Baby Bag

„ბავშვი წიგნს ისე აღიქვამს, როგორც შენ მიაწვდი. ამ გზაზე ის ან ბედნიერია, ან უბედური, გააჩნია ვინ შეხვდება, როგორი მშობელი, მასწავლებელი,“ - გია მურღულია

გია მურღულია გადაცემაში „იმედის დღე“ ბავშვებში წიგნის კითხვისადმი ინტერესის გაღვიძების შესახებ საუბრობს:

„ბავშვი წიგნს ისე აღიქვამს, როგორც შენ მიაწვდი. ძალიან ცოტანი არიან ისეთები, რომლებით თვითონ პოულობენ საკუთარ თავს წიგნში და წიგნს საკუთარ თავში. ძალიან ბევრს, ცხადია, სჭირდება გზის გაკვალვა. ბავშვი ან უბედურია, ან ბედნიერი, გააჩნია ვინ შეხვდება, როგორი მშობელი, მასწავლებელი.“

გია მურღულია მშობლებს ურჩევს შვილებისთვის მეტი დრო გამონახონ და მათ მიმართ ყურადღება გამოიჩინონ:

„არ დაიშუროთ დრო თქვენი შვილებისთვის, მე ვისთანაც მისაუბრია ჩემს მოსწავლეებთან, ათიდან ცხრას უთქვამს, რომ მას აკლია მშობელთან ურთიერთობა. ლიტერატურაზე როდესაც ვსაუბრობთ, იცით, რომ გამოკითხვები ტარდება მთელს მსოფლიოში. ერთი წლის წინ 70 ქვეყანაში ჩატარდა გამოკითხვა, რომელიც ყოველ 5 წელიწადში ტარდება. ინტერესდებიან, როგორ ესმით ბავშვებს ის, რასაც კითხულობენ, რამდენად შეუძლია ბავშვს გაიაზროს ის, რასაც კითხულობს. ჩვენ ვართ მუდმივად ბოლო ათეულში. მიუხედავად იმისა, რომ მე არ მჯერა ეს მთელი შეგნებით, ფაქტია, რომ ბოლო ათეულში ვართ. ყველაზე ცუდი ის არის, რომ მეხუთედ მივიღეთ მონაწილეობა, წინსვლა კი არ გვაქვს. ეს იმაზე მეტყველებს, რომ არ ვფიქრობთ იმაზე, რომ წინ წავიდეთ. კვლევის შედეგებს რეკომენდაციები დაურთეს. ერთ-ერთი ფრაზა ასეთი იყო, რომ იმ ოჯახებში, სადაც არის წიგნის კულტი, სადაც მდიდარი ბიბლიოთეკაა, სადაც მშობლები ერთმანეთთან წიგნებზე ლაპარაკობენ, ბავშვს შეუძლია დაინახოს მამა, რომელიც წიგნს კითხულობს, ბავშვებს აქვთ ხარისხობრივად უფრო მაღალი მაჩვენებელი, ვიდრე სხვა ბავშვებს. მე ბევრ ისეთ მშობელს ვხედავ, რომლებიც პასუხისმგებლობას სკოლებს აკისრებენ, განსაკუთრებით ეს ეხება კერძო სკოლას. მშობელი მოდის და გეუბნება, მე მოგიყვანე შენ ბავშვი და შენ ხარ პასუხისმგებელი მასზე, მე თავისუფალი ვარ, არ შემაწუხო.“

