივი საქმიანობაა, რომელსაც უპასუხისმგებლოდ ვერ მოეკიდები.

ჩემთვის, არა როგორც იმ საგნის მასწავლებლისთვის, რომელსაც ვასწავლი (სამოქალაქო განათლება), არამედ როგორც, ზოგადად, მასწავლებლისთვის უმთავრესია შევქმნა ადამიანის ღირსებასა და თავისუფლებაზე დაფუძნებული სასწავლო გარემო და ვიხელმძღვანელო ყველა იმ კომპეტენციით, რომელიც მიმართული იქნება მოსწავლეში იმ უნარ-ჩვევებისა თუ ღირებულებითი სისტემის განვითარებისკენ, რომლის ქონაც აუცილებელია ჰუმანური ადამიანისთვის. გულწრფელად მჯერა და ვიცი კიდეც რომ სისტემაში მრავლად ხართ ამგვარად მოაზროვნე მასწავლებლები, რომლებიც ყოველდღიურად ებრძვით დოგმებსა და ფობიებს და უდიდეს როლი შეგაქვთ თავისუფალი, ღია, სოლიდარული, ტოლერანტი, მოქალაქის აღზრდის პროცესში.

რა ვიცით ადამიანის უფლებების სახელმწიფოსა და საზოგადოების შესახებ? როგორ გვესმის ეს ცნებები და საერთოდ რა ღირებულებების მატარებლები ვართ. მასწავლებელი, რომელიც თავად არაა თავისუფალი, ინფორმირებული, აქვს მიმღებლობის პრობლემა და იმ დამოკიდებულებებით ცხოვრობს, რომლითაც არა სხვისი უფლების დამცველი არამედ დამსჯელი და წამქეზებელი იქნება როგორ შეძლებს საკუთარი პროფესიული საქმიანობის განხორციელებას ისე, რომ არ მოახდინოს ფატალური ზეგავლენა ბავშვის ფსიქო-სოციალურ მდგომარეობაზე.

ზუსტად ამიტომ, ვფიქრობ, ყველა მასწავლებელი ვალდებული ვართ თავადაც გააზრებული გვქონდეს და სხვებსაც ვუზიარებდეთ ცოდნას იმის შესახებ, რომ:

1. ადამიანის უფლებები წარმოადგენს იმ მნიშვნელოვან ქვაკუთხედს, რომელზეც დგას სახელმწიფოს განვითარება და სტაბილურობა, ამიტომ აუცილებელია იმის აღიარება, რომ ყველა ადამიანს განურჩევლად მისი სქესისა, რელიგიური მრწამსისა, სექსუალური ორიენტაციისა თუ სხვა მახასიათებელისა აქვს უფლებათა მთელი სპექტრი, რომელთა დაცვაც სახელმწიფოს ვალდებულებაა და დაუშვებელია თავად სახელმწიფო უწყობდეს ხელს ადამიანთა ჩაგვრას, დისკრიმინაციას, გარიყვას.

2. ვალდებულები ვართ დავიცვათ თითოეული მოსწავლის უნიკალური მახასიათებლები და მივცეს მათ თვითგამოხატვის შესაძლებლობა, რადგან თუ ასე არ მოვიქცევით დავარღვევთ ადამიანის ფუნდამენტურ უფლებებს.

3. მჩაგვრელისა და დიქტატორის როლის მორგებით მხოლოდ უარყოფით დამოკიდებულებებს კი არ ვიწვევთ არამედ ხაზს ვუსვამთ ჩვენს არაპროფესიონალიზმს. (ჯანსაღი მეთოდებიც არსებობს საუკეთესო შედეგზე გასასვლელად).

4. ჩვენ ვზრდით მათ, ვინც უნდა იპოვნოს საკუთარ ადგილი და დანიშნულება სამყაროში თუ ყველაფერს გავაკეთებთ იმისთვის, რომ ხელი შევუშალოთ ამ პროცეს ან სხვა გზით წავიყვანოთ, ადამიანის უბედურების მიზეზიც შეიძლება გავხდეთ!

5. თუ გვაქვს არა ფობიური, არამედ ჰუმანური პასუხი დიდაქტიკურ შეკითხვებზე (ვინ აღვზარდო? რა ვასწავლო? როგორ ვასწავლო? ) იმაზე უფრო კარგი საქმეების კეთებას შევძლებთ, ვიდრე როდესმე წარმოგვედგინა.

და ბოლოს, პასუხისმგებლობა, რომელიც ამ პროფესიაში შესვლით ავიღეთ მხოლოდ ცოდნასა და გაგებას კი არ გვავალდებულებს, არამედ საუბარსაც პატივი ვცეთ ჩვენს პროფესიას ვიზრუნოთ მის განვითარებაზე და ვისაუბროთ იმ პრობლემებზე, რომლებიც მრავლად გვაქვს. მხოლოდ ამ შემთხვევაში შევძლებთ ჩვენი ყოველდღიური საქმიანობა სახელმწიფოებრივი მნიშვნელობის იყოს. 

ავტორი: მზეო შველიძე

წაიკითხეთ სრულად