Baby Bag

„დროა, საერთოდ გადავიდეთ განმავითარებელ შეფასებაზე“ - მზია კახაძე

„დროა, საერთოდ გადავიდეთ განმავითარებელ შეფასებაზე“ - მზია კახაძე

ოგორ უნდა შეფასდეს მოსწავლე ონლაინ სწავლების შემდეგ და რა პროცესები გამოკვეთა პანდემიით გამოწვეულმა კრიზისმა განათლების სფეროში, ამ თემებზე ​Momsedu.ge სასკოლო საზოგადოებისთვის კარგად ნაცნობ მასწავლებელს, მზია კახაძეს ესაუბრა. იგი ღურტის (ხულოს მუნიციპალიტეტი) საჯარო სკოლაში ასწავლის.

- ქალბატონო მზია, თითქმის 2 თვეა, სწავლა ონლაინ ფორმატში მიმდინარეობს. რა სირთულეებს გადააწყდით დისტანციური სწავლებისას?

- მსოფლიოში არსებულმა რეალობამ განათლების სისტემა ახალი გამოწვევის წინაშე დააყენა, პედაგოგებმა ამ გამოწვევას ღირსეულად ვუპასუხეთ და გადავედით ონლაინ სწავლების რეჟიმზე. COVID-19-მდე ჩვენ სრულად ონლაინ სწავლებაზე გადასვლის გამოცდილება არ გვქონდა, თავისთავად წარმოიქმნა როგორც ტექნიკური, ასევე შინაარსობრივი პრობლემები, თუმცა განათლების სამინისტროს მხარდაჭერით შესაძლებლობები მოგვეცა, სრულყოფილად ვისარგებლოთ შემოთავაზებული ონლაინ ინსტრუმენტებით - Microsoft office 365-ით, რომელიც აერთიანებს Microsoft TEAMS, OneNote-ს და სხვა, რაც ითვალისწინებს კოლაბორაციული სწავლების ელემენტებს და ეს ძალიან კარგია. საკმაოდ რთული და შრომატევადი აღმოჩნდა სკოლისათვის აქამდე უცხო პროგრამის Microsoft office 365-ის გაგება, თუმცა შეიქმნა რაიონული ვირტუალური საკონსულტაციო სივრცეები პროგრამა TEAMS-ში, რომლის მეშვეობითაც ასევე ახალი სკოლის მოდელის ტექნოლოგიების ექსპერტები კონსულტირებას გვიწევენ ჩვენ, პედაგოგებს. ასევე აქტიურად არის ჩართული ხულოს რაიონის რესურსცენტრის ხელმძღვანელობა, რომ სწავლა-სწავლების პროცესი უწყვეტად წარიმართოს და ყველაზე რთულ სიტუაციაშიც კი ნაპოვნი იქნას გამოსავალი.

- რა პროცესები გამოკვეთა პანდემიით გამოწვეულმა კრიზისმა განათლების მიმართულებით?

- ხარისხიანი ონლაინ სწავლების დანერგვა მოითხოვს წინასწარი მომზადების პროცესს, რაც გულისხმობს არა მარტო ადამიანურ, არამედ ტექნიკურ რესურსებს. სამწუხაროდ, ქართულ სოციუმში გვაქვს „ციფრული უთანასწორობა“, რადგან მაღალმთიანი რეგიონების სოფლების უმრავლესობა ინტერნეტის გარეშეა და საკმაოდ მწვავე პრობლემის წინაშე აღმოვჩნდით, ჩვენი მოსწავლეების უმრავლესობა არ არის უზრუნველყოფილი კომპიუტერითა და ინტერნეტით. ტელეფონის ინტერნეტი ძვირი უჯდებათ მშობლებს, რაც საკმაოდ უხერხულ სიტუაციას მიქმნის მე პირადად და ვცდილობ, გაკვეთილი შევამცირო, რომ მოსწავლემ არსებული ანგარიშით შეძლოს სხვა გაკვეთილის მოსმენაც. მიუხედავად სტრესული მდგომარეობისა, წარმოქმნილმა კრიზისმა ბევრ გამოწვევასთან ერთად საინტერესო პროცესები გამოკვეთა, რაც აუცილებლად მისცემს ბიძგს განათლებაში მიმდინარე პროცესებს. კარგი იქნება, პროცესის დასტაბილურების შემდეგ გადაიდგას ქმედითი ნაბიჯები კომპიუტერული წიგნიერების განვითარების კუთხით, რასაც შედეგად მოჰყვება საქართველოს უკლებლივ ყველა სკოლის, მაღალმთიანი სოფლების ჩათვლით, შესაბამისი ტექნიკითა და ინტერნეტით უზრუნველყოფა.

