Baby Bag

„ახალი სკოლის მოდელის“ განხორციელება დაიწყო ფართო საზოგადოებრივი განხილვების, პედაგოგთა ჩართულობის გარეშე“ - პედაგოგთა პროფკავშირები „ახალი სკოლის მოდელთან“ დაკავშირებით გამართული შეხვედრის შესახებ

„ახალი სკოლის მოდელის“ განხორციელება დაიწყო ფართო საზოგადოებრივი განხილვების, პედაგოგთა ჩართულობის გარეშე“ - პედაგოგთა პროფკავშირები „ახალი სკოლის მოდელთან“ დაკავშირებით გამართული შეხვედრის შესახებ

„ახალი სკოლის მოდელთან“ დაკავშირებით გამართული შეხვედრის შესახებ საქართველოს პედაგოგთა და მეცნიერთა თავისუფალი პროფკავშირი (სპმთპ) სოციალურ ქსელში წერს. გთავაზობთ მათ მიერ გავრცელებულ ინფორმაციას: 

„​ძვირფასო კოლეგებო,

როგორც თქვენთვის ცნობილია, „ახალი სკოლის მოდელის“ მოთხოვნებთან დაკავშირებით, თქვენ მიერ გამოთქმული კრიტიკული შენიშვნები განხილულ იქნა მასწავლებლებთან საგნობრივ შეხვედრებზე და საგნობრივი ექსპერტების ჯგუფთან.

„ახალი სკოლის მოდელის“ პრობლემებმა საინტერესო და ლოგიკური გაგრძელება ჰპოვა. საქართველოს სკოლის ადმინისტრატორთა ასოციაციასთან თანამშრომლობით შემუშავდა სამოქმედო გეგმა, რაც გულისხმობს „ახალი სკოლის მოდელის“ შესახებ კონსტრუქციული დიალოგის პროცესში საზოგადოების ფართო ჩართულობას. საქართველოს სკოლის ადმინისტრატორთა ასოციაციისა და საქართველოს პედაგოგთა და მეცნიერთა თავისუფალი პროფკავშირის ინიციატივითა და ორგანიზებით, პირველი შეხვედრა ჩატარდა 30 ივნისს, წყნეთის პედაგოგთა და მეცნიერთა პროფკავშირის ბაზაზე.

​პანელურ დისკუსიას ესწრებოდნენ საქართველოს პარლამენტის განათლებისა და მეცნიერების კომიტეტის, განათლებისა და მეცნიერების სამინისტროს, მისი სსიპ-ების და არასამთავრობო ორგანიზაციების წარმომადგენლები, აგრეთვე განათლების ექსპერტები, სკოლის დირექტორები და მასწავლებლები.

​დისკუსია სამი მთავარი მიმართულებით წარიმართა:
  • სარეფორმო პროცესის თეორიული წანამძღვრები
  • საკადრო უზრუნველყოფა
  • დანერგვის პრობლემატიკა და გამოწვევები

​სამივე მიმართულების ფასილიტატორებმა გია მურღულიამ, არჩილ სუმბაძემ და გიორგი ჭანტურიამ საფუძვლიანად განიხილეს ნაკლოვანებები, გამოთქვეს პრინციპული მოსაზრებები და დასვეს კრიტიკული შეკითხვები, ყველა იმ საკითხზე, რაც დღეს აწუხებთ სკოლის ხელმძღვანელებსა და მასწავლებლებს. განხილულ იქნა ყველა ნაკლოვანება, რაც თან ახლავს „ახალი თაობის ეროვნული სასწავლო გეგმის“ დანერგვას და „ახალი სკოლის მოდელის“ მოთხოვნების განხორციელებას სკოლებში.

