Baby Bag

„ბავშვმა დაკარგა სიამოვნების უნარი, რომ თვითონ გადმოსცეს საკუთარი აზრი, თვითონ ისაუბროს,“ - ვასილ მაღლაფერიძე

„ბავშვმა დაკარგა სიამოვნების უნარი, რომ თვითონ გადმოსცეს საკუთარი აზრი, თვითონ ისაუბროს,“ - ვასილ მაღლაფერიძე

ფილოლოგი ვასილ მაღლაფერიძე გადაცემაში „ახალი დღე“ სკოლებში სწავლების მეთოდოლოგიის შეცვლის საჭიროების შესახებ საუბრობს და აღნიშნავს, რომ კლიშეებით აზროვნებას თავი უნდა დავაღწიოთ:

„ბევრი მასწავლებელი საუბრობს, რომ მეთოდოლოგია, რომლითაც ჩვენ სკოლებში ვასწავლით, არ არის სწორი. ეს არის კლიშეებით აზროვნება. შეიძლება ეს მოდის კომუნისტური წყობიდან. შენ იზრდებოდი, თითქოს გასწავლიდნენ თავისუფალ აზროვნებას ლიტერატურაზე, მაგრამ გეუბნებოდნენ, რომ ნესტანი არის კარგი, ის არის ცუდი. შემდეგ კი გავალებდნენ, რომ დაგეწერა თემა. შენ წერდი თემას. საქართველოში არის წერითი აზროვნების დეფიციტი. ეს იცის ყველა მასწავლებელმა. ეს იცის ყველა გამოცდილმა ადამიანმა. თითქოს ადამიანი კარგად აზროვნებს, ნიჭიერია, მაგრამ თემას ვერ წერს. ვერ წერ იმიტომ, რომ შენ უნდა დაწერო დახასიათება, თან ყველაფერი ნათელია. უკვე წინასწარ ვიცით, რა უნდა დაიწეროს. ჩვენი ამოცანა უნდა იყოს, რომ ბავშვმა იცოდეს ლიტერატურით ტკბობა. მუსიკას რატომ უსმენ? ბევრი რამის გამო შეიძლება უსმინო, მაგრამ უნდა მოგწონდეს, რომ რაღაცას გრძნობდე.”

ვასილ მაღლაფერიძის თქმით, მასწავლებლები მოსწავლეებს თავისუფალი აზროვნების განვითარებაში უნდა დაეხმარონ და მათ დამოუკიდებლად ფიქრის შესაძლებლობა მისცენ:

“ლიტარატურის შეგრძნებას ვერაფერი შეცვლის. მეორეა, რომ თავისუფალი აზროვნებაც უნდა ვისწავლო. დამიტოვე უფლება, რომ მე ვიფიქრო და მაშინ ეს საინტერესო იქნება. შენ თუ თავიდანვე დამშტამპავ და მე ვიწყებ შუშანიკის წერით, რომელიც არის იდეალური გმირი, შეუძლებელია, რომ ეს დახასიათება დავწერო. მთლიანად შუშანიკი არის დახასიათება, რომელიც იაკობ ხუცესმა დაწერა, შენ რაღა უნდა დაწერო? თხზულება ფაქტობრივად განიდევნა სკოლიდან. ამის გარეშე კი ლიტერატურას ვერ სწავლობ. ბავშვმა დაკარგა სიამოვნების უნარი, რომ თვითონ გადმოსცეს საკუთარი აზრი, თვითონ ისაუბროს. ეს ხომ არ გგონიათ, რომ ახლა დაიწყო. ჩემს დროსაც იყო თემები, რომლებსაც წლიდან წლამდე კლასებში იწერდნენ, მერე ამ თემებს წერდნენ უმაღლესში, მერე ბრუნდებოდა სკოლებში. ყველაფერი დადგენილი იყო, აბა ერთი რამე გაგებედა და სხვანაირად გეთქვა. ავთანდილზე რომ გეთქვა არ მომწონსო, დაიბნეოდნენ, შეიძლება, ფსიქოლოგთან წაეყვანე ვინმეს. ყველამ ვიცით, რომ ავთანდილი კარგია, ვთქვათ, მე ვთქვი, რომ არ არის ავთანდილი კარგი, წარმოგიდგენიათ?“

