Baby Bag

ეროვნულ სასწავლო გეგმაში მნიშვნელოვანი ცვლილებები შევიდა

ეროვნულ სასწავლო გეგმაში მნიშვნელოვანი ცვლილებები შევიდა

საქართველოს განათლებისა და მეცნიერების სამინისტროს ინიციატივით ეროვნული სასწავლო გეგმის ცვლილებებზე მუშაობის პირველი ეტაპი დასრულდა. განახლებული დოკუმენტი საჯარო და კერძო სკოლებისთვის მეტი ავტონომიის მინიჭებას გულისხმობს.

ცვლილებები სწავლა-სწავლების დაგეგმვასა და წარმართვასთან დაკავშირებულ ყველა კომპონენტს შეეხო, მათ შორის, როგორც სწავლა-სწავლების პრინციპებს, მიზნებსა და შინაარსობრივ პრიორიტეტებს, ასევე, სწავლების მეთოდებს, შეფასებასა და სასწავლო პროცესის ორგანიზებას. შედეგად, სწავლა-სწავლების თითოეული კომპონენტი უფრო მიმართულია ზოგადსაგანმანათლებლო დაწესებულებების მხარდაჭერაზე და მეტ შესაძლებლობას აძლევს სკოლებს, შემოქმედებითად და მოსწავლის საუკეთესო ინტერესების გათვალისწინებით დაგეგმონ სასწავლო პროცესი.

ცვლილებების თანახმად:

  • მკაფიოდ გამოიკვეთა, თუ რას გულისხმობს მოსწავლეზე ორიენტირებული, სიღრმისეული სწავლა-სწავლება.
  • განისაზღვრა პრინციპები, რომლის საფუძველზეც ყალიბდება სწავლა-სწავლების შედეგები და შუალედური სასწავლო მიზნები.
  • დაკონკრეტდა პრინციპები, რომლის საფუძველზეც მასწავლებლებმა უნდა აწარმოონ განმსაზღვრელი და განმავითარებელი შეფასება.
  • დაკონკრეტდა სასკოლო სასწავლო გეგმის ფუნქცია და მნიშვნელობა.
  • ახლებურად ჩამოყალიბდა ეროვნული სასწავლო გეგმის მიზნები (ზოგადი განათლების ეროვნულ მიზნებზე, კვალიფიკაციების ჩარჩოზე და XXI საუკუნის კომპეტენციებზე დაფუძნებით).
  • ახლებურად ფორმულირდა მიზნები თითოეული საგნორივი ჯგუფისთვის საფეხურების მიხედვით. კერძო სკოლებს უფლება მიეცათ, თავად განსაზღვრონ, რა საგნებს ასწავლიან (რა სასწავლო შედეგებს განსაზღვრავენ) ამ მიზნების მისაღწევად.
  • ეროვნული სასწავლო გეგმიდან ამოღებულ იქნა მეთოდოლოგიური რეკომენდაციები (გაუქმდა მესამე კარი, სადაც წარმოდგენილი იყო რჩევები – თუ როგორ შეიძლებოდა წლიური პროგრამების დაგეგმვა).
  • გაუქმდა განმსაზღვრელი შეფასებების კომპონენტები (საკლასო, საშინაო, შემაჯამებელი) და მოდელები. სკოლებს თავად შეუძლიათ შექმნან განმსაზღვრელი შეფასების ორიგინალური სისტემა და პრინციპები, რომლის მიხედვითაც სასკოლო სისტემაში დაწერილი ნიშნების კონვერტირება მოხდება ეროვნული სასწავლო გეგმით განსაზღვრულ 10 ბალიან სისტემაში.
  • კერძო სკოლებს უფლება მიეცათ, განსაზღვრონ არა კლასის, არამედ საფეხურის დაძლევის ბარიერი.
  • თუ მოსწავლეს კლასში რომელიმე საგანში აქვს 5.0-ზე დაბალი წლიური შეფასება, სკოლა ვალდებულია, მოსწავლეს შესთავაზოს რემედიაციის პროგრამა საშემოდგომო გამოცდის ჩატარებამდე.
  • რემედიაციის პროგრამა, დაწევისა და დაჩქარებული სწავლების კურიკულუმის სახით, სკოლამ უნდა შესთავაზოს იმ მოსწავლეებსაც, რომლებიც არიან სკოლის მიღმა ან იმყოფებიან სკოლის მიტოვების მაღალი რისკის ქვეშ. კურიკულუმის შინაარსს განსაზღვრავს თავად სკოლა ეროვნულ სასწავლო გეგმაზე დაყრდნობით.
  • სკოლა თავად განსაზღვრავს სასკოლო საათობრივ ბადეს შესაბამისი დასაბუთებით მოსწავლეთა საჭიროებებისა და ინტერესების, ასევე, სკოლის ადამიანური და ფინანსური რესურსის გათვალისწინებით. ეროვნულ სასწავლო გეგმაში მოცემული საათობრივი ბადე მხოლოდ სარეკომენდაციო ხასიათისაა.
  • ეროვნულ სასწავლო გეგმაში აღარ აღიწერება საგნობრივი კათედრებისა და დამრიგებლის ფუნქციები. სკოლებს შეუძლიათ, თავად მიიღონ გადაწყვეტილება – რა ფუნქციებს შეასრულებენ სასკოლო საზოგადოების წევრები და როგორი იქნება სკოლის სტრუქტურა.
  • კერძო სკოლის უცხოენოვან პროგრამაზე ჩარიცხული უცხო ქვეყნის მოქალაქეებისთვის განისაზღვრება სახელმწიფო ენის სწავლების დონეები სწავლების წლების შესაბამისად (ენების ერთიან ევროპულ სარეკომენდაციო ჩარჩოზე დაყრდნობით).
  • ქართულ სექტორზე/სკოლაში ეთნიკური უმცირესობების წარმომადგენელი მოსწავლეებისთვის მოიხსნა შეზღუდვა, რომელიც გულისხმობს მშობლიური ენის სწავლების მოთხოვნას 10 მსურველის შემთხვევაში. შესაბამისად, ინდივიდუალურად, თითოეულ მოსწავლეს ქართულ სექტორზე სწავლების შემთხვევაში მიეცემა მშობლიური ენის სწავლების შესაძლებლობა.
  • აღსანიშნავია, რომ ასევე დამტკიცდა სახელმძღვანელოების შეთანხმების წესი, რომლის საფუძველზეც კერძო და საჯარო სკოლებს შეუძლიათ, სასწავლო პროცესში გამოიყენონ არაგრიფირებული, სამინისტროსთან შეთანხმებული სახელმძღვანელოები.