​„შევხედოთ პრობლემებს თვალებში, სახელი დავარქვათ ამ პრობლემებს, გავიხაროთ ერთად წარმატებებით და ამისათვის საჭიროა ყველა კითხვას გაეცეს პასუხი... შევეცადოთ, ჩვენი ძალისხმევა ერთვექტორიანი იყოს. საერთო საქმისათვის ერთად უნდა გავისარჯოთ! ამჟამად ვიმყოფებით დანერგვის, იდეების ლეგალიზების სტადიაზე... ჩვენი მიზანია, რაციონალური და ობიექტური ხედვის ფორმირება... მოდელის თეორიული წანამძღვრებისა და მოდელის საკადრო უზრუნველყოფაში იკვეთება მთავარი საფრთხე!“ - გახსნა პანელური დისკუსიის პირველი საკითხი ბატონმა გია მურღულიამ და საკვანძო კითხვები დასვა:
  • რა თეორიულ, პედაგოგიურ, საგანმანათლებლო პრინციპებს ვგულისხმობთ და რა უდევს საფუძვლად ე.წ. „ახალი სკოლის მოდელს“? რომელ დოკუმენტშია ჩადებული?
  • რა კვლევა ჩატარდა? რა ადასტურებს იმას, რომ პრობლემები, რაც ჩვენ წლების და ათწლეულების განმავლობაში ჩამოგვიყალიბდა განათლების სისტემაში, მოგვარდება სწორედ ამ ნაბიჯებით, რასაც ვგეგმავთ?
  • არსებობს თუ არა რაიმე დოკუმენტი, რომელიც ამტკიცებს დანერგვის ალგორითმს, თავისი ვადებით და თავისი კონკრეტული, მათ შორის, თავისი პერსონალური პასუხისმგებლობებით?
  • ვინ არიან ამ მოდელის მთავარი განმახორციელებლები და რა დოკუმენტით არის განსაზღვრული მათი უფლებები, მოვალეობები და პასუხისმგებლობები? როგორ იხარჯება ადამიანური, დროითი და ფინანსური რესურსები ვინ იღებს ამ გადაწყვეტილებას და რა პრინციპებსა და საფუძვლებზე დაყრდნობით? თუ არ ივარგა, ვის მოვთხოვოთ პასუხი?
  • ვინ და როგორ ამოწმებს საპილოტე აქტივობათა შედეგებს და რა კორელაციაშია ეს შედეგები სწავლების ხარისხის ამაღლებასთან, ან არსებული სისტემის გაუმჯობესებასთან? ყოველივე ეს, როგორ უზრუნველყოფს ზოგადი განათლების ეროვნული მიზნების მიღწევას?
  • რატომ არ შეიქმნა მუდმივმოქმედი სადისკუსიო სივრცე, სადაც რაციონალურად და ობიექტურად შეფასდება მოდელის თეორიული წანამძღვრები?
  • როდის შევეცადეთ ეს წანამძღვრები ყველასთვის მისაღები და აღქმადი გამხდარიყო? მოვუსმინოთ მასწავლებელს! ძალიან ბევრი მასწავლებელი სვამს კითხვებს, რასაც სჭირდება პასუხი.
განათლებისა და მეცნიერების სამინისტროს წარმონადგენლებმა - ლალი კალანდაძემ, მარიამ ჩიქობავამ და ნიკო სილაგაძემ „ახალი სკოლის მოდელის“ გააზრებისა და ახალი თაობის ეროვნული სასწავლო გეგმის დანერგვის შესახებ პრეზენტაცია წარმოადგინეს და შეკითხვებზე განმარტებები გააკეთეს. სკოლამდელი და ზოგადი განათლების განვითარების დეპარტამენტის უფროსმა ლალი კალანდაძემ ასევე ისაუბრა სამინისტროს მხრიდან თანამშრომლობის მზაობაზე, მასწავლებლებთან ერთად ყველა სიახლის საგაკვეთილო პროცესში დანერგვაზე, სკოლის მიერ თვითშეფასების განხორციელებაზე, 24 მხარდამჭერი ჯგუფის შექმნა/გადამზადებაზე, სკოლის ბაზაზე ლიდერების გამოვლენასა და რესურსცენტრების შინაარსობრივ ფუნქციებზე.
პრინციპული და კრიტიკული მოსაზრებები დააფიქსირა მასწავლებელთა პროფესიული განვითარების ეროვნული ცენტრის დირექტორმა ბერიკა შუკაკიძემ.
სპმთპ-ის პრეზიდენტი თავის გამოსვლაში იყო კრიტიკული და ისაუბრა ყველა იმ საკითხზე, რაც მასწავლებლების მიერ არის გამოთქმული „ახალი სკოლის მოდელის“ მიმდინარეობის პერიოდში.
კერძოდ:
  • „ახალი სკოლის მოდელი“ დაიწყო მოუმზადებლად ისე, რომ არ არსებობს ნორმატიული აქტები და მეთოდური მასალები. შეუსაბამობაა სახელმძღვანელოებსა და ახალი თაობის ეროვნული სასწავლო გეგმის მოთხოვნებს შორის;
  • მოუმზადებელია სკოლების მატერიალურ-ტექნიკური ბაზა, რაც არ შეესაბამება „ახალი სკოლის მოდელით“ გათვალისწინებული ვალდებულებების შესრულებას;
  • „ახალი სკოლის მოდელის“ განხორციელება დაიწყო ფართო საზოგადოებრივი განხილვების, პედაგოგთა ჩართულობისა და მათთან მსჯელობის გარეშე;
  • პედაგოგთა მომზადების სისტემაში ხარვეზებია;
  • წარმოდგენილი მოდელი რამდენჯერმე ზრდის პედაგოგის დატვირთვას, რაც პირდაპირ კავშირშია მათი შრომითი უფლებების დარღვევასთან.

