Baby Bag

რას მოხ­მარ­დე­ბა ინ­კ­ლუ­ზი­უ­რი გა­ნათ­ლე­ბის მი­მა­რ­თუ­ლე­ბით გაზ­რ­დი­ლი თან­ხე­ბი და აისა­ხე­ბა თუ არა მას­წავ­ლე­ბელ­თა სა­ხელ­ფა­სო და­ნა­მა­ტებ­ზე?

რას მოხ­მარ­დე­ბა ინ­კ­ლუ­ზი­უ­რი გა­ნათ­ლე­ბის მი­მა­რ­თუ­ლე­ბით გაზ­რ­დი­ლი თან­ხე­ბი და აისა­ხე­ბა თუ არა მას­წავ­ლე­ბელ­თა სა­ხელ­ფა­სო და­ნა­მა­ტებ­ზე?

რას მოხ­მარ­დე­ბა ინ­კ­ლუ­ზი­უ­რი გა­ნათ­ლე­ბის მი­მა­რ­თუ­ლე­ბით გაზ­რ­დი­ლი თან­ხე­ბი და აისა­ხე­ბა თუ არა მას­წავ­ლე­ბელ­თა სა­ხელ­ფა­სო და­ნა­მა­ტებ­ზე? - ,,ახალი განათლების'' აღნიშნულ კითხვას განათლების მინისტრის მოადგილე ეკატერინე დგებუაძემ უპასუხა.

,,მას­წავ­ლე­ბ­ლის­თ­ვის კლას­ში ყვე­ლა მოს­წავ­ლე თა­ნა­ბა­რია, არა აქვს მნიშ­ვ­ნე­ლო­ბა, სსს მქო­ნეა თუ ტი­პუ­რი გან­ვი­თა­რე­ბის, მას­წავ­ლე­ბე­ლი ვალ­დე­ბუ­ლია, თა­ნაბ­რად/ერ­თ­ნა­ი­რად იმუ­შა­ოს გაკ­ვე­თილ­ზე მყოფ ყვე­ლა მოს­წავ­ლეს­თან. აქ­ვე ვიტყ­ვით იმა­საც, რომ სპე­ცი­ა­ლუ­რი მას­წავ­ლებ­ლე­ბი გახ­დ­ნენ მას­წავ­ლებ­ლე­ბი და მათ არა აქვთ გან­ს­ხ­ვა­ვე­ბუ­ლი სტა­ტუ­სი. ამი­ტომ, ახ­ლა, რე­ა­ლუ­რად შეგ­ვიძ­ლია ვთქვათ, რომ სის­ტე­მა­ში რამ­დე­ნი­მე ტი­პის მას­წავ­ლე­ბე­ლი გვყავს: მას­წავ­ლე­ბე­ლი, რო­მე­ლიც სა­განს ას­წავ­ლის, მოწ­ვე­უ­ლი მას­წავ­ლე­ბე­ლი… და სპე­ცი­ა­ლუ­რი მას­წავ­ლე­ბე­ლი. რაც შე­ე­ხე­ბა მათ სა­ხელ­ფა­სო პო­ლი­ტი­კას, აქაც თა­ნა­ბა­რი პი­რო­ბე­ბია და სპე­ცი­ა­ლუ­რი მას­წავ­ლებ­ლის ხელ­ფა­სიც იმ­დე­ნი­ვეა, რაც პრაქ­ტი­კო­სის. თუმ­ცა, ძა­ლი­ან კარ­გი სი­ახ­ლე იყო ის, რომ წელს, პირ­ვე­ლად ჩვე­ნი გა­ნათ­ლე­ბის ის­ტო­რი­ა­ში, სპე­ცი­ა­ლუ­რი მას­წავ­ლებ­ლის გა­მოც­და ჩა­ტარ­და. ამ მი­მარ­თუ­ლე­ბით, სა­სი­ხა­რუ­ლოა, რომ შე­დე­გე­ბის მი­ხედ­ვით, გა­მოც­და­ზე რე­გის­ტ­რი­რე­ბუ­ლი მას­წავ­ლებ­ლე­ბის 50%-ზე მეტ­მა სპე­ცი­ა­ლურ­მა მას­წავ­ლე­ბელ­მა ბა­რი­ე­რის გა­და­ლახ­ვა შეძ­ლო, რაც იმას ნიშ­ნავს, რომ მათ სტა­ტუ­სი აიმაღ­ლეს. შე­სა­ბა­მი­სად, უკ­ვე გვყავს უფ­რო­სი სპე­ცი­ა­ლუ­რი მას­წავ­ლებ­ლე­ბი. მა­თი ხელ­ფა­სი უფ­რო­სის სტა­ტუ­სის მქო­ნე მას­წავ­ლებ­ლე­ბის ხელ­ფა­სის თა­ნა­ბა­რი იქ­ნე­ბა და ძა­ლი­ან მნიშ­ვ­ნე­ლო­ვა­ნია, რომ სპე­ცი­ა­ლუ­რი მას­წავ­ლებ­ლე­ბიც გაჰ­ყ­ვე­ბი­ან მას­წავ­ლებ­ლის პრო­ფე­სი­უ­ლი გან­ვი­თა­რე­ბის გზას.