„როგორ შევაყვაროთ ბავშვს კითხვა? ამის პანაცეა არ არსებობს. ამ გზაზე ბევრი მარცხი მინახავს. მთავარი მე მაინც მოტივაცია მგონია, როგორც ყველა სხვა საქმეში. თუ ინტერესი იბადება, ადამიანი აკეთებს საქმეს, თუ არ იბადება, არ აკეთებს, ან აკეთებს ცუდად. მთავარი კითხვა ეს არის, როგორ უნდა დაბადო ინტერესი. პირველ რიგში ბავშვს უნდა დაანახო, რას ნიშნავს თხრობის კულტურა. მწერლობა არის თხრობა, მოკლედ რომ ვთქვათ. თხრობის კულტურა როგორ იბადება? ფაქტის ინტერესით. მეორე არის განვითარების ინტერესი. ნესტანი რომ ეუბნება ტარიელს, წადი და მოჰკალი ხვარაზმშას შვილიო, შენ უნდა დააინტერესო ბავშვი, უთხრა, ნახე ახლა რას ეტყვის ნესტანი, როდესაც ქაჯეთის ციხიდან ფატმანს მოსწერს წერილს, ამ გადაწყვეტილებას დააბრალებს ყველაფერს. მესამე არის ხასიათის ინტერესი, როგორ ვლინდება პერსონაჟის ხასიათი. მეოთხე არის კონფლიქტის ინტერესი, ხელოვნება არ არსებობს კონფლიქტის გარეშე. ადამიანებს აინტერესებთ, როგორ დამთავრდება კონფლიქტი, მოსწონთ იდუმალება. შემდეგი არის მიზნობრივი გამეორების ინტერესი. ხშირად მე ბავშვებს ვეკითხები ხოლმე, რა წავიკითხო, რომ გავიგო თქვენ რა მოგწონთ-მეთქი. მაშინვე ახმაურდებიან ბავშვები და მეუბნებიან, ვინ რას კითხულობს,“ - აღნიშნა გია მურღულიამ.

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, დედებისთვის შექმნა ახალი სივრცე. მოიწონეთ გვერდი მცოდნე დედები

შეიძლება დაინტერესდეთ

რომელი პროდუქტები აყალიბებს ბავშვობიდან ინტელექტსა და აზროვნებას?

რომელი პროდუქტები აყალიბებს ბავშვობიდან ინტელექტსა და აზროვნებას?

რომელი პროდუქტები აყალიბებს ბავშვობიდან ინტელექტსა და აზროვნებას და რა შეცდომები არ უნდა დავუშვათ მოზარდის კვების რაციონის დაგეგმარებისას? - აღნიშნულ საკითხებზე პედიატრმა, ნუტრიციოლოგმა ნინო თოთაძემ ,,დილა მშვიდობისა საქართველოს'' ეთერში ისაუბრა. 

,,როცა ჩვენ ვსაუბრობთ ბავშვის განვითარებაზე, განსაკუთრებით, ფსიქო-მოტორულ განვითარებაზე, აქ მიდის კოგნიტური, სენსორული, ემოციური განვითარება ა.შ. ძალიან მნიშვნელოვანია ბავშვის ტვინის განვითარება, რომელიც 6 თვის ასაკში (თუ მოზრდილ ადამიანს შევადარებთ) არის 30%, 3 წლის ასაკში - 80%, 5 წლის ასაკში - 90%. ძალიან ბევრი კვლევა ადასტურებს, რომ ჩვენ მიერ ნახსენებ ასაკობრივ კატეგორიაში, განსაკუთრებით, 0-3 წლის ჩათვლით, 2.5-ჯერ უფრო აქტიურია ბავშვის ტვინი, ვიდრე მოზრდილის, შესაბამისად, გააქტიურებულია მათი აღქმის, შესწავლის უნარი და ა.შ. ამიტომ, სჭირდება სწორი ჩარევა ამ პერიოდში.

პირველ რიგში, განვითარებისთვის ძალიან მნიშვნელოვანია გენეტიკა, რომელსაც გარემო ფაქტორებთან ერთად სჭირდება ადაპტირება და ხელშეწყობა, მისი სწორი გამოვლენის კუთხით. მეორე, ასევე მნიშვნელოვანია ოჯახიდან გაგზავნილი სითბო და სიყვარული და მესამე, საკვები. რა თქმა უნდა, არსებობს ის განსაკუთრებული პროდუქტები, რომელიც ეხმარება ტვინს განვითარებაში, სწორედ მასში შემავალი კომპონენტების გამო. აუცილებლად უნდა აღვნიშნოთ, რომ ყველა მიკროელემენტი თუ ვიტამინი, რომელიც იმ პროდუქტების შემადგენლობაში შედის, რომლებიც ძალიან ჯანსაღია, ასევე, ამ ყველაფერს შეიცავს დედის რძეც. 