​იმედს გამოვთქვამთ, „ახალი სკოლის მოდელის“ ავტორები გაითვალისწინებენ შეხვედრაზე გამოთქმულ კრიტიკულ შენიშვნებს. ამით პროცესი არ მთავრდება, შემდეგი განხილვა დაგეგმილია ივანე ჯავახიშვილის სახელობის სახელმწიფო უნივერსიტეტში.

ძვირფასო კოლეგებო, ამ ეტაპზე თქვენი ჩართულობა შემოიფარგლება კრიტიკული შენიშვნებით, ვინაიდან, ყველა სიახლე ხორციელდება მასწავლებლის მიერ საკლასო ოთახში და არათანმიმდევრული, ნაჩქარევი რეფორმის წარუმატებლობა გადაბრალდება მასწავლებელს. აქედან გამომდინარე, სპმთპ გეგმავს „ახალი სკოლის მოდელის“ განხილვას მასწავლებლების მონაწილეობითაც.

​დისკუსია გრძელდება! ჩვენი მიზანია, კონსტრუქციული დიალოგით, ექსპერტების, პედაგოგებისა და არასამთავრობო ორგანიზაციების ფართო ჩართულობით, შევქმნათ ისეთი მოდელი, რაც მისაღები იქნება უპირველეს ყოვლისა, მასწავლებლებისა და მოსწავლეებისათვის, საგაკვეთილო პროცესის ეფექტურად და შეფერხების გარეშე წარმართვის მიზნით,“ - წერია საქართველოს პედაგოგთა და მეცნიერთა თავისუფალი პროფკავშირის მიერ გავრცელებულ ინფორმაციაში.

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, მასწავლებლებისთვის შექმნა ახალი სივრცე - „მასწავლებლების სანდო წყარო“, სადაც ყოველდღიურად ქვეყნდება საგანმანათლებლო სფეროს სიახლეები. გადმოდით ბმულზე და მოიწონეთ - „მასწავლებ​ლების სანდო წყარო“.

შეიძლება დაინტერესდეთ

გერმანიაში პირველკლასელ მოსწავლეს დავალებები მხოლოდ იმ მიზნით ეძლევა, რომ მათ შესრულებას მიეჩვიოს, შესაბამისად, ძალიან ცოტაა

გერმანიაში პირველკლასელ მოსწავლეს დავალებები მხოლოდ იმ მიზნით ეძლევა, რომ მათ შესრულებას მიეჩვიოს, შესაბამისად, ძალიან ცოტაა

გერმანული და ქართული სკოლის მოდელის განსხვავებაზე, დავალებისა და საგაკვეთილო ბადის პრობლემატიკაზე გვესაუბრა ქართველი მშობელი გერმანიაში ეკა შანნე გელაშვილი, რომელმაც თავისი შვილების მაგალითზე დაგვანახა ის მნიშვნელოვანი საკითხები, რომლებიც გერმანიის საგანმანათლებლო სისტემაშია წარმოდგენილი:

- საქართველოში არსებული განათლების სისტემის ერთ-ერთ მთავარ პრობლემად თითოეული საგნის საკმაოდ ვრცელი პროგრამა რჩება, რომლის მოსწრებასაც მოსწავლეების და მასწავლებლების დიდი ძალისხმევა სჭირდება. ამ კუთხით რა ხდება გერმანიაში. რამდენად დიდია თითოეული საგნის პროგრამა და რა დროს უთმობენ ერთი თემის გავლას?