რაც შე­ე­ხე­ბა კითხ­ვას, თუ რას მოხ­მარ­დე­ბა და­მა­ტე­ბი­თი და­ფი­ნან­სე­ბა, გეტყ­ვით, რომ ეს ფუ­ლი, ფაქ­ტობ­რი­ვად, ხმარ­დე­ბა სპე­ცი­ა­ლუ­რი სა­გან­მა­ნათ­ლებ­ლო სა­ჭი­რო­ე­ბის მქო­ნე მოს­წავ­ლე­ე­ბის­თ­ვის სრულ­ყო­ფი­ლი გა­რე­მოს შექ­მ­ნას, დამ­ხ­მა­რე რე­სურ­სებს, დამ­ხ­მა­რე სპე­ცი­ა­ლის­ტებს, რე­ა­ლუ­რად, ეს არის მა­თი მხარ­დამ­ჭე­რი თან­ხა. ყვე­ლა სკო­ლა­ში გა­ვაგ­ზავ­ნეთ შეტყო­ბი­ნე­ბა/ინ­ფორ­მა­ცია იმის შე­სა­ხებ, რომ რე­სურ­სო­თა­ხის მოწყო­ბა ყვე­ლას­თ­ვის სა­ვალ­დე­ბუ­ლოა, ისი­ნი დე­ტა­ლუ­რად არი­ან ინ­ფორ­მი­რე­ბუ­ლი რო­გორ უნ­და იყოს რე­სურ­სო­თა­ხი აღ­ჭურ­ვი­ლი, რა არის ამის­თ­ვის მი­ნი­მა­ლუ­რი სა­ჭი­რო­ე­ბა. და­მა­ტე­ბი­თი და­ფი­ნან­სე­ბა, ასე­ვე, გუ­ლის­ხ­მობს, სა­ჭი­რო­ე­ბის შემ­თხ­ვე­ვა­ში, დამ­ხ­მა­რე სპე­ცი­ა­ლის­ტე­ბის აყ­ვა­ნას და რე­სურ­სო­თა­ხის აღ­ჭურ­ვას სა­გან­მა­ნათ­ლებ­ლო და გან­მა­ვი­თა­რე­ბე­ლი რე­სურ­სებით. ასე­ვე, და­მა­ტე­ბი­თი და­ფი­ნან­სე­ბი­დან, შე­იძ­ლე­ბა, სკო­ლამ გარ­კ­ვე­უ­ლი თან­ხა სპე­ცი­ა­ლუ­რი მას­წავ­ლებ­ლის ხელ­ფა­სის­თ­ვი­საც გა­მო­ი­ყე­ნოს, თუ­კი მი­სი ხელ­ფა­სის ასა­ნაზღა­უ­რებ­ლად თან­ხა აკ­ლ­დე­ბა,'' - აღნიშნა ეკატერინე დგებუაძემ. 