    აქვე მოგახსენებთ, რომ პარალელურად მიმდინარეობს საგნობრივი სტანდარტების რევიზიის პროცესი და დაწყებულია საგნობრივი ჯგუფების ფორმირება, რომელშიც ჩართულები არიან მოქმედი მასწავლებლები, აკადემიური წრის წარმომადგენლები და ფსიქოლოგები. რევიზიის პროცესი 2024 წლის გაზაფხულზე დასრულდება.

    შეიძლება დაინტერესდეთ

    „თანამედროვე ბავშვების აზროვნება უფრო დაწინაურებულია, ამათ უფრო მეტი ნიჭიერება მოაქვთ, ვიდრე ჩემმა თაობამ მოიტანა,“ - შალვა ამონაშვილი

    პედაგოგი და ფსიქოლოგი შალვა ამონაშვილი „იმედის დღეში“ თანამედროვე ბავშვებთან ურთიერთობის და მათთან გამოყენებული სწავლების ახალი მეთოდების შესახებ საუბრობს. ის აღნიშნავს, რომ ბავშვებს ფიქრი არ უყვართ და ისინი დაფიქრებას უნდა მივაჩვიოთ:

    „ბავშვის წესი ასეთია: არ ფიქრობს და ამბობს. კითხვას რომ აძლევს მასწავლებელი, ბავშვს არც ესმის რა იკითხა და ხელს იწევს უკვე, განსაკუთრებით პირველ კლასში. მას ხელის აწევა უფრო მნიშვნელოვნად მიაჩნია. ბავშვი ხომ უნდა შევაჩვიოთ, რომ ჯერ მოიფიქროს. ბავშვს თითებს ვუჩვენებ, ჯერ ერთს, მერე ორს, მერე ისევ ორს, ის კი სამს იძახის. შემდეგ ვაფრთხილებ, რომ ჯერ დაინახოს და მერე თქვას, მაგრამ სწრაფად. ენა არ უნდა გისწრებდეს. ჩვენი ცხოვრების მრავალი შეცდომა ენით არის გამოწვეული.“