- სანამ ამ კითხვას პასუხს გავცემდე, მინდა წინასწარ აღვნიშნო - არ უნდა წარმოვიდგინოთ, თითქოს გერმანიაში ყველაფერი იდეალურად იყოს. ასე ნამდვილად არ არის. ჩემი მოკრძალებული აზრით და დაკვირვებით, ამ დონის ქვეყნას გაცილებით დახვეწილი და განვითარებული განათლების სისტემა უნდა ჰქონდეს. უფრო ხშირად ბიუროკრატიაა მიზეზი, რაც განვითარებასა და წინსვლაში ხელს უშლის გერმანიას. ეს განათლებისა და ჯანდაცვის სისტემებზე განსაკუთრებით აისახება.

კონკრეტულად თქვენს შეკითხვას რაც შეეხება, დიახ, სასწავლო მასალა აქაც გადატვირთულია და მას შემდეგ, რაც ჩემი უფროსი გოგონა სკოლაში სწავლობს (ამჯამად მე-9 კლასშია), ჯერ არ მახსოვს, რომ რომელიმე წელს სრული მასალა მოესწროთ. სასწავლო გეგმას ადგენს იმ ფედერაციული მიწის განათლების სამინისტრო, რომელ მიწაზეც მოთავსებულია სასწავლებელი (გერმანია, როგორც მოგეხსენებათ ფედერაციულ მიწებადაა დაყოფილი). რაც შეეხება თემების გავლას, ძნელია კონკრეტული დროის დასახელება. ზოგ თემაზე უფრო დიდ ხანს ჩერდებიან, ზოგს ცოტა დროს უთმობენ. ეს ყველაფერი დამოკიდებულია მასწავლებლის შეხედულებებზე, თუ რამდენად კარგად მიჰყვება კლასი და ასევე თემის სირთულესა თუ მოცულობაზე.

- საგაკვეთილო პროცესი რამდენად დიდხანს გრძელდება დღის განმავლობაში?

- ისევე როგორც საქართველოში, თითო გაკვეთილი აქაც 45 წუთი გრძელდება. რაც შეეხება გაკვეთილების რაოდენობას, დამოკიდებულია ბავშვის ასაკზე. რაინლანდ-ფალცში (ერთ-ერთი ფედერაციული მიწაა), სადაც მე ვცხოვრობ და ჩემი გოგონა დადის სკოლაში, პირველ და მეორე კლასებში კვირაში 19-20 გაკვეთილზე მეტი არაა დასაშვები, ანუ საშუალოდ დღეში - 4 გაკვეთილი, მესამე და მეოთხე კლასებში - კვირაში 24 გაკვეთილი. ასაკის მომატებასთან ერთად გაკვეთილების რაოდენობა თანდათან იმატებს. გარდა ასაკისა, გაკვეთილების რაოდენობა და ტიპი დამოკიდებულია სკოლის სახეობებზე. არსებობს სხვადასხვა მოწყობის სკოლები, როგორებიცაა მაგალითად, გიმნაზია, „ინტეგრირებული საერთო სკოლა“, „რეალ-სკოლა“... ითვლება, რომ გიმნაზიაში უფრო რთული და ძლიერია სწავლა და ორიენტირებულია ძირითადად ისეთ ბავშვებზე, ვისაც მიზნად აქვს სწავლის უმაღლეს სასწავლებელში გაგრძელება. „რეალ-სკოლები“ ორიენტირებულია უფრო მეტად იმ მოსწავლეებზე, რომლებიც სავარაუდოდ პროფესიულ სწავლას გააგრძელებენ. „ინტეგრირებული საერთო სკოლები“ ახალი შემოღებულია და ორივე ვარიანტს ითვალისწინებს. ერთი ტიპის სკოლიდან მეორეში გადასვლა გარკვეულ შემთხვევებში დასაშვებია. გაკვეთილების ხანგრძლივობას და ტიპს და ასევე გასავლელ პროგრამას სკოლის მოწყობის ზემოთ ჩამოთვლილი ფორმებიც განსაზღვრავს.