ინტერვიუ იხილეთ სრულად - ,,ახალი​ განათლება''

შეიძლება დაინტერესდეთ

„საიდან მოდის რთული ქცევა? როდესაც მარწუხებშია ბავშვი, მან სადღაც უნდა გამოუშვას თავისი ენერგია,“ - ფსიქოლოგი ნინო ბუაძე

ფსიქოლოგი ნინო ბუაძე ბავშვის რთული ქცევის გამომწვევ მიზეზებზე საუბრობს და აღნიშნავს, რომ რთულ ქცევას რამდენიმე სხვადასხვა მიზეზი აქვს:

„მინდა შევეხო რთულ ქცევას, რაზეც ხშირად ვსაუბრობთ. ბავშვის ქცევა, რა თქმა უნდა, პირდაპირ კავშირშია აღზრდასთან. როდესაც მარწუხებშია ბავშვი, მან სადღაც უნდა გამოუშვას თავისი ენერგია. განსაკუთრებით კარგად ჩანს ეს, როდესაც ბავშვს ოთხი წელი მკაცრი პედაგოგი ჰყავს, შემდეგ გადადის მეხუთე კლასში და იქ სხვადასხვა მასწავლებელი შემოდის, ზოგი მკაცრია, ზოგი ნაკლებად, აქ უკვე ბავშვი გამოუშვებს იმ დაგროვილ ენერგიას, რომელიც კარგად ეჭირა პედაგოგს. რის ფასად და როგორ ეჭირა, ეს უკვე სხვა საკითხია. ხშირ შემთხვევაში ეს დაგროვილი ენერგია არის დესტრუქციული, აგრესიული, ამას ასაკობრივი კრიზისებიც მოჰყვება. საიდან მოდის ე.წ. რთული ქცევა? ერთი მიზეზი არის დაგროვილი ენერგია, რომელსაც არ მიეცა შესაძლებლობა სადღაც რეალიზებულიყო, მეორე - დასწავლა, ვიღაც იქცევა ასე და მეც ასე უნდა მოვიქცე. რთული ქცევა, შესაძლოა, ოჯახშიც იყოს დასწავლილი, მაგ. ბილწსიტყვაობა. ამით ბავშვი იქცევს ყურადღებას. ყურადღება ძალიან მნიშვნელოვანია. ადამიანის იგნორი იმდენად მტკივნეულია, რომ ადამიანი ყველაფერს აკეთებს იმისთვის, რომ ყურადღება დაიბრუნოს.“

ნინო ბუაძის თქმით, ქცევა კონტექსტის მიხედვით, შესაძლოა რთულიც იყოს და ტიპიურიც:

„რთული ქცევა, შეიძლება, იყოს აბსოლუტურად ტიპიური ქცევა, უბრალოდ არ იყოს შესაბამის გარემოში. მაგ. ბავშვმა რომ გაკვეთილზე ტელეფონი ამოიღოს და მულტფილმს უყუროს, ესეც რთული ქცევაა. სხვა გარემოში ეს არ იქნებოდა რთული ქცევა. ყველა ქცევას, რომელსაც ბავშვი გვთავაზობს, გარკვეული წინაპირობა აქვს. ქცევა ეს არის შედეგი, რომელიც მივიღეთ. ამ შედეგს აქვს წინა ეტაპები. შესაძლოა, ქცევას ჰყავდეს მაპროვოცირებელი. ბავშვი რთულ ქცევას ავლენდეს იმ მაყურებელთან, რომელიც მისთვის მნიშვნელოვანია. შესაძლოა, ის არ იქცეოდეს რთულად დედასთან, მაგრამ ამას აკეთებდეს ბებიასთან. რთულ ქცევას აქვს სხვადასხვა მიზანი, შესაძლოა, ეს იყოს ყურადღება, სათამაშოს დაბრუნება და ა.შ. შესაძლოა, მიზეზი იყოს ისიც, რომ ბავშვმა არ იცის სხვა ალტერნატივა, თუ როგორ მოიქცეს. ის ამბობს ცუდ სიტყვებს და იბრუნებს სასურველ ნივთს, მაგრამ არ იცის ალტერნატივა, თუ როგორ დაიბრუნოს ნივთი სხვანაირად.“