„ტესტებით ლიტერატურა არ ისწავლება. თქვენ შეიძლება მთლიანად კარგად გახსოვდეთ ყველაფერი, მერე რა? ერთ-ერთ რომანში ერთი გენიალური პასაჟია ასეთი. მარსიანელი ჩამოვიდა, დედამიწას სწავლობს, ნახა რა როგორ არის, საჭმელი გასინჯა, აუხსნეს ყველაფერი. კონცერტზე რომ მიიყვანეს და მუსიკა მოასმენინეს, ვერ მივხვდიო, თქვა. მერე მოითხოვა, რომ ვიოლინო ეჩვენებინათ, დაშალა ინსტრუმენტი და თქვა, რომ გასაგები იყო ყველაფერი. მეტი არ არის ჩემი მტერი, რომ ის რამეს იყო მიხვედრილი. ამიტომ, ნელ-ნელა უნდა შევცვალოთ ბევრი რამ. როდესაც ჩვენ რეფორმაზე ვსაუბრობთ, რეფორმა არ არის მხოლოდ ხელფასის მომატება, ეს თავისთავად კარგია, გათბობა, საცურაო აუზი და კვება მშვენიერია სკოლაში, მაგრამ მნიშვნელოვანია, როგორ ვასწავლით. ყველა საგანი მნიშვნელოვანია. მათემატიკა საჭიროა რაციონალური აზროვნებისთვის, დიდი ფანტაზიის განვითარებისთვის. ლიტერატურა ბავშვს უნდა მშვენიერების აღქმის უნარისთვის. ეს მიზანი უნდა გვქონდეს უპირველეს ყოვლისა, როდესაც სკოლაში ვასწავლით,“ - აღნიშნავს ვასილ მაღლაფერიძე.

წყარო: ​ახალი დღე 

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

„მთავარია აზროვნება და არა ის, რასაც შემდეგ მიაღწევ. ამ აზროვნებაშია თვითონ შედეგი,“ - ზურ...
​პროფესორი ზურაბ კიკნაძე შედეგზე ორიენტირებული სწავლების შესახებ საუბრობს და აღნიშნავს, რომ სწავლას საბოლოო შედეგი საერთოდ არ აქვს და პროცესს უდიდესი მნიშვნელობა ენიჭება:„რა არის მთავარი თამაშში:...

შეიძლება დაინტერესდეთ

„მნიშვნელოვანია, რომ ერთი წლიდან, როგორც კვება და ძილია მოწესრიგებული, გარემოც ასე იყოს მოწესრიგებული ბავშვისთვის,“ - თამარ გაგოშიძის რეკომენდაციები მშობლებს

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ ტელეკომპანია POSTV-ის გადაცემაში „პოსტ ალიონი“ ყურადღების დეფიციტისა და ჰიპერაქტივობის სინდრომის მქონე ბავშვების შესახებ ისაუბრა და მშობლებს საინტერესო რეკომენდაციები მისცა:

„ყურადღების დეფიციტი ბიჭებში უფრო ხშირად გვხვდება, ვიდრე გოგონებში. ამ მდგომარეობას რამოდენიმე ნიშანი აქვს. ბავშვი იმის ბავშვია, რომ მოძრავი უნდა იყოს და ცნობისმოყვარე. ყურადღება მცირეწლოვან ბავშვს არ აქვს ისეთი, როგორიც 7-8 წლის ბავშვს. ასე ხელაღებით ვერ დავაბრალებთ ვინმეს, რომ უყურადღებოა. 3 წლის ბავშვზე ვერ ვიტყვით ჩვენ, რომ მას აქვს ყურადღების დეფიციტი და ჰიპერაქტივობის დარღვევა. 5 წლის შემდეგ სვამენ ამ დიაგნოზს. ჩამოყალიბებული უნდა იყოს უკვე მიზანმიმართული ყურადღება. ამ მდგომარეობას 3 ნიშანი აქვს და სამივე გამოხატული არის ხოლმე: უყურადღებობა, იმპულსურობა და ჰიპერაქტიურობა.

ძალიან მცირე ასაკიდან შეგვიძლია შევატყოთ ბავშვს. ცელქ ბავშვზე არ არის საუბარი. გაუსაძლისი არის ხოლმე თვითონ ბავშვისთვისაც. ხშირად უთქვამთ ბავშვებსაც, რომ არ მინდა ამის გაკეთება, მაგრამ არ შემიძლია, შიგნიდან რაღაც მამოძრავებს, ვერ ვჩერდები. სიტუაციაში იმპულსურობამ ძალიან ცუდი რაღაცები შეიძლება დაგმართოს. ამის მკურნალობა დასავლეთში ხდება მედიკამენტებით, რასაც ბევრი ეწინააღმდეგება. ხომ უცნაურია, ძალიან აქტიური, მოძრავი ადამიანის ტვინს „ძინავს.“ მისი ტვინის აქტივობა არის ძალიან დაბალი. ასეთ ადამიანს მუდმივად სჭირდება ახალი გამღიზიანებლები, სიახლეები. ამ ადამიანებს რისკის შეგრძნება არ აქვთ.