- საკმაოდ რთული საკითხია ასევე ბევრი ერთგვაროვანი დავალება, რომლებიც მშობლების და ბავშვების დიდ წუხილს იწვევს, რადგან ფატქობრივად სკოლის შემდეგ დარჩენილ დღის ნაწილს მოსწავლე მეცადინეობას უნდება და თავისუფალი დრო არ რჩება. თუ არსებობს რამე შეზღუდვა გერმანიაში და რა დროს უნდებიან თქვენი შვილები მეცადინეობას?

- დიახ, გერმანიაში ასეთი შეზღუდვა არსებობს. უფრო სწორად, ალბათ შეზღუდვას ვერ დავარქმევთ, ეს არის დირექტივა.

პირველკლასელ მოსწავლეს დავალებები მხოლოდ იმ მიზნით ეძლევა, რომ მათ შესრულებას მიეჩვიოს, შესაბამისად, ძალიან ცოტაა. ამ ასაკის ბავშვებმა ძირითადად მასალა სკოლაში უნდა გაიარონ და იქვე ივარჯიშონ. მეორე კლასში ნორმალური შესაძლებლობის ბავშვმა, მშვიდ გარემოში და კონცენტრირებული მუშაობით დღეში 30 წუთზე მეტი არ უნდა დაუთმოს გაკვეთილებს. მესამე და მეოთხე კლასებში დასაშვებია 1 საათი მეცადინეობა. მე-5 და მე-6 კლასებში - 1,5 საათი, მე-7-დან მე-9 კლასის ჩათვლით - 2 საათი, ხოლო მეათე კლასიდან ასეთი შეზღუდვები არ არსებობს. თუმცა, უნდა ვთქვა, რომ ხშირ შემთხვევაში მასწავლებლები არ იცავენ ამ დირექტივას, რაც მშობლების და ბავშვების დიდ უკმაყოფილებას იწვევს ხოლმე. გერმანიაშიც ითვლება, რომ თავისუფალი დრო, სუფთა ჰაერი, სკოლის გარე აქტივობები, წრეები და მეგობრებთან და ოჯახთან ურთიერთობა ასევე ძალიან მნიშვნელოვანია ბავშვის განვითარებისთვის. თუ მოსწავლე კონცენტრირებულად მუშაობს და მოცემულ დროში მაინც ვერ ეტევა, მშობელს აქვს უფლება, მოითხოვოს მასწავლებლებთან შეხვედრა და აუხსნას სიტუაცია, რომ ერთად გამონახონ პრობლემის გადაჭრის გზები.

ჩემი გოგონა ასწრებს ამ დროში დავალებების შესრულებას და სხვა აქტივობებისთვისაც საკმაოდ დრო რჩება (ცეკვა, მუსიკა, ჭადრაკი, პატარა დაიკოსთან თამაში, ნამცხვრების ცხობა, მეგობრებთან „ჭორაობა“...)

- რამდენადაა მოცემული დავალებები შემოქმედებითი და ანალიტიკური უნარების განვითარებაზე ან კომპლექსური დავალების ტიპებს თუ მიმართავენ?

- მე ვიტყოდი, რომ არის როგორც რუტინული დავალებები, ასევე ანალიტიკურიც. ხშირად მასწავლებელზეც არის დამოკიდებული. მაგალითისთვის, ჩემს გოგონას სოციოლოგიაში ჰყავს მასწავლებელი, რომელიც მხოლოდ სახელმძღვანელოს მიჰყვება და შეკითხვებზე საერთოდ არ პასუხობს ბავშვებს. არა და, სოციოლოგია სწორედ ერთ-ერთი ისეთი საგანია, სადაც მთელი გაკვეთილი მსჯელობაში შეუძლია გაატაროს მასწავლებელმა და დავალებებიც ანალიტიკური მისცეს მოსწავლეებს. მეორე მხრივ, რელიგიაში ჰყავს ისეთი მასწავლებელი, რომლისთვის მთავარია, რომ ბავშვებმა ანალიზისა და მსჯელობის უნარი შეიძინონ.