- ქალბატონო მზია, საინტერესოა თქვენი მოსაზრება მოსწავლეთა შეფასებასთან დაკავშირებით. თქვენი აზრით, როგორ უნდა შეფასდეს მოსწავლე ონლაინ სწავლების შემდეგ?

- ონლაინ სწავლების დროს არ ვიყენებთ განმსაზღვრელ შეფასებას და მე მგონი, დროა, საერთოდ გადავიდეთ განმავითარებელ შეფასებაზე. საგანამანთლებლო სისტემაში მიმდინარე ყველა რეფორმის მთავარი საზრუნავი არის შეფასების სისტემის დახვეწა-გაუმჯობესება. ეს საკითხი დღეს უფრო მწვავედ დგას, რადგან მოცემულ სიტუაციაში, შეფასების დროს უამრავი რამ არის გასათვალისწინებელი, განმსაზღვრელი შეფასების გამოყენება ობიექტურობას იქნება მოკლებული. მოდი ვიმსჯელოთ, რას განიცდის მოსწავლე, როდესაც მაღალ ქულებს ვუწერთ? ბედნიერია, საკუთარ თავში დარწმუნებულია, რა თქმა უნდა, უკეთესად სწავლის სურვილი აქვს, თუმცა მცირე კრახიც მძიმე გადასატანია მისთვის და მოტივაცია მხოლოდ გარეგანია, ის ეჩვევა სწავლას მხოლოდ ნიშნისთვის და არა სწავლისთვის. რას განიცდის მოსწავლე, როდესაც დაბალ ქულებს ვუწერთ? არ უხარია გაკვეთილზე დასწრება, უჩნდება არასრულფასოვნების კომპლექსი, შურით უყურებს წარჩინებულებს და მშობლებთანაც არ არის გულახდილი, ცხოვრების შიში უჩნდება, რომ ვერასდროს იქნება წარმატებული. აქ მხოლოდ მშრალი ციფრებია. განმავითარებელი შეფასების გამოყენების დროს გაკეთებული კომენტარებით კი, თუ ჩვენ მასში ჩვენს კეთილგანწყობას გამოვავლენთ, ბავშვი წარმატების მიღწევის იმედს არ დაკარგავს. თუმცა საბოლოო ჯამში, მაინც სამინისტროსგან ველოდებით ოფიციალურ გადაწყვეტილებას, თუ როგორ უნდა მოხდეს მოცემულ სიტუაციაში მოსწავლეთა შეფასება.