ბავშვის განვითარებისთვის აუცილებელი ვიტამინები და მიკროელემენტებია: ცილა პროდუქტები, ქოლინი, ფოლატები და იოდი, თუთია, რკინა პროდუქტები, A, B, B6, B12 ვიტამინი, პოლიუჯერი ცხიმოვანი მჟავები (ომეგა3). იმ პროდუქტებს ენიჭება უპირატესობა, სადაც განსაკუთრებულად დიდი რაოდენობითაა ჩვენს მიერ ჩამოთვლილი ვიტამინები და მიკროელემენტები.

არის პროდუქტები, რომლებსაც ბავშვები სისტემატიურად იღებენ და ამ ასაკისთვის აქტუალურია. თუმცა, არის საკვები, რომლებსაც ბავშვები ხშირად არ იღებენ,

დავიწყოთ ბოსტნეულით - ბროკოლი, ისპანახი, სალათის ბოთოლი, ყაბაყი, ნებისმიერი ფოთლოვანი ბოსტნეული, სეზონური ბოსტნეული. მათში დიდი რაოდენობით შედის უჯრედისი, ფოლიუმის მჟავა, რკინა.

მეორე მნიშვნელოვან პროდუქტი - ნაკლებად ცხიმიანი ხორცი - 6 თვის ასაკიდან კვირაში 4-5-ჯერ ღებულობენ. ინდაურის, ქათმის, საქონლის, კურდღლის ხორცი- უნდა იყოს ბავშვის ყოველდღიური მენიუს შემადგენელი ნაწილი. მის შემცველობაში უმნიშვნელოვანესია - B12, რკინა. ამერიკის პედიატრიის აკადემიის მიერ ბოლო კვლევებით დადასტურებულია, რომ 10 ბავშვიდან 1-ს რკინადეფიციტური ანემია აქვს.

მესამე მნიშვნელოვანი პროდუქტია იოგურტი. საერთაშორისო სტანდარტებით რეკომენდებულია, რომ იოგურტი და რძის პროდუქტები შეიცავდეს ზემოთ ჩამოთვლილ ვიტამინებს.

დილით შესაძლებელია შევთავაზოთ რძის ნაწარმი, ბურღულეული; თხილეული, თესლეული - 5 წლის ზემოთ (მთლიანი სახით მიღება არ არის რეკომენდებული, გადაცდენის თავიდან ასარიდებლად). სასურველია დილის კვება დაბალანსებული და მრავალფეროვანი იყოს. მინდა გავამახვილო ყურადღება თაფლზე, ვინაიდან თუ მას ვთავაზობთ ბავშვს, მისი წარმოება უნდა იყოს აუცილებლად მაღალი ხარისხის.

მეხუთე მნიშვნელოვანი პროდუქტი - ომეგა3-ის შემცველი პროდუქტები. თევზეული 7-8 თვის ასაკიდან შესაძლებელია აქტიურად ჩავრთოთ რაციონში, კვირაში ორჯერ. ვერცხლის წყლის შემცველობის გამო შეზღუდულია ოკეანის პროდუქტების ჭარბი რაოდენობით მიღება. ექიმის რეკომენდაციით, შესაძლოა დანამატის სახით გახდეს საჭირო ომეგა3-ის მიწოდება.

ტკბილეულის მიღება 2-3 წლამდე რეკომენდებული არ არის. თუ ბავშვის საკვები რაციონი დაბალანსებული და მრავალფეროვანია ადრეული ასაკიდან, შემდეგ წლებში უკვე ნაკლებად უჩნდება ტკბილეულის მოთხოვნილება. რაც უფრო ვანებივრებთ არასასურველი პროდუქტებით, შემდგომ მით უფრო ნაკლებად იკვებებიან ჯანსაღად. თუკი კვება დღის მანძილზე ერთეჯრადად ჩავარდება, ეს სანერვიულო არ არის, თუმცა კვირის მანძილზე არაჯანსაღი საკვები არ უნდა აჭარბებდეს ჯანსაღს.

ასაკის მატებასთან ერთად, სასურველია ბავშვმა ძილის წინ არ მიიღოს საკვები და მოხდეს შუალედის დაცვა.

წყარო: ,​,დილა მშვიდობისა საქართველო''

წაიკითხეთ სრულად