ზოგი მასწავლებელი თავისი ინიციატივით მოსწავლეებს მათი შესაძლებლობების მიხედვით სხვადასხვა დონის დავალებებს აძლევს. ვისთვისაც რუტინულიც კი რთულია, იმათ ანალიტიკურ და კომპლექსურ დავალებებს, ცხადია, არ მისცემს და უფრო წინ წასულ მოსწავლეებს კი ასეთებს ურჩევს. ამას, სამწუხაროდ, დროის ნაკლებობის გამო, ყველა მასწავლებელი არ აკეთებს და მიჰყვება საშუალო ბავშვის დონეს, რათა ისინი კლასს არ ჩამორჩნენ. ასეთი მასწავლებლების გაკვეთილები ზოგი მოსწავლისთვის, რა თქმა უნდა, მოსაწყენი ხდება ხოლმე.

- პანდემიის დროს ონლაინ სწავლებას როგორ შეხვდნენ? როგორ დაძლიეს ეკრანთან ჯდომის და ჩაკეტილობის პრობლემები ბავშვებმა და განათლების სისტემამ რა შესთავაზა მათ ამ კუთხით?

- პირადად მე ძალიან იმედგაცრუებული დავრჩი. არ მეგონა, თუ გერმანია ასე ცუდად შეხვდებოდა გამოწვევებს. თავიდან სრულიად ქაოსურად და მოუმზადებლად შეხვდა ყველა. მასწავლებლები 1-2 თვე მხოლოდ ემაილზე აგზავნინდნენ გასამეორებელ დავალებებს. ცოტა მოგვიანებით დაიწყეს სპეციალური პლატფორმებით ონლაინ ჩართვები, თუმცა ესეც ძალიან ქაოსურად ხდებოდა. ზოგმა მასწავლებელმა არც იცოდა, როგორ გამოეყენებინათ ეს სისტემები და ბავშვები ასწავლიდნენ. დაახლოებით ერთი სემესტრის შემდეგ დაიწყეს მონაცვლეობითი გაკვეთილები, ანუ ნახევარი კლასი ერთ დღეს დადიოდა სკოლაში, მეორე ნახევარი - მეორე დღეს, თუმცა ამ შემთხვევაში მხოლოდ ნახევარი მასალის გავლას ასწრებდნენ, ამიტომ ამ მეთოდმაც არ გაამართლა. შემდეგ ისევ მოგვიწია თითქმის 5 თვე ონლაინ გაკვეთილები. ისევე როგორც მთელს მსოფლიოში, აქაურ ბავშვებზეც ცუდი გავლენა მოახდინა ლოკდაუნებმა. მით უმეტეს, რომ გარე სასკოლო აქტივობები და მეგობრებთან შეხვედრაც შეუძლებელი იყო. ჩვენ გვიშველა იმან, რომ ჩემს გოგონას ბევრი ჰობი აქვს. უყვარს კითხვა, ჭადრაკის თამაში, რასაც ონლაინაც ახერხებდა. ასევე კლასელებმა გააკეთეს ჩატი, სადაც საშინაო დავალებებს ერთად ასრულებდნენ და ერთობოდნენ კიდეც. გარკვეული დროის შემდეგ ზოგი არასასკოლო აქტივობაც ონლაინ დაიწყო. მაგალითად, ონლაინ ტარდებოდა ცეკვის და მუსიკის გაკვეთილები. ამჟამად გვპირდებიან, რომ სკოლების ჩაკეტვა მხოლოდ უკიდურეს შემთხვევაში მოხდება, რადგან ეს ბავშვების ფსიქიკაზე ძალიან ცუდას მოქმედებს. გარდა ამისა, ბევრ ბავშვს ჰქონდა მოსწრების პრობლემა და კლასის გამეორება მოუწია. ვიქონიო თუ არა იმის იმედი, რომ მთლიანი სკოლის ჩაკეტვა არ მოგვიწევს? - მე ამ საკითხს ოპტიმისტურად ვუყურებ - ბავშვები იცავენ ჰიგიენის პირობებს და ჩემი გოგონას სკოლაში უფრო დიდი ნაწილი 12 წელზე დიდი ასაკის ბავშვებისა და თითქმის ყველა მასწავლებელი სრულად აცრილია. დროებითი ან ნაწილობრივი ჩაკეტვების დროს ონალინ სწავლება უკვე კარგად დარეგულირდა და ჩემმა გოგონამაც (და მის კლასში თითქმის ყველამ) კარგად აუღო ალღო არსებულ სიტუაციას.

​ესაუბრა ელენე ოვაშვილი

წაიკითხეთ სრულად