როდესაც ამბობენ, რომ გოგონებში იშვიათად გვხვდება, ეჭვი მაქვს, რომ გოგონებში ყურადღების დეფიციტი არის ჰიპერაქტივობის გარეშე. ვისაც არ აქვს ჰიპერაქტივობა, ის ჩაკეტილია. ასეთ ადამიანებში უფრო ხშირია შფოთვა.

პირველი რჩევა, ბავშვობიდან, მცირეწლოვანი ასაკიდან, მშობლებისთვის ყველაზე მთავარია, რომ ბავშვისთვის შექმნან პროგნოზირებადი და სტრუქტურირებული გარემო. ქართველებისთვის ეს ცოტა ისეთი რჩევაა, მაგრამ ეს არის მთავარი. მცირეწლოვანი ბავშვები ვერ იტანენ ცვლილებას. დედები ხშირად ამბობენ: „დროზე უნდა ვაჭამო, დროზე უნდა დავაძინო!“ ეს იციან კარგად დედებმა, რომ თუ გადააცილეს კვებას, ან თუ გადააცილეს ძილს, მერე ცუდი რამეები შეიძლება მოხდეს. იგივეა ბავშვის ფსიქიკაზეც. თუ ბავშვის სხეული ვერ იტანს მოულოდნელ ცვლილებებს, ასევე ვერ იტანს მისი ფსიქიკა მოულოდნელ, დაუგეგმავ რაღაცებს გარემოდან. მნიშვნელოვანია, რომ ერთი წლიდან, როგორც კვება და ძილია მოწესრიგებული, გარემოც ასე იყოს მოწესრიგებული ბავშვისთვის. ბავშვმა უნდა იცოდეს, რის მერე რა აქტივობა ელოდება. ცოტა რომ იზრდება, უნდა იცოდეს მის ქცევას, რა შედეგი მოჰყვება. ამის სწავლება არის ძალიან მნიშვნელოვანი. ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანია, რომ ბავშვმა მითითებები შეასრულოს, ჯერი დაიცვას. ქართულ საზოგადოებაში ჯერის დაცვა და სხვის ლაპარაკში არჩართვა ცოტა ისეთი რაღაც არის. ერთ-ერთი ყველაზე მძიმე გამოვლინება ის არის, რომ არ გაცლის ლაპარაკს. ამას ვასწავლით პატარაობიდანვე.

ძალიან მნიშვნელოვანია ძილის რეჟიმი. ბავშვს ძილის წინ ერთი საათით ადრე არ უნდა ჰქონდეს ეს ლურჯი გამღიზიანებლები. ეს იწვევს სერიოზულ აღგზნება-შეკავების პატერნის რღვევას და ყურადღების პრობლემა უარესდება. ბავშვებს, ვისაც აქვს ყურადღების დეფიციტის და ჰიპერაქტივობის ტენდენცია, არაფრით არ შეიძლება ხელი შეუშალო, რომ იხვანცალოს. ვერ დაუშლი ამ ადამიანს ამას. თუ არ იხვანცალა, კონცენტრაციას ვერ აკეთებს და რა უნდა ქნას ამ ბავშვმა? ზოგი დგას და ისე წერს, დგას და ისე კითხულობს. თუ ბავშვი დგას და კონცენტრირებულად კითხულობს, იდგეს და იკითხოს. დილით სკოლაში წასვლაზე არის ხოლმე ამბავი, ამ ტიპის ბავშვებთან განსაკუთრებით. დააგვიანებს სკოლაში, რა ვქნათ? მერე ჩვენ ვნერვიულობთ. დააგვიანოს! მასწავლებელმა აუცილებლად უნდა ჰკითხოს, რატომ დააგვიანა და მშობელმა აუცილებლად უნდა უთხრას: „იმიტომ, რომ არ შეჭამა დროზე და არ ჩაიცვა დროზე!“ რამდენჯერმე ეს რომ განმეორდება, ის ისწავლის თვითმართვას,“- აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

წყარო:​ „პოსტ ალიონი“ 

წაიკითხეთ სრულად