ნინო ბუაძე ბავშვის ფიზიკური დასჯის ნეგატიურ ასპექტებს გამოყოფს და აცხადებს,რომ დასჯით ბავშვი ვერაფერს სწავლობს:

„როგორც წესი, რთულ ქცევას მოჰყვება ხოლმე დასჯა. რატომ არ უნდა დავსაჯოთ ბავშვი? რატომ არ ვცემთ ან წამოვარტყამთ ხოლმე ბავშვს? რატომ უნდა წამოვარტყა ბავშვს, როდესაც ცუდი სიტყვა მითხრა, ან თქვა სადღაც ისეთ გარემოში, სადაც მე შემრცხვა? შეიგინა, წამოვარტყი და ის იგივენაირად აღარ მოიქცევა, მაგრამ რატომ არ ვაკეთებ ამას? ის დაისწავლის ამ ქცევას და მის მიმართ ცუდ ქცევაზე მსგავსი პასუხი ექნება. როდესაც ბავშვს ვსჯი, წამოვარტყამ, მას ვაგრძნობინებ ჩემს უპირატესობას, ვამცირებ, მასში აგრესიას ვბადებ და მას სურვილი აქვს, როდესღაც სამაგიერო გადამიხადოს. ის ქცევაზე კი არ ფიქრობს, თუ რა დააშავა, იმ აგრესიაზეა ორიენტირებული, რომელიც მასში დაგროვდა.“

„ავტორიტარული სტილის მშობლები ხშირ შემთხვევაში ფიქრობენ, რომ ცემა გამართლებულია. ისინი ხშირად ამბობენ: „მართალი იყო დედა, რომ მცემდა და ისე მატარებდა მუსიკაზე, სხვანაირად მე ვერ ვისწავლიდი მუსიკას, ამიტომ მეც ასე უნდა მოვიქცე.“ ბავშვს ამ დროს ძალიან ბევრი აგრესია უგროვდება და მისგან გათავისუფლებას ცდილობს. აგრესიის ცნობილი ფოტო არსებობს, ხელმძღვანელი რომ ქვეშემრდომს ეჩხუბება, მეუღლე ბავშვს, ბავშვი ძაღლს. აგრესია არსად იკარგება, ის ერთი ადამიანიდან მეორეზე გადადის. ბავშვი ვერ იგებს, რა უნდა გააკეთოს. მან არ იცის, თუ არ შეიგინა, რა უნდა ქნას ამ დროს. ცემა და გამოხატული აგრესია იმ მომენტში მყისიერად შეწყვეტილი რთული ქცევაა და არა ის, რომ ბავშვმა ისწავლოს ალტერნატივა. ბავშვმა რომ მიუღებელი ქცევა განახორციელა, მშობელმა თუ არ იმსჯელა მასთან ერთად ამაზე, თუ მან ბავშვს არ მიაწოდა ქმედების სწორი ფორმა, ის ვერაფერს ისწავლის, გარდა იმისა, რომ მიიღებს შიშს. ერთადერთი რასაც ბავშვი სწავლობს არის ის, რომ როდესაც მას ვინმე ცუდად მოექცევა, მანაც უნდა დაარტყას,“ - აღნიშნავს ნინო ბუაძე.

წყარო: ​აზროვნების აკადემია 

წაიკითხეთ სრულად