    შალვა ამონაშვილის თქმით, როდესაც მასწავლებელი კითხვას სვამს, ბავშვებმა მას პასუხები ჩუმად უნდა გასცენ, რათა კლასმა მოტივაცია არ დაკარგოს:

    „როდესაც პასუხი უნდა მივიღოთ, თუ ერთი ბავშვი ხმამაღლა იტყვის, სხვა ბავშვებისთვის ეს ამოცანა დაკარგავს მნიშვნელობას. თუ ბავშვი მოდის ჩემთან და სწორ პასუხს ჩურჩულით მეტყვის, მივხვდები, რომ ის ძლიერია. ამიტომ, უნდა დავაბნიო ბავშვი, უფრო მეტ სიძნელეს შევაჭიდო. ვეტყვი, რომ არ არის მართალი და კიდევ გადაამოწმოს, ასე ავუმაღლებ თამასას. თუ ვინმეს უჭირს და მეჩურჩულება, მას მისახვედრ კითხვას მივცემ. ასე გამოვა, რომ ერთი გაკვეთილი ყველასთვის ცალ-ცალკე გაკვეთილია.“

    შალვა ამონაშვილის თქმით, მთავარია, რომ ბავშვს აზროვნების წესი განვუვითაროთ:

    „თუ ჩვენ ბავშვს არ განვუვითარეთ აზროვნების წესი, ის ბევრს ვერაფერს მოიგებს ცხოვრებაში. მიხვედრა, განცდა, სწრაფად ამოხსნა, ძლიერი ინტერესის გაჩენა, ეს ყველაფერი აზროვნების ატრიბუტიკაა. ამას ვცდილობ ბავშვებთან. ასეთი გაკვეთილი 100 რომ ჩავუტარო, ბავშვები სულ სხვა გახდებიან. ბავშვს სითამამე უნდა შესძინო, უნდა უთხრა: „შენ ნუ გეშინია!“ ბავშვს უნდა ურჩიო, რომ მოესიყვარულოს მაგალითს, ჯადოსნურ კვადრატს, საკუთარ თავს უთხრას: „მე მათემატიკოსი ვარ, მე მიყვარს სიძნელე.“ მე გავამხნევე ბავშვი, რომ არ გამემხნევებინა ბავშვები, ბევრი ამოცანას ვერ გაიგებდა.“

    „თანამედროვე ბავშვები ჩემი თაობის ბავშვებისგან განსხვავდებიან. მეც ხომ ვიყავი მეოთხე კლასში, მე ასეთ დავალებას მასწავლებელი ვერ მომცემდა, განა იმიტომ, რომ ვერ მოძებნიდა. მე ვერ ამოვხსნიდი, ის ვერ მიმიყვანდა ამ დონემდე. თითქოს ჭკვიანი კაცი ვარ, მაგრამ მე სხვა თაობა ვარ. თანამედროვე ბავშვების აზროვნება უფრო დაწინაურებულია, ამათ უფრო მეტი ნიჭიერება მოაქვთ, ვიდრე ჩემმა თაობამ მოიტანა. ეს თაობა უნდა იყოს არა მომხმარებელი, არამედ მწარმოებელ-შემქმნელი, აღმომჩენი. ამ ახალ თაობას როგორი პედაგოგიკა უნდა? გამოადგებათ თითის ქნევის პედაგოგიკა, ნიშნების პედაგოგიკა? აბა გაკვეთილი მომიყევიო, ამის პედაგოგიკა გამოადგებათ? არა! ახალ ბავშვს ახალი პედაგოგიკა უნდა. ახალი პედაგოგიკა წიგნებში კი არ არის, მასწავლებლის სულში და გულშია,“ - აღნიშნავს შალვა ამონაშვილი.

    წყარო: ​იმედის დღე


    წაიკითხეთ სრულად