შეიძლება დაინტერესდეთ

​მასწავლებელმა არ უნდა დაივიწყოს, რომ ხელოვანია

​მასწავლებელმა არ უნდა დაივიწყოს, რომ ხელოვანია

ყველა მასწავლებელს აქვს განსხვავებული სწავლების სტილი, ისევე, როგორც მხატვარს ხატვის, რეჟისორს ფილმის გადაღების, მწერალს ამბის გადმოცემის, მუსიკოსს მელოდიის შექმნის. სწორედ ამიტომ, ჩვენი პროფესია იმაზე უფრო მეტად ენათესავება ხელოვნების სფეროს, ვიდრე წარმოგვიდგენია. როგორც ყველა ხელოვანი, ჩვენც საკუთარ ნიჭსა და შესაძლებლობებს ვწვრთნით, მაგრამ რამდენად შევძლებდით ამას თავისუფალი ნების გარეშე, თავისუფალი სიტყვის და ქცევის გარეშე? ჩვენი გამოცდილება ხომ ჩვენი ფუნჯია, რომელმაც რაღაც უნდა შექმნას, რაღაც ისეთი, რაც მნიშვნელოვანი და დამაფიქრებელი გახდება. იმისთვის რომ ხელოვანი გახდე, მხოლოდ ნიჭი არაა საკმარისი, გამბედაობა და საკუთრი იდენტობით მოქმედებაა საჭირო მასწავლებლის შემთხვევაშიც. 

ნებისმიერ პროფესიაში თუ გინდა წარმატებული იყო, პირველ რიგში, შენ უნდა იყო შენ, თუნდაც არასრულყოფილი. ჩვენ მუდმივად ვცდილობთ სოციალური როლების მორგებას ეს გასაგებია, რადგან ადამიანი სოციალურ ცხოველია, თუმცა აქ უფრო მნიშვნელოვან საკითხს ვაწყდებით, როლი, რომელიც მოვირგეთ საფრთხეს ხომ არ უქმნის ჩვენს იდენტობას? რამდენი პროცენტით ვარ მე მე?

მასწავლებლები ხშირად იკარგებიან საკუთარ სწავლების სტილში მკაცრი, მზრუნველი, მეგობრული, განსხვავებული, უხეში, გულგრილი... უამრავი ტიპის მასწავლებელს შევხვედრილვართ, ბევრის მიმართ უარყოფითი დამოკიდებულებაც გვქონდა, თუმცა ყურადღების მიღმა არ დარჩენილა მათი გულწრფელობა. ისინი ხომ ისე გვასწავლიდნენ როგორც ახალ ხასიათს და მიუხედავად ჩვენი დამოკიდებულებისა, რომელიც არც თუ ისე სასიამოვნო შეიძლება ყოფილიყო, ერთი წამითაც არ შეგვპარვია ეჭვი მათ გულწრფელობაში. ალბათ, სწორედ ამიტომ ვირჩევთ ამ პროფესიას, ის ხომ შესაძლებლობას გვაძლევს ჩვენი იდენტობით ვიმუშაოთ, ვიყოთ შემოქმედები და ისეთები, როგორიც ვართ. ხშირად გაბატონებულ წარმოდგენებს უფრო მეტ მნიშვნელობას ვანიჭებთ, ვიდრე საკუთარი თავისუფალი ნების არსს. ხომ გვინახავს ისეთი მასწავლებლებიც სკოლის კართან რომ ტოვებენ საკუთარ პიროვნებას და სრულიად სხვა ადამინები ხდებიან სასწავლო დღის დასრულებამდე. ალბათ, სწორედ ამიტომ იწყება პროფესიული კრიზისიც, თუმცა არც ესაა პრობლემა. 

უნდა გვახსოვდეს, რომ ადამიანს შეუძლია გახდეს უკეთესი, მაგრამ არა სრულყოფილი. ხშირად საჭიროა, საკუთარ თავს შევახსენოთ, ვინ ვართ, მხოლოდ ასე შევძლებთ, ვუპასუხოთ ჩვენს მოლოდინებს, შეიძლება, დეპრესიაც გვქონდეს, თავი ცუდად ვიგრძნოთ, მაგრამ არასდროს არ უნდა დაგვავიწყდეს, რომ ხელოვანები ვართ, კრეატიული და ყველაზე თავისუფალი პროფესიის წარმომადგენლები. ყველაფერი კი, რაც ჩვენს თავს ხდება, გამოცდილებაა, გამოცდილება, რომელიც მთავარი იარაღია საჭირო საქმის საკეთებლად.

ავტორი: სამოქალაქო განათლების მასწავლებელი მზეო შველიძე 
წაიკითხეთ სრულად